Protein Yıkımı Başlıca 2 enzimatik sistem var: Enerji bağımlı olmayan lizozomal enzimatik sistem: Otofaji (sitoplazmanın veziküller içinde hapsedilip, lizozomlara transferi) Hücre dışı, zar bağlantılı ve uzun ömürlü hücresel proteinler (Endositozla içeri alınan plazma proteinleri-katepsin, reseptör aracılı endositozda kullanılan hücre zarı proteinleri) ATP gerekmez S.Elgün Ülkar

Enerji bağımlı ubikitin-proteozom mekanizması: Endojen proteinler: Anormal ve kısa ömürlü- PEST dizisi Bir proteinin amino ucundaki a.a., ubikitine bağlanmayı belirler: Met-Ser geciktirir, Asp- Arg kolaylaştırır. Sitozol, ATP, ubikitin, proteaz kompleksi (proteozom) Hedef proteindeki lizil bakiyelerinin -amino grubuna enzimatik olarak kovalent bağlanan ubikitin proteini yıkıma götürür. S.Elgün Ülkar

Protein Sindirimi Mide: G hücrelerinden gastrin  parietal hücrelerden HCl, seröz hücrelerden pepsinojen (zimojen). Pepsinojen, HCl/aktif pepsin ile pepsin Pepsin: aside-dayanıklı endopeptidaz; aromatik, dallı zincirli amino asitler ile metiyoninin katıldığı peptid bağları Rennin: Ca++ ile aktiflenme, süt proteinleri S.Elgün Ülkar

Pankreas: GİS hormonları: sekretin ve kolesistokinin Sekretin: Bikarbonat salınımı Kolesistokinin: Pankreasın asiner hücrelerinden proenzim endopeptidaz ve karboksipeptidaz salınımı: Tripsin: enteropeptidaz (enterokinaz)/aktif tripsin ile aktiflenme, en spesifik; arginin/lizin olan bağlar Kimotripsin: Tripsinle aktiflenme, hidrofobik-aromatik amino asit olan bağlar Elastaz: Tripsinle aktiflenme, nötral alifatik amino asit olan bağlar Karboksipeptidaz A ve B: Ekzopeptidazlar, tripsinle aktiflenme, hidrofobik ve bazik amino asit olan bağlar

İnce Bağırsak: Aminopeptidaz ve dipeptidazlar: Ekzopeptidazlar İnce bağırsak epitel hücresine serbest amino asitler ile ve di-tripeptidler geçer (Na-bağımlı aktif taşıma). Sitozolde dipeptidler, amino asitlere yıkılır, portal sisteme yalnızca serbest amino asitler geçer.

Amino asitlerin hücre içine taşınması Hücreden interstisyuma kolaylaştırılmış difüzyon, kandan hücrelere Na+-bağımlı aktif taşınma veya daha az kolaylaştırılmış difüzyon Böbrekte taşıyıcı sistemler vardır. Ör, sistin, ornitin, arginin ve lizinin reabsorpsiyonu için bulunan özel taşıyıcı sistemin bozulduğu genetik geçişli sistinüride, bu amino asitler idrarla atılır. S.Elgün Ülkar

-glutamil döngüsü Glutatyon (-glutamil-sisteinil-glisin) sentezi Amino asit taşınımı Başlıca böbrek Bazı dokularda transpeptidaz (transferaz) ve oksoprolinaz yok S.Elgün Ülkar