CANLI VE BİYOKİMYA Prof. Dr. Zeliha Büyükbingöl.

... konulu sunumlar: "CANLI VE BİYOKİMYA Prof. Dr. Zeliha Büyükbingöl."— Sunum transkripti:

1 CANLI VE BİYOKİMYA Prof. Dr. Zeliha Büyükbingöl

2 canlı hücrelerin hepsinde bir hücrenin her bölümünde bulunurlar.
PROTEİNLER Proteinler canlı hücrelerin hepsinde bir hücrenin her bölümünde bulunurlar. metabolizyı belirleyen, dokuları biçimlendiren, aynı tür canlıların herbirinin farklı olabilmesini sağlayan hareket kazandıran, dış etkenlere karşı savunan moleküllerdir. Genel olarak C, H, O ve N içerirler.

3 Enzimler protein yapısında moleküllerdir.
Proteinlerin görevleri: 1- Enzimatik kataliz : Enzimler protein yapısında moleküllerdir. 2- Transport ve saklama : Organizmada bulunan küçük moleküllerin ve iyonların çoğu proteinler aracılığı ile taşınır ve depo edilir.Örneğin, hemoglobin, transferrin, miyoglobin, ferrritin, albumin

4 Mitoz bölünmede kromozomların hareketi
3- Kontraktil proteinler :Proteinler kasların ana yapı taşlarıdır. Aktin, miyozin Mitoz bölünmede kromozomların hareketi Kasların hareketi 4- Yapısal proteinler (mekanik destek): KOLLAJEN bağ ve destek dokunun proteini KERATİN Saçlar, tırnaklar, tüyler İpek ve örümcek ağı

5 5- Koruyucu proteinler :
(Antikor = Immun globulinler) Fibrinojen ve trombin Yılan zehiri ve arı zehiri (mellitin), Difteri toksini, Toksik bitki proteinleri 6- Regulatör proteinler : Hormonlar Regulatör proteinler; repressörler

6 7- Diğerleri : Afrika bitkisinde bulunan Monellin (şekerden 100,000 kez daha tatlı) Antartika’da yaşayan balıklarda bulunan Antifriz proteini

7 AMİNO ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
Doğada 500 den fazla amino asit bulunmakla birlikte, insanlarda genetik kodu olan sadece 20 amino asit vardır.İnsanlarda doğal proteinlerin yapısında bulunan amino asitler genelde L - izomeri formundadır. Bazı bakteriler D aminoasit taşırlar (Antibiyotikler , hücre duvarı gibi)

8 AMİNO ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
1- Alifatik yan zincir içerenler (nonpolar, monaamino-monokarboksilik, unsübstitüe) Glisin, Alanin, Valin, Lösin, İzolösin 2- Alifatik OH içerenler (polar, yüksüz, monoamino-monokarboksilik) Serin, Treonin 3- Aromatik yan zincir içerenler (monoamino, mokarboksilik) Fenil Alanin, Tirozin, Triptofan 4- Bazik yan zincir içerenler (diamino, monokarboksilik) Lizin, Arginin, Histidin 5- Asidik yan zincir içerenler (monoamino-dikarboksilik) Aspartat, Glutamat 6- Amid içerenler (polar, yüksüz, karboksamid) Asparagin, Glutamin 7- Kükürtlü amino asitler Metiyonin, Sistein 8- İmino grubu taşıyan (nonpolar, heterosiklik) Prolin

9 ESANSİYEL AMİNO ASİTLER
Esansiyel:Fenilalanin, Valin, Lösin, İzolösin, Metiyonin, Treonin, Triptofan, Lizin Duruma göre esansiyel ; Histidin ve Arginin Protein 20 aa 20 12 CO2 + H2O

10 Amino asitlerin amfoter davranışları
ZWİTTER İYON N+H N+ H NH2  H  H  R  C COOH R C COO - R  C COO -    H H H PH: fizyolojik pH pH:11 A (asidik katyon) Z iyon B (bazik anyon)

11 IZOELEKTRİK (pH) nokta; net yük 0
Anyonik veya katyonik şekilleri ise tuz teşkil ederler. H2N - CH2 - COO- Na Cl- H3N+ - CH2 - COOH Sodyum Glisinat Glisin HCl dipol özellik

12

13 Basit proteinler Konjuge proteinler Prostetik grup Konjuge proteinlerin grupları: 1- Lipoproteinler: lipoprotein 2- Glikoproteinler: İmmunoglobulinler 3- Fosfoproteinler: Sütteki kazein 4- Hemoproteinler: Hemoglobin 5- Flavoproteinler: Süksinat dehidrogenaz 6- Metalloproteinler: Ferritin

14 FDNB hidroliz

15 hidroliz FİTS

16 3- Karboksipeptidaz yöntemi:
Karboksipeptidaz A: Prolin dışında C-terminalde bulunan asidik ve nötral amino asitlerin yaptıkları bağları koparır. Karboksipeptidaz B: Histidin dışında, C terminalde bulunan bazik amino asitler; Arginin ve Lizin’i koparır. Karboksipeptidaz C: C terminalde bulunan Prolin ve Glisin’in yaptığı bağları koparır.