FTR 409 HALK SAĞLIĞINDA FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON

Sağlıkla İlgili Görüşler Önemli noktalar; Hastalık Rahatsızlık Kötü sağlık Batılı bilimsel tıbbın ürünü olarak Toplum tarafından meydana getirilmiş olarak Özerklik olarak sağlık Sağlıkla ilgili bilimsel olmayan inançlar Sağlıkla ilgili kültürel inançlar

Sağlık Aşağıdakilere nasıl cevap verirdiniz? ……..zaman kendimi sağlıklı hissediyorum. Sağlıklıyım çünkü………….. Sağlıklı kalmak için ………ihtiyacım var. ………zaman sağlığım bozulur. ………zaman sağlığım düzelir. (Birisi)……..yoluyla sağılığımı etkiledi. (Bir olay) ……..yoluyla sağlığımı etkiledi. (Bir durum)………yoluyla sağlığımı etkiledi. ………sağlığımdan sorumludur.

Ortak bir kültürel mirasın bir parçası olarak nesilden nesle geçmiş sağduyusal sağlık anlayışları vardır. Bunlara bilimsel olmayan sağlık anlayışları denir. Bazı yazarlar sağlığın bütünsel ve her birinin göz önünde bulundurulması gereken farklı boyutları olduğunu bildirmişlerdir.

İçteki daire bireysel boyut Dıştaki daire sağlığın bireyi etkileyen daha geniş boyutlarıdır.

Sağlık ancak paylaşılabilir. İnsan grupları arasındaki kalıplaşmış eşitsizlikler ancak paylaşılabilir.

Hastalık, rahatsızlık ve kötü sağlık Hastalık →kabul görmüş kanıtlama yollarıyla doğrulanabilen kötü sağlığın nesnel durumudur. Rahatsızlık → sağlık kaybına ilişkin öznel bir deneyimdir. Kötü sağlık → hastalık ve rahatsızlık kavramlarının çakışmasıdır.

Batılı bilimsel tıbbi sağlık modeli (aydınlama süreci) Mekanik- bedeni bir makineymiş gibi kavramsallaştırır ve ona bu şekilde muamele eder Tedavi hastalığı düzeltmek için karşıt bir gücün uygulanmasıdır.

Bu görüşler sağlığı “normallikle” eşit tutar Bu görüşler sağlığı “normallikle” eşit tutar. Bu aynı zamanda bir ahlak anlayışı getirir, yani “NORMAL=İYİ” Sosyoloji ve toplumsal politika sağlık çalışanlarının eğitim programlarına dahil edilmektedir. Tedavi edici tıp ve önleyici tıp arasında hem toplumsal hem de klinik düzeyde bir ikilik sözkonusuur.

Toplumsal denetimin bir aracı olarak tıp Sosyal bilimciler tıbbın profesyonel gücün uygulanmasıyla sıkı sıkıya bağlı bir toplumsal şirket olduğunu kanıtlamaktadır.

İŞLEVSEL SAĞLIK Birisinden beklenen normal toplumsal görevleri yerine getirebilme anlamına gelmektedir. Şöyle tanımlanır; “bir bireyin toplumsallaştığı rolleri ve görevleri etkili bir şekilde gerçekleştirebilmesi için gerekli olan optimum kapasitenin var olması”.

DSÖ’NE GÖRE TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ BİLDİRİSİ; Toplumsal eşitlik Çevreyle bütünlük Yaşamın bütünlüğü Toplumsal etmenler Hizmetin boyutu Korumaya öncelik Risk gruplarına öncelik Önemli hastalıklara öncelik Entegre hizmet Sağlık hizmetleri Sağlık kalkınma ilişkisi Öz sorumluluk halkın katılımı Evrensellik Koşullara uygunluk

İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması: ICF International Classification of Functioning, Disability Disabilitiy and Health İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması: ICF

CF sınıflandırmasının genel amacı; Sağlık ve sağlıkla ilgili durumların tanımlanması için ortak, standart bir dil ve çerçeve oluşturmaktır. Sağlığın bileşenleri ve iyilik halinin sağlıkla ilgili bazı bileşenlerini (eğitim ve iş gücü gibi) tanımlamaktadır.

Sağlığın bileşenleri ve iyilik halinin sağlıkla ilgili bazı bileşenlerini (eğitim ve iş gücü gibi) tanımlamaktadır. Bu nedenle, ICF içinde kapsanan alanlar;

Bu alanlar, vücut, toplum ve birey bakış açılarından, iki liste halinde tanım lanmıştır: (1) Vücut İşlevleri ve Yapıları; (2) Etkinlikler ve Katılım Sınıflandırma olarak, ICF, bir insan için herhangi bir sağlık koşulunda, farklı alanları sistematik biçimde gruplandırır (örneğin, bir bozukluğu (disorder) ya da hastalığı olan kişi ne yapar veya ne yapabilir).

İŞLEVSELLİK; tüm vücut işlevlerini, etkinlikleri ve kişinin katılımını kapsayan geniş bir terimdir; benzer şekilde YETİ YİTİMİ işlev veya yapı bozuklukları, etkinlik sınırlılıkları veya katılım kısıtlılıkları için geniş kapsamlıbir terimdir. ICF‘de ayrıca tüm bu yapılarla etkileşimi olan çevresel etmenler de kullanılmıştır. Böylece,kullanıcı için, pek çok alanda kişinin işlevselliği, yetiyitimi ve sağlığının kaydedilmesine olanak sağlar.

ICF, sağlığın pek çok alanında uygulama için Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından geliştirilmiş uluslararası sınıflandırma “ailesi”ne aittir. WHO’nun uluslararası sınıflandırma ailesi, sağlıkla ilgili geniş çaplı bilginin kodlanmasında bir çerçeve sağlar (örneğin, tanı, işlevsellik ve yetiyitimi, sağlık hizmetlerine başvuru nedenleri).

ICF, “hastalık sonuçları”nın sınıflandırmasından uzaklaşıp (1980 baskısı), “sağlık bileşenleri”nin sınıflandırmasına dönüştürülmüştür. “Sağlık bileşenleri” sağlığın içeriğini tanımlarken, “sonuçlar” sağlık durumu veya hastalık sonucunda ortaya çıkan etkilere odaklanır.

ICF ‘in özellikleri Herhangi bir sınıflandırma sisteminin neyi gruplandırdığı açık, anlaşılır olmalıdır: evreni, kapsamı, sınıflandırma birimi, organizasyonu, bunların birbirleriyle nasıl bağlantılı oldukları anlaşılır olmalıdır. Aşağıda yer alan bölümlerde ICF’nin bu özellikleri yer almaktadır:

ICF bileşenlerine genel bakış TANIMLAR Sağlık bağlamı içinde ; Vücut işlevleri vücut sistemlerinin fizyolojik işlevleridir (psikolojik işlevler de dahildir).

Vücut yapısı vücudun organ, kol ve bacaklar ve diğer bölümleri gibi anatomik kısımlarıdır.

Katılım kısıtlılıklar yaşam durumlarının içinde kişinin karşılaşabileceği problemlerdir Çevresel etmenler insanların yaşadığı ve yaşamlarını kurduğu fiziksel, sosyal ve düşünsel çevreyi oluşturur.

SAĞLIK YÖNETİMİ Yönetim Kavramı Yönetim kaynakların en verimli biçimde kullanılarak ,gereken işlerin istenilen biçimde ,gereken yer ve sürede ,insanlar aracılığı ile yaptırılmasıdır.

Yönetimin başlıca ilkeleri Amacı belirleme Deneyimden yararlanma İş bölümü Kaynak bulma İşlerin birleştirilmesi İşe uygun kaynak bulma

İşe uygun yapılaşma :Hizmet çalışmaları Geliştirme Destekleme Yetki devri Seçicilik: Bilgi toplamada seçicilik Karar vermede seçicilik Hızlı karar

Koruyucu sağlık hizmetleri Bağışıklama Erken tanı İyi beslenme Aile planlaması İlaçla koruma Sağlık eğitimi

Çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri İyileştirici sağlık hizmetleri Birinci basamak: Tedavilerin evde ve ayakta yapıldığı sağlık kuruluşları İkinci basamak : Yatırılarak teşhis ve tedavinin verildiği genel hastaneler

Üçüncü basamak : Özel dal hastaneleridir.En yüksek tıp teknolojilerinin uygulandığı gelişmiş tedavi merkezleridir. Rehabilitasyon Hizmetleri Tıbbi rehabilitasyon Sosyal rehabilitasyon

TOPLUM TEMELLİ REHABİLİTASYON Şimdiye kadar kullanılan rehabilitasyon yaklaşımaları ,özürlü bireylere eğitim olanakları ve diğer müdahelelere kendi özürlü durumlarının üstesinden gelmelerini sağlamaya çalışmıştır. .TTR’nın amacı bireyin işlevsel olduğu kadar ekonomik bağımsızlığını kazandırmayı mümkün hale getirmektedir.

TTR ‘da politika ve yaklaşımlar 1-Özürlü ve özürlü aileleri organizasyonları 2-Amaçların yeniden tanımlanması 3-Tabandan tavana rehabilitasyon hizmetlerinin yeniden yapılandırılması 4-Profesyonellerin yeniden eğitilmesi 5-TTR girişimlerini başlatma ve devamında özürlü organizasyonlarının aktif katılımını desteklemek ve teşvik etmek