VERİLERİN TOPLANMASI Doç. Dr. Ender DURUALP

VERİLERİN TOPLANMASI Veri, bir sonuca varabilmek için gerekli olan ilk bilgidir. veri henüz işlenmemiş kanıtlardır. Veri gözlenen ve kaydedilen şeydir. Cinsiyet, yaş, boy, ağırlık gibi bir yorum gerektirmeyen , kişisel yargılardan bağımsız olan veriler olgusal verilerdir. Olgusal olmayan tüm veriler yargısal verilerdir. Görüş ve düşünceler, tutumlar vb.

Veri kaynakları; İnsanlar Belgeler Canlı ve cansız öteki varlık ve kalıntılardır.

ÖLÇME Değişkenin çeşitli değerlerine, belli kurallara göre, simgeler verme işlemidir. Olgusal ölçmeler: Olgusal verilerin ölçülmesinde yararlanılır. Yargısal ölçmeler: Herkesçe üzerinde anlaşılmış gözlenebilir ölçüt ve standartlar yoktur. Dolaylı ölçmelerdir ve göreli sonuçlar verir.

Yargısal ölçmeler, daha çok, başarı, genel yetenek, kişilik, ilgi, tutum gibi psikolojik ve sosyolojik özelliklere yöneliktir. Testler, envanterler, tutum ölçer, anketler bu amaçla geliştirilir. iyi bir ölçme aracı; -Güvenirlik -Geçerlik Niteliklerini taşımalıdır.

Güvenirlik: Ölçülmek istenen şeyin sürekli olarak aynı sembolleri almasıdır. Araştırmalarda alınan bir sonucun, başka araştırmacılar tarafından da test edilmesidir.

Yapılan bir ölçmede üç tür güvenirlik ölçütü aranabilir: 1. Zamana göre değişmezlik; herhangi bir şeyin aynı koşullar altında ve belli bir zaman aralığı ile ölçümleri sonucu elde edilen veri grupları arasındaki ilişki (korelasyon katsayısı) dir. Uygulamada en çok uygulanan bu teknik, test-tekrar test tekniği olarak ta bilinir.

2. Bağımsız gözlemciler arası uyum; birden çok gözlemcinin, birbirinden bağımsız olarak, aynı şeyleri ölçmeye çalıştığı durumlarda uygulanır. Ayrı ayrı gözlem sonuçları birbirine ne kadar yakın ise sonuçta elde edilen değerin güvenirliği yüksek olur.

3. İç tutarlık; sık başvurulan bir ölçüttür 3. İç tutarlık; sık başvurulan bir ölçüttür. Her ölçme aracının, birbirinden bağımsız ünitelerden (test maddeleri, anket soruları vb.) oluştuğu ve bunların bütün içinde, bilinen ve birbirlerine eşit ağırlıklara sahip olduğu varsayımıdır. Madde istatistikleri, paralel formlu araçlar vb. gibi teknikler kullanılır.

Geçerlik: Ölçülmek istenen şeyin ölçülebilmiş olma derecesidir Geçerlik: Ölçülmek istenen şeyin ölçülebilmiş olma derecesidir. Bir ölçü aracı “belli amaç ve belli koşullar” için geçerlidir. Geçerlik evrensel değildir. Bir grup öğrenciye uygulandığında geçerli olabilen bir test başka bir öğrenci grubuna uygulandığında geçerli olmayabilir. 1. içerik-kapsam geçerliği 2. uygulama geçerliği 3. yapı geçerliği

İçerik geçerliği: Ölçme aracında bulunan maddelerin ölçme amacına uygun olup olmadığı, ölçülmek istenen alanı temsil edip etmediği sorunu ile ilgili olup “uzman görüşü”ne göre saptanır. Uygulama geçerliği: Yapılan ölçme ile ölçülmeye çalışılan şeyin gerçek hayattaki yansımalarının karşılaştırılmasındaki uyumdur. Yapı geçerliği: Önceden kabul edilen olası neden-sonuç ilişkilerini ile ilgilidir. Faktör analizi ve geçerliği daha önceden bilinen bir ölçme aracı ile karşılaştırma tekniklerinden yararlanılır.

Veri toplama Araştırmacı, verilerini ya doğrudan gözlemlerde bulunarak ya da soru sorarak toplar. Örneğin, bir çocuğun davranışlarının gözlenmesi gözlem yolu ile veri toplamadır. Görüşme ya da yazışma tekniği ile sorular sorarak soru-cevap yolu ile veri toplanır.

Veri toplamada planlılık esastır. Kişi ve kurumlardan izin alınmalı ve işbirliği sağlanmalıdır. Geliştirilen veri toplama planı, uygulamadan önce öndenemeden geçirilmelidir. Gözlem, görüşme, yazışma, belge tarama tekniklerinden yararlanılır.

Kaynaklar Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 16 baskı. Ankara: Pegem Akademi. Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik.