3 SINIF YÖNETİMİ Prof.Dr. Mustafa Ergün Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1 1
Hareketlerimizin kaynağı Güdü (Motivasyon)
Motivasyon, “Kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmek için kendi arzu ve istekleri ile davranmaları” Bireyin harekete geçmesi için etkilenmesi ve isteklendirilmesi süreci
Motivasyon İçsel kaynaklar Dış kaynaklar Biyolojik ihtiyaçlar (yemek, su, kan şekeri, sex vs.) Dürtüler (Incentives) Dış uyaranlar Güdüler (Drives) Sosyal motivler
Güdüler genel olarak içsel (Intrinsic) veya dışsal (Extrinsic) olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Dışsal güdü, bir öğrencinin öğretmeni tarafından övülmesi; içsel güdü ise merak, bilme ihtiyacı, yeterli olma isteği, gelişme arzusu vs’dir.
BİRİNCİL VE İKİNCİL GÜDÜLER Birincil güdüler, biyolojik temeli olan dürtülere dayanan güdülerdir (açlık, susuzluk, öğrenilmemiş güdüler). İkincil güdüler ise, psikolojik ve sosyal temellidir. Bu güdüler öğrenilmiş veya öğrenilmemiş olabilirler. (sevecenlik ve birlikte olma isteği, sosyal onay, kendilik değeri ve başarı).
DURUMLUK VE SÜREKLİ GÜDÜLER Durumluk güdü, belli bir durumun etkisiyle ortaya çıkar ve geçicidir. Sürekli güdü ise kalıcıdır. Örneğin, Bir dersi sevmeyen fakat sınava gireceği için o dersi çalışan bir öğrencinin güdüsü durumluktur. Ama o derse ilgi duyan, bu alanı öğrenmek için çalışan bir öğrencinin güdüsü ise süreklidir.
Motivasyon teorileri Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Covington’un Başarı motivasyonu Brandt and Glasser’ın Seçme teorisi Ames’in motivasyon sistemi olarak hedef yapıları Alfie Kohn’un ödülle cezalandırma Ve yüzlerce değişik teori...
Kendini gerçekleştirme Ben Ait olma BU YÖNDE GİTMELİSİNİZ… Güvenlik Yaşamak
Yaşamak (yemek, su, hava, barınak) Kendini gerçekleştirme Ben Ait olma Güvenlik Yaşamak (yemek, su, hava, barınak)
Güvenlik (fiziksel ve psikolojik) Kendini gerçekleştirme Ben Ait olma Güvenlik (fiziksel ve psikolojik) Yaşamak
Ait olma (sevgi, kabul, dostluk) Kendini gerçekleştirme Ben Ait olma (sevgi, kabul, dostluk) Güvenlik Yaşamak
Ait olma Güvenlik Yaşamak Kendini gerçekleştirme Kendine güven Ait olma Güvenlik Yaşamak
Ben Ait olma Güvenlik Yaşama Kendini gerçekleştirme Ben Ait olma Güvenlik Yaşama
Maslov’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Grafiği
ÖZ-GÜVENLE BAŞARI TEORİSİ (COVINGTON) Yetenek Çaba Performans Öz-değer, Öz-güven
SEÇME TEORİSİ (GLASSER) Aynı öneme sahip beş önemli ihtiyaç: Yaşamak ve üremek Sevmek ve sevilmek iktidar özgürlük eğlence
Mc Gregor’un X ve Y Teorisi “X” Teorisi insanların sıkça uyarılarak denetim altında tutulması esasına dayanır. “Y” Teorisi insanların doğal olarak verimli olunması sağlanır. “Z” Teorisi İnsanlar arasında arkadaşça bir tutum geliştirme ve fedakarlık esasına dayanır.
Motivasyon teknikleri Motivasyon, optimum bir seviyede tutulmalıdır. Yüksek motivasyon da düşük motivasyon kadar tehlikelidir.
Motivasyon Teknikleri Hayatta ne yapmak istediğinizi belirleyin. Tutkularınızı, yeteneklerinizi, kapasitenizi tanıyın. Olumsuz alışkanlıklarınızı yenmeyi öğrenin. Her gün kendinize bir hedef (parçası) belirleyin. Uzun ve kısa vadeli planlarınız olsun. Rüyalarınız ve arzularınız olsun. Kendinizi adadığınız bir işiniz ve ekibiniz olsun. Başka insanların hedeflerinin gerçekleşmesine de yardımcı olun. İş hayatınızda hiç olmaz ise %50 verimli olsun.
Motivasyon Teknikleri Stresi atmayı, sakin düşünme ve hareket etmeyi öğrenin. Stres düşürme teknikleri öğrenin. Düğmeye ne zaman basacağınızı bilin. Her günkü hayatınız anlamlı ve neşeli olsun. İlham kaynaklarınız olsun. Hayal gücünüzü ve rüyalarınızı asla öldürmeyin. En önemli motivasyon güçleri onlardır. Hayatınızda hedef koymayı ve onlara ulaşmayı bilin. Enerji ve güç artırmayı bilin. Olumsuz havadan hemen kurtulmayı öğrenin.
Öğrenci doyumu ve başarısı için motivasyonun önemi
Eğitimde motivasyon 1- Öğretmen nitelikleri : Öğretmenin iyi bir model olması, coşkulu olması, sıcak ve empatik bir yaklaşımı taşıması motivasyonu arttırır.
Eğitimde motivasyon 2- İklim değişkenleri : Sınıf ortamının düzenli ve sıcak olması, başarıya yönlendiren ve destekleyen bir atmosferde olması, çok şiddetli olmayan bir yarışma havasının bulunması motivasyonu arttırır.
Eğitimde motivasyon 3. Öğretim değişkenleri : Öğretimde konuya uygun bir giriş, eğitimin bireyselleştirilmiş olması, öğrencinin sürece dahil edilmesi ve geri bildirimin mümkün olması motivasyonu arttırır.
Öğrencileri motive etme yolları * Derse başlarken ilginç, şaşırtıcı, merak uyandırıcı sorular sorun. * Çalışmaları mümkün olduğu kadar aktif, araştırıcı, heyecanlı, ve yararlı hale getirin. * Öğrenciler arasında zeka, sosyo-ekonomik-kültürel geçmiş, okula ve bazı derslere karşı tutum açılarından bireysel ayrılıklar olduğunu her zaman dikkate alın.
Öğrencileri motive etme yolları * Öğrencilerin temel ihtiyaçlarını doyurmalarına yardımcı olun. * Sınıfın fiziksel şartlarını hesaba katın. * Bütün öğrencilerin azda olsa saygınlık kazanabilecekleri öğrenme yaşantıları düzenleyin. Her öğrencinin takdir edilme ihtiyacını karşılayacağı ders içi ders dışı etkinlikler düzenleyin.
Öğrencileri motive etme yolları * Olumlu benlik kavramı geliştirmelerine yardımcı olun. * Olumlu yanları vurgulayarak vurgulayarak, sonuçlar hakkında geri bildirim verin. * İhtiyaç duyan öğrencilerin öz güvenlerini geliştirmeleri için cesaretlendirmeye çalışın. * Öğrencilere sorumluluk vererek, kendileriyle yarıştırarak onların başarı güdüsünü geliştirici teknikler kullanın.
Ödev ve tartışma konuları Niçin motive olamadın? Ödev ve tartışma konuları Bir spor takımını veya bir askeri birliği nasıl motive edebiliriz? Üniversiteye giriş sınavlarına hazırlıkta, öğrenciler sınav günü ve saatine nasıl motive ediliyor? Nasıl bir sınıf ortamı ve yönetimi öğrencileri motive edebilir?