DEMOKRASİ NASIL GELİŞTİ?
KİM BİLECEK BAKALIM? DEMOKRASİ NE DEMEKTİR? Demokrasi halkın yönetimi, halkın kendi kendisini yönetmesi anlamına gelen siyasi yönetim biçimi. DEMOKRASİNİN GELİŞİMİNE KATKI YAPAN OLAYLAR NELER OLABİLİR? Magna Carta, İlk matbaa, Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
İLK DEMOKRASİ ÖRNEĞİ ATİNA Demokrasi geleneğinin beşiği sayılan Eski Yunan’da bir kent ve çevresinden oluşan kent devletlerinde, yasalar tüm yurttaşların katılımıyla yapılıyordu.
İLK DEMOKRASİ ÖRNEĞİ ATİNA Çeşitli yürütme ve yargı organlarında görev alan yurttaşlar oy verme ve meclise katılma hakkına sahiptiler. Kentlerdeki yurttaş sayısının 10 bini geçmemesi bu tür bir doğrudan demokrasi uygulamasına olanak veriyordu.
İLK DEMOKRASİ ÖRNEĞİ ATİNA Kadınlar ve köleler yurttaş sayılmadıkları için bu tam anlamıyla katılımcı bir demokrasi değildi. Eski Yunan’da yurttaşlar arasında eşitlik vardı; ama İnsanlar arasında eşitlik yoktu.
KİM BİLECEK BAKALIM? Demokrasinin ilk uygulamaları olarak görülen Atina’daki uygulamanın bugünkü demokrasi anlayışından farklı bir yönünü söyler misiniz? Atina’da Kadınlar ve köleler oy kullanamazlardı. Günümüzde herkesin(yasalar çerçevesinde)oy kullanma hakkı var.
ROMA’DA YURTTAŞLIK Eski Roma’da da herkes yurttaşlık hakkına sahip değildi Senatörler halk tarafından seçilmiyor, genellikle toprak sahipleri ve eski devlet görevlilerinden oluşuyordu. MS 212’de Roma İmparatorluğu’nda doğan herkes yurttaş kabul edildi.
MAGNA CARTA 1215 yılında imzalanmış bir İngiliz belgesidir. Günümüzdeki anayasal düzene ulaşana kadar yaşanılan tarihi sürecin en önemli basamaklarından birisidir. Magna Carta’nın 39. maddesinde yer alan; “Özgür hiç kimse kendi benzerleri tarafından ülke kanunlarına göre yasal bir şekilde muhakeme edilip hüküm giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden yoksun bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek, sürgün edilmeyecek veya hangi şekilde olursa olsun zarara uğratılmayacaktır”
MAGNA CARTA Magna Carta. Bildirgenin İngiltere kralı John tarafından imzalanmış orijinali kaybolsa da dört kopyası varlığını sürdürmüştür. Resimdeki, arşivlerce saklanmış olan, 1225 yılında kral III. Henry tarafından yaptırılmış nüshasıdır.
KİM BİLECEK BAKALIM? MAGNA CARTA İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİ SÖYLEMEK İSTEYEN VAR MI? Halkın özgürlüklerinin tanınması bugünkü özgürlüklere bir basamak oluşturmuştur.
COĞRAFİ KEŞİFLER Avrupalılar Keşiflerden sonra çok zenginleşti. Rönesans ve reform hareketleri sonucunda bilimde,sanatta ve dinde yenilikler yapıldı. Rönesans İtalya’da,Reform Almanya’da başladı.
İLK MATBAA 1450’de Johann Gutenberg ilk matbaayı kurdu.Çok kitap basıldı. Bilim ve fikir özgürlüğü gelişti.
KİM BİLECEK BAKALIM? COĞRAFİ KEŞİFLER VE MATBAANIN KURULMASININ DEMOKRASİNİN GELİŞİMİNE ETKİSİ VAR MIDIR? İnsanların zenginleşmesi ve bilgilenmesi düşünce yapılarını,dolayısıyla demokrasiyi geliştirmiştir.
DOĞAL HUKUK ANLAYIŞI Doğal hukuk anlayışı;insanın doğuştan gelen hakları olduğunu söyler. Devletlerin bu hakka saygı göstermeleri gerektiğini söyler İlk etkileri İngiltere’de görülmüştür. j
AYDINLANMA FELSEFESİ Anayasal demokrasinin düşünsel temelleri atılmıştır. Güçler ayrılığı savunulmuştur. Özgürlük,eşitlik ve kardeşlik sloganları kullanılmıştır.
KİM BİLECEK BAKALIM? Siz o dönemde yaşasaydınız demokrasinin gelişimi için neler yapardınız?
VİRJİNYA HAKLAR BİLDİRGES(1776) Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi Onüç Koloni'nin Büyük Britanya Krallığı'ndan ayrı olarak bağımsızlıklarını ilan ettikleri belgedir Yaşam,hürriyet gibi ilkelerden bahseder.
FRANSIZ İNSAN VE YURTTAŞ HAKLARI BİLDİRGESİ(1789) Fransız halkı krala karşı ayaklandı. İnsan hakları bildirgesi yayınlandı. İnsan hakları,eşitlik,özgürlük,adalet gibi kavramların halk tarafından söylendiği ilk siyasal örnektir.
KİM BİLECEK BAKALIM? Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi’nin dünya devletlerine nasıl bir etkisi olmuştur? BİLEN YOK MU? HADİ ARKADAŞLAR.
AFERİN ÇOCUKLAR İNSAN HAKLARI, EŞİTLİK, ÖZGÜRLÜK, ADALET GİBİ KAVRAMLARI TÜM DÜNYAYA TANITMIŞTIR.
İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ Eleanor Roosevelt bu bildiriyi "Bütün insanlığın Magna Carta'sı olarak" tanımladı. 10 Aralık 1948'de, BM Genel Kurulu'nun Paris'te yapılan oturumunda kabul edilen 30 maddelik bildiridir. İnsan haklarına ve temel özgürlüklere saygıyı sağlamak yolunda atılan ilk adımdır.
KİM BİLECEK BAKALIM? İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin demokrasinin gelişmesindeki rolü nedir? İnsan haklarına ve temel özgürlüklere saygıyı sağlamak ve geliştirmek yolunda atılan ilk adımdır. İN
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ(1950) 20 Mart 1950'de Roma'da imzalanan Sözleşme, 3 Eylül 1952'de yürürlüğe girdi. Türkiye, Sözleşmeyi 18 Mayıs 1954'de onayladı. Herkesin yaşam hakkı yasanın koruması altındadır.
BUNLARIN DIŞINDA; AMERİKAN İNSAN HAKLARI BİLDİRGESİ(1948) AFRİKA BİRLİĞİ ÖRGÜTÜ(1963) ARAP DEVLETLERİ BİRLİĞİ(1945) BERLİN DUVARININ YIKILIŞI(1989) İNTERNET KULLANIMININ YAYGINLAŞMASI(1995) BU BASAMAKLAR İNSAN HAKLARININ GELİŞİMİNE ÖNEMLİ KATKILAR SAĞLAMIŞTIR.
KİM BİLECEK BAKALIM? İnternet kullanımıyla demokrasinin gelişimi arasında bir bağ var mıdır?