1q23.3-q44 DUPLİKASYONU VE Xq22.1-q28 DELESYONU SAPTANAN MİNÖR KONJENİTAL ANOMALİLERİ OLAN BİR YAŞINDAKİ KIZ OLGU Hilmi Tozkır1, Engin Atlı1, Hakan Gürkan1, Ülfet Vatansever Özbek2, Emine İkbal Atlı1, Damla Eker1, Özge Yapıcı Uğurlar3, Hakan Gençhellaç3, Betül Acunaş2 1-Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, EDİRNE, Türkiye 2-Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı,EDİRNE, Türkiye 3- Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, EDİRNE, TÜRKİYE GİRİŞ Postnatal dönemde X kromozomu delesyonu saptanan kız olguların fenotipik bulguları, bütünüyle normalden ağır mental ve fiziksel yetersizliğe kadar değişim gösterebilmektedir. Literatürde Xp delesyonu olan olgularda kısa boy, konjenital malformasyonlar ön planda iken, Xq delesyonu olan olgularda gonodal disfonksiyonun ön planda olduğu rapor edilmiştir. Xq terminal delesyonlarının göğüs gelişim geriliği, primer amenore ve tam ovaryum işlevsizliği ile ilişkili olduğu, distal Xq delesyonuna göre ovaryum gelişmesinde daha önemsiz olduğu bildilmiştir (1). Kromozom 1q artışı anaplastik astrositoma, glioblastoma, ependidoma ve medullablastoma gibi çeşitli pediatrik tümörlerde kötü prognoz ile ilişkilendirilmiştir (2). MATERYAL-METOD Hastanın periferik kan lenfositlerinden 72 saatlik hücre kültürü yapıldı. Kültür sonrası GTG bantlama tekniği kullanılarak karyotip analizi gerçekleştirildi. Aynı işlem hastanın anne ve babası için de uygulandı. Hastaya ait periferik kandan izole edilen genomik DNA’dan 8x60K mikroarray kiti(Agilent Technologies, Palo Alto, CA, USA) kullanılarak karşılaştırmalı genomik hibridizasyon (aCGH) analizi yapıldı. Aynı zamanda hasta DNA’sı P015 ve P245 propları kullanılarak multiplex ligation probe amplification (MLPA) yöntemi ile mental retardasyon ile ilişkili 16 sendrom açısından çalışıldı. BULGULAR Hastada kromozom analizi sonucunda 46,X,der(X)(pter→q22::?) karyotipi saptandı. Hastanın anne ve babasının kromozom analizleri normal olarak değerlendirildi. MLPA yöntemi kullanılarak yapılan analiz sonucunda olguda Xq28 heterozigot delesyonu saptandı. aCGH analizi sonucunda olgunun 46,X,der(X)(Xpter-X22.1::1q23.3-1q44) kromozomal kuruluşa sahip olduğu belirlendi. Bu sonuç doğrultusunda olguda X kromozomunun q22.1-q28 bölgesini kapsayan bir delesyon, 1. kromozomun q23.3-q44 bölgesine özgü parsiyel trizomi saptandı. OLGU SUNUMU Akraba evliliği öyküsü olan çiftin ikinci çocukları (G2P2A0) olan hastamız, miadında, sezaryen ile 2800 gr. doğmuş ve on gün kuvözde kalmış. Minör konjenital anomaliler nedeni ile üç aylıkken tarafımıza refere edilen hastanın yapılan fizik muayenesinde baş çevresi 42 cm., ön fontanel açık ve geniş, alın dar, burun kökü geniş ve düz, uplasting palpebral fissürleri bilateral kulak memelerinde dışa doğru kıvrılma, yüksek-dar damak, uzun filtrum, sivri çene, kısa boyun, meme başları ayrık ve içeriye çökük, omuzlarda ve bacaklarda hirsutismus, ayak 2-3-4 parmaklarında overlapping saptandı. Hastanın transfontanel USG ve kontrastsız kraniyal BT sonucu normal, 7 aylıkken yapılmış olan denver gelişim testi anormal olarak rapor edilmiştir. Olgunun MLPA yöntemi ile mental retardasyon testi sonucu Xq28 delesyonu görüntüsü Aberasyon No Kromozom Sitogenetik Bant Başlangıç Bitiş Prob Sayısı Kazanım Kayıp 1 chr1 q23.3 - q44 161.470.769 249.212.668 1472 0,562 2 chrX q22.1 - q28 101.235.237 154.929.279 1936 -0,815 Olgunun 8x60K aCGH analizi sonucu SONUÇ Grillo ve ark.’ları ailesel 1.1 Mb Xq22.1 delesyonunun kadın ve hastalarda mental retardasyon ve davranış bozuklukları ile ilişkili olduğunu rapor etmişlerdir (3). Hastamızda denver gelişim testinin anormal saptanmış olması bu literatür bilgisini desteklemektedir. Literatürde 1q artışının çeşitli pediatrik tümörlerde kötü prognoz ile ilişkilendirilmiş olması dikkate alınarak hastamızın olası solid tümör ve lösemi gelişimi açısından ileri tetkikler ile değerlendirilmesi planlandı. Olgunun baş ve ayak dismorfolojik bulguları görüntüsü REFERANSLAR 1. Atabek M.E., Oran B., Erkul İ., et al. 46,X,del(X)(q22) Karyotipine Sahip Turner Sendromlu Bir Olguda Fenotip Karyotip İlişkisi, S.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 1999; 15(4):227-229 2. Simpson JL, Elias S. Chapter 10 Disorders Of Sex Differentiation: Gonadal Abnormalities and Hypogonadotropic Hypogonadism in Genetics in Obstetrics and Gynecology. 3rd ed.Saunders, Phledelphia, 2003: 250-258. 3. Grillo L, Reitano S, Familial 1.1 Mb deletion in chromosome Xq22.1 associated with mental retardation and behavioural disorders in female patients. Eur J Med. Genet. 2010; 53(2):113-6 Olgunun karyotip analizi görüntüsü