BANKALARIN TANIMI, FAALİYETLERİ, TÜRLERİ Mevduat kabul eden ve bu mevduatı verimli bir şekilde kredi işlemlerinde kullanmayı amaç edinmiş olan kuruluşlar, Para, kredi ve sermaye konularına giren çeşitli işlemleri yapan, özel veya kamusal kişilerle işletmelerin bu alanlardaki gereksinmelerini karşılama faaliyetlerinde bulunan ekonomik birimler olarak tanımlanabilirler.
BANKALARIN TANIMI, FAALİYETLERİ, TÜRLERİ 5411 Sayılı Bankacılık Kanununa göre bankalar: Mevduat Bankaları (Ticari Bankalar): Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubelerini, Katılım Bankaları: Özel cari ve katılma hesapları yoluyla fon toplamak ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurtdışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubelerini, Kalkınma ve Yatırım Bankaları: Kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren ve/veya özel kanunlarla kendilerine verilen görevleri yerine getiren kuruluşlar ile yurtdışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubelerini ifade etmektedirler.
BANKALARIN TANIMI, FAALİYETLERİ, TÜRLERİ 5411 Sayılı Bankacılık Kanununa göre ticari bankalar: Mevduat kabulü, Nakdi, gayrinakdi her cins ve surette kredi verme işlemleri, Nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dâhil her türlü ödeme ve tahsilât işlemleri, Çek ve diğer kambiyo senetlerinin iştirası işlemleri, Saklama hizmetleri, Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibi ödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi işlemleri, Efektif dâhil kambiyo işlemleri; para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri,
BANKALARIN TANIMI, FAALİYETLERİ, TÜRLERİ 5411 Sayılı Bankacılık Kanununa göre ticari bankalar: Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı; vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyon sözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basit veya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımı ve aracılık işlemleri, Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri, Sermaye piyasası araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına aracılık işlemleri, Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının aracılık maksadıyla alım satımının yürütülmesi işlemleri. Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri, Yatırım danışmanlığı işlemleri, Portföy işletmeciliği ve yönetimi,
BANKALARIN TANIMI, FAALİYETLERİ, TÜRLERİ 5411 Sayılı Bankacılık Kanununa göre ticari bankalar: Hazine Müsteşarlığı ve/veya Merkez Bankası ve kuruluş birlikleri nezdinde oluşturulan bir sözleşme kapsamında üstlenilen yükümlülükler çerçevesinde alım satım işlemlerine ilişkin piyasa yapıcılığı, Faktöring ve forfaiting işlemleri, Bankalararası piyasada para alım satımı işlemlerine aracılık, Sigorta acenteliği ve bireysel emeklilik aracılık hizmetleri, Kurulca belirlenecek diğer faaliyetleri yürütebilirler.
TİCARİ BANKALARIN ÖNEMİ ve FONKSİYONLARI Ticari bankalar vadesiz mevduat açmaya tek yetkili kurumlardır. Müşterilerin paralarını güvence altına alma Ödemelerde kolaylık sağlama Fonksiyonları: Kaydi Para Yaratma Fonksiyonu Hizmet Fonksiyonu Fon Sağlama Fonksiyonu Fon Kullanma Fonksiyonu
TİCARİ BANKALARIN ÖNEMİ ve FONKSİYONLARI Kaydi Para Yaratma Fonksiyonu Vadesiz mevduat sahiplerinin ödemelerinde nakit para yerine çek kullanabilmeleri, Borçlu cari hesap şeklinde çalışan ticari krediler (firma adına yapılacak tüm ödeme ve tahsilatlarda çalıştırılabilir), Ticari senetler (Bankaların iskonto ederek tahsil ettikleri senetler nakdi para yerine kullanabilirler), Kaydi olarak hesaplar arasında yapılan transferler.
TİCARİ BANKALARIN ÖNEMİ ve FONKSİYONLARI Hizmet Fonksiyonu Ödemeler sistemine aracılık edilmesi; Dış ticaret işlemleri, Kambiyo işlemleri, Havale/EFT, çek, senet işlemleri, Vergi, fatura tahsilatı vb.
TİCARİ BANKALARIN ÖNEMİ ve FONKSİYONLARI Fon Sağlama Fonksiyonu Fon Kullanma Fonksiyonu
TİCARİ BANKALARIN EKONOMİ İÇİNDEKİ YERİ Çevrimsel yaklaşım: Ekonomi: Firmalar, hanehalkları, bankacılık sektörü, finansal aracılar Tek dönemli ekonomik aktiviteler Mal sepetleri: Hanehalkı tüketimi için tüketim malları, işletme yatırımları için sermaye malları
TİCARİ BANKALARIN EKONOMİ İÇİNDEKİ YERİ Şekil 1: Çevrimsel modelde fon akımı Bankalar II Firmalar Hane halkları Tüketim Malları Piyasası Finansal Piyasalar Sermaye Malları Piyasası Yatırımcı Kuruluşlar I III Kaynak: Bossone, B., 2000. What makes banks special? A study of banking, finance, and economic development, World Bank Policy Research Working Papers, No:2408.