ENERJİ DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ
Enerji Türleri Elektrik Enerjisine Dönüşüm Ülkemizdeki Elektrik Enerjisi Dönüşümleri Isıtma Sistemleri Isıtma Sistemlerinin Ekonomik Olarak Karşılaştırılması
ENERJİ ÇEŞİTLERİ
Enerji birçok biçimde var olabilir: Kimyasal enerji: Yemek, pil vb. maddelerdeki depolanmış enerjidir. Isıl enerji: Atomların hareketinin enerjisidir. Mekanik enerji: Potansiyel enerji ile kinetik enerjinin toplamıdır. Elektrik enerjisi: Elektronların hareketlerinden kaynaklanan enerjidir. Manyetik enerji: Sadece metallerin sahip olabildiği, atomların dizilimine bağlı çekme veya itme hareketine dönüşebilen enerjidir. Nükleer enerji: Atomların içlerinde sakladıkları enerjidir.
Elektrik enerjisi :Elektronların hareket etmesiyle meydana gelen bir enerji çeşididir yani mekanik, ısı ve ışık enerjisinin elektriğe dönüşmesiyle elde edilir. 1880’li yıllarda hayatımıza giren elektrik enerjisinin sanayide kullanılması ve verim bakımından diğer enerji çeşitlerine oranla daha iyi bir verim vermesi nedeniyle elektrik enerjisinin kullanımı yaygınlaşmıştır. Bugün elektrik çağında yaşamaktayız ve günümüzde gerek başka enerji çeşitlerine kolayca çevrilmesi ,gerekse verim açısından önemli bir paya sahip olmasından dolayı günümüzde en çok kullanılan enerji çeşitlerinden biridir.
Elektrik enerjisi dönüşümü Elektrik Enerji Üretiminde Kullanılan Kaynaklar Elektrik enerjisinin elde edilmesinde doğadaki enerji çeşitleri kullanılmaktadır. Bu kaynaklar değişik dönüşümler sonucu elektrik enerjisine çevrilir. Kaynakların bazıları ise direkt kullanılmaktadır.Ülkemizde kullanılan kaynaklar şunlardır: Hidrolik kaynaklar Termik kaynaklar Jeotermal enerji Rüzgar enerjisi Güneş enerjisi
Termik Enerjinin Elektriğe Dönüşümü Kömür, petrol ve ürünleri, doğalgaz gibi fosil kaynaklı yakıtların yakılması sonucunda ortaya çıkan ısıdan elde edilen basınçlı sıcak su buharının, buhar türbinini döndürmesi ile, türbin şaft miline bağlı olan jeneratör çıkışından elektrik enerjisi üretilir. Bu tür elektrik enerji üretimi yapan sistemlere termik elektrik santrali denir.
Termik Santrallerde Kullanılan Yakıtlar Linyit Doğalgaz Motorin Fueloil Taş Kömürü Tabii Buhar kullanılabilmektedir. Termik Santraldeki Enerji Dönüşümleri
Hidrolik Kaynaktan Elektrik Üretimi Belli bir miktar yükseklik kazandırılan suyun (sıvının) sahip olduğu potansiyel enerjiye, hidrolik enerji denir. İşte bu hidrolik enerji, ilk olarak bir takım düzeneklerin yardımı ile mekanik enerjiye çevrilir. Ardından, oluşturulan mekanik enerji, elektrik enerjisine dönüştürülür. Akarsularda, suyun yüksekliğinden dolayı kazandığı enerjiyi, çeşitli makineler yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülmesi temeline dayanır.
Jeotermal Enerjinin Elektriğe Dönüşümü Jeotermal enerji kaynağı yer kabuğunun içindedir.Temiz ve sürdürülebilir bir enerjidir.Yer kabuğunun birkaç kilometre altından çıkan bu enerji sıcak su buharından veya gazlardan yararlanarak yapılan elektrik üretme sistemine denir. Yeraltından ısı pompaları yardımıyla çıkarılır.Jeotermal enerji santrallerinde elektrik üretme , sera ve bina ısıtma aynı zamanda serinletme işlerinde kullanılır.Ülkemizde jeotermal enerji kaynakları Batı Karadeniz , İç Anadolu ve Ege bölgelerinde rastlanır.
Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretimi Rüzgâr enerjisi, rüzgârı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket (kinetik) enerjisidir. Bu enerjinin bir bölümü yararlı olan mekanik veya elektrik enerjisine dönüştürülebilir.
Güneş Enerjisinden Elektrik Üretimi Güneş enerjisi santralleri, güneş ışığından gelen enerji parçacıklarını elektrik enerjisine çeviren santrallerdir. Santrallerde güneş pilleri kullanılır. Güneş pilleri fotovoltaiktir. Üzerine gelen güneş ışınlarını elektriğe çevirirler. Bu pillerin ana maddesi kristal silisyum ve galyum arsenittir.
Türkiye’nin Güneş Enerji Potansiyeli
Türkiye’de Son Bir Yılda Elektrik Üretiminin Daynaklara Dağılımı
ISI ENERJİSİNE DÖNÜŞÜM Elektriğin ısı enerjisine dönüşümü Elektrikli ısıtma iki türlü yapılmaktadır. Biri elektrik direnç ısıtması, diğeri elektrikli ısı pompalarıdır. Elektrikli ısıtma:İletkenlerde bulunan bir özellik olan direnç sayesinde akımın geçişine karşı koyulur ve böylece elektrik enerjisi ısıya dönüştürülür. Elektrik dirençli ısıtma elemanları, bir kazanın veya kanalların içindeki hava akımına bırakabilir veya bir hidrolik ısıtma sistemi için ısı sağlayabilir.
Isı pompası Isı pompası, dışarıdan enerji verilmesi ile düşük sıcaklıktaki bir ortamdan aldığı ısıyı yüksek sıcaklıktaki ortama veren bir makinedir. Kışın ısıtma maksadı ile kullanılan ısı pompası, yazın da soğutma için kullanılabilir. Isı pompası enerji aldığı kaynağı ısıtma konumunda çalışırken soğutur, serinletmeye çalışırken ise ısıtır. Yapılan işlem gazın faz değişimi ile enerji alma ve bu enerjiyi taşımaktır. Bu taşıma ve faz değişimi sırasında bir miktar enerji harcanır.
Isı pompasından elde edilen enerjinin %75’i doğada depolanmış enerjiden (hava,su,toprak), %25’i elektrikten karşılanır.
Yakıt kullanarak ısı enerjisi kullanımı Yakıt, fiziksel ve kimyasal yapısında bir değişim meydana geldiğinde ısı enerjisi açığa çıkaran her türlü maddenin genel adıdır. Yakıtlar üç büyük gruba ayrılabilir: 1.Katı Yakıtlar:Linyit, taşkömürü,odun 2. Sıvı Yakıtlar:Benzin, gaz yağı, mazot,fuel oil,alkol 3. Gaz Yakıtlar:Hava gazı, doğal gaz , bütan gazı ve biyogaz
Gazlı Isıtma Gazlı sistemlerin birim ısıtması mükemmel yanma şartlarından ve geliştirilen yüksek verimli cihaz teknolojisinden dolayı en popüler yakıt olmayı teşkil etmektedir. Bu özelliğinden dolayı gazlı ısıtma her geçen gün hızlı bir şekilde yaygınlaşmaktadır.
Kaynakça: www.elektrikrehberiniz.com tr.wikipedia.org www.mmo.org.tr www.enerji.gov.tr NEDİM DİLAVER 120106103069