KIRSAL ALANIN EKONOMİ-POLİTİĞİ NÜFUS-KENTLEŞME VE SOSYAL GRUPLAR-DİNAMİKLER

EKONOMİ POLİTİK Ekonomi yönetiminde ve uygulamalarında tercih edilen politikalardır. Kırsal alan için ekonomi-politik belirlemeleri i. Nüfus ii. İstihdam – işgücü potansiyeli iii. Ticaret – pazarlama iv. Tarım dışı istihdam yaratabilme v. Sanayi-hizmetlerin gelişim seyri ve tarımın yeri

EKONOMİ POLİTİK UYGULAMALARINDA TERCİHLER-DESTEKLER Destekleme politikaları Sosyal devlet ilkeleri Öncelik – asgarilik – erişebilirlik Sosyal haklar – yardım devleti Kalkınma çalışmaları

NÜFUS - KENTLEŞME Nüfus artış hızı İnsan gücünün çokluğu; avantajlar-dezavantajlar Nüfus-ekonomi Nüfusun niteliği; eğitim-öğretim, sağlık, beslenme, gecekondulaşma, kültürel baskınlık, kır-kentler Göç; barınak, altyapı, enerji, sağlık, eğitim, sosyal hizmetler

NÜFUS - KENTLEŞME Yoksulluk Aile planlaması – yaşam süresi – ölüm oranı Yerleşim planlaması Bölgelere göre nüfus – nüfus yoğunluğu

KIR-KENT AYIRIMINDA EKONOMİK VE TOPLUMSAL ÖLÇÜTLER Üretim – tüketim biçimleri Nüfusun tarım dışına çekilebilirliği İş bölümü Farklı toplumsal katmanlar Yerleşik nüfus- kent olabilme Mülkiyet- mülkiyetsizlik – ekonomik bağımsızlık

DEVLETİN NÜFUS – KENTLEŞME TERCİHLERİ Gelişmişlik kriterleri Yığma kentler Sanayi bölgeleri Kalkınmış yerleşimler-yerindelik

Bölgeler arası gelişmişlik farkları Farklılık nedenleri Kamu politikaları Sanayileşme Ulaşım-ticaret bağlantıları Yerleşim nitelikleri Demografik nitelikler İstihdam-erişebilirlik

KIRSAL ALANDA ; TOPLUMSAL YAPI, SOSYAL GRUP, SOSYAL DİNAMİKLER, ÖRGÜTLENME

TOPLUMSAL YAPI Toplumsal yapı; toplumu oluşturan grup ve kurumlardan meydana gelir. Buna göre; toplumsal yapı yalnızca kurumsal düzenlemeleri ve sosyal gruplar arasındaki ilişkileri kapsar. Toplumsal yapı; insanların gerek doğa gerekse kendi aralarında kurdukları ilişkilere dayanarak gerçekleştirdikleri bir düzendir.

TOPLUMSAL YAPIYI BELİRLEYEN UNSURLAR Nüfus Çevre-yerleşim Ekonomi Toplumsal Sınıflar Eğitim Siyaset Hukuk Aile Din-ahlak

1.Laiklik konusunda atılan adımlar; TÜRKİYE’NİN KIRSAL ALANINDA TOPLUMSAL YAPIYI ETKİLEYEN SİYASAL VE TOPLUMSAL UNSURLAR 1.Laiklik konusunda atılan adımlar; saltanatın kaldırılması ; 1. Kasım.1922 hilafetin kaldırılması ; 3. Mart.1924 Tevhid-i tedrisat kanunu; 3. Mart.1924 Anayasa’da düzenlemeler

2. Kültürel alandaki devrimler Devrimler ve toplum hayatı Şapka devrimi ; 25.Kasım.1925 Takvimler; 26. Aralık.1925 Paşa, bey, efendi gibi sınıf farklılığını yaratan unvanların kaldırılması Soyadı yasası Latin harflerinin kabulü Rakamların değiştirilmesi

3. Ulus kavramının yaygınlaştırılması Türk Dili; “Türk Dil Kurumu” Özgün tarih-geçmişin bilinmesi; “Türk Tarih Kurumu” Ekonomi-tarıma özel ilgi Dış siyaset – barışçıl devlet politikası; “…….”

4. Çok partili hayata geçiş II: Dünya savaşı Toprak reformu tartışmaları : 14. Mayıs. 1945 7.Ocak. 1946 Demokrat Parti 14. Mayıs.1946 T.Sosyalist Partisi 21. Temmuz.1946 Çoğulcu seçimler Çok partili döneme geçiş

SOSYAL GRUP Belirli bir amaç için bir araya gelmiş ve birbirleri ile ilişkileri olan topluluklara denir. Sosyal grup- statü Sosyal grup-ayrışma Sosyal grup-ayırımcılık Sosyal grup-sınıflaşma; feodalizm, egemen gruplar, kırsal alandaki sosyal grupların oluşumun etkileyen ekonomik ve kültürel faktörler

SOSYAL-TOPLUMSAL DİNAMİKLER ekonomi toplumsallık üretkenlik cinsiyetler arası ilişkiler yerleşimler arası ilişkiler yardımlaşma-dayanışma örgütlenme din -ahlak

ÖRGÜTLENME

ÖRGÜT – ÖRGÜT KÜLTÜRÜ Barnard’a göre örgüt; “iki veya daha fazla bireyin bilinçli olarak koordine edilmiş etkinliklerinin veya güçlerinin bir sistematiğidir.” Ve, bir örgütün, ortak bir amaç başarmak için eyleme katkıda bulunmaya gönüllü, birbirleriyle iletişime girebilen bireyler olduğunda ortaya çıktığı öne sürülmüştür. *Etkin ve güçlü bir örgütlenme, ortak bir amacı başarmak için bir araya gelen, iyi çalışan ve birbirleriyle iletişime girebilen insanlar olduğunda ortaya çıkabilir.

Örgütlenme; benzer sorunlara sahip bireylerin sorunlarını çözmek için bir araya gelmeleridir. Örgütlenme ile hem bireylerin sorunları çözüme kavuşmakta hem de bir baskı grubu oluştuğundan bireylerle ilgili uygulanacak politikalara yön verilebilmektedir. Tarım ve kırsal alanda yaşayanlar için örgütlenme ; var olan sosyal yapı içinde birlikte karar alma ile sorumluluk anlayışının yerleştirilmesi, tüm insan ve fiziki kaynakların bir araya getirilmesi ve her türlü birlikte davranma, tutum ve alışkanlıklarının geliştirilmesine olanak sağlayan bir yapılanmadır.

KIRSAL KALKINMA İÇİN “tarımda ve kırsal alanda neden örgütlenme” Özellikle küçük işletmelerin çıkarlarını korumak, Verimliliğin ve kalitenin arttırılması için gereken girdileri ve teknolojileri sağlamak, Elde edilen ürünleri gerçek değeri üzerinden daha rahat pazarlayabilmek, Tarımdaki yenilikleri ve gelişmeleri takip edebilmek ve kullanabilmek, Dezavantajlı grupların temel gereksinimlere ulaşmasını sağlamak, Kırsal alanın ekonomi içindeki etkinliğini arttırmak, Tarım ürünleri üreticisinin/kırsal alanda yaşayanların gelir ve yaşam düzeyini yükseltmek ve Kalkınma sürecine katkıda bulunmak.

Tarımda üretici örgütlenmesinin ana amacı: Kırsal alanda yaşayanlar-tarım ile uğraşanlar için sürdürülebilir bir gelir yapısının ortaya çıkarılması, Özellikle genç nüfus için yeni iş alanlarının yaratılması, Üretim maliyetlerinin azaltılması, Etkin pazarlama koşullarının yaratılması, Piyasayı yönlendirmede etkin olunması, Kredi temininde uygun koşulların yaratılması, Girişimci bir üretici-üye yapısının oluşturulması, Ortak davranma ve sorumluluk bilincinin yerleştirilmesi ve yaygınlaştırılması ve Tarım ile uğraşanların / kırsal alanda yaşayanların yaşam düzeylerinin yükseltilmesine katkıda bulunulmasıdır.

Tarımda / Kırsal Alanda Örgütlenme Biçimleri a. Kamuya Dayalı Örgütlenme; Hükümet politikaları doğrultusunda ve Anayasanın öngördüğü biçimde geliştirilen örgütlenmelerdir. Bunlar tarıma hizmet götüren kamu kuruluşlarıdır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Tarım Kredi Kooperatifleri, Köylere Hizmet Götürme Birlikleri gibi. b. Tabana Dayalı Örgütlenmeler; Üreticilerin gönüllülük esasına dayalı olarak gerçekleşen örgütlenme biçimidir. Bunlar kooperatifler, vakıflar, sendikalar, ziraat odaları, üretici birlikleri ve derneklerdir.Bu örgütlenme biçimleri için önemli olan konu; hangi tür örgütlenmeye gidileceği, ne tür gereksinimleri karşılayacağı ve nasıl etkin olacağıdır.

Bizzat üretici tarafından kurulan kooperatif çeşidi 4 adet olup, bunlar 1163 Sayılı Kooperatifler kanununa göre kurulabilen kooperatiflerdir. Bu kooperatifler; Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Sulama Kooperatifleri Su Ürünleri Kooperatifleri Pancar Ekicileri Kooperatifleridir.