Uluslar arası pazarlarda operasyonlar DIŞ TİCARET
İçerik 1 2 3 Ünite 1: Mevzuat ve Yasal Çerçeve Ünite 2: Lojistik ve Taşımacılık Etkenleri 2 Ünite 3: Finansal Yönetim ve Mali Rejim 3
Mevzuat ve Yasal Çerçeve Ünite 1 Mevzuat ve Yasal Çerçeve Ünite 1 Bölüm 1: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Kodu, Vergilendirme ve dış ticaret rejimleri Ünite 2 Bölüm 2: Teslim Şekilleri, Ödeme Şekilleri Ünite 3 Bölüm 3: Dokümantasyon ve Özel Uygulamalar
Doğru dış ticaret rejiminin seçimi de temel yükümlülükler arasındadır Ünite 1 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP), Vergilendirme, Rejimler Her ürün grubuna kendine özgü bir GTİP atanmıştır ve her malzeme için de bağlı bulunduğu pozisyon içerisinde yer alan uluslar arası geçerliliği bulunan bir kod bulunmaktadır Söz konusu kodlamanın belirlenmesi, dış ticaret çerçevesinde yapılacak her işlem bu kodlamaya göre takip edileceğinden, yüksek önem arz etmektedir İthalatçı / ihracatçı firma açısından, tedarikçisinin, nakliyecisinin ve Gümrük Müşavirinin deklarasyonları da bağlayıcıdır. Bu nedenle, seçilmeleri ve denetimleri hassasiyetle takip edilmelidir Doğru dış ticaret rejiminin seçimi de temel yükümlülükler arasındadır Örnek Rejimler: Kat’i, Geçici, Bedelsiz, Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında .
Özel Vergilendirmeler (Anti-damping Vergisi) Ünite 1 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP), Vergilendirme, Rejimler Özel Vergilendirmeler (Anti-damping Vergisi) Önceden belirlenmiş bazı ürün veya ürün grupları için Gümrük Otoritesi, Katma Değer, Damga ve Gümrük vergilerine ek olarak söz konusu vergiyi de uygulayabilir Bu nedenle, GTİP tüm planlar ve siparişlendirme öncesinde çalışılmalı, maliyet / fizibilite aşamasında mevcut GTİP uygulamaları dikkate alınarak maliyetlendirme yapılmalıdır
Ünite 1 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP), Vergilendirme, Rejimler Gümrüklü Antrepo Rejimi (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri –YGM-, Elleçleme, Periyodik ve Periyodik Olmayan Sözleşmeler) Gümrüklü Antrepolar için ayrı bir uygulama bulunmaktadır Mevcut beyannamelere ek olarak Antrepo Beyannamesi tanzim edilmesi gerekmektedir Gümrük Müşaviri hizmetinin yanı sıra, YGM hizmeti almak zorunluluktur. Bunun yanı sıra, antrepolarda işlemler Gümrük tarafından atanmış memurun kontrol ve onayı ile devam ettirilebilmektedir
Gümrüklü İşlem Hatları Ünite 1 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP), Vergilendirme, Rejimler Gümrüklü İşlem Hatları Her dış ticaret işlemi aşağıda listeli hatlardan bir tanesi çerçevesinde işlem görür Hat belirlenmesinde; Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB), Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) gibi belgelere sahip firmalar için kolaylaştırıcı farklı uygulamalar söz konusudur Kırmızı, Sarı, Mavi hat Kırmızı: Kafile fiziki olarak muayene edilir Sarı: Doküman kontrolü yapılır Mavi: Sonradan kontrole tabi olabilir Yeşil: Yeşil Hat, YYS ile hayatımıza giren yeni bir uygulamadır
İthalat / İhracat Şekilleri Ünite 1 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP), Vergilendirme, Rejimler İthalat / İhracat Şekilleri Kat’i İthalat & İhracat Ticari veya bedelsiz bir fatura beraberinde satış veya bedelsiz gerçekleştirilen gönderim veya alım Geçici İthalat & İhracat Ürün çıkış ülkesine geri dönmek kaydı ile sevk ediliyor ise. Gerekçesi de beyan edilerek gümrüğün uygun gördüğü bir süreliğine ithal veya ihraç edilebilir. Burada süre sonu takip edilmelidir. Parsiyel İthalat Gümrüklü bölgeye varışı gerçekleşen kafile içerisinden belirli bir kısmın ithalatının yapılması DİİB kapsamında dış ticaret İthal edilen girdilerin ihraç edilecek ürünlerin üretiminde kullanacağının beyan ve taahhüt edilmesi ile gerçekleştirilen vergi muafiyeti ve işlemlerde sürat sağlayan bir metottur Transit Ticaret Çıkış ve varış ülkeleri haricinde bir ülkedeki fayda sağlayıcının satışı gerçekleştiriyor olması hali
Teslim Şekilleri Incoterm 2010 (EXW, DAP, DDP etc.) Teslim ve ÖDEME Şekilleri Teslim Şekilleri Incoterm 2010 (EXW, DAP, DDP etc.) Satıcı ile alıcı arasındaki anlaşma(lar) ile karara bağlayacak bir çok teslim şekli bulunmaktadır ki bu teslim şekilleri ticaretin hangi aşamasında hangi tarafın sorumlu olduğunu da karara bağlar (Yükleme, nakliye organizasyonu ve masrafları, sigorta, çıkış varış gümrükleri / vergileri gibi… Örneğin; DDP teslim şeklinde ihracatçı firma kafile alıcıya belirtilen adreste teslim edilene kadar ki tüm aşamalardan sorumludur ve riskleri üstlenir Tersi örnekte ise; EXW teslim şeklinde ithalatçı belirtilen tüm aşamalar ve masraflarını üstlenmek durumundadır
TESLİM ve ÖDEME ŞEKİLLERİ
TESLİM ve ÖDEME ŞEKİLLERİ ÖDEME (CAD) «Cash Against Document» Vesaik Mukabili Ödeme; CAG «Cash Against Goods» Mal Mukabili Ödeme, L/C (Letter of Credit) Akreditif Mektubu etc.) (Resource Utilization Support Fund – RUSF Kaynak Kullanım Destekleme Fonu KKDF) Ödeme şeklinin belirlenmesi de teslim şekillerinde olduğu gibi taraflar arasındaki anlaşma ile belirlenir Ödeme şekli, zamanı gibi temel konuları karara bağlar İthalat işlemi öncesinde ödemenin yapıldığına dair dokümanı ibraz etmek bazı ülkelerde / bazı teslim şekillerinde zorunludur Aksi takdirde ithalatçı fatura bedeli üzerinden belirlenmiş bir yüzde ile devlete ek ödeme yapmakla mükelleftir
Sonradan kontrol / buna bağlı olarak arşivlemenin önemi DOKÜMANTASYON VE ÖZEL UYGULAMALAR Sonradan kontrol / buna bağlı olarak arşivlemenin önemi Tüm dokümanlar ve kayıtlar güncel tutuluyor olmalı ve olası bir denetimde kolay / hızlı erişilebilir olmalı Gümrük Müşavirlik Hizmetleri ve Asgari Ücret Tarifesi Normal işleyişte, tüm gümrük işlemleri bünyesinde A Karne Müşavirlik belgesi bulunan müşavirlik firmalarında yapılmaktadır Şirketler kendi bünyelerinde A Karne sahibi müşavir istihdam ederek de gümrük işlemlerini yapabilirler Müşavirlik firmalarından hizmet alınması halinde uygulanması zorunlu Asgari Ücret Tarifesi üzerinden faturalama ve ödeme yapılmaktadır. İstisnalar bulunmaktadır
DOKÜMANTASYON VE ÖZEL UYGULAMALAR Evraklar (Fatura, İçerik Listesi, Sigorta Poliçesi, Serbest Dolaşım Belgesi ve sair dolaşım evrakları; A.TR, EUR1, FORM A, Menşe Şahadetnamesi, ATA Karne gibi) Firmalar aşağıda listeli evrakları beyan etmelidir Fatura ve muhteviyat listesi. İhracatçı, ithalatçı, düzenlenme tarihi, doküman tarih ve numarası, teslimat adresi, ürün tanımları, miktar, birim ve toplam fiyat, para cinsi, kap detayları, ebat, ağırlık bilgileri, ürün kimlik bilgileri – parça numarası, motor şasi numarası gibi A.TR Serbest Dolaşıma giriş için (Avrupa Ekonomik Birliğine üye ülkeler arasındaki ticarette vergi istisnası sağlamaktadır EUR1, Ticaretin gerçekleştirildiği ülkeler arasında ikili ticaret anlaşması olması halinde FORM A & Menşe Şahadetnamesi Hindistan gibi gelişme öncelikli ülkeler ile yapılan ticarette & Özellikle menşe ülkesinin ithalatın yapılacağı ülkede özellik arz etmesi halinde önemlidir ATA Carnet Fuar, sergi gibi geçici çıkışlarda gümrük beyannamesi düzenlenmeden giriş çıkış temin eder «Mahsup yolu ile ithalat»
Transit Ticaret Gözetim Hizmetleri Ürünü alıcı ülkeye sevk eden firma ile satışı gerçekleştiren firmaların farklı olması halinde devreye giren bir uygulamadır. Çıkış ülkesinde ihracat için düzenlenen faturanın muhatabı üçüncü bir partidir ve bu üçüncü kişinin ithalatçıya nihai satış faturası düzenlemesi şeklinde uygulanır Gözetim Hizmetleri Ürünlerin sevkiyat öncesi, sevkiyat esnasında veya varışında akredite şirket yetkililerinde tarifli özellikler (nitelik / nicelik) kontrol edilecek şekilde gözetimden geçmesi ve bunun raporlanması Satıcı ve/veya alıcı talep edebilir Bazı ülke mevzuatında zorunlu olabilir. Bu durumda ihracatçı şartnamede belirtilen gereklilikleri (kalite ve hazır oluş beklentileri gibi) yerine getirmek durumundadır Satıcı firma çıkış ülkesinde yapılacak gözetimler için akredite şirkete gerekli imkanları sunmalıdır
İhracatçı Birlikleri (Üyelik aidatları ve yasal kesintiler) DOKÜMANTASYON VE ÖZEL UYGULAMALAR İhracatçı Birlikleri (Üyelik aidatları ve yasal kesintiler) Her sektör için kurulmuş farklı ihracatçı birlikler bulunmaktadır. İhracatçı firmalar yine faaliyet gösterdikleri sektörün gerektirdiği birliğe üye olmalı ve üyelik aidatının yanı sıra her ihracatta ürün grubuna göre belirlenmiş oranda satış bedeli üzerinden bedelleri bu birliklere ödemelidirler Uludağ İhracatçı Birlikleri Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri vs. Mahrece İade Alıcı, satıcı firma ile anlaşma koşulu kendi sorumluluğunda olmak kaydı ile varış ülkesi gümrüğüne ulaşmış herhangi bir kafileyi gümrüklü sahayı terk etmeden önce iade başvurusunda bulunabilir. Bu durumda yapılan işlem Mahrece İade olarak adlandırılmaktadır. Bu uygulama İhracattan farklı bir mevzuata tabidir
2.Modül Lojistik ve Taşımacılık Etkenleri Ünite 1 Kısım 1: Maliyet kalemleri ve fiyatlandırma Ünite 2 Kısım 2: Hizmet temininde dikkate alınması gereken unsurlar ve tasarruf
Navlunun yanı sıra lojistik maliyet unsurları Maliyet Unsurları ve fiyatlandırma Çıkış ve varış ülkelerindeki genel koşulların takip edilmesi ve değerlendirilmesi Navlun ve lokal giderlerdeki etkenleri anlamak ve zamanında tedbir alabilmek için dikkat edilmesi risk önleyici ve maliyet azaltıcı bir faaliyettir Navlunun yanı sıra lojistik maliyet unsurları Liman masrafları, gümrüklü alan giderleri, vergiler Uygun nakliye metodunun belirlenmesi. İhtiyaç tarihi / alternatif nakliye maliyet çalışmaları yaparak, fiyat – fayda karşılaştırması Toplam maliyet Sıkça karşılaşılan yanlış bir değerlendirme sadece navlun bedelinin dikkate alınarak değerlendirme yapılmasıdır. Düşük navlun teklifleri ile diğer masraf kalemlerinde fatura edilen yüksek tutarlar hizmet alıcısı için toplamda beklenenin çok üzerinde gider oluşmasına sebep olabilmektedir
Taşımacılıkta transit süre ve direkt / aktarmalı servisler Hizmet temininde dikkate alınması gereken unsurlar ve tasarruf Taşımacılık fiyatlandırmaları (tonaj, hacim, yükleme metresi bazlı faturalama) Nakliye firmalarının faturalama prensipleri Faturalama yapılırken yukarıda listeli hesaplama yöntemlerinden en yüksek değere tekabül eden kullanılır Yük optimizasyonu, konsolidasyonu önceden çalışılmalıdır. Araç doluluğunu maksimize etmek ve özellikle aynı tedarikçiden çıkan kafileleri eş zamanlı sevk ettirmek önemli tasarruf sağlayacaktır Taşımacılıkta transit süre ve direkt / aktarmalı servisler Transit süre ithal edeceğiniz ürünün tarafınıza zamanında ulaşması için dikkate alınmalıdır. Özellikle deniz yolu taşımalarda transit süre ve ürünün sağlıklı bir şekilde varışı direkt / aktarmalı hizmet alımına göre farklılıklar göstermektedir Hizmet satınalma aşamasında teslim alma, yol süresi ve teslim etme aşamaları ve süreleri kararlaştırılmalıdır İstiflenebilir / istiflenemez yüklemeler hem nakliye maliyetleri hem de ürünün hasar görmeden transitte olması açısından satıcı firma ile çalışılması karara bağlanması gereken bir konudur Nakliye tedarikçisinin araç takibi yapabilme ve raporlayabilme yeteneklerinin ihtiyacı karşılayabilirliği önceden kontrol edilmelidir
Gümrüklü veya gümrüksüz depo kullanımı Hizmet temininde dikkate alınması gereken unsurlar ve tasarruf Nakliye sigortası Taşıyıcı firmanın yapmak zorunda olduğu sigorta türüdür. Risk kapsamı kontrol edilmelidir Gümrüklü veya gümrüksüz depo kullanımı Bu hizmeti taşıyıcı firmadan almak mümkündür. Bir maliyet kalemi olarak önceden karara bağlanmazsa, yüksek masraflar ile karşılaşılabilir Yükleme optimizasyonu – Milk Run Satıcı firmaların belirlenmesinde diğer baskın değişkenlerin izin verdiği ölçüde lokasyon olarak yakın tedarikçiler ile çalışmak avantaj sağlayacaktır. Sevkiyat periyodu, ambalajlama gibi diğer unsurlar da bu maliyet kaleminde önemli etkenlerdir Ortak satınalma Her türlü satınalma için (hizmet veya ürün) işlem hacmi pazarlık gücünü arttırır. Bu nedenle küçük veya orta ölçekli işletmeler nakliye, depolama gibi alımlarda ortak hareket edilmesi avantaj sağlayacaktır.
Ünite 3 Finansal yönetim ve Mali Rejim 1. Bölüm: Ürün ödemeleri ve diğer giderler 2. Bölüm: Tedarikçi yönetimi ve finansal duruma etkileri
Ödeme şekilleri Diğer ödemeler Akreditif Mektubu ile ödeme Ürün ödemeleri ve diğer giderler Ödeme şekilleri Akreditif Mektubu ile ödeme Tüm dokümanlar akreditifte belirtildiği haliyle düzenlenmiş olmalı Doküman, sevkiyat tarihleri akreditifte yer alan tarih aralıkları ile uyumlu olmalı Aksi hallerde uygunsuzluk nedeni ile muhatap banka(lar) nezdinde ek maliyetler oluşacaktır. İşlemlerin uzayacak olması nedeni ile de gümrüklü alanlarda bekleyen kafileler için de beklenen veya planlanandan fazla demuraj oluşabilir Vadeli Ödeme (satış evrakında belirtilen vadede yapılan ödeme) Peşin ödeme (henüz ürün sevk edilmeden / hazır değilken yapılan ödeme) Doküman karşılığı ödeme (herhangi bir vade olmadan fatura vesair dokümanlar alıcıya ulaştığında yapılan ödeme) Cash Against Goods Tüm ödeme ve tahsilatlar hesaplarda gösterilmeli, dokümanlar ve kayıtlar arşivlenmelidir Diğer ödemeler KDV, Gümrük Vergisi, Damga Vergisi, Antidamping, Gözetim, Cezalar ve Uzlaşma
Malzeme ödemeleri ve diğer giderler
Tedarikçi yönetimi ve maliyet etkisi Tüm süreçleri sağlıklı yönetebilmek ve doğru maliyet planı yapmak için yapılacak ön çalışmalarla satıcı firmanın, taşıyıcı firmanın ve gümrük müşavirinin belirlenmesi gerekir Açık konu ve risk kalmasına mahal vermeyen güçlü sözleşmeler hazırlanmalıdır Tüm sorumluluklar, kalite gereklilikleri, satış sonrası hizmetler, garanti koşulları, iade gibi konuların tamamı sarih maddeler ile karar altına alınmış olmalıdır Yapılmakta olan işin gerekliliklerini kapsayan bir gizlilik sözleşmesi de yapılmalıdır Tüm tedarikçilerin finansal yapıları hakkında bilgi edinilmeli, sonrasında da takip edilmelidir Alternatif tedarikçi bulundurulmalıdır Fiyat eskalasyonu konusunda tedarikçiler ile anlaşılmalıdır Özellikle üretici firmalar için maliyette önemi bulunan güvenlik stok miktarı, transit süreler, minimum sipariş miktarları gibi etkenler hassasiyetle belirlenmelidir
www.actsme.eu TEŞEKKÜRLER!