110106201004 AHMET ÇAĞATAY ÖZELÇİ 120106201028 ENES GÜLER GÜNEŞ ENERJİSİ 110106201004 AHMET ÇAĞATAY ÖZELÇİ 120106201028 ENES GÜLER
GÜNEŞ ENERJİSİ NEDİR? Güneş enerjisi, güneşten yayılan ışık ve ısı enerjisine verilen genel isimdir. Antik çağlardan beri bu enerji sürekli gelişen teknolojiler yardımı ile insanoğlu tarafından kullanılmaktadır. Güneş ışınları, rüzgar ve dalga enerjisi, hidroelektrik enerji ve biyokütle ile birlikte yenilenebiir enerji kaynaklarının büyük bölümünü oluşturur. Bu noktada belirtilmelidir ki, güneş enerjisinin sadece çok ufak bir kısmı günümüzde kullanılmaktadır
GÜNEŞ ENERJİSİNİN ÖNEMİ Dünyamıza gelen bir dakikalık güneş enerjisi, dünyamızın bir yıllık enerji tüketimini karşılamaya yeterli olmasına karşın, günümüz teknolojileri bu enerjiyi verimli bir biçimde kullanma konusunda yetersiz kalmaktadırlar. Bir yılda dünya üzerine düşen güneş enerjisi miktarını kıyaslarsak; dünyanın bilinen petrol rezervinin 516, kömür rezervinin 157 katıdır. Bu rakamları 1 sene sayarsak ve güneşin milyonlarca yıl ömrü olduğunu varsayarsak enerji kaynağının sonsuza yakın olduğunu söyleyebiliriz. En güzel tarafı ise hammaddenin bedava oluşu sadece toplamak ve üretmek için yatırım yapılması gerektiğidir.
Fosil yakıttan yanma yoluyla elde ettiğimiz enerjiye kıyasla dünya üzerinde her noktada bulunabilen toplanması sırasında iş ve makina gücü gerektirmeyen, harcanması sırasında ise karbondioksit emisyonu “0” olan her canlı için hayati öneme sahip eşsiz bir kaynaktır. Güneş enerjisi ile elektrik üretimi, sıcak su üretimi, doğal havalandırma ve ışıklandırma konuları tüketiciler tarafından fazla bilinmese de yeni bir iş kolu ve çalışma alanı olarak bilim adamları ve sanayicilerin ilgi alanıdır. Ülkemize göre daha az güneş ışını alan Avrupa ülkelerinde yapılarda güneş enerjisi konusu devlet teşviki alan ve enerjide dışa bağımlılığa kesin çözüm olarak bakılan bir konudur.
GÜNEŞ ENERJİSİNİN KULLANIMININ TARİHÇESİ Güneş enerjisinden istifade edebilmek için insanların yaptığı çalışmalar çok eski tarihlere dayanmaktadır. Kaynaklara göre ilk defa Sokrat (M.Ö. 400) evlerin güney yönüne fazla pencere konularak güneş ışınımının içeri alınmasını belirtmiştir. Arşimet (M.Ö. 250) içbükey aynalarla güneş ışınımını odaklayarak Sirakuza'yı kuşatan gemileri yakmıştır. Çalışmalar 1600'lü yıllarda Galile'nin merceği bulmasıyla gelişme göstermiştir. İlk olarak 1725 yılında Belidor tarafından güneş enerjisi ile çalışan bir su pompası geliştirilmiştir. Fransız bilim adamı Mohuchok 1860'da parabolik ayanlar yardımı ile güneş ışınımını odaklayarak küçük bir buhar makinesi üzerinde çalışmış, güneş pompaları ve güneş ocakları üzerinde deney yapmıştır. Eski saraylara dikkat ederseniz (Dolmabahçe Sarayı) oldukça fazla ayna göreceksiniz, güneş enerjisinin kullanımı açısından iyi bir örnektir.
FOTOVOLTAİK PANELLERİN TARİHÇESİ Dünya’da 1839 yılında ilk fotovoltaik etkinin saptanması fransız fizikçi Alexander Edmond Becquerel tarafından keşfedilmiştir,Becquerel platin tabakalar üzerinde yaptığı çalışmalar esnasında bu etkiyi keşfetmiştir. ⇒ 1873 Willoughby Smith isimli bilim adamı , selenyum içerisindeki foto iletkenliği keşfetti ve ilk fotovoltaik düzeneği olarak tarihe geçti. ⇒ 1877 W.G.Adams ve R.E.Day isimli bilim adamları yaptıkları bilimsel çalışmalarda ,katı maddelerin de fotovoltaik etki oluşturabileceğini buldular. ⇒ 1883 Charles Fritts isimli bilim adamı %1 verimli fotovoltaik hücreyi geliştirdi.
Güneş panellerİ çalIŞMA PRENSİBİ Güneş enerjisini yüzyıllar boyunca ısınmak veya sıcak su eldesi basit yöntemlerle kullanmıştır. Ancak ilk kez 1839 yılında Fransız fizikçi Edmond Becquerel fotovoltaik hücre adını verdiği güneşten doğrudan elektrik üreten maddeyi bulduğundan beri güneş enerjisinden doğrudan elektrik eldesi başlamıştır. Fotovoltaik hücreler genellikle silikon esaslı malzemelerden üretilmektedir. Prensip olarak üzerine düşen güneş ışığını doğrudan elektrik enerjisine çevirme yöntemiyle çalışırlar. Silikon hücreye eklenen bor ve fosfor katmanlar sayesinde + ve – kutuplar oluşarak devre üzerinden bir elektrik akımı geçmesi sağlanır.
Fotovoltaik hücreler küçük hücreler olarak üretilir ve ardından birbirlerine bağlanarak istenilen güç değerlerinde paneller elde edilir. Fotovoltaik panellerden elde edilen gerilim DC gerilimdir. Dolayısıyla evlerde veya üretim tesislerinde kullanılmaları için bir inverter yardımıyla AC gerilime dönüştürülmeleri gerekmektedir. Ancak DC ile çalışan ürünler için herhangi bir invertere gerek duyulmaksızın kullanılabilirler. Sisteme akü bağlanması durumunda akülerin aşırı dolmasını engellemek için sisteme şarj kontrol devresi eklemek gerekmektedir. Eğer inverter şarj kontrol ünitesi özelliğine sahip ise bu üniteye harici olarak gerek kalmayacaktır.
Güneş Enerjİ SantrallerİNİN Ana Bİleşenlerİ Fotovoltaik (PV) Panel: Yarı iletken PV hücrelerin panel üzerinde birleştirilerek, gelen güneş ışınlarından doğru akım elektrik üretilmesini sağlar. İnvertör: PV panellerin ürettiği doğru akım elektriğini, şebeke elektriğine çevirir. Panel Taşıyıcı Sistemi: PV panel taşıyıcı sistemleri ve montaj aparatlarından oluşur. BOS(Balance of System): Güneş Enerjisi santrallerinin Modül, İnverter ve konstrüksiyon dışındaki kısmı BOS (Balance of System) olarak adlandırılır. Altyapı, AG – OG Kablo, Konnektör, Paralelleme Panoları, Şalt Ekipmanları, Alçak Gerilim Pano ve Salt, Trafo Postası, Orta / Yüksek Gerilim Pano ve Salt, İnşaat İşleri, Tel Çitler, Aydınlatma, Kamera Sistemleri kısımlardan oluşur.
Güneş Enerjİ Santrallerİ Profİlİ Aktif Santral Sayısı :500 Kurulu Güç :691 MWe Kurulu Güce Oranı :% 0,88 Yıllık Elektrik Üretimi :~ 1.022 GWh Üretimin Tüketime Oranı :% 0,39 Lisans Durumu :2 lisanslı, 498 lisanssız
Türkİye Güneş Enerjİsİ Potansİyelİ HarİtasI
Dünyanın en büyük 1. güneş santrali Bulunduğu Yer: Gujarat, Hindistan Enerji Üretim Teknolojisi: Fotovoltaik Faaliyete Geçtiği Yıl: 2012 Güneş Paneli Sayısı: 3.427.240 Adet Kurulu Gücü: 856.81 MWe
Kurulu Güç : 17,82 MWe Kurulu Güce Oranı : % 0.0227 Yıllık Elektrik Üretimi :~ 26 GWh Santralin Yeri : Konya, Karatay Trafo Merkezi : Kızören TM İşletmeci Firma : Tekno Enerji
türkİye’NİN enerjİ ÜRETİMİNDE GÜNEŞ ENERJİSİNİN PAYI
DÜNYADAKİ FOTOVOLTAİK santraller
Güneş Enerjİ Santralİ Kurulumu Yapmadan Önce YapIlmasI Gerekenler Güneş enerji santrali kurmak için karar verdiyseniz, ilk önce düşünmeniz gereken şey finansman kısmıdır. GES için eğer yeterli finansmanınız varsa, lisanssız olarak en fazla 1 MW santral yapabileceğinizi bilmeniz gerekiyor. Ancak biz 500kW ges üzerinden gideceğiz. İkinci olarak, ges kurulumu için bir araziye sahip olmanız gerekiyor. 500kW lık güneş santrali için 10.000 metre kare ‘lik arazi işinizi fazlasıyla görecektir. Arazi seçimini yaparken dikkat etmeniz gereken nokta, arazinin biraz eğimli olması ve marjinal tarım veya kuru tarım arazisi vasıflarına uyması gerekiyor. Eğer arazi kısmında da sıkıntınız yoksa, bir sonraki aşama olan GES hesaplama kısmıdır. Kendiniz için olan bu ön fizibilite raporunu hesaplamadan önce bölgenizdeki güneş enerji potansiyelinizi hesaplamanız gerekiyor. Sıra işin en zor kısmına geliyor. Yani çağrı mektubu almak. Çağrı mektubu başvuru evrakları ile bölgenizdeki elektrik dağıtım şirketine güneş enerji santrali için başvuru yapabilirsiniz. Eğer bu GES mektubu işini de hallettiyseniz sıra tedaş proje kısmına geliyor. Bunlarda bittikten sonra artık tesisiniz kurulum için hazır demektir.
1. Güneş Paneli (Fotovoltaik Modüller): 500kW’lık güneş tarlamız için toplam gidecek güneş paneli sayımız 500.000 watt/250 watt = 2.000 adet. güneş enerji santrali projesi için güneş paneli maliyeti watt başına 0,40 $ ile 0,80 $ Güneş Enerji Santrali için güneş paneli maliyeti 500.000 watt X 0,60 cent/$ = 300.000 $‘dır.
2. Solar İnverter (Eviriciler): 500kW’lık güneş enerji santrali için inverter maliyeti 500.000 watt X 0,14 cent/Euro =70.000 Euro ‘dur. 3. Solar Konstrüksiyon Maliyeti: 500kW güneş enerji santrali için konstrüksiyon maliyeti 500.000 watt X 0,14 cent/$ =70.000 Dolar ‘dır.
4. Çift Yönlü Sayaç ve Tek Yönlü Sayaç Maliyeti: Güneş santralimiz için 1 adet tek yönlü sayaç ve 1 adet çift yönlü sayaç işimizi görecektir. Tek yönlü sayaç maliyeti 100 TL Çift yönlü sayaç maliyeti 900 TL
5. Güneş Panelleri için Kablo Kanalı Maliyeti: Güneş panelleri arasında ki kablo bağlantıları için galvaniz kablo kanalları kullanılmaktadır. Bunun amacı hem güvenlik hemde verimliliktir. 500 kW’lık güneş enerji santrali için yaklaşık 1.200 metre galvaniz kablo kanalı kullanılmaktadır. Kablo kanallarının fiyatları değişkenlik gösterir. Ve kg başına maliyet hesaplanır. Ama biz bunu metreye çevirdik. 500kW’lık ges için galvaniz kablo kanalı maliyeti 1.200 metre X 14 TL = 16.800 TL ‘dir.
6. Solar Kablo (Fotovoltaik Kablo) Maliyeti: Güneş tarlası projemizde solar kablolar kullanacağız. Bu kablolar güneş panelleri için kullanılacaktır. Yaptığımız hesaplara göre 6mm çapında solar kablo işimizi çok rahat görüyor. 500kW güneş enerji santrali için 6mm solar kablo maliyeti 4.200 metre X 1,99 TL = 8.358 TL ‘dir.
7. Paratoner (Yıldırımdan Koruma) Maliyeti: Böyle bir güneş enerji santrali projesi için 1 adet 10 metre yüksekliğinde paratoner sistemi işimizi çok rahat görüyor. 500kW güneş tarlası için paratoner maliyeti 1 Takım X 7.000 TL = 7.000 TL ‘dir.
8. Enerji Nakil Hattı ve Trafo Tesisi Maliyeti: 500 kW güneş enerji santrali için E.N.H. ve Trafo maliyeti 130.000 TL ‘dir. 9. Tel Çit ve Dikenli Tellerin Maliyeti: Maliyetini hesapladığımız güneş enerji tesisi yaklaşık 10.000 metre kare araziye sığmaktadır. Bu tesisin tel örgü ile çevrilmesi gerekiyor. 500kW güneş enerji santrali için dikenli tel örgü maliyeti 4.000 metre X 35 TL = 14.000 TL ‘dir.
10. CCTV (Güvenlik Kamera Sistemi) Maliyeti: 500kW güneş enerji santrali için CCTV maliyeti 20.000 TL ‘dir 11. İdari Bina (Kontrol Binası): 500kW güneş enerji santrali için idari bina maliyeti 20.000 TL ‘dir. 12. Saha İnşaat İşleri için Maliyet: Maliyetimizi oluşturan kalemler şunlardır. Sahanın kepçe ile düzenlenmesi ve 10 dönüm araziye 20 cm Stabze serilmesi işleri. 500kW güneş santrali için saha düzenlemesi maliyeti 80.000 TL ‘dir.
13. Güneş Enerji Santrali için Saha Aydınlatması Maliyeti: 500kW güneş enerji santrali için aydınlatma maliyeti 15.000 TL ‘dir. 14. 500kW GES için Diğer Giderler Maliyeti: Güneş enerji santrali için maliyetler neredeyse bitti. Diğer giderler kısmına ise vergi ve nakliye gibi giderler eklenmesi gerekiyor.Kısaca diğer giderler şunlardır. Toplam nakliye maliyetleri 18.000 TL ‘dir. İşçilik, yemek ve konaklama maliyetleri 80.000 TL ‘dir. Gözden kaçan giderler 50.000 TL ‘dir.
15. Proje ve Arazi Maliyetleri: Tesisimiz için proje bedelleri genelde standarttır. Ancak arsa bedelleri değişkenlik gösterir. Proje bedelleri 20.000 TL Özel imar izni bedelleri 15.000 TL Proje onay bedelleri 5.000 TL – 10.000 TL ‘dir. Arazi bedeli 10.000 metre kare X 15 TL = 150.000 TL ‘dir. 500kW’lık güneş enerjisi santrali için harcanan bu maliyetler 195.000 TL ‘dir. Sonuç : 500kW Güneş Enerjisi Santrali kurulum maliyeti toplam 2.480.658TL ‘dir.
GÜNEŞ ENERJİSİNİN çeşİtlİ alanlarda kullanIMI
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ