Mevlana Celaleddin Rumi

Amaç n Mevlana’nın hayatı hakkında bilgi verme n Mevlana’nın düşüncelerini anlatmak. n Mevlana’nın tasavvufunu öğretmek. n Mevlana’nın ilminden bahsetmek. n Mevlana’nın eserlerini tanıtmak.

Mevlana’nın Hayatı n 30 Eylül 1207’de Belh şehrinde doğdu. n Babasının adı Bahaeddin Veled’dir. n Moğol istilasıyla Belh’ten ayrıldılar. n Babasıyla hacca gitmiştir. n Hacdan sonra Karaman’a yerleştiler. n Karaman’da Gevher Hatun ile evlendi.

n Alaeddin Keykubat babasını Konya’ya davet etti. n 3 Mayıs 1228’de Konya’ya göçtüler. n Babası 12 Ocak 1231’de vefat etti. n Mevlana babasının varisi oldu. n İplikçi Medresesi’nde vaazlar verdi. n Şems Tebrizi ile dostluk kurdu.

n Yaşamını “Hamdım, piştim, yandım” sözleriyle özetlemiştir. n 17 Aralık 1273’te vefat etti. n Cenaze namazını Kadı Sıraceddin kıldırdı n Ölüm gününe “Şeb-i Arus” demiştir. n Şeb-i Arus, düğün günü demektir.

Mevlana’da İlim n Ona göre tahsil insanlığın yararına kullanılmalıdır. n Bilgi, faydalı oldukça iyidir. n Faydasız bilgi sahibine yüktür. n Faydalı bilgiler küçümsenemez. n Bilgi gaye değil, vasıta olmalıdır.

Mevlana’da Ahlak n Onun ahlakı Kur’an ve hadis esaslarına dayanmaktadır. n Nefsini yenerek Allah sevgisine ulaşmaya çalışır. n Mevlana, manevi eğitimin rolünü önemser. n Ona göre “edep” her şeyin üstündedir.

Mevlana’da Adalet n Mevlana Kur’an adaletini över. n Ona göre kadı “Tanrı terazisi”dir. n Eserlerinde adalet ile ilgili sözler söylemiştir. n Adalet dedikoduları keser.

Mevlana’da İnsan n Ona göre insan her varlıktan yücedir. n İnsanın büyüklüğü ruh varlığı sebebiyledir. n Onun hümanizmi İslam’ın özündeki insan sevgisidir. n Meclislerine her dinden insan gelirdi. n İnsan nefsini aşarsa melekten üstündür.

Mevlana’nın Eserleri 1)Mesnevi n Mesnevi denince akla Mevlana Mesnevisi gelir. n Beyitlerini genelde Meram’da yazmıştır. n Dili Farsça, beyit sayısı 25618’dir. n Altı büyük ciltten oluşmaktadır. n Tasavvufi fikir ve düşüncelerini açıklar. n En eski nüshası Mevlana Müzesi’ndedir.

2)Divan-ı Kebir n “Büyük defter” manasına gelir. n Mevlana’nın çeşitli şiirleri yer alır. n Genellikle Farsça kelimeler bulunur. n 21 küçük divan ile rubai divanından oluşur. n Beyit adeti kırk bini aşmaktadır. n Vezin ve kafiye düzeni vardır.

3)Mektubat n Devrin ileri gelenlerine ve hükümdara yazılmıştır. n Kendisine sorulan soruları cevaplamıştır. n 147 adet mektuptan oluşur. n Konuşma dili ile yazılmıştır. n Bazı mektupları nasihat için yazılmıştır.

4)Fihi Ma Fih n “Onun içindeki içindedir.” manasındadır. n Mevlana’nın yaptığı sohbetlerden oluşur. n Sohbetler oğlu tarafından toplanmıştır. n Eserde siyasi olaylardan da söz eder. n Eserde değişik konular işlenmiştir. n Tarihi kaynak olarak da kabul edilir.

Müzedeki Bölümler 1)Tilavet Odası n Tilavet Kuran’ı güzel okuma demektir. n Geçmişte bu odada Kuran okunduğu için Tilavet odası denilmiştir. n Halen hat dairesi olarak kullanılmaktadır n Odada devrin meşhur hattatlarının levhaları bulunur.

2)Huzur-ı Pir (Türbe) n Türbeye gümüş kapıdan girilir. n Türbe salonunu üç küçük kubbe örter. n Doğuda, güneyde ve kuzeyde yüksekçe bir set ile çevrilidir. n Kuzeyde altı sanduka yer alır. n İki levhada Mevlana’nın sözleri yazılıdır.

3)Semahane n Kanuni tarafından yaptırılmıştır. n Burada semalar bina müze oluncaya kadar sürmüştür. n Duvarlarında tarihi halılar vardır. n İçinde madeni ve ahşap eserler vardır. n Mevlevilik musikisinin aletleri sergilenir.

4)Mescid n Mescide “Çerağ Kapısı”ndan girilir. n Güney duvarı halı ile kaplıdır. n Cilt ve hat numuneleri burada sergilenir. n “Müezzin Mahfili” ve “Mesnevihan Kürsüsü” orijinal halindedir.

5)Derviş Hücreleri n Müzede on yedi hücre bulunmaktadır. n Üçüncü Murat tarafından dervişlerin ikametleri için yaptırılmıştır. n Girişteki dört hücre, gişe ve idare binası olarak kullanılmaktadır. n Sondan iki hücreye kütüphane yapılmış. n Koridorlarda tarihi halılar sergilenmekte.

6)Matbah Bölümü n Müzenin kuzeybatı köşesinde yer alır. n 1584’te Üçüncü Murat yaptırmıştır. n 1926’da dergah müze oluncaya kadar yemek ihtiyacı burada karşılanıyordu. n 1990’da onarımla teşhire sunulur. n Burada mankenlerle “Somat Sofrası” canlandırılmıştır.

Mevlana’nın Sözlerinden Örnekler n “Ya olduğun gibi görün, n Ya göründüğün gibi ol.” n “Ya üst ol, ya bir üstünü ara; ya görüş sahibi ol, ya bir görüş sahibini ara.” n “İnsanı sevmek, Allah’ı sevmektir.” n “Birleşin! Ben, bölmeye değil, birleştirmeye geldim.”