MÜZİK PERFORMANS ÖDEVİ DÜNYA MÜZİK TÜRLERİ -TÜRK HALK MÜZİĞİ
Türk halk müziği, Türkiye'nin çeşitli yörelerinde farklı ağızlar ve formlarda söylenen Türkçe yöresel etnik müziklerin tümü. Yapısal olarak folklorun bir parçası olan Türk halk müziği (kısaca THM), sözlü halk müziği ve sözsüz halk müziği olmak üzere ikiye ayrılır. Sözlü halk müziğine genel olarak türkü adı verilir. Sözsüz halk müziği ise düzenli yöresel çalgı ezgileridir. Klasik Türk halk müziği, çeşitli yörelerden derlenmiş birçoğu anonim olan türkülerden ve sözsüz halk müziklerinden oluşur, anonim eserlerin sözü ve bestesinin kime ait olduğu bilinmez ve yöreye mâl olmuştur. Modern Türk halk müziği ise, 1970'li yıllardan sonraki dönemde eski yöresel müzik kalıpları örnek alınarak oluşturulmuş, sözü ve bestesi belli olan halk müzikleridir. Türk halk müziği, halk oyunları vehalkbilim ile de yakından ilgilidir. Bunun dışında genel karakteristiğine göre;bektaşi, halay, teke, zeybek gibi türlere ayrılır. Ayrıca il bazında türküler kategorilendirilmiştir.
Türk Halk Müziği örnekleri genelde sözlü olmakla beraber, sözsüz dans müziklerini de içerir. Halk türkülerinin ölçülü olanına kırık hava, ölçüsüz olanınauzun hava denir. Uzun havalar Anadolu'nun değişik bölgelerinde bozlak, Türkmani, maya, hoyrat, divan, ağıt gibi adlarla anılır. Bunlar genellikleKaracaoğlan, Emrah, Ruhsati, Sümmani ve daha birçok bilinen halk ozanının deyişleri üzerine yakılmıştır. Kırık havalar ise koşma, yiğitleme, güzelleme, taşlama, ninni ve daha başka adlar altında kümelenir. Bunlar da genellikle gurbet, ayrılık, sıla hasreti, ölüm, askere gidiş, yiğitlik, düğün, çocuk sevgisi, kız kaçırma gibi köye has toplumsal bir olayı konu alır, sadelik, içtenlik, duygululuk gibi özellikler gösterir yerel renkler taşır. Türk Halk Müziği'nin melodi yapısı incelendiğinde bu melodilerin ses genişlikleri bakımından bir oktav (sekiz ses sınırı) tamamlayan dizi ve tonaliteyi kesin şekilde belirtmeyen ikili ile beşli aralıkları içinde yaratılmış olduğu görülür. Bununla birlikte dizi ve tonaliteyi belli eden sekizli ve daha geniş sınırlı melodiler de çoktur. Basit ve birleşik ölçülerden başka aksak ölçüleri içeren Türk Halk Müziği, ezgiler ve formlardan oluşur.
TÜRK MÜZİĞİ ÇALGILARI
1.TELLİ ÇALGILAR
A)TEZENELİ ÇALGILAR
BAĞLAMA
CURA
TANBURA
DİVAN BAĞLAMASI
TAR
CÜMBÜŞ
B)YAYLI ÇALGILAR
KABAK KEMANE
KARADENİZ KEMENÇESİ
2.ÜFLEMELİ ÇALGILAR
KAVAL
ZURNA
NEY
ÇİFTE
TULUM
SİPSİ
ÇIĞIRTMA
3.VURMALI ÇALGILAR
A)DERİ VURMALI ÇALGILAR
DAVUL
NAĞARA
DEF
DÜMBELEK
BENDİR
B)ÇARPMALI VURMALI ÇALGILAR
KAŞIK
ZİL
ZİLLİ MAŞA
ANADOLUDA SÖYLENEN HALK MÜZİĞİ TÜRLERİ Ağıt-Yakım-Sagu Atışma Azeri Havası- Mahnı Barak Bozlak Boğaz Havası: Kadınlarca gırtlaktan söylenir. Ezgi Destan Deyiş Gurbet Havası Gazel Hoyrat (Kerkük Türkmenleri)
Kına Havası Koçaklama Koşma Maya Mani Mugam (Azeri) Ovşama Teke Zortlatması Türkü Uzun Hava Yayla Havası Varsağı Yol Havası Zeybek Havaları
ÜNLÜ HALK MÜZİĞİ SANATCILARI
NEŞET ERTAŞ
BEDİA AKARTÜRK
ARİF SAĞ
GÖZDE ÇABUK 11-B 160