GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI

ÇEVRE KİRLİLİĞİ

HAVA KİRLİLİĞİ

SERA ETKİSİ

ÇÖLLEŞME

OZON TABAKASINDAKİ İNCELME

ASİT YAĞMURLARI

ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİ

KARBON AYAK İZİNİN KÜÇÜLTÜLMESİ

SU KİRLİLİĞİ Suya karışan maddeler, suların doğal yapısını ve bileşimini bozabilir. Suyun doğal yapısı ve bileşiminin insanı ve diğer canlıları olumsuz etkileyecek şekilde değişmesi su kirliliği olarak adlandırılır. Bütün canlıların yaşayıp gelişmesi için suya ihtiyacı vardır. Gün geçtikçe kullanılabilecek ve içile- bilecek su miktarı azalmaktadır. Bunun nedenlerinden biri de su kirliliğidir. Temiz ve sağlıklı su kaynak- larının azalması ile su kirliliği, son yılların en güncel çevre sorunlarından biri hâline gelmiştir. 9FL

ÖNEMLİ SU KİRLETİCİLERİ Su kirleticilerinden en yaygın olanları: 1.Kimyasal gübreler, 2.Tarım ilaçları, 3.Deterjanlar, 4.İyi arıtılmamış fabrika atıkları ve evsel atıklar. 5.Asit yağmurları.

SULARDA TEMİZLENME VE KİRLENME Suyun temizlenme kapasitesi, su kaynağının büyüklüğüne ve akarsularda akıntı hızına göre değişmektedir. Kirletici madde miktarı ne kadar artarsa kirleticilerin ayrıştırılması da o kadar zorlaşır. Artan su kirliliği, yeryüzündeki suların sahip oldukları kendi kendini temizleme kapasitesinin azalmasına veya yok olmasına yol açar. Canlıların gereksinim duyduğu fosfor ve azot gibi elementler, doğal canlı yaşamının sürmesi için su ve toprakta yeterince vardır. Fakat bazı durumlarda insan etkisi ile göllerde ve denizlerde bu elementlerin artışı gözlenir. Örnek olarak tarımsal verimliliği artırmak için toprağa atılan gübreler. Topraktaki fazla miktarda bulunan N ve P gibi elementler suya geçince sudaki oran yükseldiği için canlılara zehir etkisi yapar.Bu olumsuz koşullarda sudaki bazı canlılar yaşamlarını sürdüremez. Kirli suların içme suyu olarak kullanılması ya da sucul canlıların besin olarak tüketilmesi yoluyla karadaki canlılar da su kirliliğinden olumsuz etkilenir. Çeşitli yollarla kirlenen su kaynakları hem sudaki hem de karadaki canlılarda zehirlenmelere, bulaşıcı hastalıkların yayılmasına neden olabilir.

ÖTRÜFİKASYON Kimyasal gübre vb. kirleticilerin içerdiği fosfor ve azotlu bileşikler bakteri, alg, bitki gibi organizmaların sayıca artmasına neden olmaktadır. Suda yeşil ve bulanık bir görüntü oluşturan bu olaya ötrofikasyon denilmektedir. Ötrofikasyonun oluştuğu yerde yaşayan canlılar yeterince ışık ve oksijen alamazlar. Bunun sonucunda canlılar ya bu bölgeden göç eder ya da ölürler.

SULARIN KORUNMASINDA ALINACAK TETBİRLER Su gereksinimini karşılayabilmek için su kaynaklarını artırma olanağı yoktur. Bu nedenle var olan su kaynakları korunmalı ve tasarruflu kullanılmalıdır. Suyu doğrudan ve dolaylı tüketen insanların, her zamanki tüketim alışkanlıklarını değiştirmesi, su kaynaklarını korumaya yönelik ilk adımın atılmasını sağlayacaktır. Atık yağların bir yerde toplanarak geri dönüşüme kazandırılması, su kaynakları çevresinin temiz tutulması, plastik ambalaj, poşet gibi maddelerin sulara bırakılmaması, suları kirletenlerin uyarılması, su kullanımında israftan kaçınılması bireysel ve toplumsal sorumluluklarımızdır. 9B

SU İÇİNDEKİ ARTIK MADDELERİN SAĞLIĞA ZARARLARI Kirlenmiş suları içmek ya da kullanmak, kirletici maddeye göre insan sağlığını farklı şekilde etkiler. Sudaki ağır metaller, zehirlenmelere hatta kanser gibi ölümcül hastalıklara neden olabilir. Zararlı bakterilerin ürediği suları içmek kolera, tifo, dizanteri gibi bulaşıcı hastalıkların insana geçmesine neden olur. Benzer şekilde bu kirli sularla yıkanmış ya da sulanmış meyve ve sebzelerin tüketilmesi de bulaşıcı hastalıklara yakalanmanın nedenlerindendir. 9FL

BUNLARI BİLELİM