Sevgili Tıp Öğrencilerim,Tükrük Bezleri dersime Hoşgeldiniz Sevgili Tıp Öğrencilerim,Tükrük Bezleri dersime Hoşgeldiniz! Kendi hazırladığım 3 dildeki (Türkçe,Almanca,İngilizce) özel internet sitem:(www.drsenolerturkoglu.com).

Tükrük Bezleri. PROF.DR.ŞENOL ERTÜRKOĞLU Tükrük Bezleri .Büyük ve küçük tükrük gudeleridir. Büyük Tükrük duddeleri Gl.Parotis-Kulakaltı guddesi,Gl.Submandibularis-Çenealti guddesi,Gl.Sublingualis-Dilaltı Guddesi olmak üzere 3 adettir. Küçük tükrük guddeleri de Gll.labiales-Yanak ve Gll.Buccales gibi ağız ve sindirim sisteminde yer alan diğer guddeleridir.

Büyük tükrük guddeleri küçük tükrük guddelerine oranla daha büyük ve önemli olduklarından bunlardan bahsetmek yerinde olacaktır. Yanak,dudak.Dil,Dilucu,Tad.Dil kökü,Damak guddeleri diğer küçük tükrük guddeleridir.

Büyük tükrük guddelerin genel özellikleri. Loblu (lobuli) ya da (lob) lardan oluşurlar.Bunların son parçaları (adenomer) gruplar yapar.Esas yapı bu şekildedir.Bunların diğer bir karakteri de,boşaltma sistemlerinin aynı olmasıdır Lobulus ların içinde Aciniler in arasında Pars intercallata,Pars striata,Canalis secretious’ lar bulunur.Bu kanallara intra lobular kanallar denir.Ductus excretius ‘lar loblalar’ ın arasında interlobular kanalları oluştururlar.İnterlobüler kanallar birleşerek gudenin esas boşaltma kanalı Ductus glandularis ‘i oluştururlar.

Parotis bezi. Saf albümünöz seröz guddedir.Adenonomer aciniler’ i oluşturan,meydana getiren hücreler yüksek piramid şeklindedir.Adenomer ortasında kesin lümen bulunmaz.Salgısı intercellular aralıklar vasıtasıyla lümene dökülür.Hücre nüveleri yuvarlak gevşek kromatinlidir.Hücrelerin 2/3 bazal tarafında yerleşiktir.Nüveler oldukça büyüktür.Bazal membran mevcuttur.

Glandula Parotis-Kulak Altı Bezi

Glandula Parotis-Kulak Altı Bezi Hücre salgılı olduğunda supranuklaear bölge asit boyalarla boyanan Eosin ile pembe,asit pikrik ile sarıya boyanır.Hücreler salgısız olduklarında sitoplazma vakuollü peteğimsi bir durum arzeder.Butün bölüm birim olarak bazal zarlıdır.Bu bezde de doğal olarak kan kapilleri mevcuttur.

3 adet Tükrük Bezi: Galndula Parotis-Kulak Altı Bezi,Glandula Submandibualris-Çene Altı Bezi,Glandula Sublingualis-Dil Altı Bezi Şimdi büyük bu 3 tükrük guddelerini sırasıyla inceliyelim.

Önemli Parotis Bezi Özeti Parotis bezi saf seröz albümünöz büyük guddedir.Boşaltma sistemi iyi gelişmiştir. Uzun Pars intercallata ve tipik canalis secretirios Pars striatra vardır.İnter ve intra lobular bağ dokusunda çokça yağ hücreleri mevcuttur.

Glandula Sub Mandibularis Karışık bezdir.Ama salgısı daha çok albümünöz seröz karakterlidir.Adenomer ler genellikle Parotis deki gibi saf albümünöz seröz dür.Az bir bölüm albümünöz seröz Giannüzzü yarım aylı karışık adeneomerdir.Bu kısım ayrırıcı teşhiste çok önemlidir.Yoksa preperat kolayca Parotis ile karıştırılır.Dikkat,önemli!Bezin kanalına Wharton kanalı diyoruz.

Glandula Submandibularis

Glandula Sub Lingualis Karışık guddedir.Majör ve minör kısımlıdır.Majör bölgede Müköz adenomer her zaman albümünöz seröz Giannüzü yarım ayları ile beraberdir.Bu adenomer’ ler Bartholin kanalı Ductus sublingualis majör ile dil altına açılırlar.Minör bölüm birbirinden ayrı küçük lobülüs’ ler şeklinde topludurlar,Müköz adenomerle baraber ortada müköz çevresi albümünöz seröz Giannüzzü’ lü yarım aylı karışık Mikst adeneomer’ lere sahiptir.Minör adenomer’ ler Rinivüs –Ductus sublingualis minör dil altı kıvrımına açılır. Sublingual bez’ in salgısı daha çok Müköz yapılıdır.Dikkat,önemli!

Glandula Sublingualis-Dil Altı Bezi

Bütün büyük tükrük gudeleri ayırıcı tanı kriterleri-önemli özet. Parotis bezi -Saf albümümöz guddedir. Submandibular bez -Karışık,ama daha çok albümünöz seröz salgılı bezdir. Sublingual Bez -Karışık.ama daha çok Müköz salgılıdır.

Kaynaklar SEÇKİN.İ.;ERTÜRKOĞLU.A.Ş.;TAŞYÜREKLİ.M.;ARDA.O.;ALKAN.F.;OKTAR.H.Özel Histoloji.İstanbul Üniversitesi,Cerrahpaşa Top Fakültesi Yayınları.İstanbul.2008.

PROF.DR.A.ŞENOL ERTÜRKOĞLU Teşekkürler. Hamburg Rathaus-D-Deutschland-Hamburg Belediyesi-Hamburg-Almanya