FUTBOLDA BECERİ (KOORDİNASYON)

Koordinasyon İskelet kasının belli bir amaca yönelik bir hareketin gerçekleştirilmesi sırasında merkezi sinir sistemi ile arasındaki işbirliğidir.

SPORTİF ANLAMI İLE KOORDİNASYON, İSTEMLİ VE İSTEMSİZ HAREKETLERİN DÜZENLİ, UYUMLU, AMACA YÖNELİK BİR HAREKET DİZİSİ İÇERİSİNDE UYGULANMASIDIR.

kuvvet, dayanıklılık, esneklik Koordinasyon; çok kompleks bir motorik yetenektir ve sürat, kuvvet, dayanıklılık, esneklik özellikleri ile çok yakın bir ilişki içerisindedir.

Bu özellik sadece teknik ve taktiklerin kazanılmasında ve geliştirilmesinde değil, rakiplerin, iklim koşulların, zemin ve araç gereçlerin değiştirilmesinin söz konusu olduğu durumlarda, teknik ve taktik uygulamalarda da belirleyici bir öneme sahiptir.

Bu özellik sadece teknik ve taktiklerin kazanılmasında ve geliştirilmesinde değil, rakiplerin, iklim koşulların, zemin ve araç gereçlerin değiştirilmesinin söz konusu olduğu durumlarda, teknik ve taktik uygulamalarda da belirleyici bir öneme sahiptir.

ekonomik reaksiyon gösterebilir. Koordinasyon    ne kadar iyi gelişmişse, bir sporcu o kadar becerikli, akıcı, dinamik, ritmik ve ekonomik reaksiyon gösterebilir.

MOTORİK ÖZELLİKLERİN YÜKSEK KOORDİNASYON İÇERİSİNDE AKIŞINA DENİR BECERİ MOTORİK ÖZELLİKLERİN YÜKSEK KOORDİNASYON İÇERİSİNDE AKIŞINA DENİR

dallarındaki etkinliklerde gösterilen hareketleri BECERİ; genel ve özel beceri olmak üzere ikiye ayrılır. Genel Beceri: Çok değişik spor dallarındaki etkinliklerde gösterilen hareketleri başarabilme yeteneğidir.

Özel Beceri: Özel dalın performansını belirleyen faktörlere bağlı olup, başka bir spor dalına aktarılamaz. Bu özel beceri ancak Branşın kendi yapısına uygun alıştırma ve yöntemlerle gerçekleştirilmelidir.

farklı durumlarda, farklı zamanlarda KOORDİNASYON Becerileri Vücut bölümlerini farklı durumlarda, farklı zamanlarda doğru sıralama ve çok çabuk bir şekilde hareket ettirmelerini sağlar.

Bu Nedenle; Koordinasyon Kavramı Futbolcu da, Kısa süre içerisinde zor hareketleri öğrenebilme ve değişik durumlarda amaca uygun çabuk bir şekilde tepki gösterebilmesine,

her hareketin doğru olarak izlemesine ve istenilen kuvvetle meydana gelmesine bağlıdır.

İKİ ÇEŞİT KOORDİNASYON VARDIR HAREKET VE ENERJİ SİSTEMİNİN 1- KASIN ETKİ, HAREKET VE ENERJİ SİSTEMİNİN KOORDİNASYONUDUR. YANİ; KAS İÇİ KOORDİNASYONDUR

SİNİR –KAS KOORDİNASYONU merkezi sinir sisteminden 2- kasılması gereken kaslara merkezi sinir sisteminden uyarların zamanında gelmesiyle olur ki BUNA DA……… SİNİR –KAS KOORDİNASYONU DENİR.

KOORDİNASYONLARINDAN ise, FUTBOLDAKİ HAREKET KOORDİNASYONLARINDAN ise, BİR AMACA YÖNELİK OLARAK YAPILAN BİLEŞİK HAREKETLERİN, ORGANİZMAYI HAREKETE GEÇİRİCİ YA DA ENGELLEYİCİ ETKİLERİN BELİRLENMESİ VE ÖNLENDİRİLMESİ ANLAŞILIR.

Gerekli hareketlerin yapılması sırasında FUTBOLDA KOORDİNASYON KAPASİTESİNİ Gerekli hareketlerin yapılması sırasında merkezi sinir sistemi ile kaslar arasındaki uyum yeteneğini özel Koordinasyon kapasitesi belirler.

Antrenmanlarla kazanılan beceriler ileri yıllarda daha kalıcı ve çok yönlü kullanılabilir hale gelir.

KOORDİNASYON YETENEĞİ KONDİSYONEL YETENEKLER VE MOTOR BECERİLERİ İLE BİRLİKTE, BEDENSEL PEFORMANS KAPASİTESİNİ BELİRLEYEN BİR GRUP TEŞKİL EDER.

ELEMENTLERİNİ GELİŞTİRDİĞİ GİBİ Bu yetenek futbolcunun Top Sürme (dripling) Koşu Teknikleri Esneklik Çalım atma Sıçrama….gb. Şut Çekme ELEMENTLERİNİ GELİŞTİRDİĞİ GİBİ TEKNİK

VARYASYON YETENEKLERİNİN GELİŞİMİNE YARDIMCI OLUR. Motorik Uyum ve Yer Değiştirme Denge Beceri Mekan, Saha, Yer Kavrama Yeteneği Çok Yönlülük Ritm Hareketin Akıcılığı VARYASYON YETENEKLERİNİN GELİŞİMİNE YARDIMCI OLUR.

KASLARA ORANLA AĞIRLIK NE KADAR FAZLA İSE KOORDİNASYON O KADAR KOORDİNASYONU ETKİLEYEN FAKTÖRLER VÜCUT AĞIRLIĞI KASLARA ORANLA AĞIRLIK NE KADAR FAZLA İSE KOORDİNASYON O KADAR SINIRLI OLACAKTIR.

BOY Futbolda mevki düşünüldüğünde Kısa, orta veya uzun boy avantaj sağlar.Bunun için önemli olan futbolcunun altyapıda koordinasyon eğitimi alıp almadığıdır.

merkezi sinir sisteminin kapasitesidir. Kas kasılmasındaki ZAMAN AYARLAMASI Kas kasılmasındaki zaman ayarlamanın derecesini sınırlayan faktör, merkezi sinir sisteminin kapasitesidir.

Merkezi sinir sistemi kapasitesi düşük olan Futbolcuların kas sistemleri gelişmiş olsa bile dakik sinir-kas uyumu isteyen herhangi bir harekette yüksek derecede beceri kazanamaz.

HAREKET DAKİKLİĞİ a- Göz-Kas Koordinasyonu Koordinasyon gerektiren hareketlerde önce gözlem yapılarak (görerek) hareketin ilgisi kurulur.

ÖRNEĞİN: Kalecinin Top Tutması

GÖZ VE İLETİŞİM Bakmak, Görmek ve çevre kontrolü İlgileniyor veya ilgilenmiyor olmak Otoriteyi de sergilemek anlamına gelmektedir.

En Önemli Şeylerden Biri Futbolcuya Antrenmanda NASIL BAKTIĞINIZDIR. GÖZLERİN KONUŞTUĞU HER YERDE DİL AYNIDIR. (HERBERT) Bu Nedenle, Dikkat Edilecek En Önemli Şeylerden Biri Futbolcuya Antrenmanda NASIL BAKTIĞINIZDIR.

Vücudun duruşundan ve hareketinden haberdar olmaktır. b- Proprioseptik Duyarlılık Vücudun duruşundan ve hareketinden haberdar olmaktır.

KİŞİNİN BAKMAKSIZIN VÜCUT ORGANLARININ VE YAPTIKLARININ FARKINDA C- Kinestetik Duyarlılık (Pozisyon ve Basınç Duyarlılığı) KİŞİNİN BAKMAKSIZIN VÜCUT ORGANLARININ VE YAPTIKLARININ FARKINDA OLMASIDIR.

DENGE YETENEĞİ, DENGENİN DEĞİŞKEN ÇEVRE ŞARTLARINDA KORUNMASI VEYA YENİDEN SAĞLANMASINA YARAYAN FAALİYETLERDEN İBARETTİR.

REAKSİYON ZAMANI BİR SİNYALE KARŞI GEREKTİĞİNDE VÜCUDUN TAMAMI KULLANILARAK YAPILAN HAREKETTİR.

HAREKETİN YÖNÜ VE UZAKLIĞI Vücuda uzak olan el hareketleri, yakın olan hareketlere oranla daha az hata ile yapılır.

GÖREREK NİŞANLAMA Elle ulaşacak kadar yakın cisimler için görme keskinliği çok iyidir. Büyüklük ve şeklin üç boyutlu olarak değerlendirilmesi, nişanlama dakikliği ve uzaklık tahmini gerektirir.

Örnek: Hedefe Vole Vuruş Çalışması: Bu çalışmada futbolcu duvara çizilmiş olan puanlama tablosunun karşısında 10 metre mesafede durmuştur. Antrenörün söylediği rakamlara, göğüs hizasından bıraktığı topa vole vuruşu yapmaktadır.

KASSAL TANSİYON KASLARDAKİ GEREKSİZ GERGİNLİK HAREKETLERİN TUTUK, BECERİKSİZ VE GENELDE AĞRILI, ÇOK AZ TANSİYON İSE HAREKETLERİN ZAYIF VE KARARSIZ UYGULANAMASINA NEDEN OLUR.

DİĞER ÖZELLİKLERİN İSE YAŞ KONDİSYONEL YETENEKLERİN YETERSİZLİĞİ KÖTÜ TEKNİKLE HAREKETLERİN ÖĞRENİMİ VE SAKATLIKLAR OLDUĞU SÖYLENEBİLİR.

KOORDİNASYON ANTRENMANI ÇOK YÖNLÜ, DEĞİŞKEN ALIŞTIRMALARLA HAREKET TEKRARLARI SÜREKLİ OLARAK ARTIRILMALI VE YENİ HAREKETLER ÖĞRENİLMELİDİR.

      ŞUT 4. İSTASYON: Oyuncu engeller atarak arasında adım düzeni ile koşar, engeller üzerinden çift ayakla geçer ve daha sonra arkadaşının verdiği pası kaleye şut değerlendirir.

KOORDİNASYON; KUVVET, ÇABUKLUK VE DAYANIKLILIK ALIŞTIRMALARI İLE BİRLİKTE KOMBİNE UYGULANMALIDIR. ÇÜNKÜ, TEMEL DAYANIKLILIK VE KUVVET, KOORDİNATİF YETENEKLERDEKİ BAŞARIYI ETKİLER.

KOORDİNASYONLAR BASİTTEN- ZORA, DOĞRU HAREKETLERLE ÖĞRETİLMELİDİR.

KOORDİNASYON GELİŞİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR YENİ ÖĞRENİLEN HAREKETLER ÖNCEDEN ÖĞRENİLMİŞ HAREKETLER ÜZERİNE KURULUR KOORDİNATİF YETENEKLER ANCAK ÇOK YÖNLÜ UYGULANACAK ALIŞTIRMALARLA GELİŞTİRİLEBİLİR.

YÜKLENMENİN DOZU KADEMELİ OLARAK ARTIRILMALIDIR. YENİ HAREKETLER DOĞRU TEKNİKLE ÖĞRETİLEMELİDİR. HAREKET SEÇİMİNDE FUTBOLCUNUN YETENEĞİ GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMALIDIR.

KOMBİNE BİR ANTRENMAN DÜŞÜNÜLMELİ VE UYGULANMALIDIR. ALIŞTIRMALARIN TEMPOSU (RİTİM, YÖN VE HIZ…gb.) SÜREKLİ DEĞİŞTİRİLMELİDİR.

PROGRAM KOMBİNE ANTRENMAN Amaç: Futbola Özgü Teknikle Bağlantılı Sürat Çalışması Yüklenme: Yüksek Tempo: Patlayıcı Dinlenme: Tam dinlenme ilkesi TOP SÜRME TOP SÜRME . İSTASYON: Huninin başındaki toplu oyuncu, süratli bir şekilde dripling yaparak karşıdaki huninin etrafından dolaşıp gelir

DİREKTİF KOMUT GELİŞTİRME Örneğin, GÖZLER AÇIK VEYA KAPALI, YUKARI-AŞAĞI BAKMA…gb ANTRENMAN SONRASI ÇALIŞMALAR KARMAŞIK HAREKETLERDEN OLUŞTURULMALIDIR.

HAREKETLERİN UYGULANMASINDA ŞEKİL DEĞİŞİKLİĞİ YÜRÜME, KOŞMA, SEKME HAREKETLERİ DEĞİŞİK FORMLARLA YAPILABİLİR.

SPRİNT PAS 3. İSTASYON: Toplu oyuncu huniler arasında dripling yapar, son hunide topu başlangıç noktasındaki arkadaşına atar ve ardından, başlangıç noktasına kadar sprint yapar.

YORGUNLUK MEYDANA GELDİĞİNDE DİNLENME VERİLMELİDİR. GÜNLÜK ANTRENMAN PROGRAMLARINDA BECERİ ALIŞTIRMALARI UYGULANMALIDIR.

GEREK MOTORİK ÖZELLİKLERİN GEREKSE SİNİR, KAS VE EKLEM KOORDİNASYONUNU OYUNLARIN KOORDİNASYON GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİSİ EĞİTSEL OYUNLARIN GEREK MOTORİK ÖZELLİKLERİN GEREKSE SİNİR, KAS VE EKLEM KOORDİNASYONUNU ÇOK YÖNLÜ OLARAK GELİŞTİRMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ BİR ARAÇ OLDUĞU SÖYLENEBİLİR.

Çok fonksiyonlu oyunların seçilmesi, dengeli olarak oynatılması, koordinasyonel gelişmeyi olumlu yönde etkileyecektir.

oyun bir ihtiyaçtır. Oyun fonksiyonları gereği her yaş grubunda belli bir öneme sahiptir. Her şeyden önce çocuk için oyun bir ihtiyaçtır.

Özellikle gelişme çağındaki çocuklarda koordinasyon eğitimi oldukça önemlidir.

doğal ve kültürel çevre ÇÜNKÜ;Çocuk oynarken iki şeyin etkisindedir. 1-İçinde bulunduğu aile, doğal ve kültürel çevre

2-Genetik olarak taşıdığı zeka, algılama, yorumlama, yaratma ve sosyal reaksiyon özellikleridir.

KOORDİNASYON Eğitiminin Yararları Futbolcuların daha kısa zamanda istenilen yüksek performansa ulaşmasını sağlar.

İş verimini arttırır Öz saygıyı geliştirir Tembellikten uzaklaştırır

Organizmayı bedensel ve ruhsal streslerin yıpratıcı etkisinden korur. Kendine güven kazandırır.

Bireyler arası ilişkiler de, karşılıklı olarak saygı kavramını gelişir

TEŞEKKÜR EDERİM RECEP CENGİZ rcengiz@gazi.edu.tr GAZİ ÜNİVERSİTESİ BESYO rcengiz@gazi.edu.tr