Gerileme Dönemi Islahatları 1699 Karlofça Antlaşması 1792 Yaş Antlaşması
Lale Devri 1718-1730 İlk geçici elçiler Avrupa’nın önemli merkezlerine gönderildi. İlk defa çiçek aşısı kullanıldı. Batı klasikleri tercüme edildi. Yeniçerilerden itfaiye örgütü kuruldu. İlk özel matbaa İbrahim Müteferrika tarafından getirildi. İlk basılan eser Vankulu Lügatı’dir. Yalova’da kağıt İstanbul’da çini ve kumaş fabrikası açıldı. Mimaride Barok ve Rokoko tarzı kullanılmaya başladı. Laleli Cami Nuruosmaniye Sultan Ahmet Çeşmesi
Lale Devri Islahatları Lale Devri 1718 Pasarofça Antlaşması ile başlamıştır. Lale Devri padişahı III Ahmet’tir. Sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim paşadır. Ünlü şairi Nedim’dir. Bu dönemde zevk eğlence artmış buna paralel olarak saray masrafları çoğalmıştır. Bu masrafları karşılamak için İran seferleri düzen-lenmiştir. İran seferinde başarısız olan Osmanlı Devletinde başlayan mali sorunlar Patrona Halil İsyanının çıkmasına neden oldu. Avrupa’nın yaşam tarzı örnek alınmaya başlanmıştır. Avrupa’nın üstünlüğü kabul edilmiştir.
I. Mahmut Dönemi Islahat Hareketleri (1730-1754) Hendesehane Humbaracı Ocağı Mühendishane-i Berri Hümayun I. Mahmut Patrona Halil İsyanından sonra padişah olmuştur. Patrona Halil ve arkadaşlarını ortadan kaldırmış ıslahatlar için ortam hazırlamıştır. İlk defa yabancı subaylardan yararlanıldı. Comte De Bonneval (Humbaracı Ahmet Paşa) Humbaracı Ocağını kurdu. Subay yetiştirmek için Hendesehane ve Mühendishane-i Berri Hümayun okulları açıldı. Ordu; bölük tabur alay şeklinde batı tarzında bölümlere ayrıldı.
III. Mustafa Dönemi Islahatları (1757-1774) Mühendishane-i Bahri Hümayun Sürat Topçuları Matematik İlimler Okulu Esham Sistemi Mühendishane-i Bahri Hümayunu kurarak donanmanın ihtiyacı olan subaylar yetiştirildi. (1773) Baron De Tot ve sadrazam Koca Ragıp Paşa ıslahatlara öncülük yapmıştır. Baron De Tot sürat topçuları ocağını kurmuştur. Maliyeyi düzeltmek için Esham (iç borçlanma) sistemi uygulanmıştır. Matematik ilimler Okulu açılmıştır.
I. Abdülhamit Dönemi Islahatları 1774-1789 Halil Hamit Paşa İstihkam Okulu Ulufe alım satımı Sürat topçuları Tersaneler Halil Hamit Paşa ıslahatlara öncülük yapmıştır. İstihkam (askeri) okulu açılmıştır. Yeniçeri sayımı yapılarak ulufe (maaş) alım satımı yasaklanmıştır. Avrupa’dan askeri uzmanlar getirilmiştir. Sürat topçuları ocağı genişletildi. Haliç, Ege ve Karadeniz’de tersaneler kuruldu.
III. Selim Dönemi Islahat Hareketleri 1789-1807 Yeniçeri ocağı yanında ayrı bir Nizam-ı Cedit ordusu kuruldu. Gerilemenin nedenleri için devlet adamlarına Lahiyalar hazırlatıldı. Bu ordunun ihtiyaçları için İrad-ı cedit hazinesi kuruldu. Avrupa'nın önemli merkezlerine daimi elçiler gönderildi. Kara ve deniz mühendishaneleri genişletildi. Yeniçeriye talim yaptırmak için Levent çiftliği ve Selimiye kışlası inşa edildi. Yerli Malının kullanılması teşvik edildi. İlk defa devlet matbaası kuruldu. Okullarda Fransızca eğitimi zorunlu hale getirildi. Nizam-ı Cedit İrad-ı Cedit Daimi elçilikler Devlet Matbaası Selimiye Kışlası Lahiyalar (Raporlar) Fransızca eğitim Kabakçı Mustafa İsyanı ile ıslahatlar bitti
Gerileme Dönemi Islahatlarının Özellikleri III. Ahmet Nevşehirli Damat İbrahim Paşa I. Mahmut Humbaracı Ahmet Paşa III. Mustafa Koca Ragıp Paşa Baron De Tot Cezayirli Hasan Paşa I. Abdülhamit Halil Hamit Paşa III. Selim Halet Efendi Ebubekir Ratıp Efendi Baran Brenteno İsmail Paşazade Esseyid İbrahim İsmet Bey Islahatlarda Avrupa örnek alınmıştır. Islahatlar askeri alanda yoğunlaşmıştır. Islahatlara yeniçeri, ulema saray karşı çıkmıştır. Islahatlar padişahların hayatları ile sınırlı kalmıştır. Islahatlar halka maledilememiş-tir. Sorunların temel nedenleri araştırılmamıştır. Islahatlara padişah ve devlet adamları öncülük yapmıştır.