11 Tütünle mücadelede 4207 Sayılı Kanunun Getirdikleri T.C. BURSA VALİLİĞİ İl Sağlık Müdürlüğü Dr. M. Serhat YAMALI İl Sağlık Müdür Yardımcısı SAĞLIKLI TOPLUMUN YOLU SİGARASIZ ŞEHİRLERDEN GEÇER

22 Sigara neden yasaklanıyor? (5727 sayılı yasa ile revize) 4207 sayılı yasa ve Belediyelere getir ilen yükümlülükler Tütünle mücadelede Bursa uygulamaları SUNUM PLANI

3 S İ GARA NEDİR ? Zehirli bir bitki olan tütünün ince bir kağıt içine sıkıştırılarak sarılmış halidir. ZEHİRKAĞIT-TÜTÜN ÖLÜM Sigara nedir?

44 CoEgzos gazı ArsenikZehir MetanolRoket yakıtı DDTİnsektisit CadmiyumAraba aküsü BütanOcak gazı AsetonTırnak cilası çıkarıcı NaftalinGüve öldürücü AmonyumTemizlik Malzemesi

5

66 Beslenme, aşılanma ve eğitim için harcanacak aile geliri sigaraya harcanmaktadır. Tütün fakirliği arttırır.

77 Nikotin bağımlılığı esrar, eroin, kokain, alkol bağımlılığından 8 kat daha fazladır. Sigarayı 1 kez deneyen 4 kişiden 3’ü bağımlı hale gelir. Nikotin zihni ve ruh halini değişikliğe uğratır.

88 Çevresel tütün dumanı Ana akım sigara içicisinin soluduğu Yan akım sigaranın yanan ucundan çıkan gaz

99 PASİF İÇİCİLİK Çocuklar ortalama günde 5 sigara içmiş oluyor Bebekler hastaneye 3 kat daha fazla başvuruyor Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artıyor Bebeklerde kolik tarzı karın ağrısı 2 kat artıyor Çocuklarda astım ve solunumsal enfeksiyon riski 2 kat artıyor Çocuklarda akciğer kanseri, kronik bronşit sıklığı artıyor Kocası sigara içen kadınlarda akciğer kanserinden ölüm 2-3 kat artıyor.

10 Anne ve Babası SİGARA içen çocuklar: Astım Hastalığına Yakalanma Riskleri 1.5 Kat Daha Fazladır Solunum Yolu Hastalıklarına Yakalanma Riskleri 2 Kat Daha Fazladır. Ortakulak İltihabı Riski 8 Kat Daha Fazladır. Lösemiye Yakalanma Riski 10 Kat Daha Fazladır. Kansere Karşı Koruyucu Genleri Aktif Değildir. Yılda Adete Yakın Miktarda Sigarayı Farkında Olmadan İçmektedirler. Annesi hamilelik sırasında sigara içen çocuklar: Ani Bebek Ölüm Riski 2 Kat Daha Fazladır. Sigara içiminin çocuklar üzerindeki zararlı etkileri

11 Sigara, çocuklarımıza zarar veriyor !

12 Havalandırma ve Ayırma Bütün bilimsel araştırmalar havalandırma, alanların ayrılmasının etkisiz yöntemler olduğunu göstermiştir. Sadece tam sigara yasağı etkili sonuç doğurur. Dünya Sağlık Örgütü Havalandırma pasif dumanın temizlenmesi için yetersizdir. Joint Research Centre of the European Union (2003) Klüplerin ve barların sigara içilmeyen bölümlerinde toksik duman tehlikeli oranda saptanmıştır. Cenko and Pisaniello (2002) Adelaide University

13 İşeme Havuzu İşenebilir İşenemez bölüm

/29 sayılı Başbakanlık Genelgesi; ‘Ulusal Tütün Kontrol Programı’ yayınlanmış olup programın temel hedefi; 2010 yılına kadar ülkemizde 15 yaş üzerinde sigara içmeyenlerin oranını %80’in üzerine çıkarmak,15 yaş altında ise %100’e yakın olmasını sağlamaktır.

15 Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun Kanun Numarası: 4207 Kabul Tarihi: Yayımlandığı R.Gazete:Tarih: Sayı : Yayımlandığı Düstur: Tertip : 5 Cilt : 36 Bu Kanunun adı "Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun” iken, 3/1/2008 tarihli ve 5727 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle 19/5/2008 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

16 MADDE 1 –Bu Kanunun amacı; kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmaktır."

17 "Tütün ürünlerinin yasaklanması” MADDE 2 – (1) Tütün ürünleri; a) Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, tüketilemez Yürürlük tarihi: 19 Mayıs 2008 Tüketmenin cezası 62 YTL, 5326 ya göre (2008 yılı için) İdari birim amirinin yetkilendirdiği kamu görevlileri uygular Görevini yerine getirmeyen memur ve kamu görevlileri hkk: Ceza hukuku saklı kalmak kaydıyla, Tabi oldukları mevzuatın disiplin hükümleri uygulanır

18 b) Koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında, tüketilemez (Yürürlük tarihi: 19 Mayıs 2008) Tüketmenin cezası 62 YTL, 5326 ya göre En yakın kolluk birim yetkilileri uygular İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir 18

19 c) Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında, tüketilemez. (Yürürlük tarihi: 19 Mayıs 2008) Tüketmenin cezası 62 YTL, 5326 ya göre İlk başvurulan kolluk birim yetkilileri uygular İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir

20 ç) Okul öncesi eğitim kurumlarının, dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve orta öğrenim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında, tüketilemez (Yürürlük tarihi: 19 Mayıs 2008) Tüketmenin cezası 62 YTL, 5326 ya göre En yakın kolluk birim yetkilileri uygular İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir

21 d) Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde, tüketilemez. (Yürürlük tarihi: 19 Temmuz 2009) Tüketmenin cezası 62 YTL, 5326 ya göre En yakın kolluk birim yetkilileri uygular İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir 21

22 (2) Ancak; a) Yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, cezaevlerinde, b) Şehirlerarası veya uluslararası güzergâhlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güvertelerinde, tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilir. Bu alanlara onsekiz yaşını doldurmamış kişiler giremez.

23 (3) Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş odalar oluşturulabilir. İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir 23

24 (4) Açık havada yapılan her türlü spor, kültür,sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde tütün ürünleri kullanılamaz. Ancak bu tesislerde, tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilir. Cezası 62 YTL, 5326 ya göre En yakın kolluk birim yetkilileri uygular İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir

25 (5) Bu Kanunun tütün ürünleri tüketilmesine tahsis edilen kapalı alanlarının koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gerekir. İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Belediye Encümeni-Mahalli Mülki Amir

26 (6) Bu Kanunun uygulanmasında "tütün ürünü" ibaresi tüttürme, emme, çiğneme ya da buruna çekerek kullanılmak üzere üretilmiş, hammadde olarak tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş maddeyi ifade eder." 26

27 "Diğer koruyucu önlemler” MADDE 3 – (1)Tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alâmetleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımı yapılamaz. Bu ürünlerin kullanılmasını özendiren veya teşvik eden kampanyalar düzenlenemez. Tütün ürünleri üreten ve pazarlamasını yapan firmalar, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin marka ya da işaretlerini kullanarak destek olamazlar. İşletme Sorumlularına: YTL İdari para cezası Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu

28 (2) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri veya bunları çağrıştıracak alâmetleri kıyafet, takı ve aksesuar olarak taşınamaz. Cezası 62 YTL, 5326 ya göre İlk başvurulan kolluk birim yetkilileri uygular Eşya ve ürünlerin mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararı: Mahalli Mülki Amir

29 (6) Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez. Yerel Yayın : YTL Bölgesel Yayın : YTL Ulusal Yayın: YTL Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

30 (7) Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde tütün ürünlerinin satışı yapılamaz. Cezası: YTL idari para cezası Belediye Encümeni- Genel Kolluk 30

31 (8) Tütün ürünleri onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz ve tüketimlerine sunulamaz. Cezası: 6 ay-1 yıl hapis TCK / 194

32 (9) Onsekiz yaşını doldurmamış kişiler, tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilemez. Cezası: YTL, her bir kişi için Mahalli Mülki Amir

33 (10) Tütün ürünleri, paket açılarak adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satılamaz. Cezası: 250 YTL idari para cezası Belediye Zabıtası – Genel Kolluk

34 (12) Tütün ürünleriyle ilgili izmarit, paket, ağızlık, kağıt ve benzeri atıklar çevreye atılamaz. Cezası 23 YTL, 5326 ya göre (2008 yılı için) Belediye sınırları içinde uygulanır. Belediye zabıtası 34

35 (13) Tütün ürünleri, onsekiz yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülecek şekilde satışa arz edilemez. Tütün ürünleri satış belgesi olmaksızın ve satış belgesinde belirtilen yerin dışında satışa sunulamaz. Cezası YTL Mahalli Mülki Amir Tütün ürünlerine el konulur,

36 (14) Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri ürünler tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde üretilemez, dağıtılamaz ve satılamaz." Cezası YTL Belediye Encümeni – Mahalli Mülki Amir Eşya ve ürünlerin mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararı: Mahalli Mülki Amir 36

37 "Kontrolün sağlanması” MADDE 5- (1)Tütün ürünlerinin içilmesinin yasaklandığı yerlerde, yasal düzenleme ve buna uymamanın cezai sonuçlarını belirten uyarılar; salonlarda asgari on santimetrelik puntolarla, toplu taşım araçlarında üç santimetrelik puntolarla herkes tarafından görülebilir yerlere asılır. Ayrıca, tütün ürünlerinin tüketilmesine tahsis edilen alanlarda tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan sağlık uyarıları herkes tarafından görülebilir yerlere asılır. Cezası YTL Mahalli Mülki Amir

38 (2) Tütün ürünlerinin satışının serbest olduğu yerlere en az beş santimetrelik puntolarla, beyaz zemin üzerine büyük harfler ve siyah yazı rengi ile, "Yasal Uyarı: 18 yaşını doldurmayanlara sigara ve diğer tütün ürünleri satılamaz; satanlar hakkında yasal işlem yapılır." ibaresi yazılarak, rahatlıkla görülebilen ve okunabilen yerlere asılır. Cezası YTL Mahalli Mülki Amir

39 Bu Kanunun; 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükmü, 5727 Sayılı Kanun’un yayımı tarihinden 18 ay sonra (19 Temmuz 2009), diğer hükümleri ise yayımı tarihinden 4 ay sonra (19 Mayıs 2008) yürürlüğe girer.

40 MADDE 39 (1) Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketen kişiye, ilgili idarî birim amirinin yetkili kıldığı kamu görevlileri tarafından elli Türk Lirası(*) idarî para cezası verilir. Bu fıkra hükmü, tütün mamulü tüketilmesine tahsis edilen alanlarda uygulanmaz. (2) Toplu taşıma araçlarında tütün mamulü tüketen kişiye, elli Türk Lirası idarî para cezası verilir. Kabahatin özel hukuk kişileri tarafından işletilen toplu taşıma araçlarında işlenmesi halinde bu ceza ilk başvurulan kolluk birim yetkilileri tarafından verilir. Kamuya ait toplu taşıma araçlarında işlenmesi halinde idarî para cezası verme yetkisi bakımından birinci fıkra hükmü uygulanır. (3) Özel hukuk kişilerine ait olan ve herkesin girebileceği binaların kapalı alanlarında, tütün mamullerinin tüketilemeyeceğini belirtir açık bir işarete yer verilmesine rağmen, bu yasağa aykırı hareket eden kişiye, elli Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu ceza, şikâyet üzerine en yakın kolluk birimi yetkililerince verilir. (*) 2008 yılı için uygulanacak idari para cezası miktarı 62 YTL dir. Kabahatler Kanunu; Kanun No: 5326 Kabul Tarihi :

41 MADDE 41- (1)Evsel atık ve artıkları, bunların toplanmasına veya depolanmasına özgü yerler dışına atan kişiye, yirmi Türk Lirası(*) idarî para cezası verilir. Bireysel atık ve artıkların atılması halinde de bu fıkra hükmü uygulanır. (7) Bu kabahatler dolayısıyla idarî para cezasına belediye zabıta görevlileri karar verir. (9) Bu madde hükümleri, belediye sınırları içinde uygulanır. (*) 2008 yılı için uygulanacak idari para cezası miktarı 23 YTL dir sayılı Kabahatler Kanunu;

42 TÜRK CEZA KANUNU Kanun No: 5237 Kabul Tarihi : Sağlık için tehlikeli madde temini MADDE 194 (1) Sağlık için tehlike oluşturabilecek maddeleri çocuklara, akıl hastalarına veya uçucu madde kullananlara veren veya tüketimine sunan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

43 Bursa’da yapılan Tütün Programı çalışmaları İl Hıfzıssıhha Meclisi kararı ile “İl Tütün Kontrol Kurulu” oluşturuldu ………………………………….. 01 Kasım 2007 İl Tütün Kontrol Kurulu Toplantısı ………… 29 Kasım 2007 İl Tütün Kontrol Kurulu Toplantısı…………. 15 Şubat 2008 Tütün ve Tütün Ürünleriyle Mücadele Eğitim ve Denetim Komisyonu ………………………………… Şubat 2008 Tütün ve Tütün Ürünleriyle Mücadele Eğitim ve Denetim Komisyonu ………………………………… Mart 2008 Tütünle Mücadele İlçe Denetleme Kurulu..…07 Şubat 2008 Tütünle Mücadele İlçe Denetleme Kurulu..….. 05 Mart 2008 İlçe Denetçilerinin Eğitimi…………………… Mart 2008 Yasanın tanıtım kokteyli……………………….11 Nisan 2008

44 İl Tütün ve Tütün Ürünleriyle Mücadele Eğitim ve Denetim Komisyonu Vali Yardımcısı başkanlığında, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, Sivil Toplum Kuruluşu temsilcileri

45 İlçe Tütünle Mücadele Denetim Kurulu Kaymakam başkanlığında, İlçe Belediye Başkanlığı, İlçe Emniyet Müdürlüğü, İlçe Jandarma Komutanlığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Sağlık Grup Başkanlığı, İlçe Müftülüğü, İlçe Gençlik ve Spor Müdürlüğü, Sivil Toplum Kuruluşu temsilcileri

46 BURSA TÜTÜNLE MÜCADELE PROGRAMI 23 Nisan Bayramında tütün yasağı etkinlikleri, 19 Mayıs Bayramında tütün yasağı etkinlikleri, 15 Mayıs tarihinde, “SİGARASIZ TOPLUM” temalı gençlik yürüyüşü yapılmıştır.

48

49

50

Tütünle Mücadele İlçe Denetleme Kurulu faaliyetleri: Öğrencilerin “hayırsız arkadaş” isimli sigara karşıtı etkinlikleri

52

53

54 19 Mayıs 2008’ den itibaren ARTIK TÜRKİYE’DE 4207 Sayılı Kanun Gereği, Tütün Ürünleri ve SİGARA İÇMEK YASAKTIR ! 5326 Sayılı Kabahatler Kanununa Göre CEZASI 62 YTL dir !

55 SİGARAYA HAYIR ! Sağlıklı Kentlerin Sağlıklı Nesilleri İçin SİGARAYA HAYIR !