Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 2

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ASAL GAZLAR Argon, Kripton, Hidrojen, Ksenon, Neon, Helyum ASAL GAZLAR Argon, Kripton, Hidrojen, Ksenon, Neon, Helyum 4

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi KarbondioksitSu Buharı 5

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi OzonTozlar 6

Ay’da Atmosfer Olmadığından Ay yüzeyine meteorlar çarpmakta ve kraterler oluşturmaktadır Güneş alan yerler aydınlık, almayan yerler tam karanlıktır Bulut, sis, yağmur, kar, rüzgar gibi hava olayları görülmez Güneş’in zararlı ışınları ay yüzeyine ulaşır Gündüzler çok sıcak(130 °C), geceler çok soğuktur(-173°C) Işık, ses ve sıcaklık iletilmez Ayda canlı yaşayamaz Dünya’da Atmosfer Olduğundan Meteorlar yer yüzüne kadar gelemezler Gölge yerler de aydınlık olur Hava olayları görülür Güneş’in zararlı ışınları yer yüzeyine ulaşamaz Aşırı ısınma ve soğuma gerçekleşmez Işık, ses ve sıcaklık iletilir Canlı yaşamı için uygun koşullar vardır 8

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Uzaydan gelen meteorların parçalanmasına neden olur. 9

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak, gölgede kalan kısımların da aydınlanmasını sağlar. Gölgelerin tam karanlık olmasını önler. 10

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Hava olayları meydana gelir. 11

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Güneş’ten gelen zararlı ışınları tutar. 12

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Hava akımları sayesinde gündüz olan kesimlerin aşırı sıcak, gece olan kesimlerin de aşırı soğuk olmasını engeller. 13

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Işığı, sesi, sıcaklığı geçirir ve iletilmesini sağlar. 14

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Dünya’nın aşırı ısınmasını ve soğumasını engeller. Dünya ile birlikte dönerek sürtünmeden doğacak yanmayı engeller. 15

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Canlı yaşamı için gerekli gazları ihtiva eder. 16

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Atmosferin en alt bölümüdür. Atmosfer kütlesinin yaklaşık % 75'ini kapsar. Meteoroloji olayları ve bütün bulutlar bu katmanda oluşur. 18

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Subuharı sadece bu katmandadır (yerden ilk 3 -4 km) Yükseldikçe sıcaklık 200 m de 1 °C azalır. Yüksekliği 9-16 km arasında değişir. Kalınlığı kutuplara doğru azalır 19

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi TROPOSFERSTRATOSFER 20

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yaklaşık km.ler arasındadır Güneş’ten gelen ve canlı yaşamı için zararlı olan ışınları (Ultraviyole ışınları gibi) tutar. Bundan dolayı canlıların koruyucu katıdır. 21

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Canlıların kalıtım maddelerini(DNA) tahrip eder Canlıların bağışıklık sistemini bozarCilt kanserini artırırBazı göz hastalıklarına yol açar Biyolojik çeşitliliğin azalmasına yol açar Küresel ısınmayı artırır 22

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yüksekliği 80 km’ye kadar çıkar. Gaz molekülleri iyice seyrekleşir Sıcaklık hızla düşer 23

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Bu tabakadaki gazlar ultraviyole ışınlarının etkisi ile iyonlara ayrılmıştır. İyonlaşma sırasında açığa çıkan enerji ile sıcaklığı yükselmiştir. Bundan dolayı haberleşme sinyalleri, radyo dalgaları bu tabakadan yansır. Meteor ve Kutup ışığı(auora) olayları meydana gelir 24

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi HAVA DURUMUİKLİM Dar bir alanda, kısa süreli hava olaylarıdır. Geniş bir alanda, uzun yıllar değişmeyen, ortalama hava durumlarıdır. Meteoroloji inceler Klimatoloji inceler Dar alanları inceler Geniş alanları inceler Günlük değişken atmosfer olaylarını inceler Uzun süreli atmosfer olaylarının ortalamasını inceler Değişkenlik fazla Değişkenlik az Belirtilirken güneşli, rüzgarlı, yağmurlu gibi ifadeler kullanılır Belirtilirken kurak, yağışlı, soğuk, sıcak gibi ifadeler kullanılır 26

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Haritaya göre ülkemizde tarihinde hava durumu nasıldı? 27

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Hangi harita kısa süreli hava olaylarını gösterir? 28

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Günlük kıyafet seçimini hangi haritaya göre yaparsınız? 29

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Her mevsim yağış isteyen bir ürünün yetişme alanını belirlemek için hangi haritayı kullanırsınız? 30

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yarın yola çıkacak olsanız hangi haritayı kullanırsınız? 31

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Haritaları karşılaştırarak hava durumu ile iklim arasındaki farklılıkları söyleyiniz 32

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Hava Durumu Psikolojik Durumu Giyimi Açık Hava Faaliyeti Ulaşımı Tarımsal Faaliyeti Yakıt Tüketimini Eğitimi 33

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Meteoroloji istasyonlarında hava olayları ve özellikleri hakkında yapılan ölçüm ve gözlemlerdir. 34

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 35

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Fiziki Çevre Yer Şekilleri Oluşumu Kayaçların Çözülmesi Toprak Oluşumu Bitki Örtüsü Akarsu Rejimi Deniz Tuzluluğu Hayvan Türleri İnsanlar Nüfusun Dağılışı Yerleşmeyi Kültürleri Karakterleri Fizyolojileri Beslenmeyi Giyecekleri Ekonomik Faaliyetler Tarım Hayvancılık Ormancılık Sanayi Ulaşım Ticaret Turizm 36

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi İfadelerin İklim ya da Hava Durumu ile ilgili olduklarını söyleyiniz Yarın Balıkesir’de 25°C civarında bir sıcaklık beklenmektedir. Burada kışlar çok soğuk geçer Öğleye doğru sis dağıldı. Bugün hava yağmurlu Önümüzdeki hafta kar yağışı başlayacak Buraların yazı kısa sürer İklim Hava Durumu 37 Kışlar ılık geçtiğinden Anamur çevresinde muz yetişir İç Anadolu’da en fazla yağış ilkbaharda düşer

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Aşağıdakilerin hangisinde iklimin etkisi yoktur? A) Turizm etkinlikleri B) Akarsu rejimleri C) Gelgit olayı D) Doğal bitki örtüsünün dağılışı E) Erozyon 38

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi İklimin tanımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sık sık değişebilen ve kısa bir süre içinde beliren atmosfer olayları B) Bir yerdeki atmosfer olaylarının uzun yıllar içinde gösterdiği ortalama durum C) Belli bir süre için bir yerdeki havanın ne durumda olabileceğinin kestirilmesi D) Atmosferin geniş bir bölümünün, sıcaklık ve nem bakımından benzer özellik göstermesi E) Bir yerdeki havanın en yüksek ve en düşük sıcaklık değerleri arasındaki fark 39

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Bir yerde atmosfer olaylarının gösterdiği ortalama duruma ne denir? A) Hava durumu B) Hava olayları C) Mevsim D) Hava gözlemi E) İklim 40

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU – Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Komisyon, Coğrafya 9 MEB Ders Kitabı, İstanbul 2010Komisyon, 9. Sınıf Coğrafya, Zambak Yayınları, Ankara, 2010M. Köroğlu- S. Köroğlu, 9. Sınıf Coğrafya, Esen Yayınları, Ankara, 2007Doğu Ateş, 9. Sınıf Coğrafya, Ekip Yayınları, Ankara, 2010www.meteor.gov.trwww.osym.gov.tr 41