KESİCİ/DELİCİ ALET GÜVENLİĞİ SENİNLE BAŞLAR Yrd.Doç.Dr. Gül Özlem YILDIRIM Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Sekreter

“Kesici/Delici Alet Güvenliği Seninle Başlar” «Avrupa Perioperatif Hemşirelik Günü çerçevesinde EORNA bu yıl ki mesajlarını iletmek için verilen bu fırsata teşekkür etmektedir».

2005’te Sağlık ve Güvenlik Bildirgesinde söylendiği gibi sağlık çalışanlarının hepsinin (cerrahi sahadaki herkesin) kesici/delici alet güvenliğinde sorumluluğu vardır. Kesici/delici alet güvenliğine ilişkin söylemlerde hemşirelerin sorumluluklarına dikkat çekmek için Tema “kesici/delici alet güvenliği seninle başlar” olarak belirlendi.

Sunumun Amacı Kesici/Delici Alet Yaralanmalarına karşı farkındalık yaratmaktır. Oturum cerrahi hemşireleri için daha güvenli uygulamalar konusuna dikkat çekmek, bu konuya ilişkin kısa bilgi aktarılması için tasarlanmıştır

Enfektif kan ile kontamine etme potansiyeli vardır. Tanım Kesici ve Delici Alet (K/D A): Elle tutulduğu sırada cildin penetran yaralanmasına neden olabilen tıbbi ekipmanlarıdır. Enfektif kan ile kontamine etme potansiyeli vardır. Kesici ve delici alet (K/D A): İgneler, sivri uçlu intravenöz giris araçları, bistüriler, lansetler, pipet ya da ampüllere ait kırık cam parçaları ve enjektörleri içermektedir.

Kanla Bulaşan Patojen Sıklık Hepatit B 1/20 Hepatit C 1/50 HIV 1/250 Kontamine olmuş iğneler , Hepatit B , Hepatit C ve HIV dahil olmak üzere 20'den fazla tehlikeli kan patojenleri iletebilir

Yaralanmalar En Sık Nerede? Kan ve vücut sıvılarına maruz kalınan alanlar Hasta odası:……………………..%39 Ameliyathaneler:……………..%27 Tıbbi/cerrahi servisler:………%19 Obstetri-Jinekoloji:……………%1 http://www.cdc.gov/nhsn/PDFs/NaSH/NaSH-Report-6-2011.pdf

Cerrahi alandaki K/D Aletler 1… Genel cerrahi Retraktörler Çamaşır klempleri Trokar ve Verres iğneleri Jinekolojik cerrahi Uterus/servikal tenakulumlar (Tek veya çift-dişli) Cerrahi personeli için endişe edilecek çok sayıda kesici/delici aletler vardır. Cerrahi Uzmanlık alanlarına göre

KBB Rosen bıçak Trakeal kanca Plastik cerrahi Keskin cilt kanca Dermatom bıçaklar İris makas

Ortopedi Kılavuz Teller Matkap Testere bıçakları Kemik kancaları Elevatörler Osteotomlar

Nöroşirürji Halo pimleri Deliciler Balık kanca retraktörleri Bıçaklar Dural kanca Sharp Adson-Beckman retraktörleri

Kardiotorasik cerrahi Sternal testere Makaslar Ligatürler Sternum telleri Kosta kesici ve ekartörleri Son:Elektro cerrahi birimindeki aletleri unutmayalım

Ne kadar Sıklık Her yıl, Ameliyathanelerde gerçekleşen yaralanmaların % 30’unun kesici/delici alet nedenli olabileceği öngörülmektedir.

Hasta Güvenliği Riski AMELİYATHANE bu tip bulaşmalar açısından en yüksek riske sahiptir Perkütan yaralanma riski açısından hastalar ve perioperatif personel eşit risk altındadır İnvaziv cerrahi sırasında sağlık çalışanından-hastaya HIV, HBV, HCV aktarılmasına ilişkin 132 kayıtlı vaka bildirilmiştir. Ancak asıl sorun, hastadan sağlık çalışanına olan bulaşmalardır. Tıbbi malzemelerin disposıbl olması ve dekontamine edilmeleri bu tip bulaşların en aza indirmiştir.

İğne Yaralanmalarını Raporlama Hastaların kan veya vücut sıvısı ile karşılaşan tüm vakalar, Kan yolu ile bulaşan virüsler açısından (HBV, HCV, HIV) kurumsal/ulusal enfeksiyon gözetim komitesine rapor edilmelidir Raporlama Maruziyeti Yönetme açısından önemli Çalıştığımız kurum/Yerel politika nedir BİLİNMELİ UYGULANMALI

K/D Alet Yaralanmalarını Raporla-ma Eksik bildirim oranının yüksek olduğu bildirilmiştir Bildirimin zamanı çok kritik -Hızlı bir yönetim sağlanır ve kanla geçen patojenlerin bulaşma riski azalır -Durum belgelenmiş olur -Doğru bilgilendirme etkin risk azaltma stratejilerinin geliştirilmesinde yardımcı olur Önce bunu oku; Eksik bildirim bu tür yaralanmaların yönetimi için ciddi bir tehdittir. Bazı çalışmalar

Bizim ilgi göstermediğimiz, raporlamadığımız bu durum medyada haber değeri bulmuştur. Burda ne yazıkki bizim bölgemizden iki haber mevcut

K/D alet güvenliğine ilişkin çalışan organizasyonların, klavuzların bir kısmı. Sonra okunacak: Ne yazık ki, sağlık hizmeti veren toplulukların Kılavuzlara olan uyumunun yavaş olması nedeniyle, 4,8 milyon sağlık çalışanının 2001 yılından bu yana K/D aletler nedeni ile yaralandığı tahmin edilmektedir. Referans alacağımız düzenleyici örgütler harekete geçmiştir ve sonuçlarda iyileşme olmuştur. Ama yine de bu bulmacanın eksik bir parçası var -! Amerikan Ameliyathane Hemşireleri Derneği Standartları: 2014 Güncellemeleri

SENSİN EKSİK PARÇA

Yaralanma Riski En Çok KİM? Hemşireler……. %44 Hekimler……….. %28 Teknisyenler….. %15 Temizlik/yardımcı personeller…….. %13

K/D Alet Yaralanma Epidemiyolojisi Hastane ortamında 100 yatak/yıl için ortalama 30 enjektör ve kesici alet yaralanması olduğu bildirilmektedir. Her 3 çalışandan biri Hepatit B, 30 çalışandan biri Hepatit C, ve 300 çalışandan biri AIDS enfeksiyonu bulaşma riskiyle karşı karşıyadır. * European Agency for Safety and Health at WorkEU-OSHA

Perkütan Yaralanmaya Neden Olan Aletler İçi boşluklu iğneler……………………………%59 Sütur iğneleri……………………………%19 Cam/solid kesiciler……………………………%12 Bistüri……………………………%7

Yaralanma riskini artıran iğnelerin özellikleri İçi boşluklu iğneler Manipülasyon gerektiren iğneler Atılmak üzere biriktirilen enjektörler Atılmasında zorluk yaşanan uzantıları bulunan kelebek benzeri iğneler İçi boşluklu iğneler Hastaya takıldıktan sonra manipülasyon gerektiren iğneler Kullanıldıktan sonra atılmak üzere biriktirilen enjektörler Atılmasında zorluk yaşanan uzantıları bulunan kelebek benzeri iğneler

Kesici-Delici Alet Yaralanmasına Neden Olan Durumlar Hastadaki iğneyi manüple ederken…………… %26 Cerrahi sahayı temizleme+bertaraf öncesi… %23 Çarpışma…………………………………………………….%10 Aleti elden ele geçirirken……………………………..% 5

Yurtiçi/Yurtdışında Yapılan Çalışmalarda Kesici-delici alet yaralanmasına maruz kalan hemşirelerin %20-34 (Yurtiçi) %49-92 (Yurtdışı) Yaralanmayı herhangi bir yere bildirmediklerini belirtmiştir. 1. Özdemir EG, Şengöz G. 500 yataklı eğitim ve araştırma hastanesinde kesici delici alet yaralanmaları tutum ve bilgi düzeyi ölçüm anketi sonuçları. Haseki Tıp Bülteni. 2013; 51, (1): 11-14. 2. Manzoor I, Daud S, Hashmi NR, Sardar H, Babar MS, Rahman A, Malik M.Needle stick injuries in nurses at a tertiary health care facility. J Ayub Med Coll Abbottabad. 2010; 22, (3): 174-178.

Bu tip yaralanmaların bildirilmeme nedenleri Önemsenmeyerek ihmal edilmesi Konunun öneminin yeterince bilinmemesi Yöneticiler tarafından suçlanma korkusu

DİKKAT! Hekimler işlem sırasında yaralanıyor Personel işlem sırasında yaralanıyor Hemşire işlem sonrasında yaralanıyor İşlem sırasında 41% İşlemin hemen sonrasında/bertaraföncesi 40% Bertaraf sırasında/sonrasında 15% Diğer 4% *http://www.cdc.gov/sharpssafety/PPT/2PreventingNeedlesticksPartI. Bu bilgilerin sonucunda:

ACABA?? Neler yapılabilir?

Korunma CİDDİ BİR RİSK! Risk yönetimi 1.Riskin değerlendirmesi: a-Riski tanımlama/belirleme b-Riski yönet ve en aza indir - gereksiz enjeksiyonu ortadan kaldır 2.Güvenli teknoloji 3. Standart önlemler 4.Aşı ve aşılama 5. Eğitim Risk, bir olayın gerçekleşme olasılığı ve olaydan etkilenme olanağı. Genellikle risk olumsuz bir durum yani tehlike olarak değerlendirilir. Bu nedenle risklerin olumsuz etkilerinden zarar görmemek için olasılıklar göz önüne alınarak, önlemler almaya yönelik, çalışma ve planlama faaliyetlerini içeren verisk yönetimi olarak anılan bir disiplin ortaya çıkmıştır.  K/D Alet yaralanmalarından korunmada entegre risk yönetimi politikası bir zorunluluktur Risk değerlendirmesi: Sağlık ve İş Güvenliği Yasası (HASAWA), 1974 yasal çerçeve yayınlandı. 1991 de düzenleme yapıldı ve Sağlığa Zararlı Maddelerin (COSHH düzenlemelerine (2002) Kontrol risk değerlendirmesi ve önleyici stratejiler ile güçlendirildi

UYGULAMA ÖNERİLERİ

UYGULAMALAR 1… Çift eldiven tekniği ! Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE) Perioperatif personelin KKE kullanması gerekir

UYGULAMALAR 2… Elektrocerrahi teknikleri Alternatif kesi yöntemleri kullanılmasını önerin Elektrocerrahi teknikleri

UYGULAMALAR 3… Alternatif dikiş cihazları Künt dikiş iğneleri Tıbbi zımbalar Yapıştırıcı stripler

UYGULAMALAR 4… Keskin enstrümanlarda koruyucu kapaklar ve güvenli araçlar kullanın

UYGULAMALAR 5… Mümkün olduğu sürece doku retraksiyonunu için mekanik / enstrüman kullanılmasını ve Künt Ekartörleri tercih edin.

UYGULAMALAR 6… Güvenli kapatılabilen bistüriler kullanın

Mümkün olduğunca künt dikiş iğneleri kullanın. UYGULAMALAR 7… Mümkün olduğunca künt dikiş iğneleri kullanın.

UYGULAMALAR 8… Perioperatif ekip üyeleri arasında kesici aletler ve dikiş iğnelerinin verilmesinde Güvenli alan / elle dokunma yok tekniğini benimseyin Nötr veya güvenli alan: steril alanda, kesici delici aletin konulduğu ve daha sonra kullanıcı tarafından alındığı bir alandır. nötr bölge için ideal alan kesici aletlerin sığabileceği büyüklükte, tercihen mobil ve kolay devrilmeyen bir alan olmalıdır. Kullanıcıların parmakları içine girebileceği için nötr alan olarak böbrek küvet kullanımı önerilmez. Neutral Zone/No Touch Tecnique

Güvenli Alan Bu bölgede her seferinde yalnızca bir keskin alet bulunmalıdır. Kesici aleti güvenli alana koyan kişi keskin diye uyarıda bulunmalıdır. Cerrahi sahayla sürekli göz teması kurulmalıdır. Nötral alan neden kullanılmalı? Sutur iğnesi batma vakalarının %25 i ve bisturi vakalarının %50 den fazlası iğneler ve bisturiler elden ele verilirken meydana gelmektedir

UYGULAMALAR 9… Dokunma yok tekniği İğnelerin monte edilmesinde tutucu/klemp kullanın. Tek elle ya da enstrüman destekli dikiş tekniğini kullanın.

UYGULAMALAR 10. Delinmeye dirençli bir iğne kabını steril alanda tutun. Atık kutularını tam olarak doldurmaktan kaçının (Max ¾ )

SORUMLULUKLARIMIZ 1.Kendinizi koruyun. 2.Güvenli atık kutusu kullanın. 3.Eğitimlere katılın ve önerileri uygulayın. 4.Yazılı politikalara uyun. 5.Maruziyet varsa bildirin. 1.kişisel koruyucu ekipman kullanın.

Bu sorunun Çözümunde eksik parça olamamanızı diliyorum Eksik Parça Olmayın!!!!

TEŞEKKÜR EDİYORUM.. Buraya geldiğiniz ve beni dinlediğiniz için teşekkür ediyorum