1 UNIDO – Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı Damla Taşkın 19 Haziran 2012
2 UNIDO – BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SINAİ KALKINMA TEŞKİLATI 17 Kasım 1966, tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2152 nolu kararı ile BM içinde bağımsız bir organ olarak kurulmuştur. 1966’dan bu yana aktiftir. UNIDO Türkiye ofisi Şubat 1999’dan beri Türkiye’de UNIDO Bölgesel İşbirliği Merkezi olarak kurulmuştur. Misyonu gelişmekte olan ülkelerde sanayi gelişimin arttırılması ve hızlandırılmasıdır. BM bünyesindeki yegane sanayi kalkınma odaklı kuruluştur.
3 UNIDO - BM Sınai Kalkınma Teşkilatı UNIDO’nun amacı sürdürülebilir endüstriyel kalkınmanın gelişimi ve bu yolla gelişmekte olan ve geçiş ekonomisi ülkelerde yoksulluğun azaltılmasıdır. UNIDO bir teknik işbirliği kuruluşudur ve bunu iki işlevle gerçekleştirmektedir: Global forum: Sanayi kalkınma ile ilgili konularda bilgi üretmek ve paylaşmak Çeşitli paydaşların işbirliği yapmasını sağlamak için bir platform sunmak
4 UNIDO - BM Sınai Kalkınma Teşkilatı Teknik İşbirliği Organı: Sınai gelişimle ilgili olarak projeler tasarlamak ve yürütmek Hükümetler için politikalar ve programlar oluşturmak ve bunların yürütülmesinde teknik destek sağlamak Üç öncelikli konusu vardır: Yoksulluğun üretim faaliyetleri ile azaltılması Ticari kapasitenin geliştirilmesi Enerji ve Çevre
5 Sanayi Politikası, Yatırım Ortamı ve Kurumsal Destek Kırsal ve Kadın Girişimciliğinin Geliştirilmesi Kümeler ve İş Ağları Tarım ve Değer Zinciri Gelişimi Üretim için Kırsal Enerji Yoksul Toplumlarda Sürdürülebilir Üretim Teknolojinin Yaygınlaştırılması KOBİ İhracat Konsorsiyumları Pazar Entegrasyonu için Kurumsal Sosyal Sorumluluk Standartlar, Metroloji, Test ve Uygunluk UNIDO Özel Sektörü Geliştirme Programı Bileşenleri
6 Kümeler ve İş Ağları Küme gelişimi Tedarik zinciri gelişimi İhracat Konsorsiyumları Kurumsal Sosyal Sorumluluk UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
7 UNIDO Projeleri Küme/Ağ Geliştirme– Devam ediyor Küme Gelistirme-Tamamlandı Küme/Ağ Geliştirme– Hazırlanıyor Ihracat Konsorsiyumu Geliştiriliyor Bölgesel Ortaklık Meksika Honduras Jamaika Nicaragua Tunus Hindistan Colombia Senegal El Salvador Zimbabwe Fas Ecuador Tayland Pakistan Uruguay Mısır Peru Iran Bolivya Etyopya Panama Vietnam Sırbistan Türkiy e Uganda Rusya Fildişi Güney Afrika
8 “Dünyadaki diğer bölgelerle bir yarış içerisindeyiz....İş yapmak için en üretken ve verimli yer olabilmeye çalışıyoruz... En yenilikçi bölge olabilme yarışı içerisindeyiz... Yeni şeylerin en kolay yapılabildiği, yeni ürünlerin en kolay ortaya çıkabildiği bölgeyi bulabilme yarışındayız... İçinde bulunduğumuz rekabet işte bu...” Prof. Michael Porter Harvard Üniversitesi İş İdaresi Bölümü Strateji ve Rekabet Enstitüsü Rekabetçilik Yarışı
9 Dünyada ekonomik aktivite genellikle rekabet avantajı sunan bölgelerde toplanma eğilimi göstermektedir. Rekabet avantajı: Düşük maliyet İş gücü ve diğer kaynaklarda bolluk veya esneklik Yenilik (inovasyon) Rekabetçilik Yarışı
10 “Kümeler; belli bir coğrafya içerisinde ve belli bir sektörde yer alan ve birbirleriyle ve ilgili kurumlarla ilişki içerisinde olan ve ortak zorlukları ve fırsatları paylaşan firma gruplarıdır” Prof. Dr. Michael Porter Küme Tanımı
11 Küme Tanımı Belirli bir sektörde ve bölgede iş yapan, birbirinden bağımsız girişimlerin yenilikçi aktiviteler yapabilmek için aralarında sıkı işbirlikleri kurmaları, tesis, bilgi ve uzmanlıklarını paylaşmaları, teknoloji transferi için birlikte hareket etmeleri, ağlar oluşturmaları ve bilginin yaygınlaştırılması için ortak olarak çalışmalarıdır. (US Council on Competitiveness, 2007).
12 Kümeler genellikle doğal olarak ortaya çıkarlar Doğal kaynaklar ve ham maddeye olan yakınlık Kalifiye iş gücünün bölgede bulunması Uygun iş geliştirme hizmetlerinin doğması Uygun alt yapının ortaya çıkması Müşterilerin çok sayıdaki tedarikçiyi fark etmesi Kümelerin Ortaya Çıkışı
13 Kümeler gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaygındır Kümeler rekabetçi sanayilerde yenilikçilik ve büyüme için önemli bir avantaj sağlarlar: Silikon Vadisi, Bangalore Bilişim, Alman otomotiv kümeleri Kümelenme aynı zamanda yoksulluğun azaltılması ve geniş tabanlı gelişim için de önemli bir stratejik yaklaşımdır Kalkınma ajansları için Küme girişimleri sosyal ve insani kalkınma hedeflerini göz ardı etmeden ekonomik kalkınmayı teşvik etmeye yardımcı olur Neden kümelenme?
14 Kümelenme Firmalar Açısından: İşbirliği Güven Rekabet Planlama Yaratıcılık ve yenilik sağlar Neden kümelenme?
15 Kümeler yenililçilik ve bilgi yaratmak için ideal bir ortam sunarlar. Güçlü kümelenme portföyü olan bölgeler yenilikçi liderler haline gelir Kümelenme olmayan veya araştırma-geliştirmesi olan veya hiç olmayan bölgeler rekabette geriye düşmektedirler. Kümeler ve Yenilikçilik
16
17 Firmaların ve bölgelerin yenilikçilik performansı Uzmanlaşma ve odaklanma Ekonomik performans Yeni iş alanları İstihdam Dışa açılma-Uluslararasılaşma Bölgesel gelişmişlik Küresel değer zincirleri ve kümeler Küme geliştirme çalışmaları Rekabet gücüne ve ekonomiye katkı
18 Kümede yer alan firmaların birlikte yarattıkları ekonomik alan diğer firmalara da yayılır Uzman havuzu ortaya çıkar Altyapıda iyileşmeler sağlanır ve tedarikçilerin ilgileri çekilir Müşterilerin ilgisi çekilir Ortak satınalma yaparlar (yatırım araçları, yazılım, laboratuar, malzeme, eğitim, diğer girdiler) Kümelerin ekonomik katkıları
19 Ortak bir marka ile satış yapabilirler Büyük siparişleri ortak alabilirler Fuarlara ortak katılım Gümrük, Lojistik ve benzeri işlerde ortak hareket Yeni iş alanlarının açılmasına katkı Mevcut ve yeni iş alanlarının gelişimine katkı Kümelerin ekonomik katkıları
20 Yeni işlerin kurulması Mevcut işlerin yeni fırsatları yakalayarak büyümeleri Uluslararası işbirliklerinin çoğalması neticesinde yeni iş alanlarının ortaya çıkması Firmaların bölünerek veya birleşerek yeni işler yaratmaları sonucunda istihdam artışı Uluslararası pazarlarda bilgi, teknoloji, pazarlama, tedarik konularında işbirlikleri yapmak Kümelerin ekonomik katkıları
21 Gelişmiş kümeler bölgesel gelişmişlik seviyesini yükseltirken gelişmiş bölgeler de kümelerin gelişmesini sağlamaktadır. Bölgelerin sahip olduğu: Doğal özelikler Yatırım olanakları Altyapı, teknolojik özellikler Üniversite, eğitim kurumları, AR-GE, tamamlayıcı sanayiler Yaratıcı insan kaynağı; kültürel yapı Sosyal dinamizm ve çeşitlilik Strateji ve planlama gücü ve yetkinliği kümelerin doğması ve gelişimi için uygun ortam sunmaktadır. Bölgesel Gelişime Katkı
22 1. Küme Seçimi: Geliştirilecek kümenin seçimi 2. Teşhis Çalışması: Kümenin GZFT analizi 3. Vizyon oluşturma ve hareket planı: Tüm küme tarafından paylaşılan ortak bir vizyon ve izlenecek yol 4. Projenin Yürütülmesi: Yol haritasında belirlenen aktivitelerin yürütülmesi, yönetilmesi ve koordinasyonu (Küme Yöneticisi) 5. İzleme ve Değerlendirme: Projenin niteliksel ve niceliksel çıktıları UNIDO Kümelenme Yaklaşımı
23 MDG-F 2067 Ortak Programı Türkiye’de Tekstil Sektöründeki KOBİ’ler için Sürdürülebilir Ağlar Oluşturulması Ortak Programı UNDP, ILO ve UNIDO işbirliğinde, ulusal yürütücüsü İTKİB olarak, BM Bin Yıl Kalkınma Hedefleri doğrultusunda, 3 yıl süre ile yürütülmektedir. UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
24 Türkiye’de Tekstil Sektöründeki KOBİ’ler için Sürdürülebilir Ağlar Oluşturulması Ortak Programı: 4 pilot il odaklıdır: Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman, Gaziantep Tüm sektörü kapsayan Ankara, İstanbul’da yürütülen faaliyetler de mevcuttur. UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
25 Türkiye’de Tekstil Sektöründeki KOBİ’ler için Sürdürülebilir Ağlar Oluşturulması Ortak Programı: 1.Türkiye tekstil endüstrisindeki KOBİ’lerin verimlilik ve inovasyon kabiliyetlerinin güçlendirilmesi 2.Sürdürülebilir kalkınmanın, sosyal, çevresel prensiplerin ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin tekstil sektöründeki Türk KOBİ’lerinin iş süreçlerine ve günlük hayatına entegre edilmesi sonuçlarına ulaşmayı hedeflemektedir. UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
26 Ortak Program İçerisinde UNIDO Aktiviteleri 1. Kümelenme Bileşeni 2. Çevre ve Verimlilik Bileşeni 3. Kurumsal Sosyal Sorumluluk Bileşeni UNIDO aktiviteleri İstanbul, Ankara ve Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman, Gaziantep pilot illerinde gerçekleştirilmektedir. UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
27 Ortak Program İçerisinde UNIDO Aktiviteleri Kümelenme Bileşeni 4 pilot ilde Tekstil Kümesinin gelişimini hedefler Çevre Bileşeni Çevre ve Verimlilik konularında danışmanlık, eğitim, raporlama çalışmaları Kurumsal Sosyal Sorumluluk Bileşeni KSS konusunda danışmanlık, eğitim, raporlama çalışmaları UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
28 UNIDO Kümelenme Çalışmaları Tekstil sektörü mevcut durum analizi İlgili kurumların görüşlerinin alınması, sonuçların paylaşılması, önerilerde bulunulması UNIDO Kümelenme yaklaşımının paylaşılması Kümelenme ile ilgili eğitimler verilmesi Küme aksiyon planlarının belirlenmesi, uygulanması UNIDO Özel Sektör Geliştirme Programı
29 Teşekkür ederim…