ASTIM AKUT ATAK TEDAViSi Yrd. Doç. Dr. Ahmet AKÇAY Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Allerji ve Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı

Akut astım atağı Nefes darlığı Öksürük Hışıltılı solunum Solunum güçlüğü ya da göğüste tıkanıklık

Akut astım ataklarını tetikleyen faktörler Yetersiz tedavi Viral solunum yolu infeksiyonları Çevresel irritanlara ve allerjenlere maruz kalma Sigara dumanı Ev tozu Kedi, köpek Hamamböceği Küfler İyi tedavi edilmeyen rinit, sinüzit, gastroözofageal reflü Stress, yüksek duygulanmalar (ağlama, gülme vb)

Pef nasıl ölçülür?

TEDAVİ

Oksijen tedavisi Ciddi atak (PEF veya FEV1 <%50) Oksijen satürasyonu ≥%90 Süt çocuklarında >%95 6 Litre akımla nemli oksijen

İntravenöz sıvı tedavisi Büyük çocuklar? Süt çocukları ve küçük çocuklarda dehidratasyon gelişen çocuklarda

B2-agonist

B2 agonist uygulama teknikleri İnhalasyon Nebülizasyon

Ölçülü doz inhaler 2-4 puf 20 dakika arayla 3 doz Gerektiğinde 1-4 saatte bir

Nebulizasyon 0.15 mg/kg <20 kg= En az 2.5 mg >20 kg= En fazla 5 mg 20 dakika arayla 3 doz Her 1-4 saatte 0.5 mg/kg saat (maks 20 mg) devamlı 6-8 L/dak akımla

Sistemik B2-agonistler Sistemik epinefrin (1/1000) 0.01 mg/kg (maks 0.3 mg) 20 dakikada bir 3 doz Subkutan

Yan etkiler Kardiyak yan etkileri Sistemik yan etkileri Taşikardi Periferik vazodilatasyon Aritmi Sistemik yan etkileri Hipokalemi Hiperglisemi Tremor

Kortikosteroidler İnhale B2-agonistlere yeterli cevap yoksa Orta-ciddi astım atağı

Doz İlk 48 saatte 6 saatte bir 1 mg/kg verilir Daha sonra 1-2 mg/kg/gün (maksimum 60 mg/gün) 2 dozda En iyi beklenen PEF değerinin %70’i oluncaya kadar 3-10 gün verilir

Antikolinerjik Tedavi (İprotropium bromid) Tek başına kullanılmaz B2-agonistlerle birlikte Özellikle ciddi astım atağında faydalı? Nebülizer solusyon 20 dakika arayla 3 kez 250 mcg 2-4 saatte bir

Metilksantinler (Teofilin/Aminofilin) Çok az çalışmada etkili B2-agonist tedavisine ek bir fayda? İnhale B2-agonist uygulanamazsa uygulanabilir

Magnesyum sülfat Bronkodilatör ve kortikosteroid tedavisine yetersiz cevabı olan Yan etki! Doz 25-50 mg/kg (Maksimum 2 gr) 1 ml/kg serum fizyolojik içinde 20 dakikada 4-6 saatte bir 3-4 doz (Mg seviyesi 3 mg altındaysa)

Anksiyolitik ve hipnotik ilaçlar!!!! Antihistaminikler! Fizik tedavi! Antibiyotik tedavisi? Komorbid durumlar (pnömoni, sinüzit) Mukolitikler!!! Anksiyolitik ve hipnotik ilaçlar!!!! Antihistaminikler! Fizik tedavi!

Akut astım atağı tedavisi Ev Hastane

AKUT ASTIM ATAĞININ EVDE TEDAVİSİ Akut astım atağının ciddiyeti değerlendirilmelidir İnhale kısa etkili B2 agonist 2-4 puf 3 kez 20 dak aralarla veya 3 kez B2 agonist nebulizasyonu uygulanmalıdır İyi yanıt Hafif atak Kısmi yanıt Orta atak Kötü yanıt Ciddi atak PEF: >%80 Hışıltı ve nefes sıkışması yok PEF: 60-80 Hışıltı ve nefes sıkışması Var PEF: <60 Bariz hışıltı ve nefes sıkışması var B2 agonist 24-48 saat her 3-4 saatte bir devam edilebilir İnhale KS olan hastalarda dozu 7-10 gün 2 katına B2-agoniste devam Oral steoid ilave et (0.5-1 mg/kg/doz) B2 agoniste devam Oral steoid ilave et (0.5-1 mg/kg/doz) Hekimle temasa geç Acil servise başvur

AKUT ASTIM ATAĞININ HASTANE TEDAVİSİ Akut astım atağının ciddiyeti değerlendirilmelidir İnhale kısa etkili B2 agonist 2-4 puf 3 kez 20 dak aralarla veya 3 kez B2 agonist nebulizasyonu uygulanmalıdır Hızlı değerlendirme Fizik muayene, PEF veya FEV1, O2 saturasyon, gerekli olan diğer testler Ciddi atak (PEF: <60 İstirahatte ciddi semptomlar Göğüs çekilmeleri Yüksek riskli hasta Başlangıç tedavisine yanıt yok Orta atak (PEF: 60-80) Orta derecede semptomlar Yardımcı kasların kullanımı

Orta atak İnhale B2-agonistler her 60 dakikada 1 İnhale antikolinerjikler? Sistemik kortikosteroidler Düzelme varsa tedaviye 1-3 saat devam et Son tedaviye 60 dakika süren cevap Fizik muayene: Normal PEF: >70 O2 saturasyonu: >%90 İnhale B2 agoniste devam Oral kortikosteroide devam Hasta eğitimi -İlaçların kullanımı -Yakın izlem Eve taburcu

Ciddi atak İnhale B2 agonist ve inhale antikolinerjik her 60 dakikada Sistemik kortikosteroid Subcutan, İM veya İV B2 agonist düşün? İV metilksantinleri düşün? İV Magnezyum düşün 1-2 saat içinde yetersiz yanıt 1-2 saat içinde kötü yanıt Hastane servisine yatış İnhale B2 agonist ± inhale antikolinerjik Sistemik (oral veya İV) kortikosteroid Oksijen İV metilksantinleri düşün Düzelme var Düzelme yok Eve taburcu Yoğun bakıma yatış

Teşekkür ederim