KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
LİGAMENTLER Yüklenme altındaki bağın kuvvetini iki faktör belirler: Bağın boyutları ve şekli Yüklenmenin hızı Bağlarda kuvvet ile aynı yöndeki lif sayısı ne kadar fazla ise bağ o kadar kuvvetlidir. Kemikte olduğu gibi yüklenme hızı arttıkça kuvvet ve dayanıklılık artar.
LİGAMENTLER Bir ligamente kuvvet uygulandığında kırılma noktasına ulaşmadan önce bağda mikro düzeyde bir yetersizlik meydana gelir. Kırılma noktası aşıldığında gross yetersizlik başlar ve eklemde anormal bir yer değiştirme görülür ve oluşan hasar bütün çevre dokuları (diğer bağlar ve eklem kapsülü) etkiler.
LİGAMENTLER Bağ yaralanmaları ciddiyetine göre 3 gruba ayrılır: 1.Gruptaki yaralanmalar ihmal edilebilir. Klinik semptomlar ortaya çıkartır. Biraz ağrı hissedilir ancak eklemde klinik olarak instabilite yoktur. Kollajen liflerde mikrofraktürler oluşmuştur.
LİGAMENTLER 2. Gruptaki bağ yaralanmalarında ise ciddi ağrı ve eklemde bir miktar instabilite vardır. Kollajen liflerde progresif bir yetersizlik vardır ve kısmi ligament rüptürü meydana gelir. Ligamentin kuvvet ve dayanıklılığı %50 oranında veya daha fazla azalır. Ligament rüptürü ile oluşan eklem instabilitesi kas aktivitesi ile maskelendiği için eklem instabilitesi için yapılan test anestezi altında uygulanır.
LİGAMENTLER 3. Gruptaki bağ yaralanmalarında ise travma esnasında ciddi ağrı, yaralanma sonrasında daha az bir ağrı ortaya çıkar. Eklem tam olarak instabildir. Kollajen liflerin çoğu kopmuştur ancak bağ yükleri karşılayamamasına rağmen görünüm olarak devamlılığını sürdürür.
LİGAMENTLER Ekleme uzun süre sabit ve düşük şiddetteki yük uygulanırsa yumuşak dokularda yavaş bir deformasyon (creep) meydana gelir. Creep fenomeni yüklenmenin ilk 6-8 saati belirgin olarak görülür ama daha sonrasında düşük oranda devam eder. Ayrıca yükte azalma en fazla ilk 6-8 saat içinde gerçekleşir.
LİGAMENTLER Düşük şiddetteki sabit bir yükün yumuşak dokulara uzun süreli uygulanması creep fenomeninin avantajını yansıtır. Örn. Clupfoot’ta alçı yöntemi ile ayağa uygulanan sabit yük veya alçı/ortez ile idiopatik skolyoza uygulanan sabit yük yumuşak dokuları uzatmayı amaçlar.
LİGAMENTLER Ligamentler artmış strese cevap olarak daha kuvvetli ve dayanıklı hale gelir, stres azaldığında ise zayıf ve dayanıksız hale gelir. İmmobilizasyon ligamentlerin uzamasına ve zayıflamasına sebep olur. Zorlu egzersizler ligamentlerde hipertrofiye sebep olabilir.
TEŞEKKÜRLER ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK