T.C.İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK KURTULUŞ SAVAŞI SEVR ANTLAŞMASI
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920) I.Dünya Savaşı sonunda itilaf Devletleri kendi aralarında toplanarak Paris Barış Konferansı'nda Osmanlı topraklarını paylaştılar. Ardından bu planlarını uygulamaya koymak için çalışmalara başladılar. ı. Dünya Savaşı'nın galipleri barış antlaşmasının bir an önce yapılmasını istiyorlardı. Barış yapılınca savaş sona erecek, Anadolu insanı da huzura kavuşacaktı. Bu durum Mustafa Kemal Paşa'nın ve Ankara'nın yalnız kalmasına neden olacaktı. İngiltere, Fransa ve İtalya 18 - 26 Nisan 1920 tarihleri arasında San Remo'da toplandılar. Avrupa'ya ait çeşitli konular arasında Osmanlı Devleti'yle yapılacak barış konusunu da görüştüler. Alınan kararlar Osmanlı delegelerine de gösterildi.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI Sevr Antlaşması'nın Önemli Maddeleri A)Sınırlar 1. Doğu Trakya ve Batı Anadolu Yunanistan'a bırakılacaktır. 2. Mardin,Urfa,Antep dahil olmak üzere Suriye Fransa'ya verilecektir. 3. Arabistan ve Musul dahil Irak, İngiltere'ye bırakılacaktır. 4. Güneybatı Anadolu İtalyanların egemenliğine girecektir. 5. Doğu Anadolu'da bir Ermeni ve Kürt Devleti kurulacaktır. 6. Giresun,Ordu,Samsun Tokat, Amasya,Sinop,Çorum,Kayseri'nin doğusu,Çankırı,Ankara,Eskişehir, Bolu,Zonguldak ve Bilecik Osmanlı Devleti'nin elinde kalacaktır. 7. Rodos ve Oniki Ada İtalya’ya diğer Ege adaları Yunanistan'a bırakılacaktır.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI B)Siyasi Hükümler 1. İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti olarak kalacak, ancak Osmanlı Devleti azınlıkların haklarını koruyamazsa burası da elinden alınacaktır. 2. Boğazlar, savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacaktır. Yönetim Boğazlar Komisyonu'na verilecek, merkezi İstanbul olan bu komisyonun ayrı bütçesi ve ayrı bayrağı olacaktır. 3. Azınlıklara her milletten ve Türklerden fazla haklar verilecektir.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI C)Askeri Hükümler 1. Osmanlı ülkesinde mecburi askerlik olmayacaktır. 2. Askeri kuvvet 50.700 kişiden oluşacak ve ordunun ağır silahları bulunmayacaktır. 3. Deniz gücü sınırlı olacak, 13 küçük gemiyi geçemeyecektir.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI D)Mali Hükümler 1. Maliye tamamen itilaf Devletleri'nin kontrolü altında olacaktır.İngiliz, Fransız, italyan ve Türklerden oluşan bir komisyon bütçeyi belirleyecektir. Osmanlı üyeleri bu komisyonda sadece danışman olarak bulunacaktır. 2. Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecektir. 3. Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı başında kaldırdığı kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe konulacaktır. Bu kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacaktır.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI Sevr Antlaşması'nın Önemi - Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti yok sayılmış ve yağmalanmıştır. - Osmanlı Devleti bu antlaşma ile başka devletlerin güdümü ve yönetimine bırakılmıştır. - Bu antlaşma daha başlangıçta ölü doğmuş, uygulama imkanı olmamıştır. - Bu antlaşma ile ı. Dünya Savaşı'nın galipleri Osmanlı topraklarını paylaşmışlardır. - Türklere hayat hakkı tanınmadığı gibi, azınlıklar çok geniş haklara sahip olmuşlardır. - Sevr'in imzalanması Anadolu'daki Milli Mücadele azmini kuvvetlendirmiştir.Osmanlı Anayasası'na göre barış antlaşmalarının mutlaka Mebuslar Meclisi tarafından onaylanması gerekliydi.
T.C.İNKİLAP TARİHİ DERSİ NOTLARI -Mebuslar Meclisi dağıtıldığından Sevr Antlaşması onaylanmadı. Bu yüzden Sevr, hukuki bakımdan geçerli değildir. NOT: Sevr Barış Antlaşması'na TBMM'nin tepkisi çok sert oldu. Meclis bu barışı tanımadığını açıkladı. Sevr'i imzalayanlar ve onaylayanlar da vatan haini sayıldı.Türk milleti, yaptığı Kurtuluş Savaşı'yla Sevr'in geçerliliğini önlemiş ve Sevr'in yerine Lozan Barış Antlaşması yapılmıştır.
Sunuyu Hazırlayan: Erdoğan Gül