DUYGUSAL ZEKA VE İKY “Herkes kızabilir, bu kolaydır. Fakat doğru kişiye ,doğru zamanda , doğru amaç için ve gereken ölçüde sinirlenmek, işte kolay olmayan.

... konulu sunumlar: "DUYGUSAL ZEKA VE İKY “Herkes kızabilir, bu kolaydır. Fakat doğru kişiye ,doğru zamanda , doğru amaç için ve gereken ölçüde sinirlenmek, işte kolay olmayan."— Sunum transkripti:

1 DUYGUSAL ZEKA VE İKY “Herkes kızabilir, bu kolaydır. Fakat doğru kişiye ,doğru zamanda , doğru amaç için ve gereken ölçüde sinirlenmek, işte kolay olmayan budur.” Aristo

2 Okul hayatı başarılı geçen birçok kişinin hayatta yeterli bir başarıyı gösteremediği kimi zaman gözlemlenmektedir. Diğer yanda bazı insanlar, okul hayatları oldukça sönük geçmesine rağmen hayatta başarılı olmuştur. Okul yıllarının aksine iyi bir iş, iyi bir mevki, iyi bir anne/baba, iyi bir komşu, iyi bir insan olarak toplumda yerlerini almışlardır. 4/26/2017

3 Öğrenci zeki olmasına, okul hayatında hem sayısal hem de sözel derslerde oldukça başarılı olmasına rağmen iş ve sosyal hayatında başarısız olabilmektedir. Matematikte ve fen bilimlerinde hatta sosyal alanlarda oldukça başarılı olan bu insanların bazılarının gerçek hayatta başarısızlığa uğradığı durumlar çoktur. 4/26/2017

4 Bu gelişmeler “ zekâ nedir. ”sorusunu akla getirmektedir
Bu gelişmeler “ zekâ nedir?”sorusunu akla getirmektedir. Zekâ, önceleri tek bir etmen ile açıklanırken daha sonraları birden çok etmen ile açıklanmaya başlanmıştır. Bir zaman sadece sayısal ve sözel alandaki yeterlikler zekâ olarak kabul edilirken; daha sonraları zekânın tekil bir alana indirgenemeyeceği, farklı zekâ alanlarının kabul edildiği çoğul bir zeka tanımı daha çok itibar görmeye başlamıştır. 4/26/2017

5 Zeka denilince ilk olarak akla:
IQ = Akademik Zekâ (Bilişsel Zekâ) akla gelir. Bu ölçülebilirdir; kişiseldir. Her kişinin kendi IQ’ su vardır. Yaygın olarak kullanılan Stanfort-Binet testine göre IQ’ yu ölçmek mümkündür. Buna göre zeka bölümündeki birisi ilköğretimi ancak bitirir arasındaki birisi lise öğrenimini başarıyla tamamlayabilir. Üniversitede okuyanlar genellikle 110 zeka bölümünün üstündeki insanlardır. Zeka puanı 130 ve daha yukarı olanlar da üstün zekalı olarak kabul edilir. IQ= akademik zeka bütünsel bir zekayı gösterir (matematik, fizik vs.) Ancak çoklu zeka teorisi başka bir tartışma konusu yapılacak olursa, 1995 sonrasında yeni bir kavramın ortaya çıktığı görülür. EQ= Duygusal Zeka. 4/26/2017

6 Yapılan araştırmalar, işe alınırken IQ’ nün çok önemli olduğunu, ancak işte terfi ederken EQ’nün önemini ortaya çıkarmaktadır. Hayattaki başarıda da sosyal başarıda da bu oranın %20 IQ, %80 EQ olduğu belirlenmiştir. Bir başka ifadeyle: Kişisel Zeka = IQ + EQ ‘nın değişik oranlarda bileşimidir. Kişisel zekayı oluşturan IQ, geliştirilmesi son derece güçtür. EQ’nün ise geliştirilebileceği kabul edilmektedir. Madem ki sosyal hayatta başarının altında yatan EQ ve geliştirilebiliyor; o halde başarı insanların elindedir. 4/26/2017

7 DUYGUSAL ZEKA Duygusal Zekanın Tanımı ve Tarihçesi Duygusal zekâ kavramı, ortaya çıkışı açısından duyguların kontrolü odaklı düşünüldüğünde Aristo'ya kadar dayanmaktadır. Duyguları anlamanın yöntemlerine değinilen duygusal zekâ becerisi özbilincin temeli Sokrates'in "Kendini Bil" öğretisine dayanırken; özdenetim Platon'un yaklaşımlarıyla tarihsel süreçte şekillenmiştir. 4/26/2017

8 Psikolog Edward L. Thorndike (1920) zihinsel fonksiyonların üç ana sınıfı arasındaki ayrıma dikkat çekmiştir. Thorndike'a göre standart zeka testleri yalnızca "soyut zeka"yı ölçebiliyordu. Ancak "mekanik zeka-nesneler arasındaki ilişkileri gözünde canlandırmak ve fiziksel dünyanın nasıl işlediğini anlamak" ve "sosyal zeka-insanlar arası ilişkilerde başarılı bir şekilde davranma yeteneği" de ölçülmeliydi. Böylece, Thorndike diğer zeka çeşitlerini de ölçebilmek için yollar geliştirmeye uğraştı. Çoklu zeka kuramı ve duygusal zekaya açılan bu bilimsel pencere, sonrasında diğer bilim adamlarınca da ele alındı. 4/26/2017

9 Matematiksel Mantıksal Zeka Görsel Uzamsal Zeka
Howard Gardner (1983) "Aklın Çerçeveleri" başlıklı eserinde yedi çeşit zekadan bahsetmiştir: Sözel-Dil Zeka, Matematiksel Mantıksal Zeka Görsel Uzamsal Zeka Bedensel Kinestetik Zeka Müziksel Ritmik Zeka Kişilerarası-Sosyal Zeka İçsel Zeka Sonrasında natüralist zekanın da bilimsel literatürde yer bulmasıyla sekiz çeşit zekayı inceleyen bilim çevreleri için, kişiler arası zeka ve içsel zeka, duygusal zeka kavramının yaygınlaşmasıyla kişisel yetkinlikler ve sosyal yetkinlikler olarak yerini almıştır. 4/26/2017

10 DUYGUSAL ZEKA Cobb ve Mayer (2000) duygusal zekayı çalışmalarında iki model üzerinde yorumlamaktadır. Yetenek modeli adını verdikleri birinci modellerinde, iki bilim adamı duygusal zekayı yetenekler grubu olarak tanımlamaktadır; duygusal zekanın önemi ve duygulardan yararlanarak mantık yürütmenin potansiyel kullanımları üzerinde durmaktadır. İkinci modellerinde ise Cobb ve Mayer (2000), yetenek modeline göre daha popüler bir yönelimdedir ve duygusal zeka yeteneğini sosyal beceriler, kişilik özellikleri ve davranışlarla harmanlayarak duygusal zekanın kişiyi ulaştırabileceği başarılara ilişkin gelecek vizyonu sunmaktadır. 4/26/2017

11 Duygusal zeka kavramını yaygınlaştıran isim Harvard Üniversitesi Psikoloji bölümü çıkışlı Dr. Daniel Goleman olmuştur. Goleman, Newyork Times Dergisi’nde popüler psikoloji yazılarıyla tanınan bir gazetecidir. Goleman, yıllarında duygusal okuryazarlık üzerine bir kitap yazmayı planlamıştır. Bu nedenle okulları ziyaret eden yazar, kurumlarda duygusal okuryazarlığa incelerken Salovey ve Mayer'in makalelerine rastlayarak kitabın başlığını "Duygusal Zeka" olarak değiştirmeye karar vermiştir 4/26/2017

12 Duygusal zeka; kendini harekete geçirebilme, aksiliklere rağmen yoluna devam edebilme, dürtüleri kontrol ederek doyumu erteleyebilme, ruh halini düzenleyebilme, sıkıntıların düşünmeyi engellemesine izin vermeme, umut besleme ile kendini gösterir. Herhangi bir uyarıcıya karşı gösterilecek tepki, akıl zihninden önce duygusal zihin tarafından algılanır(Akt.Titrek ,2007:43). 4/26/2017

13 Duygusal Zeka Enstitüleri (DZE) Platformu'nun duygusal zeka tanımı ise: "Bireyin iç ve dış dünyasını barışık ve uyumlu kılması; evrendeki yerini yaşamsal gerçeklikte keşfetmesidir. Duygusal Zeka terimini ortaya koyan Peter Salovey ve Jack Mayer’ın tanımı ise şöyledir: “Duygusal ve entellektüel gelişim amacıyla düşünceyi destekleme;duyguları, anlamları fark edebilme ve gözlemleme becerisidir” 4/26/2017

14 Diğer duygusal zeka tanımları ise şöyledir(Akt. Titrek , 2007:59):
Birisinin çevreden gelen baskı ve taleplerle başa çıkmayı başarma yeterliğini etkileyen; bilişsel olmayan yetenek­lerin, yeterliklerin ve becerilerin bir düzenlemesidir (Reuven BarOn). Duygusal zeka, anlama , adlandırma ve hislerimiz ve deneyimlerimizin ortaya çıkardığı duyguları uygun bir şekilde paylaşmadır(Lea Brovdani). Duygusal zeka, öğrenci karnesindeki akademik becerilerden olmayan diğer yandaki yeterlikler setidir(Maurice Ellias). Duygusal zeka, duyguların yeterliğidir ve başkaları ile ilişkilerimizdeki olumlu çıktıların etkisi ve kendimizi daha etkili olarak yönetmek için duyguları kullanmadır (Institu for Living Inteligent Emotionally). 4/26/2017

15 Mayer ve Salovey’in Duygusal Zeka Kavramı
Duygunun ifadesi ve değerlendirilmesi Duygunun düzenlemesi/denetlemesi Duygunun kullanımı Kişisel Diğerleri İçsel sözlü sözsüz Sözsüz algılama Empati Esnek Planlama Motivasyon Yaratıcı Düşünce Konsntrasyon /dikkate yoğunlaşma 4/26/2017

16 Duygusal Zeka Modelleri
Duygusal zeka kavramı literatüre kazandırıldıktan sonra çeşitli modeller geliştirilmiştir. Sırasıyla Mayer ve Salovey’in, Bar-On’un, Goleman’ın, Cooper ve Sawaf’ın duygusal zeka adı altında oluşturdukları modeller, yetenek (ability) ve karışık (mix) model olarak iki gruba ayrılmıştır. Mayer ve Salovey’in modeli yetenek modeli olarak değerlendirilirken, diğerlerinin modelleri ise karışık model olarak değerlendirilmektedir. 4/26/2017

17 Mayer ve Salovey’in 1997’den önceki çalışmaları karma modelde ele alınırken 1997’den sonraki çalışmaları yetkinlik modeli içinde ele alınmıştır. Mayer ve Salovey 1997’den önceki dönemde duygusal zekayı 4 alan içinde araştırmışlardır: Duyguları tanımlama –algılama : Duyguları fark etmek ;çeşitli duygusal durumların anlamlarını tanımlamak ve yorumlamak . Düşünceleri kolaylaştırmak üzere duyguları kullanmak : Duyguyu üretmek ve ardından bu duyguyu çözmek ,yorumlamak , duyguları düşünce ile entegre etmeyi ifade eder. Duyguları anlamak: Temel bazı duyguların nasıl karmaşık duygular haline dönüştüğüne , çevresel deneyimlerle ilgili olaylardan nasıl etkilendiğine ve çeşitli duyguların hangi sosyal dokulardan oluştuğuna ilişkin bilinç . Duyguları yönetmek :İşgörenin kendi iç halini , dürtülerini ve kaynaklarını düzenleyerek yönetme 4/26/2017

18 Bar-On çalışmalarında duygusal zeka beş genel alan ile ölçülmektedir
Bar-On çalışmalarında duygusal zeka beş genel alan ile ölçülmektedir.Etkili performansa öncülük eden her bir alan ise kendi içinde alt bölümlerden oluşmaktadır Öz iletişim : “Evren hakkındaki her şeyi bilen ama kendini bilmeyen kişi , hiçbir şey bilmiyor demektir” Jan De La Fontaine -1679 Alt bölümleri; kendini ifade etme /dışa vurum , kendini gerçekleştirme ,öz saygı ve bağımsızlık . 4/26/2017

19 2. Kişiler arası iletişim düzeyi
“Öfke dolu telgrafların dünyası değil , insanların birebir ilişki kurduğu dünyadır yaşamdaki en önemli şey…” E.M:Forster,Howar’s End ,1910 Alt bölümleri; Empati,kişiler arası ilişkiler, sosyal sorumluluk. 4/26/2017

20 “ Her şeyi başarmak olanaksızdır.” Virgil ,M:Ö 70-19
3.Stres yönetimi “ Her şeyi başarmak olanaksızdır.” Virgil ,M:Ö 70-19 Alt bölümleri; Strese dayanıklılık ,dürtü kontrolü. 4.Uyum –adaptasyon: “ Onlar çözümü değil problemi göremiyorlar ”G.K. Chesterson,1935 Alt bölümleri: Problem çözme 4/26/2017

21 Alt bölümleri; mutluluk ve optimist olma
Genel ruh hali –mod “Olumlu insan evrendeki olası tüm dünyaların en iyisinde yaşadığını düşünür , karamsar insan ise bunun doğru olmasından korkar” James Branch Cabell,1926 Alt bölümleri; mutluluk ve optimist olma 4/26/2017

22 Duygusal Zeka Bar –On Modeli
4/26/2017

23 Free template from www.brainybetty.com
Yetenek Modeli Yaklaşımı : Mayer ve Salovey 1997'den sonraki dönemde tanımlamış oldukları duygusal zekanın dört bölümünü yeniden ve detaylı biçimde ele alıp değerlendirmişler ve çoklu faktörlü duygusal zeka skalasını-MEIS (The Multifactor Emotional lntelligence Scale) geliştirmişlerdir. 4/26/2017 Free template from

24 Free template from www.brainybetty.com
(1) Algısal değerlendirme ve duyguları ifade etme (2) Düşüncenin duygusal açıdan kolaylaştırması (3) Duyguların analiz edilmesi ve anlaşılması, duygusal bilgiyi kullanma (4) Duygusal ve zihinsel büyümeyi sağlamak için dışa yansıyan duyguların düzenlenmesi 4/26/2017 Free template from

25 Duygusal Zeka Göstergeleri (Titrek,2007:71)
Özbilinç (Kendinin Farkında Olma) Kendi iç hallerini, tercihlerini kaynaklarını ve sezgilerini bilmek. Duygusal bilinç: kendi duygularını ve bu duyguların etkilerini tanımak. Doğru özdeğerlendirme: Kendi güçlü yanlarını ve sınırlarını bilmek. Özgüven:Kendi değerini ve yeteneklerini güçlü biçimde duyumsamak. 4/26/2017 Free template from

26 a)Özdenetim:Yıkıcı duygu ve dürtüleri kontrol altında tutmak
Duyguları Yönetme: Kendi iç hallerini , dürtülerini ve kaynaklarını yönetmek. a)Özdenetim:Yıkıcı duygu ve dürtüleri kontrol altında tutmak b)Güvenilirlik:Doğruluk ve dürüstlük standartlarını korumak c)Vicdanlılık: Kişisel edimlerin sorumluluğunu üstlenmek d)Uyumluluk:Değişim karşısında esneklik e)Yenilikçilik : Yeni fikir ve yaklaşımlara , yeni bilgilere açık olmak 4/26/2017

27 Bağlılık: grup ya da kuruluşun hedeflerini benimsemek
Duyguları Harekete Geçirme- Motivasyon: Hedeflere ulaşmayı sağlayan ya da kolaylaştıran duygusal eğilimler Başarma Dürtüsü: Bir mükemmellik standardını yakalama ve yükseltme arayışı Bağlılık: grup ya da kuruluşun hedeflerini benimsemek İnisiyatif: fırsat doğduğunda harekete geçmeye hazır olma İyimserlik: Engellere ve yenilgilere rağmen hedefler doğrultusunda yol almakta ısrar etmek 4/26/2017

28 Başkalarının hislerini, ihtiyaçlarını ve endişelerini anlamak.
Empati Başkalarının hislerini, ihtiyaçlarını ve endişelerini anlamak. Başkalarını anlamak : Başkalarının hislerini ve bakış açılarını sezmek ve sorunlarıyla etkin bir biçimde ilgilenmek Başkalarını geliştirmek:Başkalarının kişisel gelişim ihtiyaçlarını sezmek ve yeteneklerini pekiştirmek Hizmete yönelik olmak : müşterilerin ihtiyaçlarını önceden görmek, kabul etmek ve karşılamak Çeşitlilikten yararlanma : Farklı türlerden insanlar aracılığıyla fırsatları kullanmak Politik bilinç : Bir grubun duygusal akımlarını ve güç ilişkilerini okumak 4/26/2017

29 Başkalarında istenen tepkileri uyandırmakta usta olmak
Sosyal Beceriler Başkalarında istenen tepkileri uyandırmakta usta olmak Etki: Etkili ikna taktikleri kullanmak İletişim : Açık olarak dinlemek ve inandırıcı mesajlar yollamak Çatışma yönetimi: Anlaşmazlıklarda uzlaşma ve çözüm sağlamak Liderlik : Bireylere ve gruplara ilham vermek ve yol göstermek Değişim katalizörlüğü: Değişimi başlatmak ya da yönetmek Bağ kurmak : amaca hizmet edebilecek ilişkileri geliştirmek İmece ve işbirliği : Ortak hedefler doğrultusunda başkalarıyla çalışmak Ekip yetileri: Kolektif hedefleri izlerken grup sinerjisi yaratmak. 4/26/2017

30 Duyguların Yönetimi Duygusal zekâ yönetiminin ilk adımı bireyin kendi duygularını tanıması, iç dünyasındaki oluşumlar konusundaki bilinçli farkındalık ile başlamaktadır. Kendi duygularının farkında olmayan, duygularını bilinçaltında bastırmış ve ya bilince çıkartamamış bir bireyin karşısındakinin duygularını tanımlaması ve olumsuz duygularla başa çıkabilmek oldukça güçtür. Kendi duyguları konusunda yüksek özbilinç düzeyine sahip birey ise özel yaşamında eşi, ailesi ve arkadaşları gibi özel ilşikilerinin yanı sıra, kariyer yaşamında çalışanları ve – veya müşterileri gibi profesyonel ilişkilerdeki ihtiyaçları, şikâyetleri, talepleri algılama ve karşılayabilme becerisine sahiptir. 4/26/2017

31 Duyguları tanıma ve algılama- duygusal farkındalık
Duygularımızın davranışımızı nasıl etkilediğinin farkında olmak, temel bir duygusal yeterlilik olarak ifade edilmektedir. Her türlü işte performansımızın ince ayarını yapan, başkaldıran hislerimizi yöneten, motivasyonu sağlayan etrafımızdakilerin hislerini doğru algılayıp uyum sağlamamıza yardımcı, ekip çalışması liderlik gibi iş yaşamıyla ilgili becerileri geliştiren özbilinçtir. 4/26/2017

32 Duyguları ifade etmek:
Başkaları üzerinde etkili olmak, ikna konusunda etkili taktikler kullanmaya bağlıdır. Başkalarıyla olan ilişkileri yönetmede bireyin grup halinde çalışma becerisi, başkaları ile çalışma konusundaki rahatlığı, sağlıklı ilişkiler kurabilme ve geliştirebilme yeteneğine bağlı olarak kendini gösterir. İşbirliği ve iş paylaşımı ortak amaçlar için başkaları ile birlikte çalışmayı gerektirir. 4/26/2017

33 Duyguların Kontrolü Duygular doğal ve insancıldır. Kendi duygularımızdan ve ya diğer insanların duygularından ne kadar az korkarsak, duygusal durumlarda ve duygularımızla o kadar rahat başa çıkabiliriz. Duygusal zekâ da bunu sağlamaktadır. Başkalarının duygularını anlamada ne kadar hakimseniz onların duygularından korkmanıza da o kadar gerek kalmaz(Titrek,2007:136). 4/26/2017

34 Kendinizi nasıl hissediyorsunuz?
Duyguları anlama, kontrol etme ve yönetme becerisini algılamak için (Titrek,2007:137) ; Kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Bu duyguyu vücudun en çok neresinde hissediyorsun? Böyle hissetmeni sağlayan ne? Bu duygu olumlu mu yoksa olumsuz mu? Eğer olumlu ise bu duygudan başarı için nasıl yararlanabilirim? Eğer olumsuz ise, başarıya muhtemel yansımaları neler olabilir? Bununla nasıl başa çıkabilirim? Stres, duygusal baskı anında ne yapmalı? Zor durumlarda sakin kalabiliyor muyum? Aşırı coşku anında ne yapmalı? Bu soruları olumlu ve olumsuz duygu yoğunlaşması dönemlerinde kendine sormayı başarmak, duyguları anlama ve kontrol etmenin en önemli evresidir. 4/26/2017

35 ÖRGÜTLERDE DUYGUSAL ZEKÂ
Örgütsel Duygusal Zekâ Örgütsel duygusal zekâ kavramı, çalışanların duygularının yaratıcılık ve yenilik yönünde organizasyona katkı ve pozitif enerji sağlayacak biçimde yönetimi olarak tanımlanabilir. Bir kurum; yaşayan bir organizma olarak tarif edilebilir. Kurumlar da tıpkı insanlar gibi duygusal ve sosyal hayata sahiptirler. Yine insanlar  gibi, kurumlar da kendi duygusal ve sosyal zekalarını, aşağıdaki beş alanda gösterebilirler: 4/26/2017

36 Örgütsel Duyguları Tanımak
Kurumsal güçlülükleri ve zayıflıkları bilmek, kurumsal duyguların farkında olmak ve bu farkındalığı; açıklık, güven ve gurur ile karakterize edilen bir kurum kültürü için kullanmaktır. İnsanlar gibi örgütlerin de duygusal ve sosyal hayatları vardır ve bu hayatlar şirketin başarısında önemli bir rol oynarlar. Bazı duygular örgütler için iyidir. Bunlar “dinamik duygular” diye nitelendirilir. Diğer duygular da örgüt için kötü olabilir. Bunlarda  “yıkıcı duygular” dır. 4/26/2017

37 Hızlı değişim zamanlarında; esneklik ve uygunluk şirketin hayatta kalabilmesi için hayatidir. Bu duygular şirkete böyle durumlarda enerji sağlar. Genellikle ve özellikle kurumsal değişim zamanlarında, yönetim için yıkıcı duyguların farkında olmak ve onları bertaraf etmek kaçınılmazdır. Çünkü bunlar; takım ruhunun, bireyselliğin ve kurumsal üretimin düşmanlarıdır. Küresel iklimde ki burada bireysel ve entelektüel sermayeler esastır. Şirketler için en iyi adamları çekmek ve tutmak hayati anlam taşımaktadırlar. Kurum bütün olarak yeterli kendini kontrolden yoksunsa, yıkıcı duygulara kolayca yenilir ve piyasadaki insan sermayesini, hayatta kalmak ve başarmak adına gerektiği gibi değerlendiremez. Bu, hem yönetim hem de çalışanlar için çok büyük önem taşımaktadır. 4/26/2017

38 Free template from www.brainybetty.com
Örgütsel Motivasyon Eğer bir kurum gelişmek ve hayatta kalmak istiyorsa, öyle bir kültüre sahip olmalıdır ki, bütün çalışanları ellerinden gelenin en iyisini yapmalıdırlar. Bu “çalışanların işe, yüreğini koyma” kültürüdür. Her çalışanın sorumluluk aldığı, inisiyatif ve bağlılığa sahip olduğu, çalışmaktan hoşlandığı, beraber olmaktan zevk aldığı ve neyin anlamlı ve değerli olduğunu ayırdığı bir kültürdür. 4/26/2017 Free template from

39 Örgütsel Sosyal Farkındalık
Kurumun geleceği büyük ölçüde, çalışanların, müşterilerin, sahiplerin ve otoritelerin bağlılığına ve desteğine bağlıdır. Buna göre, kuruluş bu kişilerin duyguların da farkında olmalıdır. Duygusal olarak zeki kuruluşlar empatiyi iyi ve güzel kullanırlar. Bu kişilerin ihtiyaçlarını ve isteklerini sürekli kontrol eder, kuruluş hakkında ne hissettiklerini merak ederler. 4/26/2017

40 Bu kurumlar için öncelikle insan önemlidir.
EQ)Duygusal Zekâsı Yüksek Kurumların Karakteristik Özellikleri Bu kurumlar için öncelikle insan önemlidir. Her değişim sürecinde insan faktörüne odaklanırlar. Çalışanların hem aklına hem kalbine hitap eden bir kültürleri vardır. Çalışanlarının; duygulara, fikirlere ve sezgilere sahip bireyler olduklarının farkındadırlar. İç hiyerarşiden önce insana önem verirler. İnsan faktörü değişim sürecinin ayrılmaz bir parçası olduğunda, değişimin daha hızlı olacağına ve daha iyi sonuçlar getireceğine inanırlar. Tehdit edilmiş hisseden kişinin değişime direneceğini bilirler. Bilgilendirilmiş, ilham verilmiş, dinlenmiş ve karar verme sürecine katılmış insanların değişim sürecini kolaylaştıracaklarını bilirler. Kurumun başarısına katkı sağlayan / sağlayabilen kişileri nasıl çekeceğini ve elde tutacağını bilirler. Çalışanların eğitimi ve gelişimi için harcanan parayı geleceğe yatırım olarak görürler, bir harcama olarak değil. 4/26/2017

41 DUYGUSAL ZEKA ve İKY Günümüz iş dünyası, çalışanın bilişsel, duygusal ve bedensel gücünü bir bütün olarak daha yoğun ve daha etkin kullanmayı gerektirmekte ve bu bağlamda duygusal zekânın önemi her geçen gün artmaktadır. Duygusal zeka düzeyi, hem bireysel tatmini hem de iş başarısını doğrudan etkilemekte, sinerji yaratmak için ekip çalışması yapılan kurumlarda, geliştirilmesi zorunlu özellikler arasında yer almaktadır. 4/26/2017

42 Başarılı insanları başarısız insanlardan ayıran şey; onların duygularını tanıyıp kullanmayı ve idare etmeyi bilmeleri, duygularına kapılmamalarıdır: Aşağıda belirtilen, duygu güdümlü ve kişilik güdümlü insanın özellikleri karşılaştırıldığında, kişilik güdümlü insanlara kıyasla iş yaşamında, özellikle yönetici konumlarda çok daha başarılı olacağı açıktır 4/26/2017

43 İyi hisseder, sonra doğruyu yapar Doğruyu yapar,sonra iyi hisseder
Duygu Güdümlü İnsan Kişilik Güdümlü İnsan İyi hisseder, sonra doğruyu yapar Doğruyu yapar,sonra iyi hisseder Rahatlık güdümlüdür. Vaat güdümlüdür Karar temelli favoriler edinir Karar temelli prensipler edinir Görür,sonra inanır İnanır,sonra görür Görür,sonra inanır. İnanır,sonra görür. Tutumuyla eylemlerini kontrol eder. Tutumu eylemleriyle kontrol eder 4/26/2017

44 Duygusal Zeka ve Ekip Çalışması
Kurumların yassılaştığı ve esneklik kazandığı günümüz iş yaşamında, insan ilişkilerinde yetkinlik sahibi olmanın iş başarısındaki payı giderek artıyor. Bireylerin karşılıklı bağımlı ekipler halinde, kurumların da karşılıklı bağımlı bölümler halinde etkinlik kazandığı, her düzeyde liderlik davranışına olan ihtiyacın arttığı böyle ortamlarda, duygusal zekânın önemi ve eğitimi öne çıkmaktadır.  4/26/2017

45 Eğer bir örgütte çalışanlar, görüş ve düşüncelerini birbirine rahatça söylüyorsa, birbirini rahatça eleştirebiliyorsa, ancak bundan kimse incinmiyorsa, şirkette iş birliği ve dayanışma duygusu varsa, çalışanlar girişimde bulunabiliyor ve bu yönde destekleniyorsa, yani örgütte “biz “ havası» mevcutsa, işte o zaman o şirketin duygusal zeka boyutunda çalışıyor olduğu söylenebilir. 4/26/2017

46 Duygusal Zeka ve İşe Alma Kriterleri
“IQ sizi işe aldırır ancak sizi terfi ettiren EQ'dur." Nancy Gibbs E.Q.'nun I.Q'ya göre öneminin kavranmasıyla beraber işe alım süreçleri de bu kavram çevresinde şekillenmeye başlamış; yetkinlik bazlı mülakat teknikleri gibi yöntemler gelişmiştir. 4/26/2017

47 İşe alım sürecinde pek çok şirket tarafından yöntem olarak tercih edilen "Yetkinlik Bazlı Mülâkat Teknikleri" ve "Değerlendirme Merkezi" (Assessment Center) uygulamalarında ölçülen iletişim, duyarlılık, inisiyatif kullanma, zorluklar karşısında dayanıklılık, olumlu düşünme, motivasyonu koruma, kişilerarası ilişkilerde başarılı olma gibi yetkinliklerin çoğunun kişisel ve kişilerarası alanlara ilişkin olduğunu ve potansiyel bir çalışanın iş yaşamında elde edebileceği başarıyı öngörebilmek için temelde kişinin Duygusal Zeka özelliklerinin ölçülmesinin hedeflenir. Benzer bir biçimde, performans değerlendirme ve terfi aşamalarında da çalışanların teknik yeterliliklerinin yanı sıra Duygusal Zeka özelliklerinin önemle dikkate alındığını ve verilen karar üzerinde büyük rol oynadığını izleyebilmekteyiz. 4/26/2017

48 Teşekkür ederim. Doç. Dr. Osman TİTREK 4/26/2017