1 Prof. Dr. Metin TOPRAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyesi & Bologna Ulusal Takımı Üyesi Muş Alparslan Üniversitesi 5 Kasım 2010 TEMEL ALAN.

... konulu sunumlar: "1 Prof. Dr. Metin TOPRAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyesi & Bologna Ulusal Takımı Üyesi Muş Alparslan Üniversitesi 5 Kasım 2010 TEMEL ALAN."— Sunum transkripti:

1 1 Prof. Dr. Metin TOPRAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyesi & Bologna Ulusal Takımı Üyesi Muş Alparslan Üniversitesi 5 Kasım 2010 TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİNDE GELİNEN AŞAMA

2 Yeterlilik (qualification): Bir mezunun (önlisans,lisans, yüksek lisans, doktora) sahip olması gereken bilgi, beceri ve yetkinliktir. Farklı ülkelerin ve üniversitelerin mezunlarının diplomalarının denk olup olmadığı taahhüt ettikleri yeterliliklerle ölçülür. Yeterlilik, eğitim programının amaçları, müfredatı, fiziki ortam, öğretim kadrosu, öğrenci niteliği, teknolojik imkanlar, ölçme değerlendirme ile doğrudan ilişkilidir. 2 Yeterlilik: Bakışaçısı ve yüklenen işlev

3 Y 3 Yeterlilik, asgari gerekli koşulların sağlanmaması durumunda elde edilmesi mümkün olmayan kazanımdır. Yeterlilik, beyanla kabulü varsayılacak bir husus değildir. Bu konuda tarihsel süreç içinde farklı uygulamalar vardır. Bakelorya sınavları, staj sınavları, mesleki yeterlik sınavları bunun için yapılır. KPSS sistemi, aynı amaca tam olarak hizmet etmemekle birlikte yeterlilik ölçmeyi hedefler. Sonuç olarak, kaçınılması mümkün olmayan, ayrıca son derece yararlı bir yaklaşımdır. Yeterlilik: Ne kadar kullanışlı ve zorunlu!

4 Yeterlilik: Kanıtlanmaya müsait bir iddia! Bir Üniversite veya program mezunlarına kazandırdığını ileri sürdüğü yeterlilikleri nasıl kazandırdığını kanıtlamak durumundadır. Öğrenim sürecini programın amaçları, araçları, kazanımları itibariyle ilişkilendirmek ve sistemik olarak ortaya koymak durumundadır. 4

5 Türkiye’de Mesleki Yeterlilikler Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Türk Akreditasyon Kurumu, Türk Patent Enstitüsü, TÜBİTAK gibi kısmen de olsa yeterliliklerle ilgili kurumlar vardır. Yüksek öğrenim sisteminde YÖK bu yöndeki sorumluluk ve yetkiyi deruhte etmektedir. Türkiye’de insan kaynaklarının gelişimi için Mesleki Yeterlilikler Kurumu, Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu işbirliği içinde paralel çalışmalar yapmaktadır. 5 Türkiye’de yeterliliklerle ilgili kurumlar ve yaklaşım tarzı: henüz başlangıç düzeyinde…..

6 Yeterlilik, 1.Sayıştay ve iç denetimin yapacağı performans değerlendirmesinde, 2.Kalite güvence kuruluşlarının yapacağı akreditasyonlarda, 3.Diploma, sertifika ve ders denkliklerinde, 4.Program açma-kapama, kapasite belirleme kararlarında, 5.Akademik yükselmelerde ve atamalarda, 6….. 6 Yeterlilik: sadece gerekli değil

7 Türkiye’de bir programın üniversiteler bazında değerlendirilmesi Yeterlilikler, Ülkelerin, üniversitelerin, programların karşılaştırılmasına imkan verir. Örnek: Türkiye’deki bir programın kazandırdığını ileri sürdüğü yeterlilikleri üniversiteler bazında ele alarak akademik personel, fiziki ortam ve yabancı dilde eğitim verme kapasitesi ölçütlerine göre değerlendirmeye tabi tutmak. Taahhüt edilen yeterlilikler, işlem maliyetini düşürür; karşılaştırmaları etkinleştirir ve insan kaynağı hareketliliğini hızlandırır. 7

8 Kanıtlanmış yeterlilik….. Yeterlilikleri ilan edilmiş ve onaylanmış programlardan mezun olanlar kadar, bu mezunları istihdam edenler de hangi bilgi ve becerilere sahip bir kişiyle muhatap olduklarından emin olurlar. Yeterlilikler, prensip olarak ilkokul öncesinden doktora derecesine kadar kronolojik ve hiyerarşik olarak tanımlanır. 8

9 9 Ders Öğrenme Çıktıları (Kazanımlar) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Türkiye Yükseköğrenim Yeterlilikler Çerçevesi Alana Özgü Yeterlilikler (Temel Alan) Program Çıktıları Yeterlilik: Uluslararası Düzeyden, ders kazanımlarına uzanan hiyerarşik ve kronolojik süreç

10 10 1. Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi (The overarching framework for qualifications of the EHEA) “QF - EHEA”: Bologna Süreci-Bergen Kararı, 19-20 Mayıs 2005 2. Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi (European Qualifications Framework for Lifelong Learning) “EQF-LLL”: Avrupa Parlementosu ve Konseyi tarafından 23 Nisan 2008’de kabul edilmiştir. İki ayrı çerçevenin yaklaşımları farklı, amaçları aynıdır. Referans çerçeveler

11 11 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) ÇALIŞMALARI

12 12 TYYÇ oluşturma takvimi (11 adım) 1.Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2.Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3.Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4.Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5.Paydaşlardan görüş alınması: Şubat 2010 6.Çerçevenin onaylanması: Mayıs 2009, Ocak 2010 7.İdari organizasyon: Şubat 2010 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9.Yeterliliklerin TYYÇ’ye dahil edilmesi: 2010 - 2015 10.Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010 - 2012 11.TYYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2010

13 13 Düzeyler (levels, cycles) Profiller (profiles) Verilen Dereceler (award types) Düzeylerin tanımlanması için kullanılacak Düzey tanımlayıcıları (EQF-LLL Tanımlayıcıları) Krediler ve Çalışma Yükü (Credits and workload) Kalite Güvencesi TYYÇ tasarım aşamaları

14 14 EQF Düzey 1 EQF Düzey 2 EQF Düzey 3 EQF Düzey 4 EQF Düzey 5 EQF Düzey 6 EQF Düzey 7 EQF Düzey 8 Önlisans Lisans Yüksek Lisans Doktora Türkiye yükseköğretim yeterlilikler çerçevesi 120 240 90-120 180-240 Yükseköğretim Düzeyleri İlk Ve Orta Öğretim Düzeyleri AKTSEQF-LLL TYYÇ

15 15 5. Düzey (Önlisans) 6.Düzey (Lisans) 7. Düzey (Yüksek Lisans) 8. Düzey (Doktora) TYYÇ düzey tanımları

16 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) TYYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Biliş sel -Uygulamalı YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü Yetkinlik 5 ÖNLİSANS _____ EQF-LLL: 5. Düzey _____ QF-EHEA: Kısa Düzey -Ortaöğretim düzeyinde kazanılan yeterliliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç- gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma. - Alanında edindiği temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri aynı alanda bir ileri eğitim düzeyinde veya aynı düzeydeki bir alanda kullanabilme becerileri kazanma. - Alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme. - Alanı ile ilgili temel düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. - Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme. - Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri yürütebilme. - Alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve karşılayabilme. - Öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirebilme. - Yaşamboyu öğrenme bilinci kazanmış olma. - Alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve beceriler düzeyinde düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme. - Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme. - Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyi’nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme. - Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme. - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere sahip olma. - Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.

17 17 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) TYYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü Yetkinlik 6 LİSANS _____ EQF-LLL: 6. Düzey _____ QF-EHEA: 1. Düzey -Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma. - Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme. - Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme. - Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. - Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme. - Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlayabilme ve yönetebilme. - Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, - Öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve öğrenmesini yönlendirebilme. -Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirebilme. - Alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme. - Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme. - Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenleyebilme ve bunları uygulayabilme. - Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi’nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme. - Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme. - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket etme. - Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.

18 18 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) TYYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişs el -Uygulamalı YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü Yetkinlik 7 YÜKSEK LİSANS _____ EQF-LLL: 7. Düzey _____ QF-EHEA: 2. Düzey - Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme ve derinleştirebilme. - Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme. - Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme. - Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlayabilme ve yeni bilgiler oluşturabilme, - Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilme. - Alanı ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. - Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilme ve sorumluluk alarak çözüm üretebilme. - Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme. - Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme ve öğrenmesini yönlendirebilme. - Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilme. - Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemeyebilme, geliştirebilme ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilme. - Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyi’nde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilme. - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilme. -Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilme ve bu değerleri öğretebilme. - Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilme. - Alanında özümsedikleri bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, disiplinlerarası çalışmalarda kullanabilme.

19 19 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) TYYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü Yetkinlik 8 DOKTORA _____ EQF-LLL: 8. Düzey _____ QF-EHEA: 3. Düzey - Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirebilme, derinleştirebilme ve alanına yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşabilme. - Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşabilme. -Alanındaki yeni bilgileri sistematik bir yaklaşımla değerlendirebilme ve kullanabilme. - Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştirebilme ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayabilme, özgün bir konuyu araştırabilme, kavrayabilme, tasarlayabilme, uyarlayabilme ve uygulayabilme. -Yeni ve karmaşık düşüncelerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilme. - Alanı ile ilgili çalışmalarda araştırma yöntemlerini kullanabilmede üst düzey beceriler kazanmış olma. - Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştiren ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayan özgün bir çalışmayı bağımsız olarak gerçekleştirerek alanındaki ilerlemeye katkıda bulanabilme. - Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi ulusal ve/veya uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak ve/veya özgün bir yapıt üreterek ya da yorumlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilme. - Özgün ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme. - Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirebilme. - Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilme, geliştirebilme ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetebilme. - Uzman kişiler ile alanındaki konuların tartışılmasında özgün görüşlerini savunabilme ve alanındaki yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurabilme. - Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyi’nde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurabilme ve tartışabilme. - Alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, yaşadığı toplumun bilgi toplumu olma ve bunu sürdürebilme sürecine katkıda bulunabilme. - Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurabilme. - Alanı ile ilgili konularda karşılaşılan toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunların çözümüne katkıda bulunabilme ve bu değerlerin gelişimini destekleyebilme.

20 20 Ders Öğrenme Çıktıları (Kazanımlar) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Alana Özgü (Temel Alan) Yeterlilikler Program Çıktıları √ √ Türkiye yükseköğretim yeterlilikler çerçevesi

21 21 TYYÇ’yi tamamlama ve uygulama süreci 1.Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2.Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3.Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4.Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5.Paydaşlardan görüş alınması: Şubat 2009 6.Çerçevenin onaylanması: Mayıs 2009, Ocak 2010 7.İdari organizasyon: Şubat 2010 (Kanun ve/veya yönetmelik) 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9.Yeterliliklerin TYYÇ’ye dahil edilmesi (Kalite Güven.): 2010 - 2015 10.Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010 - 2012 11.TYYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2010

22 ISCED 97 EĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI ISCED TEMEL ALAN KODUEĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI 1 14Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri 2 21 Sanat 3 22Beşeri Bilimler 4 31Sosyal ve Davranış Bilimleri 5 32Gazetecilik ve Enformasyon 6 34İşletme ve Yönetim Bilimleri 7 38Hukuk 8 42Yaşam Bilimleri 9 44Doğa Bilimleri 10 46Matematik ve İstatistik 11 48Bilgisayar 12 52Mühendislik 13 54Üretim ve İşleme 14 58Mimarlık ve Yapı 15 62Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri 16 64Veterinerlik 17 72Sağlık 18 76Sosyal Hizmetler 19 81Kişisel Hizmetler 20 84Ulaştırma Hizmetleri 21 85Çevre Koruma 22 86Güvenlik Hizmetleri ISCED 97 EĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI

23 Üniversitelerarası Kurul TEMEL ALANLAR (Doçentlik Sınav Alanları) 1.Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Temel Alanı 2.Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı 3.Filoloji Temel Alanı 4.Güzel Sanatlar Temel Alanı 5.Hukuk Temel Alanı 6.İlahiyat Temel Alanı 7.Mesleki ve Teknik Eğitim Temel Alanı 8.Mimarlık Temel Alanı 9.Mühendislik Temel Alanı 10.Sağlık Bilimleri Temel Alanı 11.Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanı 12.Ziraat ve Ormancılık Temel Alanı

24 Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri: ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu Prof. Dr.Meral AksuOrta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Prof. Dr.Ali BaykalBoğaziçi Üniversitesi Prof. Dr.Musa GürselKonya Selçuk Üniversitesi Prof. Dr.Münire ErdenYıldız Teknik Üniversitesi Prof. Dr.Mehmet GürolFırat Üniversitesi Prof. Dr.Dinçay KöksalÇanakkale 18 Mart Üniversitesi Prof. Dr.Gönül Akçamete Ankara Üniversitesi - (YÖK) TYYÇ Çalışma Grubu Üyesi ve Bologna Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Armağan ErdoğanKırıkkale Üniversitesi YÖK – AB Birimi

25 25 Sanat Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Zehra ÇOBANLI (Yürütücü)Anadolu Üniversitesi 2Prof. Dr.Zeki ALPANMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 3 Prof. Dr. Nazan ERKMENMarmara Üniversitesi 4 Prof. Dr. Bülent ÖZGÜÇBilkent Üniversitesi 5 Prof. Dr. Tevfik BALCIOĞLUİzmir Ekonomi Üniversitesi 6 Prof. Dr. Mesut İKTUMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 7 Prof. Dr. Gönül AKÇAMETEAnkara Üniversitesi 8 Prof. Dr. Rahmi AKSUNGURMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 9 Prof. Dr. Gül ÖZTURANLIMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

26 Beşeri Bilimler Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu Prof.DrNadir SUĞUR (Başkan)Anadolu Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Prof.DrSekine KARAKAŞAnkara Üniversitesi, DTCF Prof.DrKorkut TUNAİstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Prof.DrRaşit KÜÇÜKMarmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Prof.DrŞinasi GÜNDÜZİstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Prof.DrYılmaz ÖZBEKAtatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prof.DrAltan ÇİLİNGİROĞLUEge Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prof.DrNuran ÖZYER (YÖK irtibat kişisi)Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi

27 Sosyal ve Davranış Bilimleri Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri Prof. Dr.Sedat Murat İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi (Başkan) Prof. Dr. Yaşar Eyüp Özveren ODTÜ İİBF Prof. Dr. Metin Heper Bilkent İİBF Doç. Dr.Gün Kut Boğaziçi Ün. İİBF Prof. Dr. Musa Yaşar Sağlam Hacettepe Ün. Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Mehmet Baç Sabancı Ün. Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Prof. Dr. Metin Toprak Eskişehir Osmangazi Ün. İİBF Prof. Dr. Emin Köktaş Ondokuz Mayıs Ün. İİBF Yrd.Doç.Dr. Burak Arıkan Sabancı Üniversitesi, Siyaset Bilimi

28 Gazetecilik Ve EnformasyonTemel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Nejdet Atabek (Yürütücü)Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi 2Prof. Dr.Suat Gezginİstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi 3Prof. Dr.Naci BostancıGazi Üniversitesi İletişim Fakültesi 4Prof. Dr.Haluk Hadi SümerSelçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi 5Prof. Dr.Haluk GürgenBahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi 6Prof. Dr.Hülya YenginKocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi 7Prof. Dr.Hamza ÇakırErciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi 8Prof. Dr.Nejat Erk (YÖK İrtibat Kişisi)Çukurova Üniversitesi İletişim Fakültesi 9Prof. Dr.Ramazan Gözen (YÖK İrtibat Kişisi)Çankaya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bil. Fak. 10Doç. Dr.Aslı Yapar Gönençİstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi 11Yard.Doç.Dr.Deniz KılıçAnadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi 12Yard.Doç.Dr.Esra Keloğlu İşlerGazi Üniversitesi İletişim Fakültesi

29 İşletme ve Yönetim Bilimleri Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Ömer TORLAKÇankırı Karatekin Üniversitesi İİBF. Dekanı 2Prof. Dr.Ekrem ERDEMErciyes Üniversitesi İİBF. Dekanı 3Prof. Dr.Celal GÖLE Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı 4Prof. Dr.Aydın Ziya ÖZGÜR Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Dekanı 5Prof. Dr.Erhan ÖZDEMİRİstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekanı 6Prof. Dr.B. Zafer ERDOĞAN Bilecik Üniversitesi İİBF. İşletme Bölüm Başkanı

30 Hukuk Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Mustafa AkkayaAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 2Prof. Dr.Necmi YüzbaşıoğluGalatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 3Prof.Dr.Dursun BıngölErzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 4 Prof.Dr. Yusuf KarakoçDokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 5 Prof.Dr. Osman Berat GürzumarBilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 6 Prof.Dr. Adem Sözüerİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 7 Prof.Dr. Zehra Gönül BalkırKocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı 8 Prof.Dr Halil Akkanatİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi 9 Prof.Dr Lerzan Özkaleİstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi

31 Yaşam Bilimleri, Doğa Bilimleri, Matematik ve İstatistik Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.İsmail Naci CangülUludağ Üniversitesi 2Prof. Dr.Hatice KandamarAdnan Menderes Üniversitesi 3Prof. Dr.Muammer CanelAnkara Üniversitesi 4Prof. Dr.Cüneyt CanOrta Doğu Teknik Üniversitesi 5Prof. Dr.Hayri DumanGazi Üniversitesi 6Prof. Dr.Atabay DüzenliÇukurova Üniversitesi 7Prof. Dr.Reşat KasapGazi Üniversitesi 8Prof. Dr.Ahmet İnceYeditepe Üniversitesi

32 Bilgisayar, Mühendislik, Üretim ve İşleme Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr. Zafer Dursunkaya (Başkan) ODTÜ 2Prof. Dr.Veli ÇelikKırıkkale Üniversitesi 3Prof. Dr.Taner DerbentliİTÜ 4Prof. Dr.Tuncay DöğeroğluAnadolu Üniversitesi 5Prof. Dr.Levent KandillerÇankaya Üniversitesi 6Prof. Dr.Hasan MandalAnadolu Üniversitesi 7Prof. Dr.Barış Özerdemİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

33 Mimarlık, Planlama, Tasarım Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Haluk PAMİROrta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 2Prof. Dr.Hasan BÖKEİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi 3Prof. Dr.Hüsnü CANGazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi 4Prof. Dr.Zekai GÖRGÜLÜYıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 5Prof. Dr.Orhan HACIHASANOĞLUİstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 6Prof. Dr.Prof. Dr. Güzin KONUK Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 7Prof. Dr.Prof. Dr. Muzaffer Elmas,Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

34 Tarım, Orman ve Su Ürünleri Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof. Dr.Ayzin KÜDENÇukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi 2Prof. Dr.Ahmet ÇOLAKAnkara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 3Prof. Dr.Mehmet KURANOndokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi 4Prof. Dr.Bahattin ÇETİNUludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi 5Prof. Dr.Osman KARAGÜZELAkdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi 6Prof. Dr.Mustafa Y. CANBOLATAtatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi 7Prof. Dr.Mükerrem KAYAAtatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi 8Prof. Dr.İsmail KARACASüleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi 9Prof. Dr.Tahsin AKALPİstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi 10Prof. Dr.Orhan ERDAŞKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Orman Fakültesi 11Prof. Dr.Zafer Cemal ÖZKANKaradeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi 12Prof. Dr.Metin SARIBAŞBartın Üniversitesi Orman Fakültesi 13Prof. Dr.Musa GENÇSüleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi 14Prof. Dr.Süleyman AKBULUTDüzce Üniversitesi Orman Fakültesi 15Prof. Dr.Ahmet KOCATAŞEge Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 16Prof. Dr.Oya IŞIKÇukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 17Prof. Dr.Öznur DİLERSüleyman Demirel Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 18Prof. Dr.İbrahim ERKOYUNCUSinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 19Prof. Dr.Şükrü CİRİKÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 20Prof. Dr.Cemal TURANMustafa Kemal Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 21Prof. Dr.Nebahat SARIYÖK İrtibat Kişisi Çukurova Üniversitesi 22Prof. Dr.Fahri YAVUZYÖK İrtibat Kişisi Atatürk Üniversitesi

35 Veterinerlik Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof.DrRıfkı HAZIROĞLUAnkara Üniversitesi Veteriner Fakültesi 2Prof.DrHalil GÜNEŞİstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi 3Prof.DrMustafa ATASEVERAtatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi 4Prof.DrŞinasi UMUROndokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi 5Prof.DrOğuz SARIMEHMETOĞLUAfyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi 6Prof.DrSema TEMİZER OZANFırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi..Prof.Dr.Ş.Hilal KARAGÜLAnkara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

36 Sağlık Temel Alan Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri ÜnvanıAdı, SoyadıKurumu 1 Prof.Dr.Sadık Kılıçturgay (Yürütücüsü)Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 2 Prof. Dr.Serhat BorEge Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 3 Prof. Dr.Güliz İkizoğluMersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 4 Prof. Dr.Haydar ŞahinoğluOndokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 5 Prof. Dr.Murat DikmengilTrakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 6 Prof. Dr.Sabri Selçuk AtamanalpAtatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 7 Prof. Dr.Celal Tümer (Diş Hekimliği İrtibat Kişisi)Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 8 Prof. Dr.Hasan Meriçİstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı 9 Prof. Dr.Gürcan EskitaşçıoğluYüzüncü Yıl Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı 10 Prof. Dr.Celal ArtunçEge Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı 11 Prof. Dr.Gökhan AçıkgözOndokuz Mayıs Üniversit. Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı 12 Prof. Dr.Bülent BekGazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi 13 Prof. Dr.Maksut Coşkun (Eczacılık İrtibat Kişisi)Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 14 Prof. Dr.Günay SarıyarÖğretim Üyesi 15 Prof. Dr.Ahmet Oğul Aramanİstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 16 Prof. Dr.Varol PabuçcuoğluEge Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 17 Prof. Dr.Neşe KırımerAnadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 18 Prof. Dr.Fatih AkçayAtatürk Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 19 Prof. Dr.Müberra KoşarErciyes Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı 20 Prof. Dr.Ferda Özdemir (Sağlık Bilimleri İrtibat Kişisi)Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi 21 Prof. Dr.Behice ERCİAtatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yrd. 22 Prof. Dr.Sema ARICICumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı 23 Prof. Dr.Perihan ARSLAN,Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı 24 Prof. Dr.Deniz ŞELİMENMarmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı 25 Prof. Dr.Osman HAYRANYeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı 26 Prof. Dr.Selda Önderoğlu (YÖK İrtibat Kişisi)Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 27 Prof. Dr.Koray Boduroğlu (YÖK İrtibat Kişisi)Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

37 Kişisel Hizmetler Temel Alanı Çalışma Grubu Başkan ve Üyeleri UnvanıAdı, SoyadıKurumu 1Prof.Dr.Salih KuşluvanNevşehir Üniversitesi (Yürütücü) 2Prof.Dr.Akın AksuAkdeniz Üniversitesi 3Prof.Dr.Cevdet AvcıkurtBalıkesir Üniversitesi 4Prof.Dr.Metin KozakMuğla Üniversitesi 5Doç.Dr. Kurtuluş Karamustafa Erciyes Üniversitesi 6Doç.Dr. Celalettin Rumi Çelebi Gazi Üniversitesi 7Doç.Dr.Önder KutluSelçuk Üniversitesi -YÖK 8Y.Doç.Dr.Ömer AçıkgözKırıkkale Üniversitesi –YÖK 9Y.Doç.Dr.Oktay EmirAfyon Kocatepe Üniversitesi

38 Temel Alan Yeterlilikleri Çalışma Grubu 30 Temmuz 2010 tarihli toplantısında yapılan görev dağılımı ile….. ilişkin yeterliliklerin değerlendirilmesi ve gerek görüldüğü takdirde temel alan komisyonları (yürütücüleri) ile koordinasyon içinde değişikliklerin yapılması için görevlendirme.

39 Temel Alan Yeterliliklerinin İşlevi ve Beklenen Muhtemel Yararlar -1 Temel alan yeterliliklerinin belirlenmesi ile ilk olarak, her bir temel alanın diğer temel alanlarla farklılaşan yönleri, her bir temel alanın kapsadığı alt alanlarla ilişkisi, her bir alt alanın kapsadığı programlarla ilişkisi konularında bir yöntemin geliştirilmesi beklenir. İkinci olarak, her bir programın ait olduğu alt ve temel alana ilişkin yeterlilikleri ne ölçüde sağlaması gerektiğinin belirlenmesi gerekir.

40 Üçüncü olarak, zaman zaman bir program birden fazla temel alanla ilişkilendirilebileceği için (spor hukuku, çevre hukuku, endüstri mühendisliği gibi), bu tür melez programlara ilişkin özgülüklerin ortaya çıkarılması gerekir. Dördüncü olarak fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokulu kuruluşlarında, örgütsel yapının kapsadığı programların ve temel alanların belirlenmesinde yol gösterici olması beklenir. Böylece, başta öğrenciler olmak üzere paydaşlar ÖSYM kılavuzundaki programları etkin değerlendirebilir. Temel Alan Yeterliliklerinin İşlevi ve Beklenen Muhtemel Yararlar -2

41 Nihayet beşinci olarak, ulusal düzeyde insan kaynakları planlamasında, meslek grupları itibariyle atıl olanların modüler eğitimle aktif duruma getirilmeleri için hareketliliğin sağlanması bakımından, program düzeyinden temel alan düzeyine kadar ilişkilerin kurulması ciddi bir referans oluşturacaktır. Bu çerçevede, mesleki yeterlilikler veya sertifikalandırma, denk sayma gibi hususlarda, temel alan, alt alan veya program yeterliliklerinin hiyerarşik ilişkisi ve tutarlılığı önemli bir saydamlık ve temel alanlar arasındaki hareketlilik dâhil olmak üzere temel alan içindeki alt alan ve programlar arasında hareketlilik imkânı sağlayacaktır. Temel Alan Yeterliliklerinin İşlevi ve Beklenen Muhtemel Yararlar -3

42 Yeterlilikler: Nitelikleri Bu yeterliliklerin, i.Öğrenim düzeyleri itibariyle hiyerarşik ve kronolojik olması, ii.Gözlenebilir ve ölçülebilir olması, iii.Basit ve kabul edilebilir olması, iv.Uluslararası eğitim reformu çalışmalarındaki metodolojiye paralellik göstermesi, v.Ulusal düzeydeki özgünlüklere imkân verecek kadar esnek bir yapıda olması beklenmektedir.

43 Temel Alan Komisyonlarının Çalışmaları Dekanlardan oluşan temel alan komisyonları, önlisanstan doktoraya kadar öğrenim düzeylerini ve her bir düzey için bilgi, beceri ve yetkinlikten oluşan yeterlilikleri sorumlu oldukları temel alanlar itibariyle oluşturmuşlardır. Geldiğimiz noktada, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) bugün de güncellemeye devam ettiği ISCED eğitim sınıflamasına ve Avrupa Yeterlilikler Çerçevesine göre Türkiye’nin alan yeterliliklerini taslak olarak tamamladığı söylenebilir. Dekanlardan oluşan komisyonların yaptıkları çalışmaların, yukarıda bahsedilen ilkeler çerçevesinde hazırlanmış olması ve beklenen işlevleri gerçekleştirecek nitelik ve yapıyı öngörmesi beklenmektedir.

44 Temel Alan Komisyonlarının Raporlarına Yönelik Değerlendirme-1 Temel alan yeterliliklerine ilişkin olarak, aşağıdaki noktalar dikkat çekmektedir. 1.Alanların tamamında Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) temel alınarak her bir düzey için öngörülen düzey tanımlayıcılara genelde “alanında” ibaresi eklenerek bir farklılaşma yapılmıştır. 2.“Alanıyla ilgili” ibaresi sıklıkla geçmesine rağmen, tam olarak hangi düzeye (temel alan, alt alan, program, çalışma konusu ‘tez’) tekabül ettiği açık değildir. Toplantılarda, genel olarak yürütücülerin de bu ibarenin hangi düzeye karşılık geldiği konusunda açık bir fikir sahibi olmadıkları gözlenmiştir. Nitekim “disiplinler arası”, “alt alan”, “bölümler” gibi ifadelerin de zaman zaman kullanıldığı görülmüştür. Her bir temel alan yürütücüsünün veya komisyonunun, bu ibarelere kendince anlam yüklediği dikkat çekmektedir.

45 3.Temel alan komisyonlarının, temel alan yeterliliklerini oluştururken, öğrenim dereceleri itibariyle kronolojik ve hiyerarşik ilişkiyi öngörmelerine rağmen; ISCED’in dayandığı alan hiyerarşisi metodolojisi bağlamında hiyerarşik ilişkinin dikkate alınmadığı görülmektedir. Bir başka deyişle, ön lisanstan doktoraya doğru bir akademik hiyerarşi ve zaman bakımından ardışıklık öngörülmüştür. Ne var ki, ISCED sınıflamasında iki dijitliden (temel alan) dört dijitliye (program) doğru yapılan sınıflama esas alınmamıştır. Bu durumda, bazı temel alanlar program düzeyinde yeterlilikleri yoğun olarak belirlerken, bazıları iki dijitli temel alan yeterliliklerinin yanısıra üç ve dört dijitli alt alan ve program yeterliliklerini de melez bir şekilde birleştirmiştir. 4.Program düzeyinde tanımlanacak çok sayıda ifade, temel alan yeterliliği olarak verilmiştir. Bu durumda, temel alan yeterliliği oluşturmanın getirmesi beklenen özgünlük ve yarar elde edilememektedir. Temel Alan Komisyonlarının Raporlarına Yönelik Değerlendirme-2

46 5.Avrupa Yeterlilikler Çerçevesinin (AYÇ) düzey tanımlayıcıları hiyerarşik ve kronolojik metodolojiye sahiptir. Bu yapı, genelde dikkate alınmadığı için; bilgi, beceri ve yetkinlikler arasındaki hiyerarşik ve kronolojik yapıda paralel olmayan ilişkilendirmeler görülmektedir. 6.Temel alan yeterlilikleri belirlenirken, TYYÇ’ye “genel yetkinlikler veya anahtar yetkinlikler” zaman zaman eklenerek orijinallik sağlanmaya çalışılmıştır. Ne var ki, temel alan yeterliliklerinin regülasyon bağlamında uygulamaya ışık tutması beklentisinin bu durumda pek de karşılanmadığı söylenebilir. Temel Alan Komisyonlarının Raporlarına Yönelik Değerlendirme-3