1. 2 Alem : Plantae Bölüm : Magnoliophyta ( Kapalı tohumlular ) Sınıf : Magnoliopsida ( İki çenekliler ) Takım : Rosales Familya : Rosaceae- (Gülgiller)

... konulu sunumlar: "1. 2 Alem : Plantae Bölüm : Magnoliophyta ( Kapalı tohumlular ) Sınıf : Magnoliopsida ( İki çenekliler ) Takım : Rosales Familya : Rosaceae- (Gülgiller)"— Sunum transkripti:

1 1

2 2

3 Alem : Plantae Bölüm : Magnoliophyta ( Kapalı tohumlular ) Sınıf : Magnoliopsida ( İki çenekliler ) Takım : Rosales Familya : Rosaceae- (Gülgiller) Alt familya :Maloideae- (Elmalar) Cins : Pyrus Tür : P.communis 3

4 4 İNGİLİZCESİ: Pear LATİNCESİ: Pyrus communis

5 5 Armudun anavatanı Doğu Anadolu ile Güney Kafkasya’dır

6 6

7 7 SU %83.81 Su oranı

8 8 Maddeler Ortalama değerleri Karoten – A vitamini 19.00 mg Thiamin – B1 vitamini0.02 mg Riboflavin – B2 vitamini0.04 mg Vitamin BG 0.01 mg Vitamin C4.00 mg

9 9 MaddelerOrtalama de ğ erleri Toplam azot 0.05 mg Kalsiyum11.00 mg Sodyum3.00 mg Potasyum125.00 mg Magnezyum6.00 mg Fosfor11.00 mg Demir0.25 mg Bakır0.11 mg Çinko0.12 mg Mangan0.07 mg Kükürt5.00 mg Klor1.00 mg İ yot1.00 mg

10 10

11 11

12 12

13 13  Armuda günlük beslenmenizde yer verdi ğ inizde bu lif bakımından oldukça zengin olan meyve, gö ğ üs kanseri, kalp hastalı ğ ı ve tip 2 diyabet hastalıları riskini azaltacaktır.  C ve K vitaminlerinin yanı sıra armutta B2, B3, B6 vitaminleri ve bakır da bulunur.  Anne adayları ya da emziren anneler için önemli olan folik asit bakımından armut önemli bir kaynaktır.  Potasyum içerdi ğ inden dolayı armut yüksek tansiyonu engellemeye yardımcı olur.  Armutta bulunan bor maddesi vücudun kalsiyumu tutması için gereklidir. Dolayısıyla armudu kemik erimesine kar ş ı bir önlem olarak kabul edebiliriz. Armutta bulunan hidroksisinnamik asit, mide ve akci ğ er kanserini önlemeye yardımcı olabilir.  Yiyecek alerjisi olan pek çok ki ş inin güvenebilece ğ i, alerjiye yol açma riski son derece dü ş ük olan meyvelerden biri de armuttur. Armut kabu ğ unda bulunan kuersetin maddesi, kansere ve damarların hasar görmesine kar ş ı engelleyici bir rol oynar.

14 Armut tohumdan, çelikle ve a ş ı ile üretilir. Kültür armutlarının tohumla üretimi mümkün de ğ ildir. Kültür armut çe ş itlerinin çeliklerinde köklenme çok zordur. Bu nedenle en iyi üretim yöntemi a ş ılamadır. A ş ı çe ş idi olarak da T göz a ş ısı kullanılır. Bazı yerlerde sürgün göz a ş ısı da kullanılmaktadır. Anaç olarak ayva kullanılmaktadır. Ayva anacı bodur oldu ğ u için tercih edilmektedir. Ayrıca ayva üzerine yapılan a ş ılamalarda armut meyveleri daha büyük olmaktadır. Ayva anacı kullanmanın tek sakıncası ise ömrünün az olmasıdır. 14

15 yıl Toplu meyvelikl erin alanı (dekar ) Üretim (ton) A ğ aç ba ş ı verim (kg) Meyve veren a ğ aç sayısı Meyve vermeyen a ğ aç sayısı Toplam a ğ aç sayısı 2014 244.741462.3364310.827.0712.539.22213.366.293 2013 235.283461.8264510.329.9142.528.06112.857.975 2012 232.233442.6464310.220.2942.371.42712.591.721 15

16 yıl Toplu meyvelikl erin alanı (dekar ) Üretim (ton) Ağaç başına verim (kg) Meyve veren ağaç sayısı Meyve vermeye n ağaç sayısı Toplam ağaç sayısı 2014 50.797 112.751 641.770.498307.9212.078.419 2013 42.36681.674651.256.773276.4921.533.265 2012 40.043 79.786651.222.299251.600 1.473.899 16

17 yıl Toplu meyvelikl erin alanı (dekar ) Üretim (ton) A ğ aç ba ş ına verim (kg) Meyve veren a ğ aç sayısı Meyve vermeyen a ğ aç sayısı Toplam a ğ aç sayısı 2014 38.76589.218761.168.196 190.0051.358.201 2013 30.38257.48487658.076127.605785.681 2012 28.394 56.35387 646.445117.465763.910 (2014 tüik verilerinden alınmı ş tır) 17

18 yıl Toplu meyvelik lerin alanı (dekar ) Üretim( ton) A ğ aç ba ş ı verim (kg) Meyve veren a ğ aç sayısı Meyve vermeye n a ğ aç sayısı Toplam a ğ aç sayısı 2014 1040 1.0000 2013 1040 1.0000 201210 40 1.0000 18

19 yıl Toplu meyvelikl erin alanı (dekar ) Üretim (ton) A ğ aç ba ş ı verim (kg) Meyve veren a ğ aç sayısı Meyve vermeye n a ğ aç sayısı Toplam a ğ aç sayısı 2014 6.974 4.91631 158.65973.603 232.267 2013 7.4247.906 44178.708 87.530266.238 20127.301 7.66244174.78294.036 268.818 19

20 20

21 SIRALAMAÜLKE ADIÜRETİM (TON) 1ÇİN HALK CUMHURİYETİ13.676.381 2ABD790.000 3İTALYA770.100 7TÜRKİYE355.476 Dünyada armut üretiminde Çin, İ talya, ABD söz sahibidir. Türkiye alan bakımından armutta dünyada 7 sırada iken üretimde bu ba ş arıyı sa ğ layamamı ş tır. 21

22 22

23 23 Tohumdan yeti ş tirilen armutlarda kök, kazık kök ş eklinde derinlere gider. İ yi topraklarda ve sulanan yerlerde, yan ve saçak kök olu ş umu iyidir. KÖK

24 24 YAPRAKLAR Armut yaprakları basit yapraktır. Yapra ğ ın üstü koyu ye ş il, altı grimsi ye ş ildir. Yaprak ş ekli oval veya oval yuvarlaktır.

25 25 Ç İ ÇEK Armut çiçe ğ inde 5 taç, 5 çanak yaprak, 5 di ş i organ, 20 erkek organ bulunur.Çanak yapraklar renklidir. Di ş i organ sarı, erkek organ ba ş çı ğ ı pembemsi sklamen rengindedir. Armut yalancı meyvedir.

26 Armut dalları tüysüzdür odun ve meyve dalı olmak üzere iki çe ş it dal vardır. Meyve dalcıklarından topuz, kargı ve dalcıklar elmalardakine benzerse de burada daha genç dalcıkların erken meyveye yattıkları da unutulmamalıdır. Bundan ba ş ka armutlarda keselere elmalardan daha çok rastlanır ve bu dal ş ekli bir kısım çe ş itlerde çok yaygındır. Armutlarda dalcıklar, elmalardan farklı olarak ço ğ unlukla tüysüzdür. DALLAR 26

27 Armutlarda yaprak, sürgün ve çiçek olmak üzere üç tip göz vardır. Yaprak gözleri, bir yıl önceki yaprakların koltuklarında te ş ekkül eden ince gözlerdir. Açıldıklarında tek tek yapraklar meydana gelir. Sürgün gözleri, daha çok dalcıkların uçlarında tepe tomurcu ğ u halinde olur. Uyanmaları ile kısa ve uzun sürgünler meydana gelir. Böylece dalcıkların büyümeleri ve tacın dallanması temin edilir. Gözler 27

28 28

29 Armut bir ılıman iklim meyvesidir. So ğ uklara dayanımı elmaya göre daha azdır. -3 ºC’ye kadar dayanabilir. Armudun çiçeklenmesi elmadan 7-10 gün öncedir. Bu yüzden ilkbahar geç donlarından etkilenebilir. Bu nedenle armut bahçeleri so ğ uk havanın çöktü ğ ü çukur yerlere kurulmamalıdır. Armut a ğ açları, bol güne ş li ve yazları sıcak geçen yerlerden ho ş lanırlar. Armut yeti ş tiricili ğ ini sınırlayan en önemli faktörlerden biri kı ş so ğ uklama ihtiyacıdır. 7.2 ºC’nin altında gereken süre çe ş itlere göre 1000-2300 saat arasında de ğ i ş mektedir. Bu ihtiyaç giderilmezse çiçeklenme geç ve düzensiz olur. Ş iddetli olursa yaprak gözleri sürmez, a ğ aç çıplak kalır. 29

30 30 Armut toprak bakımından çok seçici de ğ ildir. Ancak bol ve kaliteli meyve elde edebilmek için derin, sıcak, drenajı iyi yapılmı ş topraklar tercih edilmelidir. A ş ırı kumlu ve kuru topraklarda meyve kalitesi bozulmaktadır. Armutlar topraktaki organik madde miktarının çok olmasından ho ş lanırlar. Bunun için zayıf toprakları çiftlik gübresiyle desteklemek gerekir

31 Ayva üzerine a ş ılı olan armutlar,iklim ve toprak ş artlarına göre de ğ i ş ik olmakla beraber Mayıs ayından eylül sonlarına kadar sulanır. Sulama a ğ açların isteklerine göre 10- 20 günde bir tekrarlanır. Armut çö ğ ürü üzerine a ş ılı a ğ açlarda kısmen daha az olmakla birlikte yazın 10-15 günde bir sulanır. 31

32 32 Armut çe ş itleri kısmen veya tamamen kendine kısırdırlar. Bu nedenle düzenli ve bol ürün alabilmek için mutlaka dölleyici çe ş itler kullanılmalıdır. Dölleyici çe ş it seçilirken esas çe ş itle aynı zamanda çiçek açmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca dölleyici çe ş it her yıl çiçek olu ş turmalı, peryodisite göstermemelidir. Dölleyici çe ş idin bahçedeki oranın % 10-15 arasında olması idealdir. Dikim planlaması yapılırken dölleyici çe ş idin esas çe ş itle arasındaki mesafe 15 metreden fazla olmamalıdır. Armutta daha iyi bir tozlanma ve döllenme için bahçede arı bulundurulmalıdır. Genel olarak 4-5 dekara kuvvetli bir arı kolonisi uygundur. Kovanlar çiçeklerin % 15–20’sinin açtı ğ ı dönemde bahçeye konmalı, ilaçlama ba ş lamadan önce kaldırılmalıdır. Armutlarda çiçeklenme süresi hava ko ş ullarına göre 7 – 17 gün sürer,Armut erseliktir.

33 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 Armut’ un en önemli bodur klon anacı ayvadır. Ayvanın Quince A, B, C klonları dünyaca tanınan armut anaçlarıdır. Bunlar içerisinde en çok kullanılan anaç ise Quince A anacı dır. Ayva anacının kullanılmasında kar ş ımıza çıkan en önemli bir sorun uyu ş mazlıktır. 38

39 Bugün dünyadaki armut çe ş itlerinin sayısı 5000’in üzerindedir. Ülkemizde bu sayı 640 civarındadır. Ancak bunlar arasında kalite ve verimi yüksek ve ticari de ğ eri olan çe ş itler sınırlıdır. 39

40 40

41 41 En erkenci armut çe ş ididir. Haziran ayı sonunda olgunla ş ır. Meyvenin güne ş gören tarafı pembe yanak yapar.

42 42 Ana vatanı Anadolu’dur. Yerli çe ş itlerimiz içerisinde en erken olgunla ş an, meyvesi küçük, tatlı, ve sulu bir çe ş ittir. Temmuz ayının ilk haftasında hasat edilir. Yeme olumunda meyve sarımsı açık ye ş ildir.

43 43 Ana vatanı Anaduludur.A ğ açları kuvvetli büyür ve yarı dik geli ş ir. Meyvesi küçük, boyun kısmı akçadan daha uzun, alta do ğ ru geni ş tir. Kabu ğ u kalınca olup zemin rengi sarımsı ye ş il, yeme olumunda sarı, güne ş gören tarafı kırmızıdır. Meyve eti beyaz,orta sulu, tatlı ve aromalı olup kalitesi ortadır. Hasat zamanı temmuz ayının ikinci haftasıdır. Depolama ömrü kısadır.

44 44 Ankara armudu verimli bir çe ş ittir. A ğ açlar, armut ve ahlat çö ğ ürü üzerinde 5-7 ya ş ından itibaren ürün vermeye ba ş lamakta ve ürün miktarı 15 ya ş ına kadar artmaktadır A ğ açları kuvvetli ve yayvan geli ş ir. Eylül ayı ortalarında hasada gelir.

45 45 A ğ açları orta kuvvette büyür ve dik olarak geli ş ir. Meyvesi iri, boyun kısmı uzunca, alta do ğ ru geni ş ler ve armut biçimindedir. Meyve zemin rengi yeme olumunda çok açık sarı olup bazen güne ş gören tarafı pembemsi kırmızıdır. Meyve eti beyaz, orta sulu, az tatlı olup orta kalitededir. Temmuz sonu a ğ ustos ayı ba ş ında olgunla ş ır. Uzun süre depolanabilir.

46 46

47 47 Armut bahçeleri ya direkt a ş ılı fidanlarla ya da kurak ko ş ullarda önce çö ğ ür yeti ş tirip, sonra üzerine çe ş it a ş ılanarak kurulmaktadır. Kapama armut bahçesi (sadece armut ile kurulan bahçe) kurulaca ğ ı zaman mutlaka sa ğ lıklı, ismine do ğ ru, a ş ılı ve bir ya ş lı fidanlar kullanılmalıdır.

48 48

49 Yabani otları yok etmek, topra ğ ı havalandırmak, nemi topra ğ a geçirmek ve topra ğ ın ısınmasını sa ğ lamak için yılda 2 kez toprak i ş lemesi yapılmalıdır. Sonbahar-kı ş i ş lemesi Aralık ayı sonunda, ilkbahar i ş lemesi Mart ayı ba ş ına kadar ve 8-10cm. derinlikte olmalıdır. 49

50 Gübreleme öncesi mutlaka toprak tahlili yaptırılmalıdır. Tahlil sonuçlarına göre gübreleme planlanmalıdır. Verilecek kimyasal gübreler a ğ açların taç izdü ş ümü içerisine gövdeyle temas etmeyecek ş ekilde uygulanmalıdır. Armutla azot gübrelemesi a ş ırı sürgün büyümesi ile “ate ş yanıklı ğ ı” hastalı ğ ını tetikleyebilece ğ i için önemlidir. Genel olarak 250–500 gr/a ğ aç saf azot hesabı ile azotlu gübreleme yapılabilir. Armutlarda demir ve bor noksanlıklarına sık rastlanmaktadır. Bitkilerin daha fazla ihtiyaç duydukları makro elementler hemen hemen her yıl, mikro elementler ise ihtiyaca göre verilmelidir. 50

51 Armut a ğ açlarında dikine büyüme e ğ ilimi nedeni ile dike yakın olan budama ş ekillerinin uygulanması tercih edilmektedir. Modifiye lider terbiye ş ekli armutlar için çok kullanılan bir budama yöntemidir. Armutlarda çok görülen ate ş yanıklı ğ ı hastalı ğ ından dolayı, meydana gelebilecek dallardaki ölme miktarı hesaplanarak, terbiye sisteminde 4-6 ana dalın geli ş imi sa ğ lanmalıdır. 51

52 Armutlar meyve seyreltmesine elmalardan daha az ihtiyaç duyarlar. Bazı çe ş itler her hüzmede 3-5 meyve ba ğ lamaktadırlar. Bu çe ş itlerde meyve sayısı 1-2’ye indirilmelidir. Bu sayede meyvede yeterli irilik ve kaliteye eri ş ilmi ş olur. Ancak a ğ açtaki meyve tutumu yüksek de ğ ilse seyretmeye gerek yoktur. Armutlarda elle seyreltme, çiçeklenmeden 50-70 gün sonraya kadar yapılabilir. 52

53 53 ARMUT BES İ N ELEMENTLER İ EKS İ KL İ KLER İ VE BEL İ RT İ LER İ

54 54 Azot Elementi Bitkiler tarafından fazla miktarda kullanılan bir elementtir. Bitkiler azotu genellikle nitrat ş eklinde, ş eklinde alırlar. Bitki hücrelerindeki birçok maddenin içeri ğ inde; proteinlerde, enzimlerde, klorofilde ve solunum sisteminde bulunmaktadır. Azot Noksanlı ğ ı En bariz belirtileri yaprak boyutlarının küçülmesi ve a ğ acın büyümesinde dal uçlarından ba ş layan bir gerileme ş eklinde genelde kendini gösterir. kabuk renkleri açık kahverengiden kırmızımtırak bir hale dönü ş ür. Meyveler küçük olu ş ur, normalden önce olgunla ş abilir ve renklenebilir.

55 55 Fosfor Elementi Bitki hücrelerindeki birçok madde içinde; DNA ve RNA ‘da, ADP ve ATP içinde enerji mekanizmasında, solunum enzimlerinde, fosfolipitlerde (zarlarda) ve bazı proteinlerin yapısında yer alır. Fosfor Noksanlı ğ ı Armutta fosfor noksanlı ğ ı a ğ acın büyümesini yava ş latır. Yaprak sistemi koyu ye ş il görünümlü, yaprak sapları ve genç sürgünler mor renklidir. Ya ş lı yapraklar bronzla ş ır ve erken dökülür. Armutta fosfor noksanlı ğ ında yapraklar küçük, koyu ye ş il renkli, bronz veya mor lekeli olurlar. Yaprak saplan kırmızımsı renkli olup dal ile ba ğ lantıları dar ay yapacak ş ekilde dik dururlar. Seyrek bir yaprak sistemi vardır. Ya ş lı yaprakların kenarlarında koyu kahve nekrozlar olu ş ur. Erken yaprak dökümü görülür.

56 56 Potasyum Hücredeki birçok kimyasal eaksiyonda katalizör görevi yapar, enzimleri aktivite eder. Hücre geçirgenli ğ ini, hücredeki iyon dengesini sa ğ lar. Potasyum Noksanlı ğ ı Potasyum eksikli ğ inin karakterize belirtisi yaprak kenarlarının kavrulmu ş gibi bir hal almasıdır. Yaprak kenarlarındaki bu belirtiler ortaya çıkmadan önce kenarlar açık ye ş il renge dönü ş ür, daha sonra nekrotik bir hal alır. Topra ğ a potasyumlu gübre verilerek noksanlık önlenir.

57 57 Kalsiyum Genç dokuların (yaprak, sap ve kökler) düzgün ve sa ğ lıklı geli ş imi, renklerinin daha iyi olması, kaliteli ve sa ğ lam meyveler için ş arttır. Hızlı bitki büyümesi yeterli miktarlarda Ca ihtiyacına sebep olur. Bu ihtiyaç kalsiyumun hücre duvarı ve hücre zarının olu ş umunda ve yapısında önemli bir rol oynamasından kaynaklanmaktadır. Kalsiyum Noksanlı ğ ı Kalsiyum eksikli ğ i armut a ğ açları yapraklarında nadiren belirti gösterir. Esas belirtiler meyvelerde görülür. Armut meyvelerinde mantarımsı lekeler olu ş ur. Meyve sertli ğ i kaybolur. Meyve kalitesinde dü ş üklük görülür. Meyvenin depolama ömrü azalır.

58 58 Magnezyum Kloroplastlarda klorofilin yapı maddesi olarak, mitokondrilerde ve birçok enzimin yapısında bulunur. Magnezyum Noksanlı ğ ı Yaprak damarları arasının solgunla ş ması ile ilk belirtiler görülür. Solan bu bölümler koyu kahverengi bir hal alarak sonunda ölür, kuruyan bölgeler dökülür. Önce ya ş lı yapraklarda olmak üzere bitki bünyesinde bir yava ş lama görülür. Tipik olarak klorofil kaybı sonucu kloroz görülür.

59 59 Demir Klorofil sentezinde katalizör olarak rol alır. Birçok enzimin, özellikle solunum enzimlerinin yapısında bulunur. Demir Noksanlı ğ ı Noksanlı ğ ında tipik olarak genç yapraklarda damarlar arasında kloroz ortaya çıkar, damarlar ye ş il kalır. Ş iddetli oldu ğ unda damarlar da sararıp yapraklar tamamen kuruyabilir. Armutların geli ş mesinde gerileme olur. Demir noksanlı ğ ı daha çok kireçli topraklarda görülür. Toprakta suyun fazla olması ve köklerin havasız kalmasıyla yada ı ş ı ğ ın çok fazla olu ş uyla hücre özsuyunun alkali hale gelmesi de demirin bitki tarafından alımını engeller. Alkali topraklarda topra ğ ı asit hale getirmek için bol ahır gübresi kullanılmalı, fazla güne ş ı ş ı ğ ını önleyecek ş ekilde budama yapılmalı ve topra ğ a veya yapraklara demirli preparatlar verilmelidir.

60 60 Çinko Ş ekerlerin oksidasyonuyla ilgili enzimlerin yapısında yer alır. Çinko Noksanlı ğ ı Noksanlı ğ ında Yaprak Damarları Arasında Kloroz Görülür. Daha Sonra Bu Yapraklar Nekrotikle ş ir Ve Morumsu Renge Dönü ş ürler. Bo ğ um Araları Kısalır, Yapraklar Küçülür, Ş ekilsizle ş ir, Rozetle ş me Veya Kamçıla ş ma Belirtileri Ortaya Çıkar. Meyve Verimi De Dü ş er. Hastalık Birkaç Yıl Devam Ederse Kamçıla ş an Sürgün Ve Dallar Kuruyarak A ğ aç Ölüme Do ğ ru Gidebilir. A ğ açlara Durgun Dönemde %5’lik (100 Litre Suya 5 Kg), Yapraklı Dönemde %1’lik Çinko Sülfat (100 Litre Suya 1 Kg Zns04 + 0.5 Kg Sönmemi ş Kireç) Püskürtülerek Noksanlık Giderilebilir.

61 61 Bor Hücre içindeki fonksiyonu tam olarak bilinmemekle birlikte, ş ekerlerin ta ş ınması ve hücre duvarı olu ş umunda, kalsiyumun kullanılmasıyla ilgili rolü oldu ğ u dü ş ünülmektedir. Bor Noksanlı ğ ı İ lk belirtileri yapraklarda bükülme ş eklinde kendini gösterir. Armuttaki zararı meyvelerde görülür. Meyveler küçük biçimsiz bir hal alır, çatlamalar olur. Eksikli ğ i daha çok kumlu, kireçli topraklarda ortaya çıkmaktadır. Topra ğ a veya yapraklara boraks uygulaması yapılabilir.

62 62 Mangan Solunum, fotosentez ve azot metabolizması ile ilgili enzimlerin yapısında yer alır. Mangan Noksanlı ğ ı Sürgün ucu ve sürgün üzerinde ortadaki yapraklarda damarlar arasında sararma. yaprak irili ğ i fazla etkilenmez, verim dü ş er, eksiklik asitli topraklara da, kabuktaki kızarıklık ile ili ş kilidir. kireç ile do ğ rulanır. Noksanlık belirtileri tipik klorozdur, damarlar ye ş il kalır ve yapraklarda nekrotik noktalar olu ş ur. Yapraklara MnS04 püskürtülmesi tavsiye edilir.

63 63 Bakır Birçok oksidatif enzimin yapısında yer alır. Bakır Noksanlı ğ ı Armutları Sürgünlerinde geriye dönü ş ümsüz ölüm meydana gelir. Ate ş yanıklı ğ ı gibi siyah yapraklar. genç yapraklarda sararma, kalitede dü ş ü ş. Verimde azalma.

64 64 Kükürt Bitkilerde bazı amino asitlerin ve ko-enzimlerin yapısında bulunur. Protein sentezinde rolü vardır. Kükürt Noksanlı ğ ı Genç yapraklarda sararma, ilerlemesi durumunda bütün a ğ aç da (bitkide) sararma. Büyümede yava ş lama, veri m ve kalitede dü ş ü ş. Gerekti ğ inde topra ğ a kükürt verilerek noksanlık giderilebilir.

65 65 Molibden Nitraz redüktaz enziminin önemli bir yapıta ş ı oldu ğ u bilinmektedir. Azot fiksasyonunda da rolü vardır. Molibden noksanlı ğ ı Noksanlı ğ ında ş iddetli sararma ve cücele ş me görülür. Özellikle kavun bitkisi hassastır, meyve vermez. Di ğ er birçok bitkide ise yapraklarda damarlar arasında parlak san-ye ş il beneklenmeler, yaprak kenarlarında kıvrılmalar ve sonunda yapraklarda kuruma ve çökme ş eklinde belirtiler olu ş ur. Topra ğ a amonyum molibdat uygulanarak bu belirtiler önlenebilir.

66 ARMUT HASTALIK VE ZARARLILARI İ LE MÜCADELE 66

67 ARMUT HASTALIKLARI  ROSELL İ N İ A KÖK ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü HASTALI Ğ I (Fungus)  ARM İ LLAR İ A KÖK ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü HASTALI Ğ I (Fungus)  ARMUT KARA LEKES İ HASTALI Ğ I (fungus)  ARMUTTA GER İ YE DO Ğ RU ÖLÜM (Virus)  ALTERNARYA MEYVE ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü (Fungus)  MEYVE MON İ LYASI (MUMYA) (Fungus)  ARMUTTA KAHVERENG İ LEKE (Fungus)  ARMUTLARDA MEMEL İ PAS HASTALI Ğ I ( Fungus )  KÖK KANSER İ HASTALI Ğ I ( Fungus)  ATE Ş YANIKLI Ğ I (Bakteri) 67

68 ROSELL İ N İ A KÖK ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü HASTALI Ğ I (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalı ğ a yakalanmı ş a ğ açlardaki ilk belirti yapraklardaki sararmalardır. Sararmanın yanı sıra yapraklarda küçülme de olur. büyümede durgunluk ve geriye do ğ ru ölüm görülür. Kültürel Önlemler A ğ ır ve su tutan topraklarda bahçe kurulmamalıdır Toprakta fazla su birikmesine engel olunmalı köklerin fazla derinde ve havasız kalması önlenmelidir Kimyasal Mücadele Kökleri tamamen çürümü ş olan fidan ve a ğ açlar sökülmeli hasta kısımlar kendi çukurunda yakılmalıdır A ğ açların söküldü ğ ü kısımlara en az 1-2 yıl fidan dikilmemelidir Hastalık ve bula ş ık bahçelerde, sa ğ lam a ğ açları korumak amacıyla a ğ açların diplerine m2’ye 10 litre ilaçlı su gelecek ş ekilde %5’lik karaboya veya %1’lik Gözta ş ı eriyiklerinden biri uygulanmalıdır 68

69 69 ARM İ LLAR İ A KÖK ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü HASTALI Ğ I (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalık, orman ve meyve a ğ açlarının köklerinde çürüklük yaparak a ğ açların ölümüne neden olur Hastalı ğ a yakalanan a ğ açlarda sürgün olu ş umu azalır, yapraklar sararır ve dökülür Kültürel Önlemler Kuruyan a ğ açlar bahçeden sökülerek imha edilmeli ve yerlerinde kireç söndürülmelidir hasta olan a ğ açların etrafına 60 cm derinlik ve 30 cm geni ş likte hendekler açılmalıdır A ğ açlar derin dikilmemeli a ş ırı sulanmamalı köklerin yaralanmamasına dikkat edilmelidir Kimyasal Mücadele Hastalık yeni ba ş lamı ş ise,hasta kökleri kesilip hasta kısımlar kazındıktan sonra bu yerlere %5’lik Bordo bulamacı veya %2’lik Gözta ş ı ilaçlarından biri fırça ile sürülür, ilaç kuruduktan sonra üzeri a ş ı macunu veya 750 gram Ardıç katranı+250 gram Gözta ş ı karı ş ımı ile kapatılmalıdır. Kökler tamamen hasta ise, ince köklere kadar sökülerek kendi çukurunda yakılır, yerine sönmemi ş kireç dökülerek kapatılır. Hasta bahçedeki sa ğ lamları korumak için sonbaharda veya ilkbahara girerken a ğ açların taç izdü ş ümleri%5’lik Karaboya veya %2’lik gözta ş ı ile m2’ye 10 lt ilaçlı su gelecek ş ekilde ilaçlanmalıdır.

70 ARMUT KARA LEKES İ HASTALI Ğ I (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalı ğ ın belirtileri yaprak, meyve ve sürgünlerde görülür Yaprakta lekeler daha çok alt yüzeyde görülür Genç meyveler üzerinde kadifemsi görünü ş te isli ve siyahımsı kahverengi lekeler olu ş ur Kültürel Önlemler Yere dökülen yapraklar sonbaharda toplanıp yakılmalı veya derince gömülmelidir. Sıracalı dallar budanarak bahçeden uzakla ş tırılmalıdır. Kimyasal Mücadele İ laçlama Çiçek gözleri kabardı ğ ında (dal sıracası bulunan yerlerde 3–5 gün önce) 2. İ laçlama Beyaz rozet döneminde 3. İ laçlama Çiçek taç yaprakları %70–80 dökülünce 4. ve di ğ er ilaçlamalar kullanılan etki süreleri dikkate alınarak uygulanmalıdır. 70

71 ARMUTTA GER İ YE DO Ğ RU ÖLÜM (virus) Hastalık Belirtisi Ani geriye do ğ ru ölüm durumunda vejetasyon dönemi boyunca tomurcuk bölgesindeki floem dokusu kökleri besleyemeyecek kadar çok zarar gördü ğ ünde meyve olu ş umu durmakta, hızla yapraklar solmakta ve meyveler pörsümektedir. Bu durumu takiben a ğ açlar genelde birkaç hafta içinde ölmektedir. Yava ş geriye do ğ ru ölüm durumunda a ğ açlar farklılık gösteren ş iddette giderek zayıflamaktadır. Sürgün ucu geli ş mesi azalmakta veya tamamen durmaktadır. Az sayıda küçük, derimsi, açık ye ş il renkte, kenarları hafifçe yukarı kıvrılmı ş yapraklar olu ş maktadır. Bu yapraklar sonbaharda ya ş lanmaya ba ğ lı renk de ğ i ş iminden farklı olarak kırmızı renk alır ve zamanından önce dökülür. Hastalık, bitkide geriye do ğ ru ölüme neden olmaktadır. Anacın duyarlılı ğ ına ve alınan kültürel önlemlere, özellikle de pisillid mücadelesine ba ğ lı olarak hastalık ani veya yava ş geriye do ğ ru ölüm olmak üzere iki farklı ş ekilde görülebilmektedir. 71

72 Mücadele Yöntemleri Kültürel Önlemler Hastalıktan ari sertifikalı üretim materyalleri kullanılmalıdır. Etmenin vektörü olan armut pisillidleri ile mücadele edilmelidir. Hastalığın görüldüğü bahçelerdeki hasta bitkiler yakılarak imha edilmelidir. Kimyasal Mücadele Etkin bir kimyasal mücadele yöntemi bulunmamaktadır 72

73 ALTERNARYA MEYVE ÇÜRÜKLÜ Ğ Ü (fungus) Hastalık Belirtisi Hasat öncesi ve sonrası meyve çürümelerine ve meyvenin çiçek çukuru etrafında veya orta kısımlarında önceleri renk açılmasına neden olur. Bu belirtiler kuru olup, kahverenginden siyah renge dönü ş ür. Kültürel Önlemler Meyvelerin elle toplanmasında dikkatli olunmalı, toplama ve paketleme esnasında ezilmemelidir. Hasattan sonra bekletilmeden bir an önce depoya alınmalıdır. Hasat esnasında gerekli titizli ğ in gösterilmesi depolama ömrünü de uzatacaktır. Kimyasal Mücadele 1. İ laçlama: Meyve tatlanma ba ş langıcında 2. ilaçlama: Kullanılan ilacın etki süresi bitiminde, ikinci ilaçlama yapılmalıdır. 73

74 MEYVE MON İ LYASI (MUMYA) (fungus) Hastalık Belirtisi İ lk belirtiler, meyve kabu ğ unda olu ş an kahverengi bir veya birkaç lekedir. Lekelerin etrafında açık kahverenginde bir halka bulunur. Çürüme 1-2 gün içinde geni ş leyerek meyve yüzeyinin yarıdan fazlasını kaplar. Olgun meyvelerde çürüme daha hızlı olur. Hastalıklı meyve dokusu hızla su kaybederek buru ş ur ve mumyala ş arak dalda asılı kalır. Kültürel Önlemler Mumyala ş arak a ğ aç üzerinde kalmı ş meyve ve çiçekler ile yere dökülmü ş meyveler toplanarak imha edilmelidir. Kimyasal Mücadele Meyvelere ben dü ş tü ğ ünde tek bir ilaçlama yapılmalıdır. Bu öneri sadece kiraz a ğ açlarının meyvelerinde görülen monilya hastalı ğ ı için geçerlidir 74

75 ARMUTTA KAHVERENG İ LEKE (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalık yaprak, meyve ve genç sürgünlerde görülür. Lekeler ço ğ alınca genç sürgünleri kurutur. Fidanlıklarda yaprak dökümü ve sürgün enfeksiyonları önemlidir. Fidanlarda bodurla ş maya neden olur. Kültürel Önlemler Hastalıklı dallar hastalık etmeninden ari olan yere kadar budanmalı ve yok edilmelidir. Enfeksiyon kayna ğ ı yere dökülen yapraklar oldu ğ undan, bu yapraklar toplanarak yakılmalı veya gömülmelidir. Fidanlıklarda iyi havalanma ve hızlı kurumayı sa ğ lamak için sıralar arası mesafe yeterli geni ş likte olmalıdır. Kimyasal Mücadele İ lk ilaçlama çiçek açmadan yapılmalı ve çiçek açtıktan sonra kullanılan preparatın etki süresi dikkate alınarak enfeksiyon riski sona erinceye kadar ilaçlamalar tekrarlanır. 75

76 ARMUTLARDA MEMEL İ PAS HASTALI Ğ I (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalık, yapraklarda, meyvelerde, meyve saplarında ve yeni olu ş an sürgünlerde belirti olu ş turmaktadır. Hastalık yaprakların dökülmesine neden olur. A ğ aç üzerinde kalan yapraklar ise görevini yapamadı ğ ından a ğ açta ş ekil bozuklukları olu ş ur. Sonuçta a ğ aç zayıflar ve verimden dü ş er. Kültürel Önlemler Armut yeti ş tiricili ğ inin ekonomik olarak yapıldı ğ ı yerlerde ardıç türleri kesilerek imha edilmelidir. E ğ er ardıç a ğ açları orman ş eklindeyse bu yerlerde armut yeti ş tirilmemelidir. Kimyasal Mücadele 1. İ laçlama:Çiçek tomurcukları patlamak üzereyken 2. İ laçlama: Beyaz rozet döneminde 3. İ laçlama: Çiçek taç yaprakları %80–90 dökülünce 76

77 KÖK KANSER İ HASTALI Ğ I (fungus) Hastalık Belirtisi Hastalık bitkiye köklerdeki yaralardan kolaylıkla girer ve ur (tümör) olu ş turur. Bu yaralanmalar, böcekler, nematodlar tarafından ya da don zararı, mekanik i ş lemler vb nedenlerle olabilir. Etmen toprakta uzun süre canlılı ğ ını sürdürebilir ve bula ş ık fidan ve toprakla yayılmaktadır. Bakteri toprakta uzun süre canlılı ğ ını sürdürebilir ve bula ş ık fidan ve toprakla yayılmaktadır. Hastalık etmeni meyve a ğ açları ile bazı orman ve park a ğ açlarının kök bo ğ azlarında ur olu ş turur. Hastalı ğ a ş iddetli yakalanan fidanlar iyi geli ş emezler. Genç a ğ açlar kısa sürede kurur ve ya ş lı a ğ açlarda az ve kalitesiz meyve verirler. Kültürel Önlemler A ğ ır ve nemli topraklara fidanlık veya meyve bahçesi kurulmamalıdır. Fidanlık veya meyve bahçesi kurarken topra ğ ın bu bakteriyle bula ş ık olup olmadı ğ ı kontrol edilmelidir. Toprak altı zararlılarıyla mücadele edilmelidir. 77

78 Meyve a ğ açlarında kök kanserine kar ş ı yazın birer hafta ile yapılacak olan iki uygulamayla urların yayılması bir ölçüde engellenebilecektir. Bunun için urlar bıçakla iyice temizlendikten sonra yara yerine % 5 oranında gözta ş ı eriyi ğ i ve kuruduktan sonra da nebati katranın fırça ile sürülmesi gerekmektedir. Bu i ş lem tamamlandıktan sonra kök ve kök bo ğ azı toprakla kapatılmalıdır. Kimyasal Mücadele 78

79 ATE Ş YANIKLI Ğ I (bakteriyel) Hastalık Belirtisi Ate ş yanıklı ğ ı hastalı ğ ını olu ş turan etmen bakteridir. Dallarda ve gövdede bir önceki yıldan kalan kanserlerin kenarlarındaki kabuk dokusunda kı ş ı geçirir. Hastalık etmeni bakteri ya ğ mur, rüzgar, böcekler, ku ş lar ve budama aletleriyle a ğ açtan a ğ aca yayılır. Taze sürgünler hastalandı ğ ında siyahla ş ır. Uç kısmı geriye do ğ ru kıvrılarak çoban de ğ ne ğ i ş eklini alır. Dallar ve ana gövdede kanserler meydana gelir. Kültürel Önlemler Fidan üretiminde sağlıklı çöğür ve gözler kullanılmalıdır. Ağır hasta ağaçlar sökülüp yakılmalıdır Hastalıklı bahçelerde arı kovanları varsa kaldırılmalıdır. Yaprak biti, psillid gibi zararlılarda hastalı ğ ın yayılmasında etkili oldu ğ undan bunlarla da mücadele mutlaka yapılmalıdır. Kimyasal Mücadele A ğ açların durgun oldu ğ u dönemde budamadan sonra % 2’lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır Çiçeklenme ba ş langıcından itibaren 7-8 gün aralıklarla en az 3 ilaçlama ruhsatlı ilaçlardan biri kullanılarak yapılmalıdır. Sürgün geli ş iminin hızlı oldu ğ u dönemde a ğ açlarda yaralanmaya neden olabilecek fırtına ve doludan sonra 24 saat içinde ilaçlama yapılmalıdır. 79

80  KIRMIZI ÖRÜMCEKLER  BAKLA ZINNI  KAHVERENG İ KO Ş N İ L  SAN JOSE KABUKLUB İ T İ  MEYVE TESTEREL İ ARILARI  MEYVE A Ğ ACI VE F İ DANLARDA TOPRAKALTI ZARARLILARI  YAPRAKB İ TLER İ  YAPRAKBÜKENLER  YAPRAK GALER İ GÜVELER İ  A Ğ AÇ KIZILKURDU  A Ğ AÇ SARIKURDU  ALTIN KELEBEK  AMER İ KAN BEYAZKELEBE Ğİ  ARMUT KAPLANI ARMUT PS İ LL İ D İ  ARMUT KIRMIZI KABUKLU B İ T İ  ARMUT YAPRAK UYUZU  YAZICI BÖCEKLER  V İ RGÜLKABUKLUB İ T İ  YÜZÜKKELEBE Ğİ 80

81 KIRMIZI ÖRÜMCEKLER Zarar Ş ekli Kırmızı örümcekler a ğ açların yapraklarında, bitki özsuyunu emerek ve zehirli madde salgılayarak zarar yaparlar. Ş iddetli zarar gören yapraklar kur ş un veya gümü ş rengini alırlar. Kültürel Önlemler Yere dökülen yapraklar toplanarak, bahçeden uzakla ş tırılmalıdır. Bahçenin bakım i ş lemleri uygun olarak yapılmalıdır Kimyasal Mücadele Kırmızı örümceklere kar ş ı tek ba ş ına kı ş mücadelesi önerilmemektedir. 81

82 BAKLA ZINNI Zarar Ş ekli Baklazınnı polifag bir zararlıdır. Turunçgiller dahil bütün meyve a ğ açları, ba ğ, hububat, süs bitkileri, bazı sebze ve yabancı otlarda beslenerek zarar yapar Kültürel Önlemler Mekanik Mücadele Baklazınını erginleri, günün güne ş li saatlerinde çok hareketlidir. Bu nedenle, erginlerin az hareketli oldukları sabahın erken saatlerinde, a ğ açların altına çar ş aflar serilmeli ve a ğ açlar kuvvetlice silkelenerek, ergin böceklerin çar ş afın üzerine dü ş mesi sa ğ lanmalı ve dü ş en böcekler toplanarak öldürülmelidir Biyoteknik Mücadele A ğ açların altına mavi renkli le ğ enler yerle ş tirilir ve bu kaplar yarıya kadar su ile doldurulur. Ergin böcekler, mavi renge yönelerek, kapların içindeki suya dü ş er. Dü ş en böcekler, toplanarak imha edilir. Kimyasal Mücadele Bu zararlı ile mücadelede, çok zorunlu olmadıkça kimyasal mücadele tavsiye edilmemektedir. Popülasyonun çok yüksek oldu ğ u bahçelerde, bir miktar arı kaybı da göze alınarak, kimyasal mücadele yapılabilir. 82

83 SAN JOSE KABUKLUB İ T İ KAHVERENG İ KO Ş N İ L Kahverengi ko ş nilin larvaları yaprak, dal ve sürgünlerde, di ş ileri de dal ve sürgünlerde bitki özsuyunu emmek suretiyle zarar yaparlar. Salgıladıkları ballı maddeler üzerinde saprofit mantarların geli ş mesi sonucu “karaballık” denilen zarara neden olurlar. Sürgün ve dallar geli ş emez, yapraklar zamanından önce dökülür, sonunda a ğ açlar zayıf kalır, meyve verimi ve kalitesi dü ş er. San Jose kabuklu biti, a ğ açların gövde, dal, dalcık, sürgün, meyve, yaprak ve tomurcuklarında özsuyu emmek suretiyle zarar yapar. Emgi sırasında bitkiye toksik maddeler salgılar. Ya ş lı a ğ açlarda önce yaprakların dökülmesine neden olur. Daha sonra dalcık ve dallar kurumaya ba ş lar. Meyvelerde, zararlının beslendi ğ i yerlerde, kırmızı lekeler olu ş ur. Bu lekeler, meyvelerin pazar de ğ erini dü ş ürür. 83

84 MEYVE A Ğ ACI VE F İ DANLARDA TOPRAKALTI ZARARLILARI MEYVE TESTEREL İ ARILARI Testereli arıların larvaları ilk çıkı ş larında, meyveler fındık büyüklü ğ ünde iken meyve kabu ğ unda yüzeysel galeriler açar. Daha sonra aynı ya da ba ş ka bir meyvenin çekirdek evine girer. Bir larva birden çok meyveye saldırarak meyve dökülmelerine neden olur. Bu türün erginleri, bitkilerin toprak üstü kısımlarını, larvaları ise köklerini yiyerek zararlı olmaktadır. Ancak esas zararı, fidanların ve a ğ açların köklerini yemek suretiyle, larvalar yapar. Fidanlıklarda bir bitkinin kökünde bir larvanın bulunması önemli zararlara yol açar. Bu nedenle fidanlıklar için çok önemlidir. 84

85 YAPRAK BÜKENLER YAPRAK B İ TLER İ Yaprak bitlerinin meyve a ğ açlarının taze sürgünlerinde, genç yapraklar ve yaprak sapları üzerinde gruplar halinde beslenmeleri sonucunda, sürgünlerde kısalma ve yapraklarda kıvrılma görülür. Yo ğ unlu ğ unun yüksek olması halinde, meyvelerin küçük kalmasına ve ş eklinin bozulmasına neden olmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar yeni sürgünlerin ucunu, gözleri ve çiçeklerin erkek ve di ş i organlarını yiyerek zarar yaparlar. Yaprakları ipeksi a ğ larla birbirine ba ğ layıp buket haline getirirler ve tek yapra ğ ı orta damar boyunca puro gibi sararlar. 85

86 A Ğ AÇ KIZILKURDUYAPRAK GALER İ GÜVELER İ Yaprak galeri güvelerinin larvaları yapra ğ ın iki epidermisi arasında parankima dokusunu yemek suretiyle zararlı olurlar. Galeri ş ekilleri her tür için de ğ i ş ik olup tür ayırımına olanak sa ğ lar. Her bir tür yaprakta farklı zararlar yapmaktadır. Bu türler özellikle fidanlarda ve genç meyve a ğ açlarının yapraklarında galeri açarlar. Yapraklar zamanından önce dökülür, meyve verimi azalır ve kalitesi dü ş er. Larvalar a ğ açların topra ğ a yakın gövde ve dallarında galeriler açarak zararlı olmaktadır. Özellikle gövdede topra ğ a yakın yuvarlak ve kenarı siyah galeri deliklerinden çıkardıkları kırmızı tala ş larla dikkati çekerler. Mücadelesi yapılmadı ğ ı takdirde a ğ açların birkaç yıl içinde kurumalarına neden olurlar. 86

87 A Ğ AÇ SARIKURDUALTIN KELEBEK İ lkbaharda tomurcuklar ve a ğ açların uç dalarında yeni çıkan yaprakçıkları yiyerek daha sonrada tüm a ğ aca da ğ ılarak, a ğ açların yapraklarını yiyerek zararlı olurlar. Larvalar a ğ açların gövde ve dallarında galeriler açarak beslenirler. Fidan ve a ğ açların gövde ve dallarında galeriler açarak a ğ acın zayıflamasına ve rüzgârın etkisiyle kırılmasına neden olurlar. Fidan ve a ğ acın ölümü için gövdeye yerle ş en bir tek larva bile yeterlidir. 87

88 AMER İ KAN BEYAZ KELEBE Ğİ ARMUT KAPLANI ARMUT PS İ LL İ D İ Yumurta kümelerinden çıkan larvalar yapra ğ ın alt yüzeyinde a ğ örerek di ğ er yaprakları da birle ş tirirler. Larvalar sadece yaprak damarları kalacak ş ekilde beslenirler. Ayrıca olgunla ş maya ba ş layan meyveleri de yiyerek zarar yaparlar. Zararlı yaprak öz suyunu emerek yapraktaki klorofili yok eder ve yaprak yüzeyinde sarımsı beyaz lekelere neden olurlar. Yo ğ unlu ğ un yüksek oldu ğ u durumlarda a ğ açlar iyi geli ş emez, sürgünler tam olgunla ş amaz, meyveler küçük ve kalitesiz olur. 88

89 ARMUT KIRMIZI KABUKLU B İ T İ ARMUT YAPRAK UYUZU Yaprak dokusu içinde ya ş ar ve bulundu ğ u yerde yapra ğ ın her iki yüzünde kabaran gal olu ş ur. Galler bütün yapra ğ ı kapladı ğ ında yaprak kurur. Meyveye bula ş tı ğ ı zaman meyvenin ş ekli bozulur ve olgunla ş madan dökülür. Zararlı yaprak öz suyunu emerek yapraktaki klorofili yok eder ve yaprak yüzeyinde sarımsı beyaz lekelere neden olurlar. Yo ğ unlu ğ un yüksek oldu ğ u durumlarda a ğ açlar iyi geli ş emez, sürgünler tam olgunla ş amaz, meyveler küçük ve kalitesiz olur. 89

90 MEYVE YAZICI BÖCE Ğİ V İ RGÜLKABUKLUB İ T İ A ğ açların odun ve kabuk kısımlarında türlere özgü galeriler açarlar. İ lk galeriye bırakılan yumurtadan çıkan larvalar, bu ana galeriye dik açıda ikincil galerileri olu ş tururlar. Erginler a ğ açların göz diplerinden girerek bu gözlerin kurumasına neden olur. Hortumlarını bitki dokusuna sokup kendilerini tespit ettikten sonra dal, yaprak, meyve sapı ve meyve, hatta gövdeye kadar yerle ş ip bitki özsuyunu emerek zararlı olurlar. Bir taraftan bitki özsuyu ile beslenirken di ğ er taraftan da bitki için zehirli madde salgılarlar. 90

91 YÜZÜK KELEBE Ğİ Yüzük kelebe ğ i larvaları a ğ açların önce tomurcuklarını, daha sonra da yapraklarını yiyerek zararlı olurlar. Salgın yıllarında a ğ acı tamamen yapraksız bırakırlar. 91

92 HASAT, PAZARA HAZIRLAMA VE DOPOLAMA 92

93 HASAT (DER İ M) Hasat olgunlu ğ unun tespitinde meyve kabu ğ unun taban rengi, meyvenin daldan ayrılma durumu, meyve etinin sertli ğ i ve tam çiçeklenmeden olgunlu ğ a kadar geçen süre önemlidir. Bir a ğ açta hasat hiç de ğ ilse üç kez tekrarlanmalıdır. Hasadın Yapılı ş ı Armut meyveleri yeme ve hasat olumu olmak üzere iki farklı dönemde hasat edilir. Erkenci veya yazlık çe ş itler, yeme olumunda hasat edilip do ğ rudan pazara sunulur. Güzlük ve kı ş lık çe ş itler ise hasat olumunda a ğ açtan toplanır ve belirli sürelerle olgunla ş tırma odasında bekletilerek yeme olumuna getirilirler. 93

94 PAZARA HAZIRLAMA Kasalar içersinde ambalaj evlerine getirillirerek sa ğ lamlık, ş ekil, renk ve kalitelerine göre bir seçmeye tabi tutulur. Sonra meyveler, iriliklerine göre boylara ayrılır ve daha sonra da ambalaj kaplarına konulur. Armutlar; ekstra, birinci sınıf ve ikinci sınıf olmak üzere üç kalite sınıfına ayrılır. Meyvelerin her üç kalite sınıfında da minimum ş artlara sahip olmaları gerekir. Buna göre meyveler tam ve sa ğ lam olmalı, üzerlerinde gözle görülen ilaç artı ğ ı bulunmamalı, üzerleri ya ş olmamalı, yabancı tat ve koku olmamalıdır 94

95 DEPOLAMA Meyvelerin depolanmasının amacı; su kaybı, buru ş ma, fizyolojik ve patolojik kökenli bozulmalar ve a ş ırı olgunla ş mayı önlemektir. Depolamada Ba ş arıyı Etkileyen Faktörler Hasat öncesi etkiler: Çe ş it ve anaç, iklim ve toprak, kültürel i ş lemler Hasat ve sonrası etkiler: Hasat zamanı, hasatta özen, ayıklama ve guruplandırma, ta ş ıma ve erken depolama Depolama ve sonrası etkiler: Depo sıcaklı ğ ı, yüzde nem, hava hareketi ve istif, (depoda kontrol ve depodan çıkarma) ba ş arılı ş ekilde depolanan meyvelerin özellikleri, hasat sonrasında bozulmalar ( fizyolojik bozulmalar, hastalıklar, deponun dezenfeksiyonu).ve azaltılması Armut çe ş itlerinin en iyi saklama sıcaklıkları birbirinden farklıdır. Uzun bir saklamanın yapılabilmesi için sıcaklı ğ ın -0.5- 0.6 ºC olması gerekir. Armut yeme olumunda genel olarak -3 ºC’de donarlar. Onun için sıcaklı ğ ın korunması gerekir.Depolarda saklanan armutların yüksek kaliteli olması için depodan çıkarıldıktan sonra satı ş a sunulmadan önce 18- 21 ºC ve %80- 85 nem miktarı olan bir yerde olgunla ş maları beklenmelidir. Sonra satı ş a arz edilebilirler. Adi saklama ko ş ullarında armutlar hava nisbi nemi yüksek tutmak tehlikeli olabilir. Nemin %70’te tutulması yeterlidir. So ğ uk hava depolarında ise bu %90 olabilir. 95

96 96

97 97 2 Dekar alanda bahçemizin etrafından 200m 2 traktör dönü ş alanı bıraktım. Toplam dikim alanımız 1800m 2 kaldı. 5mx3m QoinceA -Anacı üzerine akça armut çe ş idimizi dikiyoruz. Bu dikim mesafesi ile alanımıza 120 adet fidan dikilmektedir. 1 adet a ğ aç verimi 32 kg dır. (9 ya ş ında a ğ aç) 120 a ğ aç 3.840 kg armut elde edilir. Üretici kilosunu 2.50 TL den satmaktadır.

98 ARMUT YET İŞ T İ R İ C İĞİ NDEN EKONOM İ K KAZANÇ O rtalama bir a ğ aç 32 kg armut 2 dekar alanda 120 a ğ aç 120 a ğ aç x 32 kg armut= 3,840 kg 3,840 ton armut x 2.50.tl =9,600 tl eder Toplam para =9,600 bin tl eder 98

99 DESTEKLEME Destek AdıÖdenen Miktar (TL) Toprak Analizi Desteklemeleri Dekar ba ş ı 2,5 Lira =2,50 x 2 de=5 tl Mazot Desteklemeleri Dekar ba ş ı 4,3 Lira =4,3 x 2=8,6 tl Gübre Desteklemeleri Dekar ba ş ı 5,5 Lira =5,5 x2 =11 tl Sertifikalı Fidan Desteklemeleri Dekar ba ş ı 100 Lira = 100 x 2=200 tl Organik Tarım Deste ğ i Dekar ba ş ı 50 Lira =50x 2=100 tl İ yi Tarım Uygulamaları Desteklemeleri Dekar ba ş ı 25 Lira=25 x 2=50 tl Toplam destekleme miktarı:5+8,6+11+200+100+50= 374,6tl 99

100 Giderler ve elde kalan toplam kar İş çi= 100tl İ laçlama=140tl Gübreleme=200tl Sulama=150tl Mazot=300tl Toplam masraflar= 140+200+150+300=790tl Masraflar= 790tl Devlet destekleme= 374.6 tl Toplam kar= 9.600 tl Elde kalan toplam kazanç= 9.184.6 tl 100

101 101