BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

... konulu sunumlar: "BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ"— Sunum transkripti:

1 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Günümüzde geçerli olan eğitim sürecinde, öğretme kavramının yerini yaşam boyu eğitim kavramı alırken, öğretmenin bilgi aktarıcılık görevi de rehberlik ve yol göstericiliğe dönüşmüştür. Bilgi çağındaki yeni eğitim modelinin çatısı öğrenmeyi öğrenme becerisi, düşünmeyi öğrenme becerisi, problem tanımlayabilme ve çözebilme becerisi, sorgulama ve araştırma tekniklerini kullanabilme becerisi, sağlıklı iletişim kurabilme becerisi üzerine kurulmuştur. 1

2 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Öğrenmeyi Öğrenme Becerisi: Öğrenme insandaki düşünme mekanizmasının çalıştırılmasına bağlıdır. Bu mekanizmanın 13 boyutu vardır.Bunlar Karşılaştırma, Sınıflandırma, Tümevarım, Tümdengelim, Hata analizi, Delil toplama, Soyutlama, Perspektif, Analiz, Karar verme, Soruşturma, Deneysel sorgulama, Problem çözme ve Buluşçuluktur. 2

3 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Düşünmeyi Öğrenme Becerisi: Şimdiye kadar öğrenmede kullanılan teknik belirlenen düz metinleri öğrencilere aktarmaktan ibaretti. Bu tekniğe alternatif olarak üretilen bir görüş ders kitaplarındaki her bir cümlenin soru formatı şeklinde hazırlanarak öğrencilere sunulmasıdır. Hazır cevaplar düşünmeyi köreltip insanı tembelliğe iterken, sorular düşünmeyi teşvik etmektedir. Zaten bilimlerin ilerlemesi de sorulan sorular ve verilen cevapları sorgulamak sayesinde gerçekleşmektedir. Öğrencilerimize var olan bilgiyi aktarmalarını sağlayacak sorulardan çok düşünmelerini sağlayan derin sorular sorulmalıdır. 3

4 Kesinlik: Bu soru beni aradığım bilgiye götürmeye yeterli mi?,
BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Bilgi Edinmede Evrensel Entellektüel Standartların Önemi: Türk eğitim sistemindeki ana problem bilgi edinme ihtiyacı sırasında dikkat edilmesi gereken kriterler: Açıklık: İfade edilen soru istenilen bilgiyi tam olarak hedefliyor mu?, Doğruluk: Gerçekten elde etmek istediğim bilgiye ulaşma açısından bu soru gerekli mi? Kesinlik: Bu soru beni aradığım bilgiye götürmeye yeterli mi?, İlişkililik: Soruyu ifade ediş biçimim aradığım bilgi ile ne derece ilişkili?, 4

5 Mantık: Sorum mantıklı mı?Bilinebilir, çözümlenebilir bir soru mu?.
BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Bilgi Edinmede Evrensel Entellektüel Standartların Önemi: Derinlik: Sorduğum sorular aradığım bilgi hakkında yüzeysel mi yoksa derin boyutta mı erişim sağlayacak?, Genişlik: Aradığım bilgiyle ilgili farklı bakış açıları olduğu için bilgiye ulaşmak için farklı sorular sormam gerekiyor mu?, Mantık: Sorum mantıklı mı?Bilinebilir, çözümlenebilir bir soru mu?. 5

6 Akılcı düşünme için Gerekli Entellektüel Değer Sistemi
BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Bilgi Edinmede Evrensel Entellektüel Standartların Önemi: Akılcı düşünme için Gerekli Entellektüel Değer Sistemi Entelektüel Tevazu: Kişinin kendi sınırlarının farkında olması, önyargılara, taraf tutmaya karşı duyarlılık göstermesidir. Entellektüel Cesaret: Kişinin işitmek istemediği ve olumsuz hislere sahip olduğu fikirlerle, inançlarla, görüş noktalarıyla hesaplaşma ve onlarla yüzleşme ihtiyacını hissetmesidir. Kabul edilen veya öğrenilen şeylerin eleştirilmesi, pasif bir şekilde kabul edilmemesi için entellektüel cesaret gereklidir. 6

7 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Bilgi Edinmede Evrensel Entellektüel Standartların Önemi:
Entellektüel Empati: Bir kimsenin hayalen kendisini diğer insanların yerine koyup, onları anlamaya çalışmasıdır. Entelektüel empatiye sahip kişi, diğer insanların akıl yürütmelerini ve bakış açılarını kendi zihninde modelleyebilir. Entellektüel Bütünlük: Kişinin kabul ettiği standartlarla uyum içinde olmanın ve tutarlı olmanın gerekliliğinin farkında olmasıdır. Bu bütünlük kişi düşünce ve davranışlarında tutarsızlıklara ve çelişkilere sahip olduğunda bunun farkında olmasını ve tutarsızlıkları kabul etmesini sağlar. 7

8 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Bilgi Edinmede Evrensel Entellektüel Standartların Önemi:
-Makul Olma: Bireyin kendi hislerine, toplum çıkarlarına atıfta bulunmaksızın bütün bakış açılarını değerlendirme ihtiyacının farkında olması ve bunu yapabilmesidir. 8

9 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Problem Tanımlayabilme ve Çözebilme Becerileri: Problemi doğru tanımlayabilme ve görünen sorun ile kaynak sorunu ayırt etme becerisidir. Bu beceri: yaratıcı problem çözme teknikleri, değişik bilim dallarındaki problemleri çözme teknikleri, bireysel ve takım halinde problem çözme teknikleri gibi alt becerilerden oluşmaktadır. Sorgulama ve Araştırma Tekniklerini Kullanabilme Becerisi: Bilgiye erişim teknolojileri, neyi, nerede, nasıl bulabilirim stratejileri, veri analizi ve değerlendirme teknikleri, istatistiki yöntemler, karar verme mekanizmaları gibi alt becerileri kapsar. 9

10 BİLGİ ÇAĞINDA EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Sağlıklı İletişim Kurabilme Becerisi: Bireyin kendi öz benliği ile sağlıklı iletişim kurabilme, kendine saygı duyabilme becerisidir. Ailesi, arkadaşları ve meslektaşları ile iletişim kurabilme becerisi, mesleki iletişim kurabilme becerisi gibi alt birimleri vardır Bu temel beceriler anaokulundan itibaren eğitim programlarında yer almalı ve verilmesi gereken bilgiler bu becerileri öğrenme sırasında verilmelidir. 10

11 21. YÜZYILIN TEMEL EĞİTİM REFORMLARI
21. yüzyılın temel eğitimsel becerileri şu şekilde özetlenebilir: Öğrenci merkezli etkileşimli aktif eğitime geçiş, Öğretmen rolünde değişiklik: katılımcı ve bazen de öğrenci rolünü oynamak zorunda kalması, Öğrenci rolünde değişiklik: Katılımcı ve bazen de uzman rolü oynaması, Derslerde ilişkiler, bağlantılar, etkileşimler ve süreçler vurgulanmalıdır, 11

12 21. YÜZYILIN TEMEL EĞİTİM REFORMLARI
Eğitim inşa ve senteze yönelik olmalıdır. Proje tabanlı sorgulama ve araştırmalar yaygınlaştırılmalıdır, Yaparak öğrenme veya sanal ortamda yaşayarak öğrenme önem kazanmalıdır, Eğitim dinamik ve etkileşimli olmalıdır, İnternet tabanlı iletişimle gündeme gelen online öğrenme yöntemi eğitime zenginlik katmalıdır, 12

13 21. YÜZYILIN TEMEL EĞİTİM REFORMLARI
Müfredata dayalı konu tabanlı öğrenme, yerini problem tabanlı öğrenmeye bırakmalıdır. Klasik senkron öğrenme (öğrenci ve öğretmen aynı yer ve zamanda birarada), yerini asenkron öğrenmeye (öğrenci ve öğretmen aynı yerde ve zamanda birarada olmak zorunda değil, birbirinden ayrı noktalarda birlikte çalışma ve öğrenme) bırakmalıdır. Bu okulun tanımını ve işlevini değiştirecektir. Öğrenciler önce somut, pratik ve beş duyuya hitap eden şeylerle öğrenmeye başlamalı, teorik bilgi ardından verilmelidir. 13

14 21. YÜZYILIN TEMEL EĞİTİM REFORMLARI
Başarının göstergesi ne kadar çok şey bilmeyle değil, kalite ile, yeni bilgiler üretebilme ve problem çözme becerisi ile ölçülmelidir. Bilgiyi değerlendirme ve yorumlamaya yönelik düşünme becerileri öğretilmelidir. Ezberlenmiş bilgiye diploma verilmemelidir. Lisans diploması, bir bilgi kümesinde uzmanlaşmanın değil, hayat boyu öğrenmeyi, bireyin hem bağımsız hem de takım içinde çalışma becerilerini ve eleştirel düşünmeyi kazandığının göstergesi olmalıdır. 14

15 Bu öğrenme-öğretme biçiminin acilen uygulanmasını gerektiren nedenler:
Hayatın her yönüne ait bilgi parçası bir sistem içinde anlam kazanmaktadır. Aynı şekilde öğretilen her bilgi de bir sistem bütünlüğü içinde anlam kazanmaktadır. Bilgiler modüller halinde ilişkilendirilerek sunulmalıdır. Sunulan her konu bir sistem veya alt sistem olduğu için bütünü etkileyen bilgi parçalarına önem verilmelidir. Derslerin içeriği, konu ile ilgili herşeyi öğretmek yerine, temel kavramları öğretme, neyi, nerede nasıl bulabilirim sorusuna cevap verici şekilde düzenlenmelidir. 15

16 Bu öğrenme-öğretme biçiminin acilen uygulanmasını gerektiren nedenler:
Ders konularının aktarımında konulara hipermetin tabanlı dağıtık-ilişkisel bilgi erişim metodları ile ulaşmanın nasıl olduğu uygulamalı olarak gösterilmelidir. Özellikle fen bilimleri, sosyal bilimler ve din eğitiminde kullanılabilecek bu yöntemle öğrencilere modülleri tanımlayıp ezberlemesinin gerekli olduğu, fakat modülleri ve ilişki fonksiyonlarını kullanma becerisi kazandığı taktirde bilgiye erişebileceği, problemler karşısında hızlı çözümler üretebileceği benimsetilmelidir. 16

17 Bu öğrenme-öğretme biçiminin acilen uygulanmasını gerektiren nedenler:
Her bilginin üretim ve son kullanma tarihleri vardır. Bilgi aktarımında bilginin son kullanım tarihi belirtilmeli ve bilgilerin kullanım tarihlerinin gün geçtikçe kısaldığı belirtilmelidir. Kişiye eğitimi sırasında bilgiyi nasıl güncelleştirebileceği anlatılmalı ve bu beceri kazandırılmalıdır. Eğitimde bilgiye erişim teknolojilerine geniş yer verilmeli, ağ tabanlı bilgi erişim ve öğrenme sistemlerini tanıttıracak ve kullandırtacak şekilde eğitim programları hazırlanmalıdır. 17

18 SONUÇ Türk eğitim sisteminin de bu esaslar doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bilgi çağında sağlıklı bir eğitim almış bireyler gerekmektedir. Sağlıklı eğitim almış bireyde bulunacak özellikler: Özgür düşünebilmeli ve düşüncelere saygılı olmalıdır. Bir olaya birden fazla bakış açısı olduğunu unutmamalıdır. Öğretimini hangi bilgiye nasıl ulaşabileceğini öğrenme üzerinde yoğunlaştırmalıdır. Neyi nasıl okuyacağını bilmelidir. 18

19 Sağlıklı Eğitim Almış Bireyin Özellikleri
Neyi ne kadar bildiğinin farkında olmalıdır. Neyi, kime, ne zaman, nerede danışacağını bilmelidir. Her işi ehline sormalıdır. Şekildeki değişmeleri gerçek yenileşme olarak görmemeli, mesleki bilgilerini güncelleştirmelidir. İnsan ilişkilerinde açık, uzlaşmacı tutuma sahip olmalıdır. Beden, zihin, ruh sağlığına önem vermeli,çevresine karşı duyarlı olmalıdır. Tutum ve davranışlarında erdem ve dürüstlüğe önem ve yer vermelidir. 19