FİKRİ MÜLKİYET İLE DEĞER YARATMA VE UYGULAMALAR

... konulu sunumlar: "FİKRİ MÜLKİYET İLE DEĞER YARATMA VE UYGULAMALAR"— Sunum transkripti:

1 FİKRİ MÜLKİYET İLE DEĞER YARATMA VE UYGULAMALAR
TEKİRDAĞ TİCARET BORSASI 03 NİSAN 2014

2 Fikri Mülkiyet nedir? İnsanların fikri çabaları ve emekleri ile ortaya çıkan, Belli ölçüde yaratıcılık gerektiren, Bu çaba ve emek sonucunda hukuken bir mülkiyet hakkı doğuran gayrı maddi varlıklardır. Elle tutulur maddi varlıklar gibi; kiralanabilir (lisans) rehin edilebilir, bağışlanabilir, miras yolu ile intikal edebilir, satılabilir.

3 FİKRİ VE SINAİ HAKLAR Fikri Haklar Sınai Haklar Diğer Haklar
Eser Sahibinin Hakları Bağlantılı Haklar Sınai Haklar Marka Patent Endüstriyel Tasarım Bitki Islahçı Hakları Diğer Haklar (Coğrafi İşaret, Devre Topografyaları vs) Diğer Haklar Ticaret Ünvanı Tescilsiz Haklar İnternet Alan Adları Gizli/Ticari Bilgiler

4 Fikri Mülkiyet Neden Korunmalıdır?
Ortaya çıkan gayrı maddi varlıklar değer arz eder, İşletme değerini arttırır, Sağlanan münhasır haklar ile kar marjını arttırır, İşletmenin imajına katkıda bulunur, İşletme içinde ve dışında yenilikler için motivasyon olur, Yeni ürünler hem işletme hem de toplumun gelişmesini sağlar, Korunmayan fikri mülkiyet hakları değerini yitirir, Emek, yatırım, zaman boşa gider,

5 MARKA Marka nedir? Bir teşebbüsün mal ve hizmetlerini diğer teşebbüsün mal ve hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlayan her türlü işarettir. Sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçim ve ambalajları, renkler, renk kombinasyonları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yolu ile yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaret

6 MARKA Marka Tescilinin Getirdiği Avantajlar
Markanın taklitlerine karşı önemli bir mücadele aracıdır, Başkalarına ait markalarla iltibas yapmamanın ve tecavüz oluşturmamanın garantisidir, İthalat ve ihracatta marka nedeni ile gümrüklerde sorun yaşamayı önler, Tescilli markaya konu lisans sözleşmelerinin yapılması aşamalarında önemli bir belgedir, Başkalarının yatırım yapıp tanıttığınız markayı kendi adlarına tescil ettirip size karşı kullanmasını engellemenizi sağlar, Markalaşmanın ve tanınmışlığın ilk adımıdır, prestij sağlar.

7 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Hiçbir mal ve hizmet üzerinde ayırt ediciliği olmayan işaretler: Örnek: «A » «4» «X» « » Üzerinde kullanılacağı mal ve hizmet için ayırt edici olmayan işaretler: Örnek: Tohumculuk sektöründe «tohum, bitki, meyve, sebze, bahçe, tarım» gibi isimlendirmeler.

8 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Aynı veya aynı türdeki mal ve hizmetlerle ilgili olarak daha önceden tescili yapılmış marka ile benzeşme: Örnek: ROLEX ROLEKS ADIDAS ADİBAS LACOSTE ---- LACOS

9 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Mal ve hizmetler için cins, çeşit, vasıf, kalite, amaç, değer, miktar, coğrafi kaynak gösteren veya diğer karakteristik özellikleri gösteren işaretler; Örnek: TULUM Peynir İçin KAÇMAZ Çorap için PARLAK Boya İçin MÜKEMMEL Tüm mal ve hizmetler için YAĞLI Ayçiçek tohumu için

10 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaretler; Örnek: DOKTOR SANAYİ ODASI MÜHENDİS ENDÜSTRİ Tüm mal ve hizmetler için RED.

11 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Malın Özgün doğal yapısından ortaya çıkan şekli veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler; Örnek: Traktör için

12 MARKA Marka Başvurusunun Mutlak Red Nedenleri
Nitelik, kalite, üretim yeri, coğrafi kaynak konusunda yanıltıcı işaretler; Örnek: ISPARTA --- Halı için TRABZON --- Tereyağ için TEKİRDAĞ --- Köfte için

13 MARKA Diğer Mutlak Red Nedenleri
Devletlere ait arma, bayrak ve diğer hükümranlık belirtilerini içeren işaretler, Tarihi ve kültürel değerler bakımından kamuyu ilgilendiren veya halka mal olmuş işaretler, Tanınmış markalarla aynı veya ayırt edilemeyecek kadar aynı olan işaretler

14 MARKA Nispi Red Nedenleri Başvurunun yayınından itibaren 3 ay içinde
önceki başvuru sahibinin itirazı üzerine sonraki başvuru aşağıdaki hallerde reddedilir: Aynı marka ise ve aynı mal ve hizmetleri kapsıyor ise , Karıştırılma/ilişkili olma ihtimali olacak şekilde aynı/benzer marka ise ve aynı/benzer mal ve hizmeti kapsıyorsa, Başvuru, ticari vekil veya temsilci tarafından marka sahibinin izni olmadan yapılmışsa, Tescilsiz bir markanın veya ticarette kullanılan bir başka işaretin sahibi (eskiye dayalı kullanım) itiraz etmişse, Farklı mal ve hizmetler için yapılmış başvuruya tanınmış marka sahibi itiraz etmişse,

15 MARKA Markanın Kullanımı
Marka hakkı sahibi; tescil tarihinden itibaren 5 yıl içinde kesintisiz olarak haklı bir neden olmaksızın markayı kullanmaz ise marka İPTAL edilir . Markanın kullanımı; Ayırt edici karakteri değiştirmeden kullanmak, İthalat/İhracat amacıyla kullanmak, Sahibinin izni ile kullanmak, ile gerçekleşir. Markanın iptali talebi mahkemeye yapılır.

16 MARKA Markanın Koruma Süresi
Tescilli bir markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır, Koruma süresi her 10 yılda bir 10’ar yıllık dönemler halinde yenilenir. Yenileme sayısı sınırsızdır. Süresinde yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılır.

17 MARKA Marka Tescil Prosedürü TESCİL İtiraz süreci Şekli İnceleme
Sınıflandırma Benzerlik Araştırması Mutlak Red Nedenlerine Göre İnceleme Başvurunun Reddi veya Yayını İtiraz süreci Noksan belgelerin tamamlanması TESCİL Marka Tescil Prosedürü

18 PATENT Patent Nedir? Tarım dahil sanayinin herhangi bir alanında üretilebilir veya kullanılabilir olan bir buluşun ticari haklarının belirli bir şahsa veya firmaya ait olduğunu gösteren devletçe onaylı belgelerdir. Patentlenebilirlik Kriterleri Yenilik (Tüm dünya için) Buluş basamağı (Aşikar olmamalı) Sanayiye uygulanabilirlik

19 PATENT Patent Nedir? Tarım dahil sanayinin herhangi bir alanında üretilebilir veya kullanılabilir olan bir buluşun ticari haklarının belirli bir şahsa veya firmaya ait olduğunu gösteren devletçe onaylı belgelerdir. Patentlenebilirlik Kriterleri Yenilik (Tüm dünya için) Buluş basamağı (Aşikar olmamalı) Sanayiye uygulanabilirlik

20 PATENT ÜLKESEL BİR HAKTIR HER ÜLKENİN YERLEŞİK KANUNLARINA TABİDİR!
Patent Başvuru Türleri Uluslararası Patent Başvurusu (PCT) Bölgesel Patent Başvuruları (EP, EA, OA) Ülkesel Patent Başvuruları (TR, DE, US vs.) PATENT ÜLKESEL BİR HAKTIR HER ÜLKENİN YERLEŞİK KANUNLARINA TABİDİR!

21 PATENT Neler Buluş Sayılmaz?
Keşifler, bilimsel teoriler, matematik yöntemleri, Estetik niteliği olan tasarımlar, Edebiyat ve sanat eserleri, Bilgisayar yazılımları, Bilginin derlenmesi ve sunulmasına ilişkin teknik yönü olmayan usuller, İş yapma yöntemleri, Oyunlar ve bunlara ait kurallar vb.

22 PATENT Neler Buluş Sayıldığı Halde Patentlenemez?
Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar, Bitki veya hayvan türleri, Önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirme usulleri, İnsan veya hayvan vücudu üzerinde tatbik edilen cerrahi ve tedavi usulleri ve ilgili teşhis usulleri.

23 PATENT Patentlerin Ekonomik Getirileri Pazarda rakipleri elimine etme
Lisanslama gelirleri Çapraz lisanslama ile ihtiyaç duyulan teknolojinin ortak üretimi Risk sermayesi ve diğer sermayedarlar açısından güven Şirket değerinin artması Prestij ve ürün reklamı (inovatif imaj) Şirket içi buluş faaliyetlerinin özendirilmesi

24 PATENT Buluş Sahibinin Takip Edebileceği Stratejiler
Kendi üretimini yapma ve buluşa göre olan ürünü pazarlama Buluş üzerindeki haklarını lisanslama Patent haklarını satma Bunların herhangi bir kombinasyonu

25 PATENT Patent Başvurusunun İçeriği Buluşun İlgili olduğu teknik saha
Tekniğin bilinen durumu Buluşun ayrıntılı açıklaması İstemler (Çok önemli!) Özet (Varsa) Şekiller ve şekillerin kısa açıklamaları

26 PATENT Patent Başvurusunun İçeriği Buluşun İlgili olduğu teknik saha
Tekniğin bilinen durumu Buluşun ayrıntılı açıklaması İstemler (Çok önemli!) Özet (Varsa) Şekiller ve şekillerin kısa açıklamaları

27 PATENT Patentlenebilir Buluş Konuları Ürünün kendisi Yöntem/proses
Proses sonucu çıkan ürün Bir ürünün yeni kullanım alanı

28 PATENT Patent Başvuru Sürecinin Temel Aşamaları
Başvuru Öncesi Hazırlıklar (Araştırma, tarifname hazırlığı) Resmi patent ofisi’ne başvuru Şekli inceleme Tekniğin bilinen durumuna ilişkin araştırma Esas inceleme (teknik inceleme) Tescil/Red

29 PATENT Tarım sektöründe buluş konuları
Biyolojik esaslara dayanmayan yöntemlerle üretilen bitkiler, Bu bitkilere ait materyaller (tohum, sap, meyve vs.) Bu bitkilerden elde edilen ürünler (yağ, esans, kimyasal maddeler vs.) Bitkisel ürünün işlenme yöntemleri. Pestisitler, herbisitler ve diğer zirai ilaçlar, gübreler Tarım aletleri ve ekipmanlar

30 PATENT ÖRNEK – BİTKİSEL MATERYAL PATENTLERİ
EP (Monsanto Technology LLC) Koruma kapsamı FAD2-1, FATB ve FAD3 genleri modifiye edilmiş olan soya fasülyesi tohumu; Teknik etki: Yağ oranı yüksek / doygun yağ oranı düşük tohumlar

31 PATENT ÖRNEK – METOT/PROSES PATENTLERİ
EP (Trass Olev, Canada) Koruma kapsamı Bitkisel bir tohumdan yağ elde etme yöntemi; Tohumun bir öğütücüde parçalanması Heksan ile karıştırılarak ekstraksiyonu, Yağın ayrıştırılması Teknik etki: Daha fazla yağ elde edilmesi, yüksek verimlilik

32 PATENT ÖRNEK – TARIM ALETLERİ
EP (Claas Selbstfahr Erntemasch) Koruma kapsamı Hareketli toplama bölümüne sahip hasat makinesi Teknik etki: Toplama bölümünde homojen ürün depolama

33 ENDÜSTRİYEL TASARIM Tasarım Nedir? Bir ürünün tümü veya bir parçası veya üzerindeki süslemelerin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, ses, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin bütünüdür.

34 ENDÜSTRİYEL TASARIM Yenilik şartı Bir tasarımın aynısının başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekir. (tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir. Ayırt edici nitelik şartı Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile daha önce piyasaya sürülmüş veya tescil edilip koruma süresini doldurmamış benzer tasarımların, böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamına gelir.

35 ENDÜSTRİYEL TASARIM Korunamayacak tasarımlar Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı tasarımlar Koruma Dışı Haller Teknik fonksiyonun gerçekleştirilmesinde tasarımcıya hiçbir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar Tasarlanan ürüne monte edilmek için zorunlu biçim ve boyutta üretilen ürünler

36 ENDÜSTRİYEL TASARIM Koruma Süresi 5 yıldır
5’er yıllık aralıklarla dört kez yenilenebilir. Toplam Koruma Süresi = 25 yıl Başvuru dokümanları Başvuru dilekçesi Görsel anlatımlar Tasarımı açıklayan tarifname Vekil kullanılıyorsa, vekaletname Vekil kullanılmıyorsa, imza sirküleri

37 BAŞARILI FİKRİ MÜLKİYET UYGULAMALARI
Patent veritabanlarında tespit edilen patent başvuru sayısı an itibarı ile: 14,272 Türkiye’de kayıtlı patent/başvuru sayısı an itibarı ile: 214 Türkiye’de kayıtlı marka sayısı an itibarı ile: 451 2010 yılı cirosu 11.6 Milyar $ Pestisitler ve tohumlar Tohumlar: Tarla bitkileri, sebzeler ve çiçekler Hibrit ve genetiği değiştirilmiş tohumlar

38 Katılımınız için teşekkürler…
Daha fazla bilgi için: Aydın Mutlu Avrupa Patent Vekili Marka Vekili