TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 2015-2016 BİLİME İZ BIRAKIN

AMAÇ TÜBİTAK Bilim Fuarları, temel ve ortaöğretimde bilim kültürünün geliştirilmesine yönelik olarak MEB’e bağlı okullarda düzenlenen bilimsel faaliyetlerdir. Okullarda düzenlenen bu fuarlarla, 5-12. sınıf öğrencilerinin; öğretim programları ve kendi ilgileri doğrultusunda belirledikleri konular üzerine araştırma yapacakları, bu araştırmaların sonuçlarını sergileyebilecekleri, öğrencilerin ve izleyicilerin eğlenerek öğrenebilecekleri bir ortam oluşturulması amaçlanmaktadır.

TÜBİTAK Bilim Fuarları ile hedeflenen genel amaçlar şunlardır:   • Bilimin ve bilimsel çalışmaların yeni nesiller tarafından benimsenmesinin teşvik edilmesi,  • Bilimin günlük hayatla ilişkilendirilmesi,  • Araştırma tekniklerinin, bilimsel raporlamanın ve bilimsel sunum becerilerinin tabana yayılarak genç bireylere kazandırılması,  • Farklı gelişimsel ve bilişsel seviyedeki her çocuğa bilimsel proje yapma fırsatının sunulması,  • Öğrencilere bilimsel proje yapma ve paylaşma konusunda yeni ortam ve olanakların yaratılması,  • Öğrenciler üzerindeki yarışma baskısının ortadan kaldırılarak bilimin eğlenceli taraflarının ön plana çıkarılması,  • Farklı sosyo-ekonomik seviyedeki bölge okullarının bilimsel projelere eşit katılımının sağlanması,  • Gerçek hayattaki soru ve sorunlara çözüm bulunmasında bilimin ve bilimsel çalışmaların öneminin öğrenciler tarafından uygulayarak/yaşayarak öğrenilmesinin sağlanmasıdır.

PROJELERİN HAZIRLANMASINDA ÖĞRETMEN ve ÖĞRENCİNİN SORUMLULUKLARI Hafta Öğrencinin Görevi Öğretmenin Görevi 1. Bir proje fikrinin oluşturulması Proje takviminin belirlenmesi Velilerin bilgilendirilmesi Proje konularının belirlenmesi 2. Araştırma önerisinin hazırlanması ve araştırma konusunun belirlenmesi Araştırmanın gerçekleştirilebilirliğinin ve uygunluğunun kontrol edilmesi 3. Konu ile ilgili literatürün taranması ve araştırılması Öğrencinin konuyu nasıl araştıracağı ile ilgili bilgilendirilmesi 4. Hipotezin geliştirilmesi Hipotezin kontrol edilmesi 5. Deneyin (gerekiyorsa) yapılması ve Verilerin toplanması Malzemelerin ve deneyde takip edilen yöntemlerin gözden geçirilmesi Verilerin sağlıklı şekilde toplanması için öğrencinin bilgilendirilmesi

PROJELERİN HAZIRLANMASINDA ÖĞRETMEN ve ÖĞRENCİNİN SORUMLULUKLARI Hafta Öğrencinin Görevi Öğretmenin Görevi 6. Verinin analiz edilmesi ve bir sonuca varılması Verilerle ilgili tablo ve grafik oluşturma aşamasında rehberlik yapılması Öğrencilerin analiz yöntemlerinin, yorumlarının ve vardıkları sonuçların gözden geçirilmesi 7. Araştırmanın raporlaştırılması Öğrencilerin yaptığı çalışmaları doğru bir şekilde raporlaştırmasının sağlanması 8. Araştırmanın sunumu için poster hazırlanması 1.Fuarda kullanılacak posterin şeklinin ve anlaşılırlığının kontrol edilmesi 2. Öğrencilerin sunum sırasında dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgilendirilmesi

Faaliyetlerin Belirlenmesi ve Organizasyonu Bu tür etkinliklerin organizasyonu takım çalışmasını gerektirir. Bu nedenle TÜBİTAK Bilim Fuarı düzenleyen okulların personeli iletişim içerisinde olmalı ve başarılı bir takım çalışması yürütebilmelidir. Çalışma takviminin, fuar tarihi ve yerinin, görev paylaşımının, okulun ve okulun bulunduğu bölgenin şartları dikkate alınarak gerçekçi bir şekilde belirlenmesi, bu etkinlikten daha fazla yararlanmanızı sağlayacaktır.

YAPILABİLECEK PROJE ÇALIŞMASI TÜRLERİ Öğrenciler, projelerini şu tür çalışmalarla üretebilirler: 1. Merak ettikleri bir konuda sordukları soruları, tasarlayacakları araştırma kapsamında veri toplayarak analiz eder ve bir cevaba ulaşırlar (ARAŞTIRMA PROJELERİ). 2. Bir problemi çözmek için maket/materyal/çözüm önerisi geliştirme faaliyetlerinde bulunabilirler ve geliştirdikleri çözümün problemi ne kadar iyi çözdüğünü, deneyerek araştırabilirler ve tekrar geliştirme/deneme yoluyla çözümlerini sürekli geliştirebilirler (ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME PROJELERİ). 3. Belirli bir zamana yayılmış, kapsamlı bilgi arama ve sentezleme araştırmaları yapabilirler (BİLGİ ARAŞTIRMA PROJELERİ).

TÜRLERİNE GÖRE PROJELERİN HAZIRLANMA AŞAMALARI ARAŞTIRMA PROJELERİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME PROJELERİ BİLGİ ARAŞTIRMA PROJELERİ Araştırma Sorusu Bulma Araştırma soruları basit olabilir, önemli olan, öğrencilerin cevapları bilmemeleri ve bilimsel süreci uygulayarak öğrenmeleridir. Araştırma sorusu test edilebilir olmalı ve veri toplamaya imkân tanımalıdır. Fikir Oluşturma Projede işlenecek bir fikir bulmak önemlidir. Bazen günlük hayatta karşılaştığımız problemleri çözebilmek veya bir işi daha iyi ve daha kolay yapabilmek için bir ürün geliştirilir. Araştırma Konusu/Sorusu Belirleme Bu tür araştırma projelerinde bir araştırma konusu belirlenir ya da araştırma sorusu yazılır. 2. Araştırma Tasarlama Soruya karar verdikten sonra, araştırmayı deney, gözlem veya anket yoluyla mı tasarlayacağına karar verir. 2. Ürünü Tasarlama Geliştirilecek ürün tasarlanır. Birden fazla tasarım geliştirilebilir. Bu aşamada tasarımlar çizimle gösterilir. Daha sonra, en mantıklı (en ucuz, en dayanıklı, en pratik) tasarım seçilir ve uygulanır. Araştırılacak bilgiye hangi kaynaklardan ulaşılacağı belirlenir.

TÜRLERİNE GÖRE PROJELERİN HAZIRLANMA AŞAMALARI ARAŞTIRMA PROJELERİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME PROJELERİ BİLGİ ARAŞTIRMA PROJELERİ 3. Veri Toplama ve Yorumlama Veriler elde edildikten sonra tablo ya da herhangi bir yöntemle ifade edilir. Daha sonra karşılaştırılarak yorumlanır. 3. Deneme-Geliştirme-Deneme Oluşturulan ürün test edilir, yani amaca yeterince hizmet edip etmediği denenir. 3. Bilgi Toplama ve Sentezleme Toplanan bilgiler aynen kullanılmaz. Ulaşılan bilgiler araştırılan kaynaklardan farklı olmalıdır. Bu fark elde edilen bilgilerin sentezlenmesi ile oluşturulur. Öğrencilerin yorumu önemlidir. 4. Sunum TÜBİTAK Bilim Fuarları’nda öğrencilerden projelerini tanıtan bir poster hazırlayıp sunmaları beklenmektedir. Maket/model/alet tamamlandıktan sonra sergilenecektir fakat yine de süreç içinde yapılanların anlatıldığı bir rapor yazılmalıdır. araştırmanın tüm aşamalarını ve ulaşılan bilgilerin sentezini gösteren bir poster hazırlanması ve sunulması beklenmektedir.

Raporlaştırma ve Çalışmaların Etkili Bir Şekilde Sunulması Araştırmalar tamamlandığında, bütün sürecin rapor halinde yazılması gerekir. Araştırma raporunun amacı öğrencilere yaptıkları çalışmaları anlamaları için yeterli bilgiyi sunmaktadır. Bir araştırma raporunun aşağıdakileri içermesi gerekir: Proje konusuyla ilgili benzer deney ve çalışmaların tarihi Önemli kelime ve kavramların tanımı Araştırma soruları ve cevapları Elde edilen sonuçların açıklanması için gerekli tablolar ya da grafikler Kaynaklar

Proje Adı: Rize İlinde İklim Değişikliğinin İlin Bitki Örtüsü ve Sıcaklık Değerleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Proje Alanı/ Dalı: Ekoloji ve Çevre Proje Türü: Araştırma Projeleri Proje Amacı: Bu çalışmanın amacı Rize ilinde ölçüm yapan meteoroloji istasyonlarından alınan uzun vadeli iklim verilerinin (sıcaklık ve yağış) iklim değişikliği açısından incelenmesi ve çıkan sonuçlara göre ormancılık açısından alınması gereken tedbirlerin belirlenmesidir. Çalışmada üçer yıllık dönemler ele alınarak iklim elemanları farkları incelenmiştir. Sonuç olarak iklim öngörüleriyle uyumlu olarak elemanlarında değişimlerin var olduğu tespit edilmiştir. Vejetasyona dair ve özellikle çay tarımı konusunda alınması gereken bazı önlemlerden bahsedilmiştir. Proje Özeti: Çalışmada, Rize kent merkezinde bulunan meteorolojik ölçümler alınmıştır.Rize Meteoroloji istasyonu 1975-2009 yılları arasındaki ortalama sıcaklık değerlerine göre, ortalama sıcaklık sırasıyla 14,3?C ve 11,9?C bulunmuştur. Bu dönemde en yüksek ortalama sıcaklık değeri 16,0?C (1981) ve 13,3?C (2009) ve en düşük ortalama sıcaklık değeri ise 13,0?C (1992) ve 10,1?C (1993) yılında görülmektedir. Projede Elde Edilen Sonuç: Bu çalışmanın sonucuna göre, yağışlarda artışın sıcaklıklarda ise belirgin olmasa da yine hafif artışların var olduğu söylenebilir. Bu değişimler göz önüne alınarak alan için son derece önemli bir zenginlik olan orman varlığının görebileceği zararlar değerlendirilmelidir. Ortaya çıkması öngörülen yeni iklim tipinin mevcut iklimden daha yağışlı ve daha sıcak olacağı düşünülürse, bugün bu alanda yetişen ağaç türlerinin bu iklime adapte olmalarının zor olabileceği, bu nedenle de hastalık ve zararlılara daha duyarlı hale gelebileceği düşünülebilir. Sonuçta bugün sahip olunan biyolojik çeşitliliğin azalabileceği düşünülerek mevcut türlerden örneklerin koruma altına alındığı botanik bahçeleri kurulabilir. Bunun yanında ormanların iklim değişikliği ile hareketlenebileceği öngörüsünden yola çıkarak turizm gibi gelir getirici aktivitelerin planlanmasında ve alternatif geçim kaynaklarının tespit edilmesinde iklim değişikliği öngörüleri ele alınmalıdır. Anahtar Kelimeler: Küresel Isınma,İklim Değişikliği,Kuraklık Proje Danışmanı: ADİL TUĞYAN Proje Öğrencileri: Gözde Naz ERKUL - Fatih Sultan KAZANBAŞ - Hale HACIHÜSEYİNOĞLU -

PROJE FOTOĞRAFI

Proje Adı: GÖKYÜZÜ NEDEN MAVİDİR Proje Adı: GÖKYÜZÜ NEDEN MAVİDİR? Proje Alanı/ Dalı: Havacılık-Astronomi ve Uzay Bilimleri Proje Türü: Bilgi Araştırma Projeleri Proje Amacı: GÖKYÜZÜNÜN NEDEN MAVİ RENK OLDUĞUNU ARAŞTIRMAK. Proje Özeti: İÇERİSİNDE YAŞADIĞIMIZ DÜNYA İLE İLGİLİ BİLMEDİĞİMİZ PEK ÇOK KONU MEVCUTTUR.BUNLARDAN BİRİ DE GÖKYÜZÜNÜN RENGİDİR. ACABA GERÇEKTEN GÖKYÜZÜNÜN RENGİ MAVİ MİDİR? Projede Elde Edilen Sonuç: GÖKYÜZÜNÜN MAVİ GÖRÜNMESİNİN TEK SEBEBİ GÜNEŞTEN GELEN IŞINLARININ ATMOSFERE GİRDİĞİNDE GAZ MOLEKÜLLERİNE VE TOZ PARÇACIKLARINA ÇARPMASI SONUCU EN KISA DALGA BOYU OLAN MAVİ IŞINLAR ETRAFA SAÇILMASIDIR. BU NEDENLE BİZ Anahtar Kelimeler: GÜNEŞ IŞINLARI Proje Danışmanı: MURAT TURGUT Proje Öğrencileri: HEDİYE İNANIR

PROJE FOTOĞRAFI

Proje Adı: AKILLI TRAFİK IŞIKLARI Proje Alanı/ Dalı: Mühendislik-Teknoloji ve Tasarım Proje Türü: Araştırma ve Geliştirme Projeleri Proje Amacı: TRAFİK IŞIKLARININ YANMA SÜRESİNİ TAFİK YOĞUNLUĞUNA GÖRE AYARLAMAK, BUNA BAĞLI OLARAK KIRMIZI IŞIKTAKİ GEREKSİZ YERE BEKLEMELERİ EN AZA İNDİRMEK. Proje Özeti: Bu projede trafikte ışıklarda gereksiz beklemeye son verecek bir düzenek üzerinde çalışldı. Araç yoğunluğu hangi yolda fazla ise, o yol için yeşil ışık daha fazla süre yanacak ve böylece hem zaman hem de yakıt tasarrufu sağlanacak. Bunun yanında trafikte olan stres azalacak. Ampuller kullanılarak trafik ışıkları elde edildi. geliştirilecek bir düzenek ile araç yoğunluğunun hangi yolda yoğunluğu fazla ise o yöne yeşil ışık daha fazla yanacak böylece trafik yoğunluğu azalacaktır. Projede Elde Edilen Sonuç: Projemizi başarı ile sonuçlandırdık, her aşamayı eksiksiz bir şekilde tamamladık, zamanında bitirdik, maketimizi bitirdik ve ortaya güzel bir çalışma çıktı. Anahtar Kelimeler: TRAFİK, SENSÖR, AKILLI Proje Danışmanı: SERDAR TEKİN Proje Öğrencileri: SEDEF TURAN - ZÜBEYDE UYGUÇ

PROJE FOTOĞRAFI

POSTER HAZIRLAMA TÜBİTAK Bilim Fuarları’nda poster sunumu yapılması istenmektedir. Sunum posterini hazırlamak için bir karton; sergilemek için ise bir masa veya sıra yeterlidir. Projenin ziyaretçiler tarafından beğenilmesi, posterin düzenine ve anlaşılırlığına bağlıdır. Poster üç ana panelden oluşmalıdır. Aşağıda verilen örnekte olduğu gibi ilk panel deney öncesi hazırlıkları, orta panel deney sürecini ve son panel de deney sonrasını açıklamalıdır. İlk panele projenin özeti, üzerinde düşünülen araştırma sorusu veya problem, kurulan hipotez ve konu araştırmasıyazılmalıdır. İkinci panelde projenin adı, kullanılan materyaller, uygulanan işlemler ve analiz sonuçları yer almalıdır. Son kısımda sonuçlar, öneriler, yapılması beklenen çalışmalar ve kaynaklar bulunmalıdır. Posterin içeriği araştırmanın türüne göre değişse de poster hazırlanırken araştırmanın aşamalarına ve belirli bir düzende olmasına dikkat edilmelidir.

POSTER HAZIRLAMA

POSTER HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Projenin adı projeyi en iyi şekilde anlatmalı, proje hakkında bir fikir vermelidir. Yazı karakteri de ara başlık ve içerik yazılarından daha büyük olmalıdır. Projenin yazı karakteri kolay okunacak büyüklükte seçilmelidir. Yazının siyah renkte olmasının okumayı kolaylaştıracağı unutulmamalıdır. Yazılar posterin önünde duracak herkesin okuyabileceği şekilde olmalıdır. Posterde fotoğraflar kullanılacaksa boyutlarının 20cm x 25cm ile 12cm x 18cm olmasına, daha büyük veya daha küçük olmamasına dikkat edilmelidir. Poster hazırlama sürecinde, araştırmanın anlaşılabilmesi için kilit bilgilerin posterde olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. Posterleri size sunmalarını isteyerek prova yapmalarını sağlamanız yararlı olacaktır.

TÜBİTAK BİLİM FUARI’NA DOĞRU Proje Çalışmalarından Önce Fuarın yerini ve tarihini idarecilerle beraber çok önceden belirleyiniz. Fuar yeri olarak kütüphaneyi, spor salonunu, okulun kafeteryasını , bahçesini ya da genişse koridorlarını kullanabilirsiniz.

TÜBİTAK BİLİM FUARI’NA DOĞRU Fuardan 1 Ay Önce 1. Fuarın yerleşim planını, proje konularını, sunum saatlerini vb. içeren bir fuar programı hazırlayın. 2. Bir liste oluşturup ilgilileri fuara davet edin. Fuar tarihi ve yeri ile ilgili bilgilerin, okulun ve belediyenin web sayfasında yer almasını sağlayın. 3. Fuar alanının yerleşim planını ve gerekli malzemeleri hazırlayın. Fuar alanının güvenliği için gerekli tedbirleri alın. 4. Fuar organizasyonuna gönüllü olarak yardım edecek öğrenci ve velileri belirleyin. 5. Öğrenci ve velileri fuar çalışmaları hakkında bilgilendirerek gerekli hatırlatmaları yapın.

TÜBİTAK BİLİM FUARI’NA DOĞRU Fuardan 1 Gün Önce 1. Gönüllülerle beraber fuar alanını, masaları ve sunum tahtalarını düzenleyin. 2. Projelerin sunumu sırasında doğabilecek eksiklik ve aksaklıkları önceden tespit ederek gidermeye çalışın.

MAMAK İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ AR-GE ULUSAL PROJELER GÜLER TANRIVERDİ MEHTAP ŞAFAK ATİLA TEL: 0 505 319 43 91 TEL: 0 505 631 50 80 Mail: glrtnrvrd@gmail.com Mail: m.sfktl@gmail.com

HAYATA DAİR BİR PROJENİZ OLSUN KATILIMLARINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER