SINIF ORTAMININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Haz: Ahmet Ataç-Gülenaz Selçuk-Cihan Çakmak

ÜNİTENİN ÖRÜNTÜSÜ FİZİKSEL ORTAMIN DEĞİŞKENLERİ FİZİKSEL ORTAMIN ÖNEMİ SINIFIN BÜYÜKLÜĞÜ VE ÖĞRENCİ SAYISI ISI IŞIK RENK VE GÖRÜNÜM GÜRÜLTÜ TEMİZLİK SINIFIN YERLEŞİM DÜZENİ FİZİKSEL ORTAMIN DEĞİŞKENLERİ

SINIF ORTAMININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Sınıf, okul içerisinde eğitim öğretim etkinliklerinin gerçekleştiği ortamdır. Öğretmen, sınıfta belirli süre içerisinde belirlenen amaçlara ulaşabilme amacı taşımaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için öğretmen yeterlikleri ile birlikte, sınıf ortamının eğitim öğretim etkinliklerine uygun düzenlenmesi gerekmektedir.

FİZİKSEL ORTAMIN ÖNEMİ İyi yapılandırılmış sınıf ortamı, Öğrencilerin güdülenmesini kolaylaştırır. İstenmeyen davranışların azalmasına olanak sağlar. Etkinliklerden yararlanma istek ve yönelimini etkiler. Birlikte çalışma isteği oluşmasına katkıda bulunur.

FİZİKSEL ORTAMIN ÖNEMİ Fiziksel çevre, öğrenmenin çerçevesidir, öğrenmeyi destekler ya da engelleyebilir.

FİZİKSEL ORTAMIN DEĞİŞKENLERİ Yerleşim düzeni Temizlik Gürültü Renk ve görünüm Işık Isı Sınıfın büyüklüğü ve öğrenci sayısı

SINIFIN BÜYÜKLÜĞÜ VE ÖĞRENCİ SAYISI Sınıf içi etkinliklere göre sınıf büyüklükleri değişmektedir. Öğrenci sayısının azlığı, öğretmene kolaylık sağlar. Sınıf büyüklüğü, öğrenciye dolaşabileceği, eşyalarını koyabileceği, etkinliklerini yapabileceği alanlar bırakmalıdır. Öğrenci sayısının genel olarak 30’un üstünde olması istenmeyen bir durumdur. İdeal öğrenci sayısı, dersin niteliğine, eğitimin düzeyine ve türüne göre değişebilmektedir.Kalabalık sınıflarda öğrencilerin güdülenmesi ek zaman gerektirir. Öğrenci sayısının fazlalığı kullanılabilecek öğretim yöntem ve tekniklerinin yararlarını sınırlayabilir.

ISI Sınıfın aşırı sıcak veya soğuk olması, güdülemeyi olumsuz etkiler. İdeal sınıf ısısının 20 C olduğu kabul edilir. Sınıf ısısının düzenlenmesi, ısıtıcı ve soğutucularla yapılabileceği gibi, öğrencilere de ısı değişimiyle tutarlı giysi seçimi yapılabilmelidir.

Genellikle gün ışığına yakın bir aydınlatma tercih edilmelidir. IŞIK Sınıfta görme ya da okumanın rahatça yapılmasını sağlayacak bir aydınlatma olmalıdır. Genellikle gün ışığına yakın bir aydınlatma tercih edilmelidir. Sınıfın pencereleri gün ışığından yeterince yararlanmayı sağlayacak yönde ve büyüklükte olmalıdır.

RENK VE GÖRÜNÜM Renkler öğrencilerin fiziksel ve davranışsal durumunu etkilemektedir. Öğrencilerin gelişim özelliklerine göre sınıf renkleri değişiklik göstermelidir. Sınıf rengi diğer eşyalarla uyum içinde olmalıdır. Sınıfın görüntüsü, öğrencinin sınıfa isteyerek gelmesini sağlamalıdır.

Sınıf dışı gürültüler için fiziki yapının uygun olması gerekir. Rahatsız edici, işitmeyi engelleyici, dikkati dağıtıcı, ruhsal sağlığı bozucu bir değişkendir. Sınıf dışı gürültüler için fiziki yapının uygun olması gerekir. Gürültü zamanın iyi kullanılmasını engeller. Sınıf kurallarının gürültüyü içermesi gürültüyü azaltan bir etkendir. Gürültü

TEMİZLİK Temizlik alışkanlığı aile ve çevre ile birlikte yürütülebilecek bir etkinliktir. Sınıf kurallarında temizlik ile ilgili kurallar bulunabilir. Sınıfın temiz tutulması için, öğrencilere temizlik alışkanlığı kazandırmak önemlidir. Sınıflar toplu yaşamın gerçekleştiği yerler olduğu için devamlı temiz tutulmalıdır.

Sınıfın Yerleşim Düzeni Yerleşim düzeni, eğitimin etkin ve akıcı bir işleyişe kavuşturulmasına dönük eylemleri içerir. Davranışı değiştirmenin çok etkili bir yolu, çevreyi değiştirmektir. Sınıftaki araç gereçlerin hareketli olması, gerektiğinde istenilen biçimde düzenlenebilmesi önemlidir. Öğrencilerin oturma biçimleri, öğrencilerin fiziksel özellikleri, dersin özellikleri ve sınıf içindeki davranış biçimlerine göre düzenlenebilmelidir. İlk sınıflarda öğretmenler çeşitli etkenlere göre düzenlemeler yapabilirken, üst sınıflarda öğrencinin görüşleri alınmalıdır.

İYİ BİR SINIF DÜZENLEMESİ ÖRNEĞİ

SINIF YERLEŞİM DÜZENİ Sıralı (sütun) yerleşim düzeni Bireysel yerleşim düzeni Çok gruplu yerleşim düzeni Tek grup düzeni

SIRALI (SÜTUN) YERLEŞİM DÜZENİ Kalabalık sınıflar için uygundur. Öğretmen merkezli yerleşim düzenidir. Öğrenci etkileşimi ve katılımı azdır. Daha çok düz anlatımın kullanıldığı, öğrencilerin dinleme ve not alma etkinliklerine uygun bir düzendir.

SIRALI (SÜTUN) YERLEŞİM DÜZENİ

BİREYSEL YERLEŞİM DÜZENİ Öğrencilerin bağımsız olarak kullanabildikleri tek kişilik sıra ve masalarla oluşturulabilen yerleşim düzenidir. Bu yerleşim düzeninde öğretmen ve öğrenciler değişik biçimlerde bir araya gelebilirler.

BİREYSEL YERLEŞİM DÜZENİ A R Ç L AR ÖĞRETMEN MASASI YAZI TAHTASI

ÇOK GRUPLU(KÜME) YERLEŞİM DÜZENİ Sınıf ortamında, küçük gruplarla çalışma düşüncesine uygun öğrencilerin bir masa etrafında grup oluşturmasıyla gerçekleştirilen yerleşim düzenidir. İşbirliğine dayalı öğretim, tartışma ve diğer küçük grupla öğretim yöntemleri için uygundur. İyi bir plan ve gözetim gerektirir.

ÇOK GRUPLU(KÜME) YERLEŞİM DÜZENİ

TEK GRUP DÜZENİ Bu düzende çember ve U modellerinden herhangi biri uygulanabilir. Sınıftaki öğrencilerin bir grup olarak düşünüldüğü, öğrencilerin birbiriyle iletişim kurabildiği, derse aktif olarak katıldığı, ilginin dağılmadığı ve istenmeyen davranışların kolaylıkla belirlenebildiği bir yerleşim düzenidir.

TEK GRUP DÜZENİ

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.