II. BAYEZİT DÖNEMİ (1481 – 1512) * Cem Sultan Olayı : Cem Sultan II. Bayezit’a karşı Memlükler’in de kışkırtmasıyla birkaç kez taht mücadelesine girişmişse de mağlup olarak Rodos şövalyelerine sığınmış ve onlar tarafından papaya götürülmüştür. Not : Böylece olay uluslararası bir sorun haline gelmiştir.

Cem Sultan olayı yüzünden ; - Batı’daki seferler duraklamış, - Endülüs Emevileri’ne gerekli yardım yapılamamış, - Safevi tehlikesi önlenememiş, - II. Bayezit döneminin sönük geçmesine sebep olmuş, - Papa ve Avrupa tarafından baskı unsuru olarak kullanılmıştır.

* Karamanoğulları’nın Yıkılması (1483) : Karamanoğulları’na 1483 yılında II. Bayezit tarafından kesin olarak son verilmiştir. * Boğdan’ın Fethinin Tamamlanması (1484) : Kili ve Akkerman alınarak Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır. Böylece Kırım ile kara bağlantısı sağlanmış ve Lehistan ile ilişkiler başlamıştır.

Osmanlı – Memlük İlişkileri (1485 – 1491) İlişkilerin Bozulma Sebepleri : - Fatih zamanından beri devam eden Hicaz su yolları sorunu - Cem Sultanı kışkırtmaları - Ramazan ve Dulkadiroğulları beylikleri üzerinde hakimiyet mücadelesi - Karamanoğulları’nı desteklemeleri - Hindistan’dan gönderilen hediyelere Memlükler’in el koymaları, Savaşlardan kesin bir sonuç alınamamış, Ramazanoğulları Beyliği toprakları vakıf toprağı olduğu için Memlüklü nüfuzuna bırakılmıştır.

* Osmanlı – Venedik Savaşları (1499 – 1502) Modon, Koron, İnebahtı ve Navarin alınmıştır. * Şehzade Selim’in İsyanı : Trabzon sancak beyi Yavuz, Rumeli’de sancak beyliği istemişse de verilmemiş ve isyan etmiştir. Başarılı olamamış, fakat bu savaşta ordunun hayranlığını kazanmıştır. Ordunun baskısı üzerine II. Bayezit Yavuz’u tahta geçirmek mecburiyetinde kalmıştır.

II.BEYAZİD DÖNEMİNİN SÖNÜK GEÇMESİNİN SEBEPLERİ *II.Beyazid’in Savaşı sevmeyen kişiliği *Cem Sultan olayı * Kendisi hayatta iken çocukları arasında taht kavgası yaşanması

YAVUZ SULTAN SELİM DÖNEMİ (1512 – 1520) * Şehzadeler sorunu : Yavuz kardeşlerini ve yeğenlerini ortadan kaldırarak rakipsiz olarak tahtta kaldıktan sonra asıl amacı olan Safevi tehlikesini önlemek için sefere çıkmıştır

Çaldıran Savaşı (1514) : Sebebi; * Şah İsmail’in Anadolu’da Şiiliği yayması ve isyanlar çıkartması Sonuçları : - Belli bir süre için Safevi tehdidi ve Şii tehlikesi önlenmiştir. - 1515 Turandağ Savaşı’yla Dulkadiroğulları’na son verilmiştir. - İrandan önemli bilim adamları İstanbula getirilmiştir Not-1: Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır. Not-2: Memlükler’le sınır komşusu olunmuştur.

MISIR SEFERİ(Osmanlı – Memlük Savaşları (1516 – 1517) Mercidabık ve Ridaniye savaşları Sebepleri : - Memlükler’in Safeviler ile işbirliği yapması - Ramazanoğulları üzerinde hakimiyet mücadelesi - Yavuz’un İslam dünyasında birliği sağlamak istemesi - Baharat yolunu ele geçirmek istemesi

Sonuçları : - 1516 Mercidabık Savaşı’nda Kansu Gavri mağlup edilerek Suriye, Filistin ve Kudüs, 1517 Ridaniye Savaşı’nda Tomanbay mağlup edilerek Mısır ve savaşılmadan Hicaz ele geçirilmiştir. - Memlüklüler yıkılmıştır. - Halifelik Osmanlılar’a geçmiştir. - Osmanlı devlet yönetiminde dini özellik önem kazanmış, teokratik bir yapıya kavuşmuştur. - Çok büyük ganimetler elde edilmiş ve hazine altınla dolmuştur. - Baharat yolu Osmanlı eline geçmiştir. - İslam dünyasında birlik sağlanmıştır. - Venedikliler, Kıbrıs için Memlükler’e ödediği vergiyi Osmanlı’ya ödemeye başlamışlardır.

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN DÖNEMİ (1520 - 1566) İÇ İSYANLAR : * Canberdi Gazali İsyanı (1521) Şam – siyasi * Ahmet Paşa İsyanı (1524) Mısır – şahsi * Baba Zünnun İsyanı (1526) Yozgat – ekonomik * Kalenderoğlu İsyanı (1527) Karaman – dini

BATI SEFERLERİ : * Belgrat’ın Fethi (1521) Orta Avrupa’nın kapıları Osmanlılar’a açılmıştır. * Mohaç Meydan Muharebesi (1526) : Macar kralı Layoş’un Şarlken ve Ferdinand’a güvenerek Osmanlı aleyhine çalışması üzerine sefere çıkan Kanuni, Mohaç’ta Macaristan ordusunu imha etmiştir. Erdel beyi Yanoş, Macar kralı yapılmış, Macaristan Osmanlı’ya bağlanmış, bu durum Osmanlı-Avusturya ilişkilerinin bozulmasına neden olmuştur.

I. Viyana Kuşatması (1529) : Ferdinand’ın Yanoş’un krallığını kabul etmeyerek saldırması üzerine Kanuni yeni bir sefere çıkmıştır. Ferdinand karşısına çıkmayınca Viyana’yı kuşatmış, fakat ordunun hazırlıksız olması ve mevsimin geçmesi nedeniyle başarılı olunamamıştır.

* Almanya Seferi (1532) : Ferdinand’ın tekrar Macaristan’a saldırması üzerine meseleye köklü çözüm bulmak amacıyla Kanuni, Şarlken üzerine sefere çıkmıştır. Karşısına hiçbir ordu çıkmamıştır. Ferdinand’ın barış teklifini İran sorunu yüzünden kabul etmiştir. 1533 İstanbul Antlaşmasına göre; ¨ Ferdinand, Yanoş’un Macar krallığını kabul edecek. ¨ Avusturya kralı protokolde Osmanlı sadrazamına eşit sayılacak ¨ Barış süresi Avusturya’ya bırakılacak ¨ Avusturya yıllık vergi ve tazminat ödeyecek. Not: Avusturya ile yapılan ilk antlaşmadır. Osmanlılar Avusturya’ya üstünlüğünü kabul ettirmiştir.

* Macaristan’ın Osmanlı Topraklarına Katılması (1541) : Ferdinand, Yanoş’un oğlu Sigismund’un Macar krallığını kabul etmeyerek saldırınca sefere çıkan Kanuni Macaristan’ı 3 parçaya bölmüştür. Asıl Macaristan Budin eyaleti olarak Osmanlı’ya katılmış, Erdel, Sigismund’a, Macaristan’ın küçük bir bölümü de vergi karşılığında Avusturya’ ya bırakılmıştır. * Zigetvar Seferi (1566) : Ferdinand’ın yerine geçen oğlu Maximilyen’in saldırısı üzerine Kanuni 13. ve son seferine çıkmıştır. Kale fethedilmeden bir gün önce ölmüş, kalenin fethini gerçekleştiren Sokullu Mehmet Paşa sefere devam etmeyerek geri dönmüştür.

 FRANSA’YLA İLİŞKİLER : Kanuni, Şarlken’in Avrupa’da tek güç olmasını engellemek amacıyla bir taraftan Reform hareketlerini desteklerken diğer taraftan yaptığı seferlerle Fransa Kralı Fransuva’yı kurtarmış ve tahta Şarlken karşısında güçlü tutabilmek için ekonomik ayrıcalıklar verilmiştir.

1535 Kapitülasyon Antlaşması’na göre ; - Fransızlar Osmanlı sularında serbestçe ticaret yapabilecekler - Fransız tüccarlardan düşük gümrük vergisi alınacak - Osmanlı ülkesinde yaşayan Fransızlar’ın kendi aralarındaki davalara Fransız hakimler bakacak - Osmanlı ile olan sorunlarda ise davalara Osmanlı mahkemeleri bakacak, fakat tercüman bulundurabilecekler - Aynı haklardan Osmanlı Devleti de yaralanabilecek - Bu antlaşma iki hükümdar hayatta kaldığı sürece devam edecektir. Not : 1740 yılında I. Mahmut zamanında kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir.

OSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİ (1534 – 1555)   Kanuni’nin Avrupa’daki meşguliyetinden faydalanmak isteyen İranlılar sınırda karışıklıklar çıkarınca Kanuni İran üzerine 3 sefer düzenlemiştir. Son seferinde kışı Amasya’da geçirerek ertesi yıl İran’ı ortadan kaldırmayı düşünmüşse de gönderilen elçilerle bir antlaşma yapılmıştır. 1555 Amasya Antlaşmasına göre ; Bağdat, Nahçivan, Erivan ve çevresi Osmanlı’ya katılmıştır. Not : İran ile yapılan ilk resmi antlaşmadır.

KANUNİ DEVRİ DENİZLERDEKİ FAALİYETLER Rodos'un Fethi (1522): Rodos'ta bulunan Sen Jan şövalyeleri Türkler'in Akdeniz'deki ticaretine engel olduğundan Osmanlı Rodos'u fethetmiştir. Sonuç: Ege Türk gölü haline gelmiştir. Cezayir'in Topraklarımıza Katılması (1533): Toprakların hakimi olan Barbaros Osmanı'ya katılınca Cezayirde topraklarımıza katılmıştır.

PREVEZE DENİZ SAVAŞI (1538) SEBEBİ :Osmanlı Devleti'nin Ege ve Akdeniz'de güçlenmesini istemeyen Haçlı donanmasının saldırısı üzerine yapılmıştır. önemi: Akdeniz bir Türk gölü haline gelmiştir. Trablusgarp'ın Alınması (1551): Turgut Reis komutasında Osmarlı donanması Trablursgarb'ı alarak Akdeniz'deki üstünlüğünü perçinlemiştir. Cerbe Deniz Savaşı (1560): Haçlı donanması büyük bir bozguna uğramıştır. Böylece Batı Akdeniz ve Kuzey Afrika da Türk üstünlüğü kesinleşmiştir. Malta Adasının Kuşatılması (1565): Bu adadaki Sen Jen şövalyeleri Osman'lıya çok fazla zarar veriyordu. Osmanlı buna son vermek için adayı kuşatmıştır, ancak başarılı olamamıştır.

HİNT DENİZ SEFERLERİ (1538 – 1553) : Hint müslümanlarının yardım isteği, bölgedeki Portekiz üstünlüğüne son vermek, Kızıldeniz’de yeniden üstün konuma gelebilmek için 4 sefer düzenlenmiştir. 1638 – Hadım Süleyman Paşa, 1551 – Piri Reis, 1552 – Murat Reis, 1553 – Seydi Ali Reis seferleri gerçekleştiren kaptanlardır. BAŞARISIZLIK NEDENLERİ Sefere gereken önemin verilmemesi, Osmanlı kaptanların tecrübesizliği, donanmanın okyanuslara dayanıklı olmaması ve Hint müslümanlarından gerekli desteğin alınamaması üzerine seferlerde istenilen başarı sağlanamamıştır. SONUCUNDA Yemen, Aden, Arap yarımadası, Maskat çevresi hakimiyet altına alınmış, Kızıldeniz’deki Portekiz üstünlüğüne son verilmiş, Kızıldeniz, Basra Körfezi Osmanlı denetimine girmiştir.

SOKULLU MEHMET PAŞA DÖNEMİ(1564- 1570) Kanunî, II. Selim ve III. Murat'a sadrazamlık yapmıştır. Devlet yönetiminde etkili olduğu için döneme adını vermiştir. 1570'de Kıbrıs'ın fethi ile Doğu Akdeniz kesin olarak Osmanlı egemenliğine girmiştir, inebahtı Deniz Savaşı'nın zeminini hazırlamıştır.

Tunus'un Fethi (1574): ispanyolların elinden alınmıştır Tunus'un Fethi (1574): ispanyolların elinden alınmıştır. Lehistan'ın Osmanlı Himayesine Alınması (1575): Lehistan'ın kralın ölmesiyle Osmanlı kendi istediği kişiyi kral seçtirerek Lehistan'ı himayesi altına aldı. Fas'ın Osmanlı Himayesi Alınması(1578): Osmanlı Vadi's Seyl Savaşını kazanarak Portekizliler'i Fas'tan çıkardılar.

KANAL PROJELERİ Süveyş Kanalı Projesi (1568): Akdeniz ile Kızıldeniz'i birleştirecek Hint Okyanusu'na açılmayı sağlayacak bir projedir. *Osmanlı bu sayede Akdeniz ticaret yolunu tekrar canlandırmayı hedefliyordu, ancak bu kanal 1869'da Fransa tarafından açılmıştır.

Don- Volga Kanalı Projesi (1569): Osmanlı bu iki ırmağı birleştirerek: Don- Volga Kanalı Projesi (1569): Osmanlı bu iki ırmağı birleştirerek: *ipek ticaret yolunu canlandırmayı *iran'ı deniz yoluyla kuzeyinden sıkıştırmayı *Rusya'nın güneye doğru ilerlemesini engellemeyi * Hint deniz yolunu kısaltmayı

Karadeniz- Marmara Projesi (1591): Marmara Denizini Karadeniz'le 2 Karadeniz- Marmara Projesi (1591): Marmara Denizini Karadeniz'le 2. bir yolla birleştirmeyi (Sakarya Irmağı vasıtasıyla) düşünüyordu.

İnebahtı Deniz Savaşı (1571): Kıbrıs'ın kaybedilmesi üzerine Papa önderliğinde Haçlı donanması kurulmuştur. Savaş sonunda Osmanlı donanması Haçlılar'ın karşısında ilk ağır yenilgisini almıştır. Osmanlı 6 ay gibi kısa sürede büyük bir donanma kurmuştur. Çekinen Venedikliler barış istemiştir