HALKLA İLİŞKİLERE YAKIN KAVRAMLAR
1- Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar -Tanıtım -Reklam -Lobicilik -Propaganda -Pazarlama 2-Halkla İlişkiler Biriminin Genel Organizasyon içindeki yeri 3-İşyerinde Halkla ilişkiler açısından bulunması gereken özellikler 4-Çalışanlarda Bulunması gereken özellikler
Halkla İlişkiler Nedir? -Halkla ilişkiler, bir kurumun kamuoyunda yarattığı olumlu imajdır. -Halkla ilişkiler yapılan doğru, dürüst ve güzel olan şeyleri halkla paylaşmaktır. -Halkla ilişkiler bir tanıma ve tanıtma sanatıdır. -Halkla ilişkiler, hedef kitleyi etkilemek için yapılan planlı ve bilinçli çalışmalardır.
Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi HALKLA İLİŞKİLERE YAKIN KAVRAMLAR 1-TANITIM Tanıtım; bir olay, bir birey, bir grup veya bir ürün konusundaki bilginin hedef kitlenin olumlu olarak dikkatini çekmek içim haber araçları ve diğer kanallarla yayılmasıdır. Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi Halkla ilişkilerin en geçerli ve en kısa tanımlarından biri de “Halkla ilişkiler bir tanıma ve tanıtma sanatıdır” denilebilir. Birçok kuruluşta halkla ilişkiler Tanıtım ve Halkla İlişkiler” birimi olarak yer alır.
HALKLA İLİŞKİLERE YAKIN KAVRAMLAR 1-TANITIM Halkla ilişkiler biriminin amacı, hiç kuşkusuz örgütü halkla tanıtma ve benimsetmektir. Örgütün misyonu, vizyonu, değerleri, organizasyon yapısı ve topluma katkıları çeşitli kitle iletişim araçlarıyla hedef kitleye aktarılmaya çalışılır.
Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi 1-TANITMA Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi Tanıtım işlevinin tek yönlü olması nedeniyle halkla ilişkilerden ayrıldığı izlenir. Halkla ilişkiler önce tanıma sonra tanıtmaya dayanır. Tanıtma halkla ilişkiler sürecinin ikinci bölümünü oluşturur.
Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi 1-TANITIM Halkla İlişkiler ve Tanıtım İlişkisi Bir iş yapılmadan tanıtıma girilirse etkin olmaz.Fakat unutulmamalıdır ki bir halkla ilişkiler tekniği olarak tanıtım olmadan da iş yapmak kolay değildir.Olayın kamuoyuna benimsetilmesi ve desteğinin elde edilmesi için etkin bir tanıtma kampanyasının yürütülmesi gerekir. Tanıtım sabır,para ve koordinasyon gerektirir. Bugün bütün dünyada turizm,siyasal,ekonomik ve kültürel konularda tanıtıma çok büyük önem verilmekte, lobiler kurulmakta,broşür ve bültenler yayınlanmaktadır.
REKLAM Halkla ilişkiler ürün değil erdem anlatmaktadır. Reklam, gereksinmesini karşılayacak olan müşterisine ürünü tanıtır, müşteri ile bağ kurar, ürünü ayırt edici bilgi verir. Öte yandan, halkla ilişkiler, kurumun saygınlığını sağlama ve kamu çevrelerini etkileme gibi saygınlık ve örgütün ‘kendini gerçekleştirmesi’ gibi daha üst düzey gereksinimlerin tatmin edilmesine ilişkin motiflerle ilgilidir. Reklam, tüketimi öğretmek amacıyla hareket ederken, halkla ilişkiler ‘kalıcı olmak ‘için faaliyet göstermektedir.
2-REKLAM Halkla İlişkiler ve Reklam İlişkisi Reklamcılık bir mal ya da hizmetin tüketicilere kitle iletişim araçlarıyla tanıtılarak onu satın almaya yönlendirici çabalar olarak tanımlanabilir. Halkla İlişkiler ve Reklam İlişkisi Halkla ilişkiler firma adına bir tanıtım işlevini üstlenmekte olduğundan aralarında ilginç benzerlikler bulunduğu bir gerçektir. Reklam, tüketimi öğretmek amacıyla hareket ederken, halkla ilişkiler ‘kalıcı olmak’ için faaliyet göstermektedir.
Reklam ve Halkla İlişkiler arasındaki farklar: 1-Mesaj Açısından: Reklam ya da mesaj, doğrudan satışı yapılacak ürün veya fikirle ilgilidir. Halkla ilişkiler ise o ürünü üreten işletme ya da kuruluşu esas alır. 2-Kullanılan iletişim araçları açısından: Reklam, kitle iletişim araçları kullanılarak yapılır. Halkla ilişkilerde ise kitle iletişim araçlarının yanı sıra yüz yüze ilişkiler, sergiler , konferanslar, işletme gezileri gibi diğer tanıtma teknikleri de kullanılır.
2- REKLAM Reklam ve Halkla İlişkiler arasındaki Farklar 3-Ödenen ücret açısından: Reklam da mutlaka kitle iletişim araçlarına ödenen bir bedel, ücret söz konusudur. Halkla ilişkilerde de medyalara ücret ödenebilir fakat bu şart değildir. 4-İletişim İçeriği yönünden: Reklam tek yönlü bir iletişim aracıyken, halkla ilişkiler çift yönlü iletişim sürecidir. 5-Zaman açısından: Reklam da amaç, kısa vadede söz konusu ürünün satışına katkıda bulunmaktır. Oysa halkla ilişkilerin amacı kurum hakkında çevrede olumlu imaj yaratmak, kurumun genel bir güven ve destek sağlamaktır. Dolayısıyla reklama göre daha uzun vadeli amaçlar peşindedir. 6-Hedef Kitle açısından: Reklamın hedef kitlesi sadece mevcut ve potansiyel tüketicilerdir. Oysa halkla ilişkilerde tüketici dahil, tüm kamuoyudur.
Halkla İlişkiler ve Lobicilik İlişkisi Lobicilik , kamu yönetiminde yasa yapıcı ya da karar verici konumunda olan kişileri bilgilendirme ve etkileme çabaları olarak tanımlanabilir. Lobicilik faaliyetlerini sürdürmek amacıyla belirli ücret karşılığında gerçekleştirilen profesyonel firmalar adeta bir halkla ilişkiler şirketi gibi kurulabilmektedir. Bu şirketler müşterileri adına kamuoyu oluşturma, karar organlarını etkileme, kurumu tanıtma gibi eylemlerde bulunmaktadırlar. Halkla İlişkiler ve Lobicilik İlişkisi Lobicilik kamu kesimi üzerinde yasama ve karar alma mekanizmalarını etkileme amacı gider. Ancak halkla ilişkilerden ayrılan yönü, lobiciliğin çoğu kez bir siyasi amacı bulunması ve bu doğrultuda etkileme aracı olarak kullanılmasıdır. Oysa halkla ilişkilerde ülkenin değil, kurumların sosyal ve ekonomik çıkarları gözetilir.
Halkla İlişkiler ve Propaganda İlişkisi Propaganda; iletişim araçlarından yararlanılarak birey veya grupların tutumlarını belirleyip biçimlendirmek, denetim altına almak veya değiştirmek için yapılan bilinçli girişimlerdir. Propaganda doğrudan doğruya kişilerin fikirlerini değiştirmeye yönelik faaliyetleri içermektedir. Halkla İlişkiler ve Propaganda İlişkisi Halkla İlişkiler bir propaganda faaliyeti değildir.Halkla ilişkiler, kuruluşla hedef kitlesi arasında karşılıklı ve iki tarafında yararına olan bir diyalog kurmayı amaçlar. Halkla ilişkiler, halkın sesine kulak verme ihtiyacından doğmuştur. Hedef kitleye gönderilen mesaj, hedef kitleyi olumlu etkilemekte ve ondan gelen cevaba göre de kuruluş, kendisi hakkında düşünülenleri, eleştirileri öğrenerek tutumuna yön vermektedir. Propaganda ise tek taraflı bir mesaj bombardımanı, beyin yıkama çalışmasıdır. Hedef kitleden gelen cevaplara, eleştirilere önem vemez.
5-PAZARLAMA Pazarlama, kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayacak değişimleri gerçekleştirmek üzere, fikirlerin, malların, hizmetlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, tutundurulması ve dağıtılmasına ilişkin planlama ve uygulama sürecidir. Halkla İlişkiler ve Pazarlama İlişkisi Pazarlama, temel işlevi bakımından araştırma yapar, bir talep yakalar, tüketici beklentilerini pazarlama hamuru içinde biçimlendirir ve ürün/hizmet üretimini gerçekleştirecek üretim-satış etkinliklerini tanımlar. Pazarlama iletişimi de bu tanımdan hareket ederek tüketici ile iletişim kurar. “Bu ürünü al, senin gereksinimlerini bu ürün karşılıyor” mesajını tüketiciye iletir. Kısaca ortada bir öykü vardır. Ve bu öykünün tarafları vardır. “Ürünü/hizmeti üretenler ile bunları alanlar”. Dolayısıyla kurum ve ürün tanıtımında halkla ilişkiler ve pazarlama iç içe geçmiş niteliğiyle, birbiriyle sıkı ilişki halinde olan çok yakın komşu görünümü taşımaktadır.
HALKLA İLİŞKİLER BİRİMİNİN GENEL ORGANİZASYON İÇİNDEKİ YERİ Organizasyon (örgütlenme) en kısa tanımla, bir kuruluşta yapılacak işler, bu işleri yapacak kişiler ve dikey-yatay ilişkiler bütünüdür. Halkla ilişkiler sorumluluğu sadece halkla ilişkiler biriminde çalışan uzman yetkili kişilerin üstüne yüklenmez. Bir işletmenin genel müdüründen işçisine ve memuruna kadar herkesin halkla ilişkiler sorumluluğu vardır. Küçük işletmelerde işletme sahibi halkla ilişkiler sorumluluğunu bizzat yüklenir. Orta büyüklükteki bir işletmede bu işleri yürütmek üzere firma içinde pazarlama ya da personel bölümüne bağlı halkla ilişkiler uzmanının çalıştığı görülür.
HALKLA İLİŞKİLER BİRİMİNİN GENEL ORGANİZASYON İÇİNDEKİ YERİ Büyük işletmelerde bağımsız halkla ilişkiler bölümünün genel organizasyon yapısı içinde yer aldığı görülür. Halkla ilişkiler Bölümünün yapması gerekenler: -Hedef kitleye ilişkin bilgi toplamak, -Plan ve program hazırlamak, -Bütçe hazırlamak, -Ortaklara şirkete ilişkin bilgi vermek, -İşletmenin içinde bulunduğu kişi ve kuruluşlara yazışma ve duyuru hazırlamak, -Basın bülteni hazırlamak, -Tanıtıcı el kitapçığı, broşür ve işletme gazetesi çıkarmak,
HALKLA İLİŞKİLER BİRİMİNİN GENEL ORGANİZASYON İÇİNDEKİ YERİ Halkla ilişkiler Bölümünün yapması gerekenler: -İşletmeyi gezmek isteyenlere yardımcı olmak, -Tüketici ve meslek birlikleriyle ilişki kurmak, -Özel gün, sergi, toplantı, seminer ve konferanslar düzenlemek, -Üst yöneticilere halkla ilişkiler politikasını oluşturucu önerilerde bulunmak
İŞ YERİNDE HALKLA İLİŞKİLER AÇISINDAN BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER Halkla ilişkiler uzmanlarında belirli özellikler aranması doğaldır, ancak yeterli değildir. En az halkla ilişkiler uzmanları kadar işyerinin de belirli özellikler taşıması gerekir. Bu özellikler; 1.Güven Verici Olma: Çalışma yeri olarak kullanılan binanın halkla güven sağlayacak bir yapıda olması gerekir. Rekabetin geçerli olduğu ticaret kuruluşlarında ve özellikle bankalarda bu konu çok önemlidir. 2.Temizlik:Binayı ve gereçleri daha güzel, daha sevimli gösterir. Özellikle yiyecek, içecek satan yerlerde olduğu gibi, bilinçli bir seçme nedeni olmasa bile, binası ve gereçleri temiz olan kuruluşlar daha tercih edilir.
İŞ YERİNDE HALKLA İLİŞKİLER AÇISINDAN BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER 3.İç Açıcılık: Halka hoş görünmek isteyen bir kuruluş iç açıcı bir binada çalışmalıdır. -Binanın dış görünüşünün güzel olması -İyi ışıklandırılmış,açık renge boyanmış olması 4.Düzen: Halkın beğenisini kazanmak isteyen kuruluş düzenli olmalıdır. -Çeşitli kullanılan araçların uygun yerlerde konulması -Masanın üstünün, dolapların dağınık olmamalı,
ÇALIŞANLARDA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER Bir kişi üzerinde ilk izlenim son derece önemlidir. Halkla çok sıkı ilişkiler içinde bulunan bir kuruluşta çalışan elemanlar üstüne başına, davranışına, giyim ve kuşamına özen göstermeli ve dikkatli olmalıdır. 1.Davranış:Bir firmayı temsil eden kişinin firmaya gelen herkese sıcak, sempatik, insancıl ve güler yüzlü yaklaşması, halkla ilişkiler açısından son derece önemlidir. Önemli olan statü farkı yaratmaksızın herkesin bir halkla ilişkiler savaşçısı gibi firma adına temas kurulan kişilere yardımcı olmak, bilgilendirmek, yol göstermek, işleri hızlandırmak kısaca o kişinin yanında yer almaktır.
ÇALIŞANLARDA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER 2.Duruş: Halkla ilişkilerde elemanların duruş ve tavırları son derce önemlidir. Örneğin; masa kenarlarına dayanmak, sandalyeye yan oturmak, konuşurken çay, kahve, sigara içmek hoş değildir. 3.Giyim ve Bakım: Kurum personeli karşı tarafta olumlu izlenim bırakmak için giyim, kuşam ve bakımına da özen göstermelidir. Düzensiz, dağınık ve temiz olmayan bir giyim, kuşam olumsuz etki yaratır.
KAYNAKLAR 1- Sabuncuoğlu, Z. (2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler KAYNAKLAR 1- Sabuncuoğlu, Z.(2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler. Aktüel Yayınları, İstanbul.
TEŞEKKÜRLER…..