Medya Okuryazarlığı ve Çocuk 10. Sunum

Medya Okuryazarlığı Medya okuryazarlığı medya mesajlarına ulaşma, çözümleme ve iletme yeteneği olarak tanımlanabilir. Medya okuryazarlığı eğitimi küreselleşme getirileri, ekonomik dengeler, bilgi kirliliği içinde cevapları bulmaktan çok doğru soruları sormayı öğretir.

Medya Okuryazarlığının Aşamaları 1) Televizyonun karşısında geçirilen zamanın farkında olmak 2) Eleştirel izlemenin özel becerilerini öğrenmek 3) Kitle medyasının sosyal, ekonomik ve politik incelemesi yardımıyla küresel ekonomiyi nasıl sürdürdüğünü anlamak 4) Medyayı doğru okuyarak yaşadığı çevreye ve ülkesine duyarlı, yaşadıklarını akıl süzgecinden geçirebilmek, 5) Televizyon, video, sinema, reklamlar, internet gibi ortamlardaki mesajlara ulaşarak bunları çözümleme, değerlendirme ve aktarma yeteneği kazanmak, 6) Yazılı, görsel, işitsel medyaya karşı eleştirel bakış açısı kazanmak, 7) Toplumsal yaşama daha etkin katılma yetisi oluşturmaktır

Eleştirel Medya Okuryazarlığı 1. Tüm medya mesajları kurgudur, dolayısıyla gerçeği inşa eder. 2. Medya mesajları kendi kuralları olan yaratıcı bir dil kullanılarak oluşturulur. 3. Bireyler aynı medya mesajlarını farklı değerlendirir. 4. Medyanın iliştirilmiş değerleri ve bakış açıları vardır. 5. Medya para ve güç kazanmak için kurulmuştur. 6. Duygusal etki oluşturmak için özel teknikler kullanılmaktadır. 7. Medyanın kimin yararına olduğu ve kimi neden dışladığı soruları önemlidir. 8. Medyaya karşı edilgen değil; aktif olmak medyanın kurbanı olmamanın gereğidir.

Medya okuryazarlığının hedefleri 1- Demokrasi, yurttaşlık bilinci ve siyasal katılımı teşvik etme, 2- Irk, sınıf ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığını asgariye indirme, 3- Uyuşturucu kullanımı-şiddeti önleme, 4- Eğitim düzeyini iyileştirme vs. gibi Medya okuryazarlığı, demokratik toplumlarda katılımın sağlanması açısından önemli olduğu kadar, sosyal adaletin ve eleştirel vatandaş olmanın gereklerinden birini de oluşturmaktadır.

European Centre for Media Literacy -ECML medyanın fikir, bilgi ve haberi bir başkasının bakış açısıyla nakletmek üzere kurulduğunu anlamak duygusal etki oluşturmak için özel tekniklerin kullanıldığını anlamak bu tekniklerin, amaçladıkları ve doğurdukları etkilerin ayırdına varmak medyanın bazı kişilerin yararına çalıştığını , bazılarını ise dışladığını anlamak medyadan kimin yararlandığı , kimin, neden dışlandığı sorularını sormak ve cevabını bulmak alternatif bilgi ve eğlence kaynaklar ı aramak medyayı kendi yararı ve zevki için kullanmak edilgen olmak yerine aktif olmak yeni öğrenme kültürü dijital okuryazarlığa hazırlanmak

Soru 1: Medya okuryazarlığı eğitimi çocukları ve gençleri negatif medya etkilerinden korumayı amaç edinmeli midir? “Çocuklara medya metinlerini yapıbozuma uğratmaları (deconstruct) öğretilebilirse, sihirli ‘mantra’ gider ve o zaman çocuklar, fantazi tarafından aldatılmaz, şiddet tarafından sömürülmez ya da ticari niyetler tarafından manipüle edilmezler. Bu senaryoya göre, medya eğitimi, tetanoz aşısının pedagojik muadilidir” (Bazalgette, 1997, s. 72).

Soru 2: Pratik medya üretimi uygulaması medya okuryazarlığı eğitiminin ana temellerinden biri olmalı midir? Bazı eğitimciler, gençlerin, fotoğraf çekmek, öykü kareleriyle (storyboard) düşünceleri planlamak ve organize etmek, metinler yazmak ve kamera önünde oynamak, kendi internet sayfalarını tasarlamak veya bir haber öyküsünü bildirmek deneyimlerini yaşamadıkça kitle iletişiminin gerçek anlamda eleştirel tüketicileri haline gelemeyeceklerine inanmaktadırlar.

Soru 3: Medya okuryazarlığı popüler kültür metinlerini incelemeli midir? Medya okuryazarlığı eğitiminde popüler kültür vurgusu, geniş bir biçimde, bu eleştirel düşünme biçimini, bilgi (information) okuryazarlığını, bilgisayar okuryazarlığınıve yazım (print) okuryazarlığını içeren ilişkili diğer kavramlardan neyin ayırdığıdır

Soru 4: Medya okuryazarlığı bariz bir politik veya ideolojik amaç gütmeli midir? Medya okuryazarlığı pedagojisi, mesajların nasıl kurulduğuna ilişkin soruları davet eder; eğitimciler haklı olarak, mesaj üretiminin ve mesaj tüketiminin çevresindeki güç dinamiklerini araştırmanın anlamlı politik ve sosyal eylemler için fırsatlar yarattığını belirtirler. Ancak bir dizi siyasa lideri, medya okuryazarlığı becerileriyle sosyal ve politik savunuculuk arasında doğrudan temas olmaksızın, medya okuryazarlığının eylemi teşvik etmekten çok, eylem yerine geçen bir olgu olarak yozlaşabileceğine ilişkin korkularını dile getirmektedirler

Soru 6: Medya okuryazarlığı kendine ait bir uzmanlığı olan bir ders olarak mı yoksa halihazırdaki derslerle birleştirilerek mi öğretilmeli? Esas olarak her eğitimci, medya okuryazarlığı kavramlarının müfredat içine yedirilmesinin değerini takdir eder. Medya metinleri, içeriği aktarmak için fen, sosyal bilgiler, tarih, sanat ve edebiyat öğretiminde kullanılmaktadır.

Soru 7: Medya okuryazarlığı girişimleri medya organizasyonları tarafından finansal açıdan desteklenmeli midir? Medya kuruluşlarının, kendi amaçlarına hizmet etmek için, etkili bir biçimde, medya okuryazarlığı hareketini kendileri belirleyerek ve kamuoyunun medya eleştirisinin hiçbir şekilde yüksek sesli, rahatsız edici ve keskin olmamasını sağlayacak biçimde yumuşatarak, anti-medya konumunu aldıklarına inanılmaktadır

Tavsiye makale MEDYA OKURYAZARLIĞI VE OKUL ÖNCESİ ÇOCUK: EBEVEYNLERİN MEDYA OKURYAZARLIĞI BİLİNCİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Özlem GÜNDÜZ KALAN Öğretmenler İçin El Kitabı (UNESCO)

Tavsiye Linkler http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/ http://media-and-learning.eu/ http://www.cocukvemedyahareketi.org/ http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/resimyarismasi.html https://www.youtube.com/watch?v=99SZ2zVCDb0 https://www.youtube.com/watch?v=4W0GSI9v5t8 https://www.youtube.com/watch?v=r6tvGezMLzw