ATLETİZM Şahısların yürüme,koşma,atma ve atlama gibi tabi hareketlerini ilmin ve tekniğin ışığı altında geliştirmek suretiyle metre ve zaman ölçüsünü değerlendiren ferdi ve takım sporudur.
ATLETİZMLE İLGİLİ GENEL BİLGİ 1900 lü yılların başında ülkeler arasındaki yarışmaların sıklaşması ve olimpiyatların süratli gelişmesi karşısında atletizmde uluslar arası bir idari organın kurulmasını gerekliliği ortaya çıkmıştır.1912 yılında Olimpiyat oyunlarından hemen sonra bir araya gelen ülke temsilcileri Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonunu oluşturmuştur.1922 yılında kurulan Türkiye Atletizm Federasyonu ise IAAF ‘a 1924 yılında üye olmuştur.Son şekliyle IAAF’a üye ülke sayısı 210 olmuştur
Bugünkü konumuyla Dünya Atletizmini idare eden IAAF bu faaliyetini biri başkan 27 üyeden oluşan bir Konsey ve ona bağlı çalışan 6 Komite ve 8 Komisyon ile yürütmektedir.Konsey üyeleri tüm IAAF üyesi ülkelerin temsilcilerinin oluşturduğu Kongre tarafından dört yıllık bir dönem için seçilir.
IAAF’ın Teknik Komitesi tarafından hazırlanmış ve kongrede kabul edilmiş yarışma kuralları iki yılda bir tekrar düzenlenerek yayımlanır.Kurallardaki değişiklikler IAAF üyesi Federasyonun Konsey’e teklifi Konsey’ce uygun bulunduğu taktirde Kongre de yapılacak oylama sonucu gerçekleşir.IAAF Kongresi iki yılda bir Dünya Atletizm Şampiyonasına paralel olarak toplanır.
IAAF Yarışma Kuralları Olimpiyat Oyunlarında Dünya Şampiyonalarında Kıtalararası Yarışmalarda ve iki veya daha çok üye fedarasyonun atletlerinin yarıştığı tüm uluslar arası yarışmalarda uygulanmak zorunda olup, üye Federasyonların kendi ülkelerinde düzenleyeceği yerel yarışmalar için tavsiye niteliği taşımaktadır
IAAF Kurallarında geçen tüm ölçü ve ağırlıklar ise yalnız Gençler ve Büyükler kategorileri için verilmiş olup,Federasyonlar ülke şartlarına göre kendi yaş grupları ile bunlara uygun ölçü ve ağırlıkları uygulayabilirler
YAPILAN OLİMPİYATLAR YIL ÜLKE ŞEHİR 1896 Yunanistan Atina 1900 Fransa Paris 1904 Amerika St.Louıns 1906 Yunanistan Atina 1908 İngiltere Londra 1912 İsveç Stokholm 1916 Birinci Dünya Savaşı nedeniyle yapılamamış 1920 Belçika Anvers 1924 Fransa Paris
1940 İkinci Dünya Savaşı nedeniyle yapılmamıştır YIL ÜLKE ŞEHİR 1928 Hollanda Amsterdam 1932 Amerika Los-Angeles 1936 D.Almanya Berlin 1940 İkinci Dünya Savaşı nedeniyle yapılmamıştır 1944 İkinci Dünya Savaşı nedeniyle yapılmamıştır 1948 İngiltere Londra 1952 Finlandiya Helsinki 1956 Avustralya Melbourn 1960 İtalya Roma 1964 Japonya Tokyo 1968 Meksika Meksiko-Cıty 1972 B.Almanya Münih
YIL ÜLKE ŞEHİR 1976 Kanada Montreal 1980 Rusya Moskova 1984 Amerika Los-Angeles 1988 Güney Kore Seoul 1992 İspanya Barcelona 1996 Kanada Atlanta 2000 Avustralya Sidney 2004 Yunanistan Atina 2008 Çin Pekin
Türkiye Atletizm Federasyonu Başkanlığı Seçimi Yürürlükteki tebliğ ve yönetmelikler gereği Türkiye Atletizm Federasyonu Başkanı her dört yılda bir Olimpiyatların sona ermesinden sonra seçimle başa gelir.Buna göre seçilen başkanın görevi kendi yöntemi ile Türk Atletizmini Olimpiyatlara hazırlamaktır.Seçim statüsü Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Seçim Kurulunca seçimden belli bir süre sonra ilan edilir ve uygulanır.
Görev yapan Atletizm Federasyonu Başkanları Adı Soyadı Göreve Başlama Görevi Bırakma Tarihi Tarihi -Ali Seyfi Beyti 1922 1922 -Burhan Felek 1922 1923 -Ahmet Fetgeri 1923 1924 -Burhan Felek 1924 1935 -Vildan Savaşır 1935 1939 -Saffet Gürol 1939 1940 -Adnan Gür 1940 1942 -İrfan Ağırbaş 1942 1945 -Naili Moran 1945 1957 Jerfi Fıratlı 1957 1960
Adı Soyadı Göreve Başlama Görevi Bırakma Tarihi Tarihi -İsmail H. Güngör 1960 1962 Jerfi Fıratlı 1962 1964 -Naili Moran 1964 1968 Jerfi Fıratlı 1968 1973 -Refik Tagay 1973 1973 Nejat Kök 02.10.1974 10.12. 1975 Behçet Beylem 01.03.1976 10.12.1976 Erol Zorlu 23.12.1976 15.07.1977 Nuri Turan 09.01.1977 01.03.1978 Kurthan Fişek 27.04.1978 22.02.1979 Jerfi Fıratlı 22.02.1979 11.12.1979 Nuri Turan 12.11.1979 14.05.1981
Adı Soyadı Göreve Başlama Görevi Bırakma Tarihi Tarihi Abdullah Kökpınar 14.05.1981 30.09.1984 Cüneyt Koryürek 17.10.1984 23.12.1986 Aşkın Tuna 01.08.1986 05.04.1988 -Yılmaz Sazak 17.06.1988 06.09.1989 Ali Ergeç 15.12.1989 08.07.1991 İlker Çetin 09.08.1991 28.02.1992 Hüseyin Manioğlu 09.03.1992 18.11.1992 Ali Ergeç 19.11.1992 01.11.1993 Muharrem Dalkılıç 20.12.1993 29.08.1996 Aşkın Tuna 04.06.1996 20.01.1997 Fikret Çetinkaya 20.01.1997 26.01.2000 Semra Aksu 09.05.2000 18.10.2000 Mehmet Yurdadön 30.10.2000 11.12.2004 Mehmet Terzi 28.12.2004 Halen görevde
ATLETİZM ATMALAR KOŞULAR ATLAMALAR 100m(B.E.)kulvarlı 1) 1) 1) Uzun Atlama (B.E.) Sürat Koşuları 200m(B.E.)kulvarlı Gülle Atma (B.E.) 400m(B.E.)kulvarlı 2) 2) Disk Atma (B.E.) Yüksek Atlama (B.E.) 800m(B.E.)100m kulv. 3) 3) Cirit Atma (B.E.) Üç Adım Uz. Atl.(B.E.) 2) Orta Mesafe 4) Sırıkla Yüks. Atl. (B.E.) 1500m(B.E.) 4) Çekiç Atma (B.E.) 3000m(B.E.) 3) Uzun Mesafe 5.000m(B.E.) 10.000m(B.E.) 4) Maraton (42.195 km) (B.E.) 100m Eng.(B.) YÜRÜME 110m Eng.(E.) 5) Engelli koşular Resmi yarışlarda 20+ 50km Mahalli bölgelerde 3-5-10 km 400m Eng.(B.E.) 3000m Eng.(E.) 6) Bayrak koşuları 4x100m.(B.E.) b) 4x400m.(B.E.) Balkon bayrak = 800m – 400m – 200m – 100m İsveç bayrak = 4x200m 7) Çoklu Yarışlar Pentatlon (5’li yarış), Heptatlon (7’li yarış), Dekatlon (10’lu yarış)
Çoklu Yarışlar a) Pentatlon (5’li yarış): Pentatlon; 100m. Engelli koşu, 200m düz koşu, gülle atma, yüksek atlama ve uzun atlamadan oluşur. b) Heptatlon (7’li yarış): Heptatlon; Gülle atma, cirit atma, yüksek atlama, uzun atlama, 100m. Engelli, 800m düz ve 200m düz koşudan oluşur. c) Dekatlon (10’lu yarış): Dekatlon; 100m düz koşu, 110m engelli koşu, 400m düz koşu, 1500m düz koşu, uzun atlama, yüksek atlama, sırıkla yüksek atlama, gülle atma, cirit atma ve disk atmadan oluşur.
Atletizm Pist Krokisi
PİST : Standart pist uzunluğu 400 metredir PİST : Standart pist uzunluğu 400 metredir. 1 mil yarışı dışındaki dünya rekorları metre esasına göre belirlenir. Yeni pistlerin büyük çoğunluğunda ve uluslar arası yarışmalar için kullanılanların hemen hepsinde yapay zeminler vardır. Bu genellikle TARTAN lastiksi bir bileşkedir ve her iklimde kullanılabilir. Koşu pistinin genişliği 7.32 metreden az olmayıp eğer mümkünse iç kenarı beton veya benzer bir malzemeden yapılmış 50 mm yükseklikte ve en az 50mm genişlikte bir bordürle yükseltilmiş olmalıdır.
NOT : Bordür ; pist yüzeyinde birikebilecek suyun tahliye edilmesinin engellememek amacı ile en çok 65 mm yükseklikte olmalıdır. Yarış pistinin iç kenarına bordur yapılma olanağının bulunmadığı durumlarda bu kenar 50 mm genişlikte çizgilerle işaretlenmelidir. Çim yarış pistlerinde pistte 5 m de bir bayrak dikilmelidir. Bayrak yarışmacıların koşmalarını engellemeyecek şekilde yerden pist dışına doğru dikilmelidir.
KULVAR : Pist üzerinde müsabaka süresince 1 atletin koşmak zorunda olduğu ve yarışmacıları ayıran 8 kulvar işaretlenmiştir. Bir kulvarın genişliği 1.22 m olup , çizgi kalınlığı 5 cm olarak beyaz boya ile çizilir. Ayrıca çeşitli yarışların başlangıç yerleri de çizgilerle belirlenmiştir. Tüm yarışlar için aynı bitiş çizgisi kullanılır. Tüm yarışlar, dönüşler koşucunun soluna gelecek şekilde saat yönünün tersinde koşulur. Yalnız, 100m , 110m engelli gibi kısa yarışlar ana tribün (şeref tribünü) önündeki düz parkurda koşulur.
Kulvar uzunlukları ve Kulvar Farkları : Bir dönemeçte başlayan yarışlarda 200 ve 400m gibi bazı atletlerin diğerlerine kıyasla önde başlayarak avantaj elde ettikleri sanılır. Ama dönemeçler dönülürken dıştakilerin daha fazla koştuğu düşünülecek olursa böyle bir avantajın bulunmadığı anlaşılabilir. Pist dışındaki kulvarların uzunlukları daima içteki kulvarlardan büyüktür. 1. Kulvar : 400 m; 2. Kulvar: 407.04 m; 3. Kulvar : 414.70 m; 4. Kulvar : 422.37m; 5. Kulvar : 430.03 m ; 6. . Kulvar : 437.70 m ; 7. Kulvar : 445.36 m 8. Kulvar : 453.03 m uzunluğundadır.
İKİYE AYRILIR: 1-)ALÇAK ÇIKIŞ 2-)YÜKSEK ÇIKIŞ ÇIKIŞLAR İKİYE AYRILIR: 1-)ALÇAK ÇIKIŞ 2-)YÜKSEK ÇIKIŞ
Alçak çıkış…. Alçak çıkış ilk olarak 1888 yılında Yale Üniversitesi’nden Amerika’lı Sherill tarafından ortaya konulmuştur. Yine Amerika’lı Burke 1896 Atina Olimpiyatları’nda 100 m.’de ilk alçak çıkış uygulamasını olımpiyatlara sokmuştur.
ALÇAK ÇIKIŞ Sprint koşucuları, hareketsiz duruştan en çabuk bir biçimde hızlanarak en yüksek hıza geçişi sağlamaktadır.. Bunun için öncelikle; -Patlayıcı bir hareketle başlangıçı(Kısa reaksiyon zamanı)garantilemek ve -Optimal bir kas gücünün devreye girmesi gereklidir.
ALÇAK ÇIKIŞ KOMUT ŞEKLİ YERLERİNİZE, DİKKAT, ÇIK
Yerlerinize Pozisyonu
1- Yerlerinize : Yerlerinize komutundan sonra bütün koşucular takozlarına yerleşir; eller omuz genişliğinde açık start çizgisinin hemen gerisine bombeli bir şekilde yerleştirilir. Ön bloğa (90 ) kuvvetli bacağımızı yerleştiriyoruz diğer bacağımızı ise (110 – 130 )’lik arka bloğa yerleştirilir. İki elimiz ve arka bacağımızın dizi yere temas eder. Bu pozisyonda dikkat komutu beklenir.
Dikkat Pozisyonu
2- Dikkat: Kollar dirseklerden gergin, sırt hafif kavisli, kalça çemberi omuz çemberini geçecek şekilde vücut ağırlığı öne doğru verilir.ön bacak 90 , arka bacak 110 – 130 ‘lik açı oluşturur. Baş normal pozisyonda, bakışlar 1-2 metre ileride koşu istikametinde, bu pozisyonda vücut ağırlığı kollara ve ön bacağa aktarılır. Dikkat ile çık arasında 2-3 sn. vardır.
Çıkış Pozisyonu
3- Çık: Dikkatin yoğunlaşması, sadece koşulacak mesafenin düşünülmesi ve vücut ağırlığı daha öne alınarak patlayıcı bir kuvvet ile arka bacak ve aksi kol ile çıkış yapılır. Vücut hemen doğrultulmadan eğim 30m kadar korunur.
“Çık” yada “Tabanca” sesine göre start verilir “Çık” yada “Tabanca” sesine göre start verilir. Dikkat komutunun verilmesinden sonra geçen süre en az 1.5 en fazla 3sn olmalıdır. Bacaklar gövdeyi mümkün olduğu kadar büyük kuvvetle itmelidir. · Bacağın itme hareketi mümkün olan en kısa reaksiyon zamanında harekete geçmeli · Bacakların açılması çabuk ve kuvvetli olmalıdır · Optimal bir itiş yönü sağlanmalıdır.
DOĞRULMA Sprinterin doğrulması hızlanma koşusu boyunca yavaş yavaş gerçekleşmelidir. Öncelikle ayağın yere konuşundaki değişikliler ( Ağırlık merkezinin izdüşümüne yakalaşması , eklem açılarının büyümesi )ve itme açışı, bunlara bağlı olarak gövdenin kalkması doğrulmayı etkiler. İlk adımdan itibaren ağırlık merkezinin yükselmesi doğrulmanın işaretidir.
Çıkışın Metodik Sıralaması · Kuvvetli ayağın belirlenmesi · Ayaktan çıkışın öğretilmesi · Takozun yerleştirilmesi · Orta çıkıştaki takoz ayarının yapılması · Takoza oturuş · Önce öndeki ayağın takoza yerleştirilmesi · Başın aşağı doğru duruş pozisyonu · Ellerin parmak ucunda duruşu · Çizginin gerisinde yerleştirilmesi · Dikkat pozisyonunun alınması · Ön diz açısının 90 derece olması · Kolların dirsekten gergin konumu · Gözlerin yarım metre öne bakışı · Çıkış ve sonrasının öğretimi · Vücudun öne eğiminin sürdürülmesi · Başın karşıya bakmaması · Kolların aktif hareket katılımı · İlk adımda itme ayağının tam açılması
Çıkıştaki resim dizisi
YÜKSEK ÇIKIŞ Kulvarsız yapılan bütün orta ve uzun mesafe koşularında uygulanır. Bu çıkış şeklinde yerlerinize komutandan sonra gövde dik, kuvvetli bacak arkada hafif bükülü olacak şekilde çıkış çizgisinin gerisinde start komutu beklenir. Bu sırada baş bükülmemeli, gövdeden de sağ veya sol tarafa herhangi bir döndürme yapılmamalıdır. Bakış koşu yönünde olmalı, gözlerle yandaki koşucular sürekli kontrol edilmelidir. Yüksek çıkışlarda her sporcunun 1 defa fodepar yapma hakkı vardır. 2. kez fodepar yaptığında diskalifiye olur.