24.1 GİRİŞ Bu ünite şöyle ilerleyecektir: Öncelikle kabul edilebilirlik kavramını tanımlayarak çevre politikalarının kabul edilebilirliğini etkileyen bireysel faktörlerle ilgili teorik çerçeveyi sunacağız. Daha sonra prosedürel adalet algısı (procedural fairness) ve otoritelere güvenin (trust) kabul edilebilirlik yargısındaki rollerini açıklayacağız. Son olarak, gerçek yaşamdan bir örnekle bu faktörlerin çevre politikalarının kabul edilmesini nasıl etkilediğini göstereceğiz.

24.2 BİR SOSYAL ÇELİŞKİ OLARAK KABUL EDİLEBİLİRLİK Pek çok çevre politikasının negatif bireysel sonuçları ve pozitif kolektif sonuçları vardır. Hâl böyle olunca da, pek çok politika önleminin kabul edilebilirliği bir sosyal çelişki (social dilemma) olarak tasvir edilebilir, çünkü bireysel ve toplumsal sonuçlar birbirine aykırıdır.

24.3 POLİTİKA TEDBİRLERİNİN KABUL EDİLEBİLİRLİĞİNİ AÇIKLAYAN TEORİK ÇERÇEVE Çevre politikalarının kabul edilebilirliğinin sosyal bir çelişkiyi yansıttığı varsayıldığında, kabul edilebilirliği etkileyen faktörleri açıklayan ilgili teorik çerçeve, açgözlülük-randıman- adalet (greed-efficiency-fariness-GEF) hipotezidir.

Çevre politikalarının kabul edilebilirliği üç temel faktöre bağlanabilir: Bireysel politika çıktıları Kolektif politika çıktıları Politika çıktılarının adil dağıtımı

Şekil 24.1 Politika çıktılarını değerlendirirken yapılan karşılaştırmalarla ilgili bir özet. Schuitema, Steg ve Van Kruining’den (2011) uyarlanmıştır.

24.4 PROSEDÜREL ADALET VE ÇEVRE POLİTİKALARININ KABUL EDİLEBİLİRLİĞİ Adil prosedürler ve karar verme süreçleri bu kararlara daha fazla uyum gösterilmesini sağlar ve karar verenlere güveni artırır, bunlar da çevre politikalarının kabul edilmesinin ön koşullarıdır.

24.5 TOPLU TAŞIMA ZAMANLA NASIL ARTAR? BİR ÖRNEK

Şekil 24.2 Uygulamadan önce ve sonra trafik sıkışıklığındaki değişikliğin sonuçlarıyla ilgili inançlar. SEK = Swedish Kronor (İsveç Kronu). ***p <.001; **p <.01; *p <.05; n.s. = istatistiksel olarak önemsiz.

1-) Çevre politikalarının kabul edilebilirliğini araştırmak neden önemlidir? 2-) Çevre politikalarının kabul edilebilirliği nasıl tanımlanabilir? 3-) Adalet prensiplerini yazınız. Bilhassa hangi adalet prensipleri çevre politikalarının kabul edilebilirliği açısından önemlidir? 4-) Politika önlemlerinin kabul edilebilirliği nasıl artırılabilir? DEĞERLENDİRME SORULARI

Özet Bölüm özetlerini kitabımızda bölüm sonlarında bulabilirsiniz.