YÖNETİM VE YÖNETİCİ ÖZELLİKLERİ

Yönetim; Belirli bir takım amaçlara ulaşmak için başta insanlar olmak üzere parasal kaynakları, donanımı, demirbaşları, hammaddeleri, yardımcı malzemeleri ve zamanı birbiriyle uyumlu, verimli ve etkin kullanabilecek kararlar alma ve uygulatma süreçlerinin toplamıdır. Yönetim; başka insanlar vasıtasıyla iş görme ve belirlenen hedeflere ulaşma süreçleridir.

YÖNETİM SÜRECİNİN ÖZELLİKLERİ: 1) Yönetim, bir veya daha fazla amaçı gerçekleştirmeye yöneliktir. 2) Yönetim, birtakım beşeri ve maddi kaynakları serbestçe kullanabilme yetkisini gerekli kılar. 3) Yönetimin olması için yöneticinin en azından bir yönetilen insanı olması gerekir. Bu özelliği ile sosyal ve grupsal bir süreçtir. 4) Yönetim, maddi ve beşeri kaynaklar arasında optimum bir uyumu ve işbirliğini gerektirir. 5) Yönetim, yöneticinin yönetilenlere düşündüklerini ve verdiği kararları uygulatabilecek kişisel bir otorite kurmasını zorunlu kılar.

6) Yönetim, yönetici ve yönetilenler arasında uyum, ahenk ve haberleşmeyi gerektirir. Amaca birlikte ulaşmanın temel koşulu budur. 7) Yönetim, grup ekonomisinden azami yararlanmayı yani herkesin her şeyi yapması yerine her insanın bilgi, yetenek ve tecrübesi doğrultusunda en iyi yapacağı şeyleri yapması ve bu işbölümü çerçevesinde belirli işleri ekonomik biçimde yapacak şekilde uzmanlaşmasını gerekli kılar. 8) Yönetimde zaman, ekonomik ve dikkatli şekilde kullanılmalı 9) Yönetim, rasyonel bir süreçtir.

ÜCRET VE MAAŞ SİSTEMİNİN İÇERİĞİ Yönetimin özünde eldeki kaynakları, imkanları ve zamanı en ekonomik şekilde ve en fazla faydayı sağlayacak biçimde kullanmak yatar. Rasyonellik ilkeleri= a)Verimlilik b)Etkinlik c)Karlılık    VERİMLİLİK RASYONELLİK KARLILIK ETKİNLİK Rasyonellik Saçayağı

VERİMLİLİK; GİRDİLER Hammadde Makina İşgücü Eldeki kaynakları çok iyi bir şekilde değerlendirerek en yüksek üretime ulaşmayı hedefler. Verimliliğin artması ürün veya hizmetlerin birim maliyetlerini düşürmektedir.   Çıktı (output) Verimlik = Girdi (input) GİRDİLER Hammadde Makina İşgücü

Hammadde verimliliği=>V1= Üretilen mamul veya hizmetlerin toplamı Kullanılan hammaddelerin miktarı   Makina verimliliği => V2 = Üretilen mamul veya hizmetlerin toplamı Kullanılan makine saatlerinin toplamı İşgücü verimliliği => V3 = Üretilen mamul veya hizmetlerin toplamı Harcanan işgücü saatlerinin toplamı

ETKİNLİK : Etkin bir yönetim akılcıdır. Her yönetim, belirli bir zaman diliminde bir takım hedeflere ulaşmak için karar verir, plan yapar, harekete geçer. Faaliyetler sonucunda hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını araştırma çabalarına etkinlik denir.   Etkinlik = Gerçekleştirilen durum x100 Amaçlanan durum   Etkin bir yönetim akılcıdır.

Öz Sermaye Karlılığı   Karlılık K1 = Kar x100 Öz sermaye Toplam Aktif Karlılığı K2 = Kar x100 Toplam sermaye  Ciro Karlılığı K3 = Kar x100 Toplam satışlar

YÖNETİCİ KAVRAMI Bir zaman dilimi içinde birtakım amaçlara ulaşmak için insan, para, hammadde, malzeme, makine, demirbaş vb. üretim araçlarını bir araya getiren; onlar arasında uygun bir bileşim, uyumlaşma ve ahenkleşmeyi sağlayan kimse yöneticidir. İşletme içi ve işletme dışı çevre koşullarını hem kendi içlerinde hem de birbirleri arasındaki koordinasyonu sağlamakla yükümlüdür.

İşletme - Amaçlar - Stratejiler - İnsanlar - Teknoloji - Yapı GENEL ÇEVRE YAKIN ÇEVRE İŞLETME (örgüt içi çevre) Sistem ve Durumsallık Yaklaşımları Açısından Yöneticinin Başarısını Etkileyen Faktörler

Yakın Çevre Genel Çevre   1) Müşteriler 1) Ülkenin Ekonomik Koşulları 2) Rakipler 2) Ülkenin Teknolojik Koşulları 3) Bayiler 3) Ülkenin Sosyo-Kültürel Koşulları 4) Sendikalar 4) Ülkenin Politik Koşulları 5) Satıcılar 5) Ülkenin Doğal Çevre Koşulları 6) Meslek Odaları 6) Ülkenin Hukuki Koşulları 7) Dernekler 7) Ülkenin Dini Ahlaki Koşulları 8) Yerel Yönetim 8) Uluslararası Hukuksal Koşullar 9) Devlet Ve Kamu Kuruluşları 9) Uluslar Arası Siyasi Koşullar 10) Bankalar 10) Uluslar Arası Sosyo-Kültürel Koşullar 11) Faaliyet Çevresi 11) Uluslar Arası Teknolojik Koşullar 12) Uluslar Arası Ekonomik Koşullar İşletmenin etkin ve verimli olabilmesi için, bu işletme içi ve işletme dışı faktörleri göz önünde bulundurmak gerekir.

YÖNETİCİNİN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER YÖNETİCİNİN ENTELEKTÜEL ÖZELLİKLERİ  1) Genel kültür : Tek konuda uzmanlaşmak yerine birçok konuda ve işletme fonksiyonu hakkında bilgi sahibi olmak. 2) Mantıklılık : Genelden ayrıntılara, ayrıntılardan genele ulaşma. 3) Analiz ruhu : Olayın nedenlerini analitik olarak inceleme. 4) Sentez ruhu : Olayın değişkenlerini bir araya getirme. 5) Sezgi gücü : İmkan ve fırsatları önceden görme. ( basiret => kalp gözü ) 6) Hayal gücü : Geleceğe ilişkin olayların muhtemel gelişmelerini zihinde canlandırma 7) Muhakeme gücü: İyi kötü, haklı-haksız, doğru yanlış ayrımı. 8) Düşüncelerini konu ve sorunlara odaklaştırabilme. 9) Düşüncelerini açık seçik ifade edebilme.  

YÖNETİCİNİN KARAKTERİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ Akıl ile duygu arasında denge Değişen koşullara, ortamlara ve değişik kişilikteki insanlara uyum gösterebilme Dikkatlilik İhtiyatlılık Girişkenlik Hafıza gücü Dinamiklik Azim ve sebatkarlık => tehlikelerde yılmamak Tertip ve düzenlilik Yöntemlilik Süratlilik => işleri biriktirmeden zamanında yürütmek Ciddilik => her işe gereken önemi vermek

YÖNETİCİNİN SOSYAL ÖZELLİKLERİ Dış görünüşü ile çevreden kabul görmeli. Gruba hitap edebilmeli. Grup yapılarını, ortak amaç ve değerlerini anlayabilmeli. Kötü alışkanlıklarla mücadele edip iyi iş alışkanlıklarının yerleşmesi için çalışmalı. Kendisiyle ve çalışanlarla işbirliği edebilmeli. Her kişi ve olayın özelliğine göre ölçülü ve dengeli hareket etmeyi bilmelidir. Bilgi, tecrübe, adalet, güven, otorite sahibi, özel hayatına dikkat eden, ikna gücü olan kimse olmalıdır.

GÜNÜMÜZ YÖNETİCİSİ ŞU ÖZELLİKLERİ TAŞIMALIDIR İnsanları sevmelidir. Haberleşmede yetenek ve davranışlarını anlayabilmelidir. İnsan tutum ve davranışlarını anlayabilmelidir. Duygusal olgunluk sahibi olmalıdır. Kararlarında açıklık olmalıdır. Astların ortalama zeka seviyesinin üstünde bir zeka seviyesine sahip olmalıdırlar. Objektif olmalıdır. Sorunları melodik ve mantıksal yollardan ele alabilmelidir. İşletmeye gönülden bağlı ve onu benimsemiş olmalıdır.

Hoşgörülü olmalı. Dürüst olmalı. Cesaretli olmalı. Teknik bilgi ve yetenek sahibi olmalıdır. Dinamik olmalıdır. Geniş açıdan düşünebilmeli. İyi bir satıcı olmalı. Koordinasyon bilgi ve becerisine sahip olmalı.

Yönetsel Beceriler Yaklaşımı Kavramsal beceriler: Yöneticinin çevresel faktörleri ve firma içi ilişkileri algılayabilme ve planlama yetenek ve bilgileri içerir. Beşeri beceriler: Başka insanlarla beraber olmak onlarla birlikte ahenkli çalışma yetenek ve bilgilerini içerir. Teknik beceriler: İş yapma yöntem ve tekniklerini, işte kullanılan araç ve gereçleri anlama, kullanma, uygulama yetenek ve bilgilerini içerir.

Yöneticilik Rolleri 1. Bireylerarası roller 2. Bilgisel Roller Temsil görevi rolü, Lider rolü, İlişki rolü 2. Bilgisel Roller Kontrol rolü, Dağıtma rolü, Sözcülük rolü 3. Karar verme Rolleri Girişimsel rol, Anlaşmazlıkları çözme rolü, Kaynak dağıtma rolü, Müzakerelerde bulunma rolü

Hiyerarşik Kademeler ile Yönetsel Beceriler Arasındaki İlişkiler K.Y.=> Kavramsal Yetenekler ( Conceptual Skills ) B.İ.Y => Beşeri ve İnsansal Yetenekler ( Human Skills ) T.Y => Teknik Beceriler ( Technical Skills )   Hiyerarşik Kademeler ile Yönetsel Beceriler Arasındaki İlişkiler