Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ MEVZUATI KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ MEVZUATI 1. ANAYASA 2. ULUSLARARASI SÖZLEġMELER 3. KANUNLAR 4. TÜZÜKLER 5. YÖNETMELĠK 6. TEBLĠĞLER

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ • İş Sağlığı ve Güvenliği yasal dayanağını öncelikle ANAYASA’ dan alır. • Anayasamızın bununla ilgili bazı maddeleri şunlardır.

Hiç kimse zorla çalıştırılamaz angarya yasaktır. KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ Hiç kimse zorla çalıştırılamaz angarya yasaktır. MADDE 18

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır. MADDE: 49

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ • Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. • Küçükler ve kadınlar ile bedenî ve ruhî yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar. • Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. • Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir. MADDE 50

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ 1. ANAYASA 2. ULUSLARARASI SÖZLEġMELER 3. KANUNLAR 4. TÜZÜKLER 5. YÖNETMELĠKLER 6. TEBLĠĞLER

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ ULUSLAR ARASI ÇALIġMA ÖRGÜTÜ “ILO” KURULUġU 1919 TÜRKĠYE’NĠN ÜYELĠĞĠ 1939

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ 81 Sanayide ve Ticarette İş Teftiş 13.12.1950/5690 Yasa 119 Makinalardan Korunma, 23.05.1967/872 Yasa 127 Tek İşçinin Taşıyabileceği Yükün En Çok Ağırlığı, 30.11.1972/1635 Yasa 115 İşçilerin İyonizen Radyasyonlara Karşı Korunması, 07.03.1968/1033 Yasa Maden Ocaklarında ve Yer Altı İşlerinde Kadınların Çalıştırılmaması, 23.06.1937/3229 Yasa

• “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ • “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşme” 13.01.2004/5038 • “İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin 161 Sayılı Sözleşme” 13.01.2004/5039

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ 1. ANAYASA 2. ULUSLARARASI SÖZLEġMELER 3. KANUNLAR 4. TÜZÜKLER 5. YÖNETMELĠKLER 6. TEBLĠĞLER

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ 818 Borçlar Kanunu, RG: 08.05.1926/1748 1593 Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, RG: 06.05.1930/1489 506 SSK Kanunu, RG: 29.07.1964/11766 4958 SGK Kanunu, RG: 06.09.2003/25191 5510 SS ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, RG: 01.01.2007/26200 4857 İş Kanunu, RG: 10.06.2003/25134

9 BÖLÜM KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ YASA NUMARASI : 4857 KABUL TARĠHĠ : 22.05.2003 RESMĠ GAZETE : 10.06.2003 - 25134 9 120 BÖLÜM MADDE 6 GEÇİCİ MADDE

işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ İşveren ve işci işverenler, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de, İş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür. 4857 iş KANUNU Madde: 77

denetlemek işverenler, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ işverenler, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek zorundadırlar. 4857 Ġġ KANUNU Madde: 77

eğitimini işverenler, yasal hak ve sorumlulukları KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ işverenler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. 4857 iş KANUNU Madde: 77

iki iş günü içinde işverenler, işyerlerinde meydana gelen KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ işverenler, işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. 4857 İŞ KANUNU Madde: 77

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüzük ve yönetmeliklerde yer alan hükümler işyerindeki çıraklara ve stajyerlere de uygulanır.

yönetmeliklerle KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ Bu Kanuna tabi işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği şartlarının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması, işyerlerinde kullanılan araç, gereç, makine ve hammaddeler yüzünden çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma Ģartlarının düzenlenmesi, ayrıca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğu yönünden; işçi sayısı, işin ve işyerinin özellikleri ile tehlikesi dikkate alınarak işletme belgesi alması gereken işyerleri ile belgelendirilmesi gereken işler veya ürünler ve bu belge veya belgelerin alınmasına iliĢkin usul ve esaslar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda yapılacak risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların usul ve esasları ile bunları yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli iznin verilmesi ve verilen iznin iptal edilmesi Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yönetmeliklerle çıkarılacak belirlenir. iş Kanunu Madde 78

 işçi sağlığı ve güvenliği yönünden KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ İŞLETME BELGESi  işçi sağlığı ve güvenliği yönünden noksanı olmayan iĢyerine işletme belgesi verilir  İŞLETME BELGESİ olmayan işyerine diğer kurum ve kuruluşlarca İŞYERİ AÇMA RUHSATI verilemez

RiSK DEĞERLENDĠRMESi  Risk değerlendirmesi ne KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ RiSK DEĞERLENDĠRMESi # Risk değerlendirmesini kimler yapar  Risk değerlendirmesi ne zaman tekrar edilir # Risk değerlendirmesine sonucunda ne yapılır İş Kanunu Madde 78

İşin durdurulması veya işyerinin kapatılması KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ İşin durdurulması veya işyerinin kapatılması işçilerin yaşamı için tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye 2 Müfettiş 1 İşçi Temsilcisi 1 İşveren Temsilcisi 1 Bölge Müdürü iş Kanunu Madde 79

Bu iş Kanununa göre; sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ Bu iş Kanununa göre; sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür. iş Kanunu Madde 80 iş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik RG: 07.04.2004

iş sağlığı ve güvenliği kurulu KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ iş sağlığı ve güvenliği kurulu 1. işveren veya işveren vekili, 2. iş Güvenliği ile görevli mühendis veya teknik eleman 3. işyeri hekimi, 4. insan Kaynaklarından görevli bir kiĢi, 5. Varsa sivil savunma uzmanı, 6. Formen, ustabaşı veya usta, 7. Sendika temsilcisi bir işçi 8. Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi.

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ İş sağlığı ve güvenliği kurulu görevleri  Ayda en az bir kez toplantı yapar  iç Yönetmelik hazırlar  Talimatlar hazırlar  Toplantı kararlarını işverenin onayına sunar  Alınan kararların uygulamasını izler iş Kanunu Madde 80

KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ işveren veya iĢveren vekili alınan kurul kararlarını uygulamak zorundadır

iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri KANUNLARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri işveren, işyeri hekimi Diğer sağlık personeli iş güvenliği uzmanı olarak (Sertifikalı) Mühendis veya Teknik eleman Görevlendirmekle yükümlü iş Kanunu Madde 81

4857 SAYILI İŞ KANUNU • İşçilerin hakları MADDE 83. - İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından işçinin sağlığını bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul aynı gün acilen toplanarak kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar işçiye yazılı olarak bildirilir.

4857 SAYILI İŞ KANUNU • İçki veya uyuşturucu madde kullanma yasağı MADDE 84. - İşyerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.

Ağır ve tehlikeli işler 4857 SAYILI İŞ KANUNU Ağır ve tehlikeli işler Mesleki eğitim almamış işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz iş Kanunu Madde 85

Sağlık Raporu 4857 SAYILI İŞ KANUNU işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, Sosyal Sigortalar Kurumu Hastaneleri, Sağlık ocağı, Hükümet veya Belediye hekimleri Muayene raporları olmadıkça, bu gibilerin işe alınmaları veya işte çalıştırılmaları yasaktır İş Kanunu Madde 86-87

4857 SAYILI İŞ KANUNU • Gebe veya çocuk emziren kadınlar için yönetmelik MADDE 88. - Gebe veya çocuk emziren kadınların hangi dönemlerde ne gibi işlerde çalıştırılmalarının yasak olduğu ve bunların çalışmalarında sakınca olmayan işlerde hangi şartlar ve usullere uyacakları, ne suretle emzirme odaları veya çocuk bakım yurdu (kreş) kurulması gerektiği Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikte gösterilir

4857 SAYILI İŞ KANUNU • Çeşitli yönetmelikler MADDE 89. - Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; • Ağır ve tehlikeli işlerden başka işler için de işçilerin işe başlamadan hekim muayenesinden geçirilmelerini, • Bazı işlerde çalışan işçilerin belirli sürelerde genel olarak sağlık muayenesinden geçirilmelerini,

4857 SAYILI İŞ KANUNU • Çeşitli veya bir kısım işlerde çalışan işçilerin sağlık durumlarının aksaması, yaptıkları işin ürünlerine ve genel sağlığa yahut birlikte çalıştıkları öteki işçilere zararlı olursa, bu gibilerin o işlerden çıkarılmalarını, • Ne durumda ve ne gibi şartları haiz olan işyerlerinde banyo, uyku, dinlenme ve yemek yerleri ile işçi evleri ve işçi eğitimi yerleri yapılmasını,