POSTUR ANALİZİ Yrd. Doç. Dr. Pembe Hare Yiğitoğlu Çeto Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
Postür En az çaba ile elde edilen en düzgün duruştur. İskelet öğelerinin, vücudun destek yapılarını deformasyondan koruyacak şekilde düzgün ve dengeli dizilişidir. Minimum çaba ile vücutta maksimum yeterlilik sağlanır.
Kişinin fiziksel ve ruhsal durumunu yaşantısı boyunca etkiler. Postürü etkileyen faktörler : Ailesel faktörler, Yapısal bozukluklar, Alışkanlıklar.
Doğru postür için ligament ve kasların dengede olması gerekir. Bozuk postürdeki denge bozukluğu, yorgunluğa iskelette asimetriye ve nosiseptif uyarılarla ağrıya yol açar. Anormal postürü korumak için kaslar aşırı gerilirler. Zamanla spazm ve ağrı ortaya çıkar.
Doğru postürle: Her vücut bölümüne ağırlık dağılır, Eklemlere uygulanan kuvvetler dengeli dağılır, Şok absorbe edilir, Hareket açıklığı korunur, Stabilite ve mobilite için gerekli hareketler kontrol edilir, Kas iskelet sisteminde bir zorlanmaya sebep olmaz, Vücudun normal eğrilikleri korunur.
İdeal postür anterior, posterior ve lateral planda vücut kısımlarının hayali çizgi etrafında karşılaştırılması ile saptanır.
Postür statik veya dinamiktir. Statik postür hareketsiz bir postürdür. (oturma, ayakta durma, yatma). Dinamik postür herhangi bir hareket sırasında olan postürdür.
Vertebral Kolon 7 adet servikal vertebra, 12 adet torakal vertebra 5 adet lomber vertebra Sakrum, coccyx İntervertebral diskler
Doğru postür için: İyi bir kas fleksibilitesi Eklemlerde normal hareket açıklığı Güçlü postural kaslar Vertebral kolonun her iki tarafında dengeli kaslar Postürün farkında olunmasını sağlayan bilinç düzeyi gerekmektedir.
Kötü postüre yol açan nedenler Obezite Gebelik Yaşlanma Kas zayıflıkları Yüksek topuklu ayakkabılar Gergin kaslar, azalmış fleksibilite Kötü çalışma koşulları Yanlış oturma ve ayakta durma alışkanlıkları Uyku bozuklukları Emosyonel durum bozuklukları
Omurganın Postür Bozuklukları Kaslar, iskelet sistemi, beyin, sinirler uyum içerisinde olmalıdır. Erişkin postürünü etkileyen faktörler: Ailesel ve kalıtımsal belirgin dorsal kifoz ve aşırı lordoz Doğuştan ya da sonradan olma yapısal bozukluklar; sinir, kas, ve bağ dokusunda anomaliler Gelişme döneminde alışkanlıklar ya da yanlış eğitimle edinilmiş bozuk postürler
Kifoz Omurganın öne doğru dorsal eğriliği olan kifoz
Skolyoz Omurganın lateral eğriliği olan skolyoz
Genu rekurvatum
Hallux valgus
Pes planus-Pes cavus
Pectus carinatum Pectus excavatum
Postur analizi Postür analizinin amacı, hastada mevcut postüral deviasyonların saptanarak buna uygun tedavi programlarının verilebilmesidir.
Anterior postür analizi Bas sağa veya sola kaymaz. Omuzlar eşit seviyededirler. Karin sağa veya sola kaymaz. Bel sağa veya sola kaymaz. Kollar eşit uzunlukta, cubital açıların değerleri eşittir. Kalçanın her iki tarafı da eşit yüksekliktedir. Dizler medial ve laterale kayma göstermez. Ayaklar normal açılımındadır. Ayak parmakları laterale ve superiora kayma göstermez.
Anterior analizde görülebilecek deformiteler: Başın sağa veya sola fleksiyonu/rotasyonu Omuz yükseklikleri farklı Çökük göğüs, fıçı göğüs, pektus ekskavatum, pektus karinatum, Harrison olugu Bel seviyelerinde eşitsizlik Dizlerde tibial torsiyon, genu varum (O bacak), genu valgum (X bacak)
Posterior postür analizi Başın ne sağa ne sola rotasyonu vardır. Omurga nötrdür. Omuzlar eşit seviyededirler. Kalçanın her iki tarafı da eşit yüksekliktedir. Dizlerde medial ve laterale deviasyon yoktur. Achilles tendonunun medial ve laterale kayması yoktur. Ayaklar birbirine paraleldir. Posterior analiz sonucu görülen en önemli deformite skolyozdur.
Lateral postür analizi Lateralde, standart postürde sarkacın geçmesi gereken referans noktaları: Kulak memesi Omuz çıkıntısının orta noktası Trochanter major Patellanin hemen arkası Lateral malleolun 3-3,5 cm önü.
Lateral analizde görülebilecek deformiteler: Lordoz Kifoz Genu rekurvatum Pes cavus Pes planus