BÖLÜM 15 BESLENME
Bebek ve çocuğun sağlıklı büyüme ve gelişmesi ancak uygun bir beslenme ile sağlanabilmektedir.
1. Sıfır- Bir Yaş a) Anne Sütü ile Beslenme İlk 4- 6 ayda anne sütü bebeğin sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmesi için gerekli olan tüm besin öğelerini içirmekte ve tek başına yeterli olmaktadır
b) İnek Sütü ile Beslenme Bebeklere çeşitli nedenlerle anne sütü ya da formül mama verilemediği durumlarda inek sütü kullanılabilir. Ancak, bebeğin daha sağlıklı beslenmesi için zorunlu olmadıkça inek sütü kullanılmamalıdır.
c) Formül Mama ile Beslenme Bebek herhangi bir nedenle anne sütü alamıyorsa bu mamalar tercih edilebilir. Formül mamalar hayvan sütüne çeşitli işlemler uygulanarak insan sütü yerine kullanılabilmesi amacıyla yapılmaktadır.
d) Karışık Beslenme Anne sütünün yeterli olmadığı durumlarda karışık beslenme tercih edilebilir.
e) Sıfır- Üç Ay Bebek bu dönemde anne sütü ile besleniyorsa ve anne sütü yeterli geliyorsa su dahil hiçbir yiyecek ve içecek vermeye gerek yoktur.
f) Ek Besinlere Başlama Anne sütü veya benzeri bir formül mama ile beslenme dördüncü aydan sonra bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için yeterli olmamaktadır. Bebeğin başta enerji, demir, mineral, vitamin gibi artan besin ihtiyaçlarını karşılamak için bu dönemde ek gıdalara başlamak gerekmektedir.
g) Dört- Altı Ay Bu dönemde bebeğin temel besini yine süttür. Bu dönemde verilecek ek besinler, yoğurt, sebze ve meyve püreleri ile sebze çorbalarıdır.
h) Altı- Dokuz Ay Bu dönemde de bebek süt ve yoğurt gibi besinleri mutlaka almalıdır. Bebek anne sütü alıyorsa buna devam etmelidir. Bebek bu döneme kadar değişik besinlere alıştırılmış olacağından artık evde diğer aile üyeleri için pişen az yağlı ve baharatsız yemeklerden tüketebilir.
j) On İki Ay Bebek bir yaşına geldiğinde, acılı ve baharatlı yiyecekler dışında evde hazırlanan yetişkin besinlerinin tamamını yiyebilir.
2. Bir- Altı Yaş Bu dönemde çocukları tüketeceği besinlerin çeşitleri ve miktarları arttırılmalıdır. Çocuğa yeni besinler sunulmalıdır.
3. Öneriler Beslenme tek başına çocuğun büyüme, gelişme ve sağlık durumunu belirlememekle birlikte, bazı alanlarda potansiyeline ulaşıp ulaşamamasını etkilemektedir. Ancak, iyi beslenme ile boyunun uzayabileceği en üst düzeyi çıkması sağlanacaktır. Bu nedenle bebek ve çocukların en üst düzeyde sağlıklı büyüme ve gelişmelerini sağlamak için beslenmelerinde bazı noktalara dikkat etmelidir.
4. Yeme Alışkanlığı ve İştahsızlık İştahsızlık: Herhangi bir fiziksel hastalığı bulunmadığı halde çocuğun, sürekli olarak günlük tüketmesi gereken besin miktarının altında yemek yemesi durumudur.
Yeme sorunlarının üstesinden gelmek için aile, kararlı ve tutarlı bir tutumla aşağıdaki önerileri izlemelidir: Çocuğun yemek yeme davranışı az da yese, çok da yese özel ve aşırı bir ilgi görmemelidir. Çocuk yemek yemesi için kesinlikle zorlanmamalıdır. Yemek ortamı aile içi tartışmaların, günlük problemlerin konuşulduğu, çözüm arandığı bir yer olmamalıdır. Çocukların yeme davranışları diğer çocuklarla kıyaslanmamalıdır.
Çocuklardan yemeğin hazırlanması, servisi, bulaşıkların temizlenmesi vb. aşamalarda yetenekleri ve yaşlarına uygun olarak yardım alınabilir. Çocuktan yeme ile ilgili aşağıdaki gelişimsel özelliklerine göre davranışlar beklenmelidir