ÜRETİM YÖNETİMİ PROF. DR. ORHAN TORKUL ARŞ. GÖR. M. RAŞİT CESUR NORMAN GAITHER,GREG FRAZIER, OPERATIONS MANAGEMENT Slides prepared by John Loucks 2002 South-Western/Thomson Learning TM
Örnek: MRP Çizelgesi Şasinin haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar mopedlerin Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor. 9. Hafta sonunda elde 600 adet şasi var 10. hafta için 2000 adet şasinin çizelgelenmiş reçetesi var Şasi siparişlerinde 2000 adet ve katları için lot-for-lot kuralı uygulaniyor. Şasiler için emniyet stoğuna ihtiyaç duyulmuyor. Şasi için istenen teslim süresi 3 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Şasi için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES Ürün: Şasi LT: 3 Ürün: Şasi LT: 3 LOT SIZE: 2000 SS: 0 LOT SIZE: 2000 SS: HAFTA 600
Örnek: MRP Çizelgesi Şasi için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 600) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN : Şasi LT: 3 LOT SIZE: 2000 SS: 0 LOT SIZE: 2000 SS: WEEK
Örnek: MRP Çizelgesi Motor Montajının haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar mopedlerin Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor. 9. Hafta sonunda elde 600 adet motor montajı var 10. hafta için 1000 adet motor montajının çizelgelenmiş reçetesi var Motor montajı siparişlerinde 500 adet ve katları için lot-for-lot kuralı uygulaniyor Motor montajı için istenen emniyet stoğu= 200 Motor montajı için istenen teslim süresi 2 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Motor Montajı için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 300) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES Ürün: Motor Montj. LT: 1 Ürün: Motor Montj. LT: 1 LOT SIZE: 500 SS: 100 LOT SIZE: 500 SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Motor Montajı için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 300) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN : MOTOR MONTJ. LT: 1 LOT SIZE: 500 SS: 100 LOT SIZE: 500 SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Motorun haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar mopedlerin Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor. 9. Hafta sonunda elde 250 adet motor var 10. hafta için motor montajının çizelgelenmiş reçetesi yok Motor montajı siparişlerinde lot-for-lot kuralı uygulanıyor Motor montajı için emniyet stoğu istenmiyor Motor montajı için istenen teslim süresi 1 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Motor için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 250) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: MOTOR LT: 1 ÜRÜN: MOTOR LT: 1 LOT SIZE: LFL SS: 0 LOT SIZE: LFL SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Motor için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 250) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: MOTOR LT: 1 ÜRÜN: MOTOR LT: 1 LOT SIZE: LFL SS: 0 LOT SIZE: LFL SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Karbüratörlerin haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar Motor Montajının Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor.(2 katı) 9. Hafta sonunda elde 150 adet yakıt deposu var 10. hafta için karbüratörün çizelgelenmiş reçetesi yok Karbüratör siparişlerinde 200+ lot-for-lot kuralı uygulanıyor Karbüratör için istenen emniyet stoğu=100 Karbüratör için istenen teslim süresi 2 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Karbüratör için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 150) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: KARBÜRATÖR LT: 2 ÜRÜN: KARBÜRATÖR LT: 2 LOT SIZE: SS: 100 LOT SIZE: SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Karbüratör için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 150) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: KARBÜRATÖRLT: 2 ÜRÜN: KARBÜRATÖR LT: 2 LOT SIZE: SS: 100 LOT SIZE: SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Tekerlek Montajının haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar mopedlerin Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor.(2 katı) 9. Hafta sonunda elde 500 adet yakıt deposu var 10. hafta için 2000 adet Tekerlek Montajının çizelgelenmiş reçetesi var Tekerlek Montajının siparişlerinde 500 ve katları için lot-for-lot kuralı uygulanıyor Tekerlek Montajı için istenen emniyet stoğu= 400 Tekerlek Montajı için istenen teslim süresi 1 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Tekerlek Montajı için MRP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 500) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ ÇİZELGELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: TEKER MONTJ. LT: 1 ÜRÜN: TEKER MONTJ. LT: 1 LOT SIZE: 500 SS: 400 LOT SIZE: 500 SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Tekerlek Montajı için MRP çizelgesi.. Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 500) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ ÇİZELGELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: TEKER MONTJ.LT: 1 ÜRÜN: TEKER MONTJ. LT: 1 LOT SIZE: 500 SS: 400 LOT SIZE: 500 SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Jant Montajının haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar Tekerlek Montajının Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor. 9. Hafta sonunda elde 100 adet Jant Montajı var 11. hafta için 2400 adet Jant Montajının çizelgelenmiş reçetesi var Jant Montajı nın siparişlerinde lot-for-lot kuralı uygulanıyor Jant Montajı için emniyet stoğu istenilmiyor. Jant Montajı için istenen teslim süresi 1 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Jant Montajı için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 100) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: JANT MONTJ. LT: 1 ÜRÜN: JANT MONTJ. LT: 1 LOT SIZE: LFL SS: 0 LOT SIZE: LFL SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Jant Montajı için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 100) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: HUB ASSEM. LT: 1 ÜRÜN: HUB ASSEM. LT: 1 LOT SIZE: LFL SS: 0 LOT SIZE: LFL SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Lastiklerin haftalar arası MİP çizelgelemesi için: Ana ihtiyaçlar Tekerlek Montajının Planlanmış-Sipariş-Releases dan geliyor. 9. Hafta sonunda elde 500 adet Lastik var 11. ve 12. haftalar için sırayla 3000 ve 2000 adet Lastiğin çizelgelenmiş reçetesi var Lastik siparişlerinde 1000 ve katları için lot-for-lot kuralı uygulanıyor Lastik için emniyet istenilen stoğu=500 Lastik istenen teslim süresi 3 hafta
Örnek: MRP Çizelgesi Lastikler için MİP çizelgesi... Mevcut ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ SİPARİŞLER MEVCUT (ELDE = 500) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: LASTİK LT: 3 ÜRÜN: LASTİK LT: 3 LOT SIZE: 1000 SS: 500 LOT SIZE: 1000 SS: HAFTA
Örnek: MRP Çizelgesi Lastikler için MİP çizelgesi... Tamamlanmış ANA İHTİYAÇLAR ÇİZELGELENMİŞ REÇETELER MEVCUT (ELDE = 500) NET GEREKSİNİMLER PLANLANMIŞ SİPARİŞ REÇETELERİ PLANLANMIŞ SİPARİŞRELEASES PLANLANMIŞ SİPARİŞ RELEASES ÜRÜN: LASTİKLT: 3 ÜRÜN: LASTİK LT: 3 LOT SIZE: 1000 SS: 500 LOT SIZE: 1000 SS: HAFTA
MİP da Parti Büyüklüğü Parti büyüklüğü bir seferde üretilen/sipariş edilen miktardır. Büyük partilerin tercih sebebi: Değişikliklerde daha az maliyet ve daha fazla kapasite Yıllık satın alım maliyetleri daha az Fiyattaki ve ulaşımdaki beklenmeyen durumlar tölere edilebilir. Küçük partilerin tercih sebebi : Daha az stok taşıma maliyeti Obsolescence(ürünun modasının gecmesi) riski daha az Müşteri siparişini üretmek için daha kısa çevrim zamanı
En az maliyeti veren en iyi model, Maliyet ve Talep durumuna göre değişir. Parti Büyüklüğü Belirleme Metotları Ekonomik Sipariş Miktarı (ESM) Miktar ıskontolarını önemsemez Dalgalı talep ortamında her zaman en ekonomik çözümü vermeyebilir. Lot-for-Lot (LFL) Dalgalı talebi tolere edebilir Sipariş Sıklığı Miktarı (SMM)
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Bir AÜÇ çizelgesinden bir madde için net gereklilik: Etkilenen iş merkezindeki malzeme için makinelerin değişim maliyeti $400’dır. Bu malzemenin her bir ünitesi envanterde bir haftadan diğerine taşınması için $0.40’a mal olmaktadır. En az taşımada lot boyutu metodunu ve 8 haftalık değişim maliyeti çizelgesini tanımlayın. NET GEREKLİLİK HAFTA 800 8
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Lot-for-Lot Method Nakliyat Maliyeti = 0($.40) = $0 Değişim Maliyeti = 6($400) = $2,400 Toplam = $2,400 NET GEREKSİNİM BAŞLANGIÇ ENVANTERİ ÜRETİM LOTLARI ENVANTER SONU HAFTA
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Ekonomik Sipariş Miktarı (ESM) Method S = $ D = [(Net Req. for 8 wks)/8 weeks)](50 weeks/year) = (6400/8)(50) = 40,000 C = ($0.40 per week)(50 weeks/year) = $20.00
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Ekonomik Sipariş Miktarı (ESM) Method Stok Taşıma Maliyeti = 4855($.40) = $1,942 Değişim Maliyeti = 6($400) = $2,400 Total = $4,342 NET GEREKSİNİM BAŞLANGIÇ ENVANTERI ÜRETİM LOTLARI BAŞLANGIÇ ENVANTERİ HAFTA
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Periyodik Sipariş Miktarı(PSM) Method PSM = (# Hafta/yıl)/(# sipariş/yıl) = 50/(D/ESM) = 50/(40,000/1,265) = 1.58 or 2 hafta
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Periyodik Sipariş Miktarı(PSM) Method Stok taşıma maliyeti = 2900($.40) = $1,160 Değişim maliyeti = 4($400) = $1,600 Total = $2,760 NET GEREKSİNİM BAŞLANGIÇ ENVANTERİ ÜRETİM LOTLARI BİTİŞ ENVATERİ HAFTA
Örnek: Parti Büyüklüğü Belirleme Kararı Özet Stk.taşımaDeğişimToplam MethodMaliyeti Maliyeti Maliyeti LFL02,4002,400 EOQ1,9422,4004,342 POQ1,1601,6002,760
MİP da Ana Başlıklar Parti Büyüklüğü Belirleme Düşük seviyelerde yararlı fakat yüksek seviyelerde uygulandığında aşırı stoğa sebep olabilir. Net Değişimler vs Rejeneratif MİP Net değişimler çok fazla olay değişimine sebep olabilir. Rejeneratif daha maliyetlidir fakat daha kolay yönetilebilir. ... Daha fazla
MİP da Ana Başlıklar Emniyet Stoğu Kullanımı talepteki belirsizliğe bağlıdır..... Ne kadar belirsiz ise o kadar emniyet stoğuna ihtiyaç duyulur Montajdan Siparişe İşletmeler Son Montaj Çizelgeleme den (SMÇ) bağımsız olarak AÜÇ ve MİP de parçalar işlem görür Modüler Ürün Ağaçları kullanırlar
MRP I den MRP II ye MRP I basitçe talebi (AÜÇ) gerekli malzemelere yayar (patlatır). MRP II kapalı döngü bir şirket yönetimi sunan İmalat Kaynak Planlaması haline gelmiştir. Finansal yönetim Atölye kontrol İşlem yönetimi Simülasyon yeteneği