İSG’DE GENEL KURALLAR ve GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

Neden İş Güvenliği? DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WHO) İLE ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ, “Tüm mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal, sosyal iyilik durumlarını en üst düzeye ulaştırmak ve bu düzeyde sürdürmek,

Neden İş Güvenliği? Çalışanların çalışma koşulları yüzünden sağlıklarının bozulmasını önlemek, Çalışanları çalıştırılmaları sırasında sağlığa aykırı etmenlerden oluşan tehlikelerden korumak,

Neden İş Güvenliği? Çalışanları fizyolojik ve psikolojik durumlarına en uygun mesleksel ortamlara yerleştirmek ve bu durumları sürdürmek,

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ Düzeltmekten çok koruyucudur! Multidisiplinerdir (Çok disiplinli yapı) Ancak ilgili tarafların katkısıyla gelişebilir Devlet İşverenler ve Örgütleri Çalışanlar-Sendikalar

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE AMAÇ ÇALIŞANIN KORUNMASI (Sağlık & Güvenlik) İŞLETMENİN KORUNMASI (Acil Durum Tedbirleri, Risk Değerlendirme) İSG Amacı ÜRETİM-KALİTENİN ARTIRILMASI (Verimlilik, kalite, Zamanında Üretim)

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI DEVLET Meslek Örgütleri Üniversiteler İŞVEREN ÇALIŞANLAR

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI DEVLET Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi Çocuk işçiliğinin yok edilmesi Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi Sosyal güvenliğin desteklenmesi Gelir dağılımı adaletsizliğinin azaltılması Yaşanabilir bir asgari ücretin saptanması Çalışan sayısına bakmadan, herkesin İSG hizmeti almasını sağlama Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi Güvenilir bir kayıt sistemi kurulması Hekim iş müfettişi istihdamı İş kazalarının bilimsel analizi İşçi Sağlığı Enstitülerinin kurulması/yaygınlaştırılması Yasalarda çalışanların korunması

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI İŞVEREN Üretim süreçlerinde “Önce verimlilik” yerine “Önce insan” yaklaşımının benimsenmesi Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsenmesi İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu Çalışanların eğitimi Veri akışının sağlanması İş kazalarının bilimsel analizi

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI ÇALIŞANLAR İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılması İş güvenliği etkinliklerine katılma (eğitim…vb) Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI ÜNİVERSİTELER İş sağlığı iş güvenliği – Sosyal politikalara katkı Güvenilir bir kayıt sistemi kurulmasına bilimsel altyapı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili araştırmalar işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili akademik ortam

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI MESLEK ODALARI İş sağlığı iş güvenliği – Sosyal politikalara katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu İş kazalarının bilimsel analizine katkı

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU (Madde 13) İŞ KAZASI, a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) Bu Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU (Madde 14) MESLEK HASTALIĞI, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

Genel Durum ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ'NÜN (ILO) TESPİTLERİNE GÖRE; Dünyada her üç dakikada bir, işçi iş kazası veya meslek hastalığından ölmektedir. Yine aynı kaynağa göre; her yıl dünyada ortalama 110 milyon işçi iş kazası geçirmekte veya meslek hastalığına yakalanmaktadır. Bunlardan 180 bini yaşamını yitirmektedir.

İŞ KAZASI YARALANMALARA veya ÖLÜMLERE YOL AÇAR. EKİPMAN HASARINA YOL AÇAR. ÜRÜN KAYBINA YOL AÇAR. ÇEVRE KİRLİLİĞİNE YOL AÇAR. KURUM İMAJINI ZEDELER.

İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI MALİYETLERİ İş kazası ve meslek hastalıklarının maliyetlerine bakıldığında, buz dağının altında kalan bölümdeki, yani görünmeyen maliyetlerin daha fazla olduğu görülmektedir.

KAZALARIN MALİYETLERİ BUZDAĞI GÖRÜNEN GİDERLER (DOĞRUDAN) GÖRÜNMEYEN (DOLAYLI) 1/3 2/3

İŞ KAZASI MALİYETLERİ Tedavi Tazminat Mahkeme giderleri, cezai hüküm bedelleri SGK iş kazası ve meslek hastalığı primleri Geçici veya sürekli iş göremezlik bedelleri Hasar gören malzeme, tesis, ekipman onarım veya yenileme bedeli Direkt maliyetler

İŞ KAZASI MALİYETLERİ Çalışanlar ve yöneticilere ait iş kaybı Üretimin aksamasının nedeni ile iş akım ve programında aksama Yasal ödemeler: idari para cezası, yeniden eğitim bedeli ve soruşturma masrafları Kötü imaj ve güven kaybı İndirekt maliyetler

K a z a l a r B i r d e n b i r e G e r ç e k l e ş m e z !!! TEMEL KABUL… K a z a l a r B i r d e n b i r e G e r ç e k l e ş m e z !!!

KAZA ZİNCİRİ KAZA ZİNCİRİNİN 5 TEMEL FAKTÖRÜ 5 4 3 2 1 Yaralanma «Zarar-Hasar» Kaza Olayı Tehlikeli Hareket Tehlike Durum Kişisel Kusurlar İnsanın Tabiat Şartları Karşısında Zayıflığı «İnsanla İlgili» Tehlikeli hareket ve durumun aynı anda olması gerekir. «İSG’nin Hedefi…» Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, ihmal, önemsemezlik gibi yanlış ve gereksiz hareketler. «Zayıflığın Kişisel Boyutu» İSG İnsanı Kusurlu Varlık Kabul Eder. Yaralanma (zarar veya hasar) meydana gelmeli Kazanın -yaralanma/zararın- meydana gelmesi gerekir İnsan tabiat karşında zayıf olmasaydı kazalar olmazdı. «Kazalar tam önlenemez!» 1 2 3 4 5 Kaza zincirini oluşturan halkalardan biri olmadıkça diğeri oluşmaz ve kaza meydana gelmez!

KAZA=T.D + T.H KAZA TEORİSİ T.D= TEHLİKELİ DURUM T.H= TEHLİKELİ HAREKET KAZA=T.D + T.H

Kontrol! KAZA TEORİSİ PİRAMİT TEORİSİ – H. W. HEINRICH Kavram: Ölüm ve kalıcı sakatlanmalı yaralanmalar 1 Kavram: Piramitte üst kısımlardaki ciddi kazaları önleyebilmek için aşağıya doğru odaklan! İşgünü kaybı 30 LWC’s Kaydedilen olaylar 300 Recordables Şans eseri sakınılan kazalar 30,000 Near Misses Riskli davranışlar Kontrol! 300,000 At-Risk Behaviors

KAZA TEORİSİ KAZANIN ARDINDAN SÖYLENENLER; Dikkatim dağıldı. Bana bir şey olmaz. Şimdiye kadar hep böyle yaptık. Böyle olacağı aklıma gelmedi, bilmiyordum. Güvenli görünüyordu. Acelem vardı.

İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL PRENSİPLERİ

İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL PRENSİPLERİ İŞ GÜVENLİĞİ PROBLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜNDE ALTIN KURALLAR Tehlikeli hareket ve tehlikeli durumların önlenmesi İş kazalarının %88’i tehlikeli hareket, %10’u tehlikeli durum, %2’si kaçınılmaz ve sebebi bilinmeyen nedenlerle gerçekleşir Kaza sonucu meydana gelecek zararın büyüklüğü kestirilemez, bu tamamen tesadüfe bağlıdır Ağır yaralanma/ölümle neticelenen her kazanın temelinde 29 uzuv kaybı, 300 yaralanma olmayan kaza vardır

1. PRENSİP «Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumların Önlenmesi» Kaza zincirinin üçüncü halkası en zayıf halkadır. İSG birinci ve ikinci halkalarda (eğitim ve disiplin yoluyla) etkin sonuç elde edemeyeceğini kabul eder. İş güvenliği, kazaların önlenmesinde «Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumları» düzeltmeyi hedef alır.

Tehlikeli Hareket Tehlike Durum 1. PRENSİP KAZA ZİNCİRİ Yaralanma «Zarar-Hasar» Kaza Olayı Tehlikeli Hareket Tehlike Durum Kişisel Kusurlar İnsanın Tabiat Şartları Karşısında Zayıflığı «İnsanla İlgili» Tehlikeli hareket ve durumun aynı anda olması gerekir. «İSG’nin Hedefi…» 3

2. PRENSİP «İş kazalarının %88’ini tehlikeli hareket, %10’u tehlikeli durum, %2’si sebebi kaçınılmaz ve bilinmeyen nedendir.» Bu prensip iş güvenliği önlemlerinde, tehlikeli hareket ve tehlikeli durumların önemli olduğunu göstermektedir

İŞ KAZALARI NEDENLERİ (% ORANLARI) 2. PRENSİP %10 Tehlikeli Durum İŞ KAZALARI NEDENLERİ (% ORANLARI) %2 Sebebi Bilinmeyen %88 Tehlikeli Hareket İŞ KAZASI

2. PRENSİP Tehlikeli Durumlar Tehlikeli Hareketler Emniyetsiz çalışma (vaziyet alma), Gereksiz şekilde hızlı çalışma, Emniyet donanımını kullanılmaz hele getirme, Alet ve makineleri tehlikeli şekilde kullanma, Emniyetsiz taşıma, yükleme, istifleme yapma, Tehlikeli yerlerde çalışma, Şaşırma, kızgınlık, üzgün, telaş, şakalaşma, KKD kullanmama, TEHLİKELİ DURUMLAR Uygun olmayan KKD, Koruyucusuz çalışma, Kusurlu alet, makine, techizat kullanma, Emniyetsiz yapılmış alet-makineler Yetersiz ve bakımsız bina, alet ve makine Yetersiz ve/veya fazla aydınlatma Yetersiz havalandırma Emniyetsiz yöntem-şartlar Tehlikeli Hareketler Tehlikeli Durumlar

Metotlu Çalışmayla Önlenir 3. PRENSİP OLUŞANZARAR Kolayca Önlenir Önlenemez Metotlu Çalışmayla Önlenir %50 %48 %2

4. PRENSİP «Ağır yaralanma ya da ölümle neticelenen her kazanın temelinde 29 uzuv kaybı, 300 yaralanma olmayan (ramak kala) olay vardır.» Bu prensipten özellikle «ramak kala» olayların nedenlerinin iyi incelenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

300 Yaralanma Meydana Gelmeyen Olay (Ramak Kala Olay!) 4. PRENSİP 29 Uzuv Yaralanmalı Olay 1 Ağır Yaralanma/Ölüm 300 Yaralanma Meydana Gelmeyen Olay (Ramak Kala Olay!) KAZA 300 29 1 Ölümcül Kaza : 1 Kayıp İş Günü Durumu: 30 Tıbbi Tedavi Durumu : 300 Güvensiz Koşullar : 30000 Dikkatsizlik Durumları : 300000

MEVZUAT

ANAYASAMIZDA ÇALIŞMA HAYATINA İLİŞKİN HÜKÜMLER Maddeler 18, 49, 50, 51, 52, 53, 54,55, 56, 60, 61, 62 Madde 50- Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve Kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 20/06/2012 Tarihinde TBMM’ de Kabul edilmiş 30/06/2012 tarihinde Resmi Gazetede Yayımlanarak (Kademeli olarak) Yürürlüğe Girmiştir.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 30 Haziran 2012 – 28339   BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar 1. Amaç 2. Kapsam ve İstisnalar 3. Tanımlar İKİNCİ BÖLÜM İşveren ile Çalışanların Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 4. İşverenin genel yükümlülüğü 5. Risklerden korunma ilkeleri 6. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri 7. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi 8. İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 9. Tehlike sınıfının belirlenmesi 10. Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma 11. Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım 12. Tahliye 13. Çalışmaktan kaçınma hakkı 14. İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi 15. Sağlık gözetimi 16. Çalışanların bilgilendirilmesi 17. Çalışanların eğitimi 18. Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması 19. Çalışanların yükümlülükleri 20. Çalışan temsilcisi 21. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 22. İş sağlığı ve güvenliği kurulu 23. İş sağlığı ve güvenliğinin koordinasyonu DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Teftiş ve İdari Yaptırımlar 24. Teftiş, inceleme, araştırma, müfettişin yetki, yükümlülük ve sorumluluğu 25. İşin durdurulması 26. İdari para cezaları ve uygulanması 27. Hüküm bulunmayan haller ve muafiyet

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Geçici Hükümler 28. Bağımlılık yapan maddeleri kullanma yasağı 29. Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi 30. İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler 31. Belgelendirme, ihtar ve iptaller 32. Değiştirilen hükümler … 38. Yürürlük

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KANUNDA GEÇEN ÖNEMLİ TANIMLAR Çalışan Temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışan, Destek Elemanı: Asli görevinin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişi, Eğitim Kurumu: İş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitimlerini vermek üzere Bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarını, üniversiteleri ve Türk Ticaret Kanuna göre faaliyet gösteren şirketler tarafından kurulan müesseseleri, İş Güvenliği Uzmanı: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar veya teknik eleman,

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KANUNDA GEÇEN ÖNEMLİ TANIMLAR İş Kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen yada bedenen özre uğratan olay İşyeri: Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren organizasyon İşyeri Hekimi: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi,

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KANUNDA GEÇEN ÖNEMLİ TANIMLAR İşyeri sağlık ve güvenlik birimi: İş yerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan birimi, Meslek Hastalığı: Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı, Kurul : İş sağlığı ve güvenliği kurulu, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi: Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, iş yerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi, Önleme : İş yerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KANUNDA GEÇEN ÖNEMLİ TANIMLAR Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimali, Risk Değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin karşılaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışma, Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyeli, Tehlike Sınıfı : İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, işin her safhasında kullanılan ve ya ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için belirlenen tehlike grubu, Teknik Eleman: Teknik öğretmen, fizikçi veya kimyager ünvanına sahip olanlar ile üniversite iş sağlığı ve güvenliği programı mezunları,

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KANUNUN AMACI İşyerlerinde İSG; İş Sağlığı ve Güvenliğinin sağlanması ile mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONUSU İLK KEZ MÜSTAKİL BİR KANUNDA ELE ALINDI. Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yasama çalışmaları 19. yüzyılda başlamıştır. 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu, 3008 sayılı (ilk) İş Kanunu, 1475 sayılı İş Kanunu, 2003 yılında yürürlüğe giren 4857 sayılı İş Kanunu’nun 77 ila 89. maddeleri arasındaki 5. bölümünde, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KAMU VE ÖZEL SEKTÖR AYRIMI GÖZETMEKSİZİN TÜM ÇALIŞANLAR KANUN KAPSAMINA ALINDI. Kişinin bulunduğu işyerindeki çalışan sayısı ve işyeri türü kanundan yararlanmasına engel olmayacak. Kanun aynı zamanda çırak ve stajyerler için de geçerli olacak.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KURALCI BİR YAKLAŞIM YERİNE ÖNLEYİCİ YAKLAŞIM ESAS ALINDI Kanunla işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılacak ve risk değerlendirmeleri sürekli olarak gözden geçirilecek. Tüm sorumluluk işverene ait olmakla birlikte; iş sağlığı ve güvenliğinin işyerinin bütününde benimsenmesi ve uygulanması sağlanacak. İş kazası veya meslek hastalığı ortaya çıktıktan sonra neler yapılacağı değil, iş kazası ve meslek hastalığının önlenmesi için atılacak adımlar esas olacak. Bu kapsamda işveren; çalışanları ile birlikte işin her aşamasında işten kaynaklı tehlikeleri sürekli olarak tespit ederek, muhtemel risklere karşı tedbir alacak.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İŞYERLERİ, YAPILAN İŞİN NİTELİĞİNE GÖRE TEHLİKE SINIFLARINA AYRILDI İşyerleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin daha etkin sunumu amacıyla tehlike sınıflarına ayrıldı. Tehlike sınıfının tespitinde bir işyerinde yürütülen asıl işin tehlike sınıfı dikkate alınır. İşyerleri Çok Tehlikeli, Tehlikeli ve Az Tehlikeli şeklinde sınıflandırıldı. Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olanlar görev yapabilecek.

TEHLİKE SINIFLARI Genel olarak bir mal üretimine dayanmayan işler az tehlikeli sınıfta bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Muhasebe ve Hukuk Büroları. Otelcilik, Otomobil alım satım işleri, Elektronik alet ticareti, Mobilya satış mağazası, Ayakkabı malzemeleri toptan ticareti, Kırtasiye, Kaldırma ve taşıma ekipmanlarının toptan ticareti …vb

TEHLİKE SINIFLARI Bunlara örnek olarak; Genel olarak imalata dayanan işler tehlikeli sınıfta bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Metallerin makinede işlenmesi (torna tesfiye işleri, metal parçaları delme vs.), Gıda ve içeceklerin endüstriyel olarak hazırlanması, Mutfak ve büro mobilyası, sandalye imalatı, Makine ve ekipman imalatı…

TEHLİKE SINIFLARI Bunlara örnek olarak; - İnşaat sektörü Bazı sektörlerdeki işlerin bir bölümü ise çok tehlikelidir. Bunlara örnek olarak; - İnşaat sektörü - Kimya sektörü - Akaryakıt ve LPG istasyonları - Madencilik - Dökümcülük - Elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı - Tarımsal ilaçların üretimi…vb

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU BÜTÜN İŞYERLERİNDE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI, İŞYERİ HEKİMİ GİBİ UZMAN PERSONEL GÖREV YAPACAK. Çalışanların sayısına ve işyeri türüne bakılmaksızın her işyerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli görev yapacak. İSG profesyonelleri, özel eğitim gören ve mesleki yeterliliğini sınavla ispatlayan kişiler arasından Bakanlıkça yetkilendirilecek. Bu profesyoneller, yetkileri kapsamında işverene karşı sorumlu olacak. Bu sorumluluk kapsamında İSG profesyonelleri, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hususları işverene iletecek. İSG profesyonelleri, işverenin tedbir almadığı hayati tehlike arz eden riskler bulunması durumunda ise doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuracak.

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREVLERİ İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (29/12/2012; 28512) Yönetmeliğin 9. maddesine göre iş güvenliği uzmanlarının görevleri şunlardır: a) Rehberlik, b) Risk değerlendirmesi, c) Çalışma ortamı gözetimi, ç) Eğitim, bilgilendirme ve kayıt, d) İlgili birimlerle işbirliği,  

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur; a) İşveren veya işveren vekili, b) İş güvenliği uzmanı, c) İşyeri hekimi, ç) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, d) Bulunması halinde sivil savunma uzmanı, e) Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta, f) Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci.(Yön. Md.6)

İŞYERLERİNDE ACİL DURUM PLANLARI Tüm işverenler; İlkyardım, Yangınla mücadele, Kişilerin tahliyesi, Ciddi ve yakın tehlikeyle karşılaşılması, gibi durumlar için önceden acil durum planı hazırlayacak. Acil durumlara hazırlık amacıyla tüm çalışanların katılacağı eğitim ve tatbikatlar yapılacak.

İŞYERLERİNDE ACİL DURUM PLANLARI İşverenler; ilkyardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki kuruluşlarla da irtibatı sağlayacak. Ciddi ve yakın tehlikenin önlemez hale gelmesi durumunda, çalışanlar işlerini derhal bırakarak tahliye edilecek.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İŞVEREN TÜM ÇALIŞANLARINI, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE ÇALIŞMA HAYATINA DAİR HAK VE SORUMLULUKLARI HAKKINDA BİLGİLENDİRECEK. Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacak olanlardan, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgelemeleri istenecek. Bu belgeye sahip olmayanlar bu işlerde çalıştırılmayacak. Eğitimlerin maliyetleri çalışana yansıtılmayacak.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İŞ MERKEZLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNASYONU Aynı işyerinde birden fazla işveren olması durumunda işverenler, mesleki riskler ve önlenmesi konularında birbirlerini ve çalışan temsilcilerini bilgilendirecek.

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İDARİ YAPTIRIM ETKİN HALE GETİRİLİYOR İşyerlerindeki çalışma hayatının teftişinde, iş sağlığı ve güvenliği koşullarının iyileştirilmesi için iş müfettişleri görev alacak. Kanuna aykırılığın tespiti durumunda, idari para cezaları daha caydırıcı halde uygulanacak. Bir başka ifade ile yüksek idari para cezaları öngörülmüş durumda. İdari para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürünce verilir. Verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren otuz gün içinde ödenir. İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve kuruluşları adına da düzenlenebilir.

KANUNA GÖRE İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İş sağlığı ve güvenliği koşullarını iyileştirme ve bunun sürekliliğini sağlama. Çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu dikkate alma. Risk değerlendirme raporlarını da göz önünde bulundurarak genel bir önleme politikası geliştirme. Mesleki risklerin önlenmesi için, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbiri alma.

KANUNA GÖRE İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Çalışma ortamında gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yaptırma. İzleme, denetleme ve uygunsuzlukları giderme. Çalışanların hayati tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alma. Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda koordinasyon sağlama.

KANUNA GÖRE ÇALIŞANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Sayı sınırı olmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinden yararlanma. İşyerlerindeki iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ile ilgili görüş verme ve aktif katılım sağlayabilme. Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalması durumunda, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınma.

KANUNA GÖRE ÇALIŞANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim alıp, bilgilenme. İş sağlığı ve güvenliği konularında temsil edilme. Kendisinin ve çalışma arkadaşlarının sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmeme. Kendilerine verilen üretim ve korunmayla ilgili tüm araç ve donanımları doğru kullanma.

İş Sağlığı Ve Güvenliğinin Eğitim İle Bütünleştirilmesi

İş Sağlığı ve Güvenliğinin eğitime aktarılması yaşam boyu öğrenmeyi hedeflemelidir. Yaşam boyu öğrenme ile kastedilen okul öncesi dönemden başlayarak emeklilik dönemini de kapsayacak tüm süreci içine alır. Çocuklar ve gençlere, tehlike ve riskleri önleme eğitimleri verilirken, sağlık ve güvenlikle ilgili tavır ve davranışlar öğretilir. Okullarda ve diğer eğitim öğretim kurumlarında sağlık ve güvenlik kültürü geliştirilir.

İş Sağlığı ve Güvenliğinin eğitimle bütünleştirilmesi, özgün politikalar üretilen bir alan olan iş sağlığı ve güvenliği ile yine özgün politikalar üretilen bir başka alan olan eğitimin bağdaştırılması dolayısı ile iki farklı sistem ve düşünce mekanizması arasında iletişim kurulması ve harekete geçilmesi ile gerçekleşir.

GENEL AMAÇ; Güvenli okul ortamları oluşturmak.

Bu genel amaca ulaşmak için alt hedefler; Mümkün olan en üst düzeyde (yasal şartları sağlamak) mevzuata uymak, Okul sağlık ve güvenlik politikasını oluşturmak ve uymak, Tehlikeleri belirleyip, riskleri değerlendirmek, kontrol altına almak ve bertaraf etmek, Çalışanlar, öğrenciler ve diğer kişilerin bu riskler hakkında yeterince bilgilendirilmelerini sağlamak, gerektiğinde talimatlar hazırlamak, eğitimlerle desteklemek ve gözetim gereken yerde bunu sağlamak,

Tanım ve kısaltmalar;  İSGB : İl Milli Eğitim Müdürlüklerinde Kurulu Birim -OSGK : Okul Sağlık ve Güvenliği Kurulu, -İSG : İş Sağlığı ve Güvenliği, -KKD : Kişisel Koruyucu Donanım, -İşyeri : Okul veya MEB na bağlı diğer kurumlar, -İşveren : Okul veya Kurum müdürü -Birim : Okul ve kurumlarda adlandırılmış veya adlandırılmamış bütün mekanları, ifade eder.

Eğitim Sektöründe Sağlık ve Güvenlik Göstergeleri   Eğitim sektörünün iş sağlığı ve güvenliği açısından mevcut durumunu gösteren bir kayıt sistemi veya herhangi bir belge bulunmamaktadır. Oysaki bu alanda verileri derlemek, ihtiyaçları belirlemek ve yapılan tespitler doğrultusunda gerekli politikaları oluşturmak için istatistiksel göstergelere ihtiyaç duyulmaktadır.

Yapılacak çalışmalar, Okullarda iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının yürütülmesi sırasında ihtiyaç duyulacak belgeleri sunarak, okullar bazında sağlık ve güvenlikle ilgili bir kayıt sisteminin alt yapısını oluşturmanın yolunu açarken aynı zamanda yönetim sisteminin gereklerinden birini yerine getirmeye imkan tanımaktadır.

Okullarımızda zaman zaman, sağlıksız ve güvensiz durumlardan kaynaklanan çeşitli olaylar ve kayıplar yaşanabilmektedir. Kayıpları önlemek için risk alanlarını bilmek çok önemlidir. Çalışma ve yaşam alanlarına ilişkin Risk Envanteri oluşturmak ve Risklerin Değerlendirilmesi yoluyla ortamdaki riskler ve tehlikeleri izlemek mümkündür.

Çeşitli üretim faaliyetlerinin yürütüldüğü işletmelere yönelik söylenen “Risk ve tehlikeler bilinince, önlenebilir veya uygun önlemlerle en aza indirgenebilir.” cümlesi çocuk ve gençlerimizin eğitim aldığı okullarımız için daha çok geçerlidir. Bununla beraber, büyüme ve ergenlik çağındaki öğrencilerin bulunduğu okul ortamları, sağlık ve güvenlikle ilgili tüm konularda daha çok özen gerektirmektedir.

Başta Mesleki ve Teknik okullar olmak üzere ise de, bu kavramlar tüm eğitim kurumlarımızda özel öneme haizdir. Zira, mesleki ve yaygın eğitimde gençler mikro düzeyde üretimle tanıştırılmakta ve gençler ilk üretimlerini bu okullarımızda gerçekleştirmektedirler

Okullarda iş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılması gerekenler şu beş madde altında toplanabilir.   1. İlgili Mevzuat 2. Okullar ve kurumlarımızda İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası Çalışmaları 3. İş Sağlığı ve Güvenliği Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) 4. İş Sağlığı ve Güvenliği Uyarı İşaret ve Levhaları 5. İş Sağlığı ve Güvenliği Kontrol Listeleri

HİJYEN Sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü hijyen olarak tanımlanır. 79

GÜNLÜK TEMİZLİK Odalarda bulunan çöp sepetleri, yerlerdeki çöpler toplatılmalıdır. Sepetlerde bulunan hijyenik çöp poşetlerinden kullanılmayacak durumda olanlar yenileriyle değiştirilmelidir. 80

GÜNLÜK TEMİZLİK Çalıştığımız sınıfların ve odaların temizliği kontrol edilerek uygun olmayan durumlar görevliye bildirilmelidir. 81

OFİS VE ERGONOMİ

ERGONOMİ İnsan, araç - gereç, çevre koşullarının etkileşimini inceleyen ve bu etkileşmeyle ortaya çıkan fiziksel ve psikososyal sorunların azaltılması ve engellenmesi için çalışan bir bilim dalıdır.

ERGONOMİ Ofis sektörü meslek hastalıkları ve iş kazaları yönünden ele alınması gereken bir sektördür. Ofislerdeki iş kazalarının inşaat, metal ve maden sektöründeki kazalara oranla daha düşük olması ilginin bu yöne kaymasını azaltmaktadır. Ancak iş kazalarının küçük veya büyük olması değil insan sağlığı temel alınması gerektiği için ofisler de iş sağlığı ve güvenliği önlemleri bakımından incelenmelidir. Özellikle son yıllarda ofislerde meydana gelen meslek hastalıklarının artması bu konunun ehemmiyetini gözler önüne sermektedir.

Ergonominin Amacı Çalışanların etkinliğini arttırmak Gereksiz ve aşırı zorlamalardan kaçınmak Çalışmanın yöntemli bir şekilde düzenlenmesini sağlamak Lüzumsuz aktiviteleri önlemek İnsan-makine-çevre uyumunu sağlamaktır.

Ergonomik Risk Faktörleri 1. Gürültü 0 dB İşitme eşiği 20 dB Sessiz bir orman 30 dB Fısıltı ile konuşma 40 dB Sessiz bir oda 50-55 dB Şehirde bir büro 60 dB Karşılıklı konuşma 70 dB Matkap 80 dB Yüksek sele konuşma 90 dB Kuvvetlice bağırma 100 dB Dokuma salonları 110 dB Havalı çekiç 120 dB Bilyeli değirmen 130 dB Uçakların yanı 140 dB Ağrı eşiği

Gürültünün Psikolojik Etkileri Gürültü, ofis ortamının büyüklüğüne göre çalışanlar üzerinde psikolojik olarak farklı düzeylerde etki gösterebilir. Ancak çalışanlar çoğunlukla konsantrasyon eksikliği, dikkat kapasitesinde zayıflama, yorgunluk, uyku bozuklukları ve geç uyuma, sinirli olma, karşılıklı anlaşma bozuklukları ve algıda azalma gibi şikayetlerle karşılaşırlar.

Sıcaklık Nem Hava Akımı Birçok insanın rahat olarak çalıştıkları ortam sıcaklığı 20-26 C’dir. Normalin üzerindeki nemli ve sıcak hava, sıkıntı veren havadır. Düşük nemde ise burun, göz ve ağızda kuruluk olur ve vücut hızla su kaybettiğinden, sık sık su içme ihtiyacı hissedilir. İdeal çalışma ortamında nem oranı %55 olmalıdır. Vücut ısısı ayağa kalkma halinde 0,85C, odada sakince dolaşma durumunda ise 3,4C artmaktadır

Aydınlatma Ofislerde aydınlatma ihtiyacı, yapılan işin gerekliliğine göre değişmektedir. Güneşli bir günde açık havada aydınlatma şiddeti 100.000 lüks, gölgede ise 10.000 lüks değerinde olabilmektedir. Yapay aydınlatma ile işyerlerinde genellikle 500 lüks civarı aydınlatma şiddetine ulaşılabilmektedir

Aydınlatma Mekan Aydınlatma Şiddeti Bekleme Salonları 300 lux Açık Ofisler 750 lux Toplantı Odaları 500 lux Ofisler Genel Arka Işık 200 lux İşyerindeki açık alanlar, dış yollar, geçitler 20 lux Yol Merdivenleri 50 lux

UYARI İŞARETLERİ

GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ Özel bir amaç, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el - kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi veren, tehlikelere karşı uyaran ya da talimat veren işaretlerdir.

GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ YASAK İŞARETİ : Tehlikeye neden olacak veya tehlikeye maruz bırakacak bir davranışı yasaklayan işaretidir. UYARI İŞARETİ : Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakkında uyarıda bulunan işaretidir.

GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ EMREDİCİ İŞARET : Uyulması zorunlu bir davranışı belirleyen işaretdir. ACİL ÇIKIŞ VE İLKYARDIM İŞARETLERİ :  Acil çıkış yolları, ilkyardım veya kurtarma ile ilgili bilgi veren işaretlerdir.

GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ GÜVENLİK RENGİ : Özel bir güvenlik anlamı verilen rengidir. SEMBOL VEYA PİKTOGRAM : Bir işaret  levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde kullanılan ve özel bir durumu veya özel bir davranışı tanımlayan şekildir.

GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ IŞIKLI İŞARET : Saydam veya yarı saydam malzemeden yapılmış, içeriden veya arkadan aydınlatılarak ışıklı bir yüzey görünümü verilmiş işaret düzeneğidir. SESLİ SİNYAL : İnsan sesi yada yapay insan sesi kullanmaksızın, özel amaçla yapılmış bir düzeneğin çıkardığı ve yaydığı, belirli bir anlama gelen kodlanmış sesdir. SÖZLÜ İLETİŞİM : İnsan sesi veya yapay insan sesi ile iletilen, önceden anlamı belirlenmiş sözlü mesajdır.

piktogram, kırmızı çerçeve Yasak İşareti veya davranış Anlamı ve Renk Talimat ve Bilgi Temel Nitelikler Amacı Şekil Sigara içmek ve açık alev Sigara İçilmez kullanmak yasaktır Yaya giremez Daire biçiminde,Beyaz zemin üzerine siyah Tehlikeli hareket piktogram, kırmızı çerçeve Yasak İşareti veya davranış ve diyagonal çizgi (kırmızı kısımlar işaret alanının en az %35'ini kapsayacaktır) Suyla söndürmek yasaktır İçilmez Yetkisiz kimse giremez Kırmızı İş makinası giremez Dokunma Dur, kapat, düzelt, Tehlike acil durdur, tahliye İşareti et Dİkdörtgen veya kare biçiminde. Kırmızı zemin Yangın Söndürme Yangınla Ekipmanların Yangın Hortumu Yangın Merdiveni Acil Yangın Telefonu üzerine beyaz piktogram Cihazı mücadele yerinin gösteril- mesi (kırmızı kısımlar işaret ekipmanları alanının en az %50'sini ve ne olduğu kapsayacaktır) Yönler (Yardımcı bilgi işareti)

işaret alanının en az %50'sini kapsayacaktır) Anlamı ve Renk Talimat ve Bilgi Temel Nitelikler Amacı Şekil Parlayıcı madde veya yüksek Patlayıcı madde Toksik (Zehirli) madde ısı Üçgen şeklinde.Sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçeve (sarı kısımlar işaret alanının en az %50'sini kapsayacaktır) Dikkatli ol, önlem al, kontrol et Aşındırıcı madde Radyoaktif madde Asılı yük Sarı Uyarı işareti İş makinası Elektrik tehlikesi Tehlike Lazer ışını Oksitleyici madde İyonlayıcı olmayan radyasyon Engellere çarpma, düşme ya da nesnelerin düşme tehlikesinin ENGELLER bulunduğu yerler

Acil kaçış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, Anlamı ve Renk Talimat ve Bilgi Temel Nitelikler Amacı Şekil Acil kaçış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler Acil çıkış ve kaçış yolu Dikdörtgen veya kare biçiminde. Yeşil zemin üzerine beyaz piktogram Yeşil Yönler (Yardımcı bilgi işareti) (yeşil kısımlar işaret alanının en az %50'sini kapsayacaktır) Acil yardım ve ilk Tehlike yok Normale dön İlk Yardım Sedye yardım telefonu Güvenlik duşu Göz duşu Sadece dairevi bir şekil içinde (1)    Mavi kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir. Özellikle zayıf doğal görüş (2)Flouresan şartlarında bu renk çok dikkat turuncu çekicidir

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR Kişisel Koruyucu Donanım, bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik riskine karşı korunmak için kişilerce giyilmek, takılmak veya taşınmak amacıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzemedir

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR Kişisel Koruyucu Donanımın seçilmesinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, bu cihaz, alet veya malzemenin Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tasarlanmış ve üretilmiş olmasıdır. Bu anlamda, KKD üzerinde bulunan CE uygunluk işareti önem kazanmaktadır.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR Baş koruyucuları Kulak koruyucuları Göz ve yüz koruyucuları Solunum sistemi koruyucuları Gövde ve karın bölgesi koruyucuları El ve kol koruyucuları Ayak ve bacak koruyucuları Cilt koruyucuları Vücut koruyucuları

İşle İlgili Hastalıklar

OFİS HASTALIKLARI Ofis hastalıkları, sürekli aynı pozisyonda kalma, tekrarlayan hareketler, ekranlı ve klavyeli araçlarla çalışma, el bileği ve parmaklara aşırı yüklenmeler, ortamın ısı, nem, ışık ve konfor yönünden uygunsuzluğunun neden olduğu hastalıklar topluluğudur.

Ofis hastalıkları şu başlıklar altında gruplandırılabilir Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları Dolaşım Sistemi Hastalıkları Alerjik hastalıklar Psikolojik hastalıklar

Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları Vücudumuzdaki kaslar kullanılmamaya bağlı olarak zayıflayıp vücudun bütün yükleri iyi dengelenmeden kemik ve eklemlere binmektedir. Böylece bel ağrıları, boyun-bel fıtıkları, dizlerde öncelikle olmak üzere kıkırdak aşınmaları sık meydana gelir. Sürekli klavye kullanmaya bağlı dirsek, önkol ve el bileğinde kas hastalıkları çok olur.

Dolaşım Sistemi Hastalıkları Sürekli stres, hipertansiyon ve kalp damar hastalıklarında (kalp krizi gibi) en önemli faktörlerdendir. Ek olarak azalmış beden aktivitesi ve aşırı beslenme sonucu yüksek kolesterol seviyeleri gibi kan biyokimyası bozukları da kalp ve damar hastalıklarında risk faktörleridir

Alerjik hastalıklar Çalışanların kapalı ve dar alanlarda topluca bulunmaları, açık sahada çalışmaktan ofiste çalışmaya dönüş, halı döşemeler, sigara alışkanlığının yayılması, ofislerde kullanılan havalandırma ve ısıtma sistemleri gibi faktörler sonucu alerjik hastalıklar meydana gelebilmektedir. Alerjik cilt hastalıkları yönünden ofislerde kullanılan karbon ve fotokopi kâğıtları, boya, mürekkep gibi malzemeler etkilidir. Klimalarla bulaşan lejyoner hastalığı denilen tipteki zatürree de ofis ortamında çalışanları tehdit edebilir. Doğada yaygın olarak bulunan lejyoner hastalığı bakterileri, binaların klima filtrelerine yerleşip kolonize olarak buradan ortam havasına yayılır ve solunum yoluyla bulaşır. Kirlenen havalandırma kanalları aldığı mikroplu havayı temizleyemeden ortama yeniden gönderir. Bu açıdan özellikle ofis ortamlarında meydana gelen alerjik hastalıklar meslek hastalığı olarak sayılabilir.

Psikolojik hastalıklar Sürekli stres hali insanlarda depresyon, öfke, mutsuzluk, uyumsuzluk gibi problemlerin ortaya çıkmasına neden olur. Bu toplumsal ve ikili ilişkilerde ciddi sürtüşmelere sebep olur. Büro çalışması ayrıca gözden başlayarak, mide-bağırsak, mesane ve idrar yollarına kadar birçok vücut kısmında rahatsızlığa yol açabilir.

Ofis hastalıklarından korunmak için Spor, fiziksel aktivite, Düzenli uyku ve dinlenme, Ergonomik ofis dizaynları kullanmak, İş yaşantısı dışında psikolojik deşarj sağlayan hobilere zaman ayırmak yeterlidir.

ÇALIŞMA YAŞAMINDA BİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ

Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, mikroorganizmalar, hücre kültürleri ve insan parazitleri gelmektedir.

Biyolojik bir etkenin sağlıklı kişide hastalığa yol açması 1.Etkenin hasta etme yetisinin yüksekliğine 2.Bulaşma yollarına (temas, ortak kullanılan cansız maddeler, hava ve vektörler) 3.Konakçı adı verilen kişinin duyarlılığına 4.Çevre etmenlerine (ısı değişiklikleri, nem, radyasyon, hava basıncı, hava akımının hızı, kimyasal maddeler, gazlar ve toksinler) bağlıdır.

Biyolojik etkenler enfeksiyon risk düzeyine göre 4 risk grubunda sınıflandırılır. Grup 1 : İnsanda hastalığa yol açma olasılığı bulunmayan biyolojik etkenlerdir. Grup 2 : İnsanda hastalığa neden olabilen, çalışanlara zarar verebilecek, ancak topluma yayılma olasılığı olmayan, genellikle etkili korunma veya tedavi olanağı bulunan biyolojik etkenlerdir.

Grup 3 : İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski bulunabilen ancak genellikle etkili korunma veya tedavi olanağı olan biyolojik etkenlerdir. Grup 4 : İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski yüksek olan ancak halen etkili korunma ve tedavi yöntemi bulunmayan biyolojik etkenlerdir.

BİYOLOJİK RİSKLERE MARUZ KALINAN MESLEKLER Sağlık hizmetinde çalışanlar başta olmak üzere laboratuar, tarım, hayvancılık gibi pek çok sektörde biyolojik risklere maruz kalmak olasıdır Tarım ürünün yetiştirilmesi ve hasadı, sektöründe çalışanlar:

Tarım ürünlerinin işlenmesi,    a)    Gıda paketleme, b)    Depolama: tahıl siloları, tütün vb. Hayvancılık, Hayvan tüyleri ve derilerinin işlenmesi, Balıkçılık, Ormancılık, Ağaç işleme: marangozhaneler,     Tekstil fabrikaları, Laboratuvar hayvanlarının bakımı,

TEMEL İLKYARDIM

İlkyardım Nedir? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehdit eden bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç-gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

Acil Tedavi Nedir? Acil tedavi ünitelerinde, hasta/yaralılara doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.

İlkyardımcı Kimdir? İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda, hasta veya yaralıya, tıbbi araç gereç aramaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişilerdir.

İlkyardım ve Acil Tedavi Arasındaki Fark Nedir? Acil tedavi, bu konuda ehliyetli kişilerce ve gerekli donanımla yapılan müdahaledir. İlkyardım, bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir.

İlkyardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir? Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak Yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek İyileşmeyi kolaylaştırmak

Hayat Kurtarma Zinciri Nedir? 1. Halka Sağlık kuruluşuna haber verme (İlkyardımcı) 2. Halka Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği (İlkyardımcı) 3. Halka Ambulans ekiplerince yapılan müdaleler 4. Halka Hastane acil servisleridir.

İlkyardımda Amaç Hayat kurtarmaktır! Hava yolunu aç. Solunumu düzelt. Dolaşımı sağla. Hayat kurtar! 125

Kimyasal ve Fiziksel Risk Etmenleri 126

1-KİMYASAL NEDİR? Tabii halde bulunan, Üretilen, Herhangi bir işlem sırasında veya atık olarak ortaya çıkan, Ürünün kalitesini artırmak için katkı maddesi olarak eklenen Her türlü safsızlıkları içeren her türlü element, bileşik veya karışımlara kimyasal denir.

Kimyasal risklerin kontrol altında tutulabilmesi için ilk ve en önemli adım; özelliklerinin ve aynı zamanda da çevreye ve insana olan zararlarının bilinmesidir.

Bu nedenle belirli özellikleri dikkate alınarak kimyasallar sınıflandırılmaktadırlar. Kimyasalların fiziksel ve kimyasal özelliklerine, etkilerine ve taşıdıkları risklere göre değişik sınıflandırmalar bulunmaktadır.

Kimyasallar tehlikeli sınıflarda adlandırılır.Bu kimyasallar için kriterleri,uluslar arası düzenlemelerle belirlenmiş ve Etiketleme Malzeme Güvenlik Bilgi Formları(MSDS) hazırlama zorunluluğu getirilmektedir.

Kimyasalların kullanıldığı kaplarda, Paketlerde ve ambalajların; Üzerlerinde kimyasalların özellikleri yazılı olmalı, İlgili uyarı görselleri kullanılmalı, Ayrıca MSDS leri de çıkarılmalı, Sembollerin dışında,yerel dille yazılı olarak belirtilmelidir.

Tehlikeli Kimyasal: Sağlığa, Güvenliğe Çevreye Akut veya kronik zarar Hasar verebilen kimyasallar olarak da tanımlanabilir.

Bu zararlar şu başlık altında toplanabilir: “Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddeler, Mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmiş maddeler” olarak tanımlamaktadır.

Ofislerde yazıcı ve kartuş tonerleri, temizlik maddeleri, piller, tüpler, yapıştırıcılar, mürekkep ve ofis malzemeleri gibi çeşitli kimyasallar kullanılmaktadır. Tüpler, yapıştırıcılar, mürekkep ve ofis malzemeleri kullanılan başlıca tehlikeli maddelerdendir. Ayrıca ofislerde en sık kullanılan elektronik araçlardan olan fotokopi makinası ve lazer yazıcılar ozon salgılamaktadır. Ancak bu tür maddeler tehlikeli olmasına karşın maruziyet riskinin düşük olması nedeniyle pratik olarak zararsız kabul edilebilirler.

Bunula beraber, NASA’nın yaptığı araştırmalara göre bitkiler havadaki benzol, karbon monoksit ve formaldehit gibi toksik maddelerin seviyesinin azalmasını sağlar.

Ortam Kirletici Kimyasallar Kaynağı CO2 Yanma işlemleri, garaj egzozu, sigara dumanı CO Yanma işlemleri (ısıtıcılar, sobalar, şömine), garaj egzozu, sigara dumanı NO2 O3 Fotokopi makinesi, yazıcı SO2 Gaz sobaları FORMALDEHİT Ahşap mobilyalar, halılar, duvar ve tavan boyaları, izolasyon malzemeleri, reçineler, yapıştırıcılar, laminant parkeler, döşemelikler, dezenfektanlar UOB Mobilyalar, halılar, vernikler, çözücüler, oda parfümleri, deterjanlar, yapıştırıcılar, yanma işlemleri, boyalar, yer ve duvar kaplamaları, laminant parkeler, kuru temizleme ile temizlenen elbiseler, böcek ilaçları RADON Topraktan difüzyon yolu ile

ELLE KALDIRMA VE TAŞIMA İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Elle taşımadan kaynaklanan yaralanmaların her biri zaman kaybına... ELLE TAŞIMA Elle taşımadan kaynaklanan yaralanmaların her biri zaman kaybına... Ve dolayısıyla... Gelir Kaybına YOL AÇAR......

YÜKLE İLGİLİ RİSK FAKTÖRLERİ Yükün özellikleri 2. Fiziksel güç gereksinimi 3. Çalışma ortamının özellikleri 4. İşin gerekleri

Elle Taşıma Riskleri (Bel Ağrısı) Bel ağrısı, hemen hemen herkesin yaşamında en az bir kez karşılaştığı yaygın bir sorundur. Doktora başvuru ve işe gidememenin soğuk algınlığından sonraki ikinci en sık nedenidir. Genellikle orta yaşlarda görülür; kadın, erkek ve tüm yaş gruplarını etkiler. Endüstrileşmiş ülkelerde iş ortamındaki etkenlere bağlı olarak gelişen bel ağrısı çalışanların en önemli ve en pahalı sağlık sorunları arasındadır.

1) Toplumun %80’inin bel ağrısı geçirdiği, 2) 30-60 yaşlar arasında 1000 kişi başına 1400 işgünü kaybı olduğu, 3) her yıl bel ağrısı nedeniyle 19 milyon doktor muayenesi, 3) 200 bin bel cerrahisi girişimi uygulandığı yapılan istatistiksel çalışmalarda ortaya çıkmıştır. 65 yaşından sonra çalışanların %50’sinde alt bel ağrısı ortaya çıkar. Üst solunum yolu enfeksiyonundan sonra en büyük işgücü kaybı bel ağrısından dolayıdır.

Bel ve Sırt İncinmeleri İçin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Ayakta çalışırken mümkün olduğunca yardımcı araç kullanın. 2. Otururken koltuğa düzgün oturun. Gerekirse bel kıvrımınıza uyan yastıkla belinizi takviye edin. Otururken sırtı düz tutun ve yaslanın. Sandalye veya koltukta otururken dik bir pozisyonda olmaya gayret ediniz ve bunu alışkanlık haline getiriniz.

3. Yatarken sert ve ortopedik yatakları tercih edin 3. Yatarken sert ve ortopedik yatakları tercih edin. Salt yer ve tahta üzerine yatmak doğru değildir. Yatarken bacaklarınızı gergin tutmayın. Sırt üstü yatarken baldırlarınızın altına koyulacak küçük bir yastık sizi rahat ettirecektir 4. Kilonuza dikkat edin, dengeli beslenin. 5. Sigara içmeyin. 6. Günlük gerilim ve streslerinizi azaltın 7. Düzenli ve günlük egzersiz yapın.

8. Tempolu yürümek, yüzmek ve koşu sizin için ideal sporlardır. 9. Dişlerinizi fırçalarken ya da elinizi, yüzünüzü yıkarken lavaboya doğru eğilmeyiniz; belinizi olabildiğince dik tutmaya gayret ediniz. Bu yüzden evinizdeki lavaboların mümkünse biraz daha yüksekçe yapılmasını sağlayınız 10. Günlük yaşantınızda ani hareketlerden sakınınız. Özellikle yataktan veya koltuktan kalkarken ani hareket yapmayınız.

11. Sandalyeden kalkarken bir ayağınız diğerinin önünde olmalı, bacak kaslarınız ve kollarınızın yardımıyla kendinizi yukarıya doğru iterken sırtınız dik pozisyonda bulunmalıdır. 12. Yüksek iskemlelerde veya benzeri yüksek yerlerde oturmak bele binen yükü artırır. Bundan kaçınınız.

13. Yan veya sırtüstü pozisyonda yatarak uyuyunuz. Yüzüstü yatmayınız 13. Yan veya sırtüstü pozisyonda yatarak uyuyunuz. Yüzüstü yatmayınız. Sırtüstü dümdüz uzanmak da doğru değildir. 14. Yan yatışta kalça ve dizlerinizden çekerek bacaklarınızı toplar ve ana rahmindeki gibi kıvrılarak durursanız rahat edersiniz. İki bacağınızın arasına yumuşak bir yastık koymanız da iyi olur. Sırtüstü yatarken yüksek yastık kullanmayınız.

15. Tarlada, inşaatta, işyerinde, evde çalışırken beliniz aniden ağrımaya başladıysa geri kalan işi bitirmek üzere gayret sarf etmeyip hemen istirahata çekiliniz. 16. Televizyon seyrederken veya herhangi bir gösteriyi izlerken koltukta sırtımızı kamburlaştırmak rahatsızlıklara yol açar.

17. Ayakkabınızı bağlamanız veya benzer bir hareket yapmanız gerekiyorsa, çömelerek veya yüksekçe bir cismin üstüne basarak yapınız. 18. Yürürken veya ayakta dururken vücudunuzun dik bir pozisyonda olmasına özen gösteriniz.

YANMA VE YANGIN ÇEŞİTLERİ Kulman Otomotiv Nurullah Yılkın Endüstri Mühendisi

(Yanıcı Madde + Oksijen + Isı) YANMA NEDİR ? Yanma;Yanıcı maddenin, ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır. Yanma olayının oluşabilmesi için aşağıdaki yanıcı madde, ısı ve oksijenin bir arada bulunması gerekir. Bu olaya “Yangın Üçgeni” adı verilir. YANICI MADDE OKSİJEN ISI Yangın üçgeni (Yanıcı Madde + Oksijen + Isı)

Yararlanmak amacı ile yakılan ateş dışında kontrol edilemeyerek zararlı hale dönüşen yanma olayına yangın denir.

Her Yıl Yüzlerce Ev, İşyeri ve Orman Yanıyor!!

YANGIN NEDENLERİ Korunma Önlemlerinin Alınmaması Bilgisizlik İhmal Kazalar Sıçrama Sabotaj Doğa Olayları

KÖMÜR %1 BACA %8,3 SİGARA %40 COCUKLAR %3,9 KIVILCIM %4,5 LPG %3 DİĞER %17,3 BENZİN %0,6 ELEKTRİK %21 İstanbul’a ait itfaiye verisidir.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI Katı Madde (tahta, kağıt pamuk v.s. ) yangınlarıdır. Soğutma ve yanıcı maddenin uzaklaştırılması ile söndürülür ve kontrol edilir. A Sınıfı Yangınlar Soğutma (sis halinde su) boğma (karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz ) ile petrol türevleri, alkol, yağlı boya, tiner yangınları söndürülebilir. Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer (Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran v.s.). B Sınıfı Yangınlar Kuru kimyevi toz, halon 1301, halon 1211 kullanarak söndürme gerçekleşir. Elektrikli makine yangınlarını da bu sınıfa dahil edebiliriz. C Sınıfı Yangınlar Yanıcı gaz maddeler yangınıdır. (Metan, propan, LPG, asetilen havagazı v.b.) D Sınıfı Yangınlar Yanabilen hafif metal yangınları bu sınıfa girer (Sodyum, Potasyum, Titanyum, Magnezyum gibi.). Kuru kimyevi tozlar bu yangınları söndürmede kullanılır.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI A Sınıfı Yangınlar : Katı madde (tahta, kağıt, pamuk vs.) yangınlarıdır.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI B Sınıfı Yangınlar : Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vs. yangınlarıdır. Dikkat : B Sınıfı Yangınların Üzerine Su atmayın. Atılan sular, yanıcı maddelerin çevreye akmasına ve yayılmasına neden olur.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI C Sınıfı Yangınlar : Likit petrol gazı, havagazı, hidrojen gibi yanabilen çeşitli gazların yanmasıyla oluşan yangınlardır.

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI D Sınıfı Yangınlar : Yanabilen hafif metaller yangını; Sodyum, Potasyum, Titanyum, Alüminyum, Magnezyum vb. gibi hafif metallerin ve alaşımların yanması ile oluşan yangınlardır.

YANMA ÇEŞİTLERİ YAVAŞ YANMA KENDİ KENDİNE YANMA HIZLI YANMA PARLAMA – PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

YANMA ÜRÜNLERİ Duman Zehirli ve Boğucu Gazlar Isı Alev a : Karbonmonoksit (CO) e : Amonyak (NH3) b : Karbondioksit (CO2) f : Hidrojen Siyanür (HCN) c : Kükürtdioksit (SO2) g : Akrolein (C3H4O) d : Kükürtlü Hidrojen (H2S)

YANGININ BÜYÜME HIZI

EKRANLI ARAÇLAR

Bilgisayar ekranınızın gözünüzden 50-75 cm uzakta ve göz hizanızdan 20 derece aşağıda durmasına özen gösteriniz.

Aşağıdaki durumlarda ÇALIŞANLARIN göz muayeneleri yapılmalıdır; - ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce, - düzenli aralıklarla ve - ekranlı araçla çalışmalardan kaynaklanacak görme zorluğu olduğunda göz muayeneleri yapılmalıdır.

Ekran görüntüsü stabil olacak, görüntünün titremesi ve benzeri olumsuzluklar bulunmayacaktır.

Ekran, operatörün ihtiyacına göre kolaylıkla her yöne döndürülerek ayarlanabilir olacaktır.

Kullanıcıyı rahatsız edebilecek yansıma ve parlamalar önlenecektir.

Klavye, operatörün el ve kollarının yorulmaması ve rahatça çalışabilmesi için ekrandan ayrı ve hareketli olacaktır.

Klavyenin ön tarafına, operatörün bileklerini dayayabileceği özel destek konulmalıdır. Operatörün elleri ve kolları için klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır.

Klavyenin rengi mat olacak ve ışığı yansıtmayacaktır.

Klavye karakterlerinin yerleri kullanımı kolaylaştıracak şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Çalışma pozisyonuna göre, tuşlar üzerindeki semboller kolaylıkla seçilebilecek, düzgün ve okunaklı olmalıdır.

Çalışma masası veya çalışma yüzeyi; ekran, klavye, dokümanlar ve diğer ilgili malzemelerin rahat bir şekilde düzenlenebilmesine olanak sağlayacak şekilde ve yeterli büyüklükte olacak ve yüzeyi ışığı yansıtmayacak nitelikte olmalıdır.

Çalışanın rahat bir pozisyonda olması için yeterli alan olmalıdır.

Sandalye dengeli ve operatörün rahat bir pozisyonda oturabileceği ve kolaylıkla hareket edebileceği şekilde olmalıdır.

Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır.

Elektrikle ÇalIşma İle Meydana Gelen Tehlikeler Zeminin yalıtılmaması Yüksek gerilim ile çalışmada gerekli kurallara uyulmaması

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ HAREKET

TAHLİYE VE KURTARMA

YANGINLA KARŞILAŞMA

ÖNCE KENDİ GÜVENLİĞİNİ SAĞLA

YANGINI ETRAFA YAYACAK ALET KULLANMA

TAHLİYEYİ SAĞLA

YANGIN TÜPÜ KULLAN

İTFAİYE HABER VER

110

YANGINI SÖNDÜRMEK TEDBİR ALMAKTAN PAHALIDIR

TEŞEKKÜRLER