FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER
Maddenin Özellikleri Fiziksel özellikler Maddenin bir başka maddeye dönüşmeksizin gözlenebilen ve ölçülebilen dış görünüşü ile ilgili özellikleridir. Maddenin rengi, kokusu, tadı, çözünürlüğü, sertliği, hacmi, ısı ve elektrik iletkenliği v.b. özelliklerdir
Maddenin Özellikleri Kimyasal özellikleri Bir maddenin başka madde ile etkileşmesi veya etkileşmemesi, onun kimyasal yapısı ile ilgili özelliklerdendir. Yanıcı olup olmaması, asidik ya da bazik olması, suyla reaksiyona girip girmemesi kimyasal özelliklere örnek verilebilir.
MADDEDEKİ DEĞİŞİMLER FİZİKSEL DEĞİŞİM KİMYASAL DEĞİŞİM
Fiziksel değişmeler Acaba resimde gördüğünüz buz nasıl o hale geldi? Tabii ki suyun donması ile. Suyun donması ile buz, kaynaması ile buharın oluştuğunu biliriz. Acaba su donunca veya buharlaşınca iç yapısı değişir mi? Buzu eski haline getirmek için ne yaparsınız?
Fiziksel Değişimler Maddenin dış yapısında meydana gelen değişmelere FİZİKSEL DEĞİŞMELER denir. Örneğin: Buzun erimesi, suyun donması, kaynaması, kağıdın yırtılması, camın kırılması, ekmeğin kesilmesi, mumun erimesi, vb. olaylar fiziksel değişmeyle oluşur.
Fiziksel değişmelerin özellikleri Maddenin yapısı değişmeden sadece dış görünüşünde meydana gelen değişmelerdir. Fiziksel değişmeler sonucunda yeni maddeler oluşmaz. Sadece maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri değişir. Fiziksel değişmeler sonucunda maddenin kimliği değişmez. Maddeyi eski haline getirmek kolaydır. (Mesela buzu eritip su haline getirmek.)
Örnekler Buzun erimesi Kağıdın yırtılması Tebeşirin toz haline getirilmesi Küp şekerin ezilerek toz şeker haline getirilmesi Suyun donması Çaydanlıktaki suyun buharlaşması Camın buğulanması Akşamları gökyüzünün renginin maviden kızıla dönüşmesi Altından bilezik yapılması Odunun kırılması Camın kırılması Yemek tuzunun suda çözünmesi Yoğurttan ayran yapılması Bakırdan tencere yapılması Havucun rendelenmesi
Bu olaylar sonunda maddenin iç yapısında değişme olmaz. Bütün hal değiştirme olayları fiziksel değişimdir.
Yağmurun yağması..
Gökkuşağının oluşması
Kar yağması
Kimyasal Değişmeler Acaba resimde görülen yemek nasıl o hale geldi? Elbette pişerek diyeceksiniz. Peki o yemeği eski haline getirmek mümkün mü? Yemeğin pişmesinde nasıl bir değişme olur? Odun yanarken kimyasal yapısı değişir mi? Ekşimiş süt eski haline gelebilir mi?
Kimyasal Değişmeler Maddenin iç yapısında meydana gelen değişmelere KİMYASAL DEĞİŞMELER denir. Bütün yanma olayları kimyasal değişmeyle oluşur. Ekşime, kokma, bozulma, pişme, çürüme, sindirim, Fotosentez olayları vb. kimyasal değişmeyle oluşur.
Kimyasal Değişmeler Kimyasal değişmeye uğramış maddeyi eski haline getirmek zordur veya mümkün değildir. Çünkü maddenin kimyasal yapısı değişir. Farklı özellikte maddeler oluşur. Örneğin; Süt ekşiyince çöpe dökeriz. Eski haline getiremeyiz.
Kimyasal değişimlerin özellikleri Maddenin iç yapısında meydana gelen değişmelerdir. Kimyasal değişmeler sonucunda maddenin kimliği değişir ve yeni maddeler oluşur. Kimyasal değişmeye uğrayan maddeler eski haline döndürülemez veya dönüş zordur.
Örnekler Kömürün yanması Sütten yoğurt ve peynir yapılması Demirin paslanması Meyvelerin çürümesi Hamurun mayalanması Kumdan cam yapılması Ekmeğin küflenmesi Kabartma tozunun üzerine limon sıkılması Canlıların ölünce çürümesi İnsanın sindirim ve solunum yapması Bitkilerin fotosentez yapması Üzüm suyundan sirke yapılması Doğalgazın yanması Dişlerimizin çürümesi Yumurtanın haşlanması Gümüşün açık havada zamanla kararması
Kimyasal değişmeler sonucunda maddeler başka maddelere dönüşür. Kimyasal değişmeler sonucunda hem maddenin görünümü değişir hem de yeni maddeler oluşur. Bütün yanma olayları kimyasal değişmedir
Yanma olayı
Demirin paslanması
Mayalanma
Arının bal yapması
Bunları Biliyor muydunuz ? Tırnakların, saçların uzamasının bir kimyasal değişme olduğunu biliyor musunuz?
Bunları Biliyor musunuz ? Ateş böcekleri vücutlarındaki kimyasal değişimler sonucunda ışık üretir. Örümcekler ağ örmek için kimyasal değişim sonucu salgı oluşturur. Fotosentez olayı bir kimyasal değişmedir. Tohumun çimlenmesi kimyasal değişmedir. Evini badana yapmak isteyen bir ev kadınının sönmemiş kireç üzerine su dökmesiyle kimyasal değişme yapmış olur.
Çevre bilinci Karbonun yanması kimyasal bir değişmedir. Bu olay sonucunda açığa karbon dioksit çıkar. Havadaki karbon dioksit oranının artması yaşamımızı olumsuz etkiler. Karbon dioksit oranının artması atmosferin ısınmasına sebep olur. Bu da kutup buzlarının erimesine yol açabilir.
Çevre bilinci Buzların erimesi fiziksel bir değişmedir. Kutup buzulları bizlere çok uzak olduğu için ilk başta pek dikkatimizi çekmiyor ama aslında su akışkan olduğu için su seviyesindeki değişiklik neticede bizleri etkileyecektir. Küresel ısınma bazı bölgelerde suları aşırı buharlaştıracağı için kuraklıklara da sebep olacaktır.
Fiziksel ve Kimyasal Değişmelerin Karşılaştırılması
Klor gazı ve sodyum metalinin etkileşerek tuz oluşturması
Kimyasal değişimin göstergeleri Çökelek Oluşumu
Kimyasal değişimin göstergeleri Gaz çıkışı Kabartma tozu sirke karıştırıldığında karbondioksit gazı çıkışı gözlenir.
Kimyasal değişimin göstergeleri Isı değişimi Alüminyum, demir (III) oksit ile reaksiyona girdiğinde ısı ve ışık şeklinde enerji yayılır
Kimyasal değişimin göstergeleri Renk değişimi Sulu amonyak çözeltisine fenolftalein ilave edildiğinde çözeltinin rengi pembe olur.