Monitörler

Monitör (Screen) Bilgisayarın mikroişlemcisinden gönderilen sinyallerin ekran kartında işlenmesinden sonra gözün görebileceği şekilde görüntüye dönüştüren cihazlardır.

Monitörün Kalitesini Etkileyen Faktörler; Nokta Genişliği / Aralığı Çözünürlük GörüntüAlanı(İzlenebilir alan) Görüntü Tazeleme Oranı Renk Derinliği

Nokta Genişiliği Ekranda görünen şekil, dikey(sütun) ve yatay (satır) üzerindeki kırmızı, yeşil ve mavi noktalardan oluşur, bunların her birine pixel denir. Nokta genişliği pikseller arasındaki boşluktur. Nokta genişliği hakkında akılda kalması gereken şey ne kadar küçükse o kadar iyi olduğudur.

Çözünürlük Ekran görüntüsü oluşturmak için kullanılan yatay ve dikey nokta sayısına "çözünürlük" denir. Yataydaki piksel sayısı ve dikeydeki piksel sayısının ard arda yazılmasıyla ifade edilir. Örneğin 800*600 çözünürlük 800 sütun da ve 600 satır da olmak üzere toplam 480 000 nokta olduğunu belirtir. Yüksek çözünürlük daha fazla bilgilerin ekrana iletilebilmesi ve daha net görüntüler demektir.

Görüntü Alanı (İzlenebilir Alan) Monitör görüntü alanı, ekranın köşegen uzunluğuyla ölçülür, birimi inc dir. 15”, 17”, 19”, 21”

GörüntüTazeleme Oranı Ekranda 1 saniyede görüntünün kaç defa değiştiğini Tazeleme oranı belirler. Örnek: Bu oran 70 ise ekrandaki görüntüler 1 saniye boyunca 70 defa değişip tazelenirler. Düşük tazeleme oranları ekranda titreşimlere yol açar ve bu durum baş ağrısı ve gözlerde probleme yol açar. Yenilemenin çözünürlükle de bağlantısı vardır. Ekran çözünürlüğü artıkça görüntü yenileme hızı düşer. Çünkü daha çok nokta ve ayrıntı taranmaktadır ve işlem zamanı uzamıştır.

Renk Derinliği Monitördeki renk kalitesini ifade etmektedir. Monitörde gösterilebilecek renk adedi bu tanımlama ile elde edilir. Daha fazla renk, gerçeğe daha yakın ve daha iyi görüntü demektir. Yandaki tablo, bit derinliklerinin ne kadar değişik renge olanak verdiklerini göstermektedir

Monitör Standartları Bu standart, ürünün radyo iletişiminde zararlı olarak kabul edilen ve karışmaya neden olacak sinyallerin cihazdaki miktarını belirleyen standarttır. Bu standart; ürün güvenliği, gerilim dalgalanmaları, enerji hattı harmonikleri, elektromanyetik bağışıklık ve radyo frekans karıştırması gibi konularda belirleme yapan standarttır. Bu standart üretilen cihazın çevre ile uyumlu bir elektronik cihaz olduğunu belirleyen standarttır. EPA (Environmental Protection Agency) programı çerçevesinde ürünün az enerji tüketimi için tasarlandığını belirtir.

Monitör Çeşitleri CRT(Cathode Ray Tube) Katot Işın Tüplü Ekran LCD(Liquid Crystall Display) Sıvı Kristalli Ekran Plazma LED (Light Emitting Diode ) Monitor

CRT Standart renkli televizyon teknolojisi olan Tüp teknolojisi ile çalışırlar. Elektron tabancasından çıkan elektronların monitör yüzeyindeki fosfor tabakasına çarpması sonucu meydana gelen patlamayla birlikte oluşan ışıma prensibine göre çalışmaktadırlar.

CRT

CRT

CRT Resim Kalitesi Keskinlik/Netlik: Shadow mask kullanan monitörler genelde düşük çözünürlükte ve ekranın orta kısmında keskin görüntü sunabilirler. Fakat Trinitron teknolojisine sahip monitörler ekranın her köşesinde aynı keskinlik ve netlikte görüntü sunarlar. Parlaklık: Aperture Grill ve Trinitron teknolojisine sahip monitörlerin görüntüleri diğerlerine göre daha parlaktır.

CRT Resim Kalitesi Yastıklanma: Özellikle ekranın sağ ve sol köşelerinde tüpün yapısından dolayı yastıklanma veya daireye benzeyen şekil bozukluğu görülür. Üretici firmalar bu hatayı düzeltmek için yastıklanma (Pincushion) ayarı özelliği koymuşlardır. Farklı çözünürlükte farklı yastıklanma olduğundan bu düzeltme işini bize bırakmışlardır. Parlama: Genellikle gündüz güneş ışığından ve gece aydınlatmalardan monitöre yansıyan ışık hem gözü hem de çalışma rahatlığını bozabilmektedir. Üreticiler bu yansımayı en aza indirmek için kendilerince ayrı ayrı özellikler kullanırlar. Fakat en fazla faydalı olduğu bilinen Trinitron teknolojili monitörlerdir

Trinitron Trinitron, Sony'nin tüp ekran teknolojisidir. Diğer televizyon tüpleri bir küreden kesilmiş gibidir, Trinitron ise silindirden kesilmiş bir parça görünümündedir. Sony, Trinitron teknolojisini 1960'larda geliştirmişve patentini 1996'ya kadar elinde tutmuştur.

CRT Degauss Bilindiği üzere elektronlar manyetik alandan etkilenmektedirler. CRT monitörler manyetik alan kullanarak görüntü oluşturduğundan dolayı mıknatıs gibi manyetik çekim kuvveti oluşturan nesnelerden etkilenirler. Hem tüpün ön yüzeyine hem de arka yüzeyine herhangi manyetik bir cisim yaklaştırdığınızda görüntü ve renklerde bozulmalar görebilirsiniz. Monitör ilk açıldığında tüpün üzerine yüklenmiş olabilecek manyetik yükü ortadan kaldırmak için degauss işlemi gerçekleştirir. Fakat bu işlemi sadece ilk açılışta yapar sonrasında oluşabilecek manyetik etkilere karşı kendini koruyamaz.

CRT Degauss Buradan sonra monitörde oluşabilecek görüntü bozulmaları kullanıcının idaresine kalmıştır. Yeni monitörlerde dijital ayar menülerinde bu işlemi daha sonra yeniden gerçekleştirmek için degauss özelliği konulmuştur. Eğer monitörünüz eski ise açma//kapama düğmesini kullanarak ilk açılış işlemini kendiniz gerçekleştirebilirsiniz. Bir de monitör yakınlarına içeriğinde mıknatıs barındıran hoparlör, cep telefonu, elektro-mıknatıs gibi nesnelerin yaklaştırılmaması gerekir. Ayrıca manyetik depolama birimlerini (kaset, disket gibi) ilk açılışta ve sonradan yapılan degauss işlemi sırasında monitör yakınına yaklaştırılmaması içeriğinin bozulamaması açısından daha iyi olacaktır.

CRT Degauss

LCD LCD ekranlar en yalın ifadeyle iki cam levha arasına sıkıştırılmış sıvı kristal örgüsüdür. LCD ekranın arka kısmında bir ışık kaynağı vardır, görüntü bu ışık kaynağından yayılan ışığın, iki cam levha arasında sıkışmış olan sıvı kristal örgüsünden geçerken değişik renklere bürünmesiyle elde edilir.

LCD Panelin arkasından gelen ışık, daha sonra TFT (Thin Film Transistor) adı verilen ince film transistor tabakasından ve arkasından da her likit kristal hücresine iletilen elektrik miktarını ayarlayan renk filtrelerinden geçer. Voltaj farkına göre likit kristaller harekete geçer. Bu hareket şekline göre arkadan verilen ışığın şiddeti ve kutuplaşma yönü değişir. Bu işlemlerin sonucunda da farklı oranda ve parlaklıkta kırmızı, mavi ve yeşil renkleri oluşturan ve nihai görüntüyü sağlayan yüz binlerce piksel elde edilmiş olur.

LCD

LCD Ekranda Görüntü Elde Edilmesi

LCD Ekranda Görüntü Elde Edilmesi

LCD Avantajları LCD'ler çok incedirler, bu nedenle geleneksel CRT televizyonların ya da monitörlerin kullanılamayacağı yerlere takılabilirler. Renk üretimleri mükemmeldir. Renk kontrastı iyidir, ancak mükemmel değildir. Fosfor temelli bir teknolojiye sahip olmadıkları için, aynı rengin aynı noktada uzun süre kalmasının yaratacağı problemler LCD ekranlarda görülmez.

LCD Avantajları LCD televizyonlar göz yormazlar, aksine odaklama sorunu olmadığından daha keskin ve net görüntü sunarlar. Titreşim ve radyason yapmaz. Güç tüketimleri az ve plazma televizyonlara kıyasla daha uygun fiyatlardadır.

LCD Dezavantajları Ekran alanı başına en yüksek maliyetli görüntüleme seçeneğidir. Karanlık sahnelerde detayları CRT televizyonlar ya da monitörler kadar iyi veremeyebilirler. Görüş açıları düşüktür. Sıvı kristallerin tepki süreleri CRT ekranlara göre düşüktür. Buda hareketli görüntülerde fluluk yaratır. Netlik hareket fazla olduğu zamanlarda azalır, Görüntü sabitleştiği anda netleşir.

Plazma Plazma, birbirine eşit sayıda bağımsız elektron ve pozitif iyonlardan oluşan elektriksel anlamda Nötr, yüksek iyonize edilmiş gaz karışımının farklı bir hale dönüştüğünde kendisine verilen isimdir. Bu açıdan bakıldığında maddenin katı, sıvı ve gaz dediğimiz üç halinden farklı bir haldir. Cihaza elektrik verildiğinde bu bölmelerin içindeki özel karışım gaz, maddenin üç halinden farklı olan plazma haline dönüşür ve görünmeyen UV ışını yayar. Bu ışın kırmızı, mavi ve yeşil fosfor tabakasına çarparak görünür ışığı ve renkleri oluşturma yöntemi ile diğer televizyon teknolojilerinden farklılaşır.

Plazma Plazma teknolojisinde her pikselde içleri özel bir gaz karışımı ile dolu düşük basınçlı kapalı cam bölmecikleri vardır. Bu ufak plazma bölmelerini ardında kırmızı, mavi ve yeşilden oluşan renkli fosforlar bulunur.

Plazma Monitörde Görüntü Elde Edilmesi

Plazma Plazma Artıları ve Eksileri + 161cm e kadar plazma ekranlar bulunabilir. + Az yer kaplar hafiftir. + Yenilerde HD uyumu ile mükemmel görüntü kalitesine ulaşılabilir. -Görüntü kalitesi LCD lere nazaran daha düşüktür -Güç tüketimi fazladır. -Ekranda uzun süre kalabilecek sabit bir görüntü ekran yüzeyine yapışır ve silinmez. -Fiyatları pahalıdır.

PLAZMA VE LCD TELEVİZYON ARASINDAKİ FARK NEDİR? Plazma ve LCD televizyonların en önemli özelliği cam plaka arasından ekrana görüntü vermesi. İki televizyonu birbirinden ayıran ise plazmanın plaka arasında fosfor, LCD'nin ise likit kristal olması. LCD'de görüntü açısı plazmadaki kadar büyük değil. LCD teknolojisinde görüntü çok parlak. Normal televizyonda 1 saat sonra göz yorgunluğu hissederken, plazmada 4 saat LCD'de ise bu 2-2.5 saat sonra hissediliyor

Kısaca LCD artıları ve eksileri ile; + Az güç harcar. + Titreşim yapmaz gözü yormaz. + Az yer kaplar hafiftir. + Görüntü net ve parlaktır. - Tepki süresi düşük. - Ekran pikselleri çabuk bozuluyor. - Kontras seviyeleri düşük. - Görüş açısı düşük.

Plazma Artıları ve eksileri + 161cm e kadar plazma ekranlar bulunabilir. + Az yer kaplar hafiftir. + Yenilerde HD uyumu ile mükemmel görüntü kalitesine ulaşılabilir. - Görüntü kalitesi LCD lere nazaran daha düşüktür - Güç tüketimi fazladır. - Ekranda uzun süre kalabilecek sabit bir görüntü ekran yüzeyine yapışır ve silinmez. - Fiyatları pahalıdır.

LED LCD Monitörler LED LCD mönitörler, LCD televizyonlarda gelinen son teknolojidir. LED TV’lerin standart LCD TV’lerden farkları, ekranda görüntü oluşturulurken kullanılan arka aydınlatma teknolojisindeki devrimsel yeniliktir. LED TV’lerdeki büyük yenilik, ekran teknolojisinde ya da görüntü sinyalini ileten elektronik ekipmanlarda değil, arka aydınlatma sisteminde gerçekleşmiştir.

LED LCD Monitörler

LED LCD Monitörler LED TV’lerde arka aydınlatma olarak floresan lamba yerine bir dizi LED (Light-Emitting Dioede / Işık Yayan Diyot) kullanılır. Ekrandaki görüntüyü oluşturan her bir piksel için ışık, bu LED’ler aracılığıyla gönderilir. LED TV’lerin ikinci büyük avantajı gösterilen renk miktarındaki artıştır. Standart LCD TV’lerde mevcut renklerin %70 ile %75’i gösterilebilirken LED TV’lerde bu oran %85’e kadar çıkabilmektedir. Bu da daha canlı görüntüler elde edilmesi için büyük bir avantaj sağlar.

HD Teknolojisi (High Definition ) HD, standart resim görüntüleme teknolojilerinin çok üzerinde kalitede resimleri saklayabilme ve görüntüleme imkanı sunar. HD, resimleri piksel sayısını artırarak daha hızlı resim oluşturma ve ekran titreşimlerini engelleyebilmek için en iyi tarama yöntemlerini kullanmaktadır.