Öğrencilerin çalışmalarının değerlendirilmesinde destek verici, bütünleştirici ve aydınlatıcı olan portfolyo oldukça etkili bir değerlendirme metodudur. Küçük parçaların toplanmasından sonra bir bütün oluşturularak hazırlanan portfolyolar, içinde yer alan parçalar arasında mantıksal, temasal ya da görüntüsel bir bağlantı içermelidir.
Proje yapma aşamasında bilgiye kendileri ulaşırlar, ulaştıkları bilgiyi organize ederler, organize edilen bilgiyi nasıl birleştireceklerini ve anlamlı hâle getireceklerini düşünürler, anlamlı hâle getirirler ve sonuca ulaşırlar. Ulaşılan sonucun ya da ortaya çıkarılan ürünün sunumu da ayrı bir çalışma, organizasyon ve beceri gerektirir.
Proje Yaklaşımının Özellikleri Projenin Oluşumu
Proje Değerlendirmede Dikkate Alınması Gereken Kriterler Projenin Değerlendirilmesinde Kullanılan Yöntemler Kontrol listeleri Değerlendirme ölçekleri Anektodsal kayıtlar (olay kayıtları)
Portfolyolar, öğrenen kişinin öğretilenlerin hepsini öğrenip öğrenmediklerini göstermesindense, öğrencilerin kendilerine öğretilenleri uygulayabildikleri çalışma örneklerini ortaya koydukları birikimlerdir. Bu yüzden kişisel gelişim dosyaları olarak da adlandırılabilirler.
Öğrenmenin değerlendirilmesinde portfolyonun kullanılması, aslında standart değerlendirme yöntemlerine bir meydan okuma gibi algılanabilir, çünkü içindeki çalışmaları incelemek ve değerlendirmek zaman alır. Elbetteki öğrencilerin çalışmalarını ve öğrenmelerini değerlendiren araçlardan en iyisi portfolyodur demek de zordur, hatta denemez.
Portfolyoyu Sınıfa Tanıtma Vitrin portfolyo Gelişimi gösteren portfolyo Seçilmiş çalışmaların yer aldığı portfolyo Geçiş portfolyo
Portfolyonun Bölümleri ve İçerebileceği Materyaller
Portfolyo Değerlendirmeyi Nasıl Kullanalım? Portfolyo Değerlendirmeyi Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz? Portfolyo Değerlendirme İşlemi
Tabloyu yakından inceliyelim
Portfolyoların Avantajları Portfolyonun Kullanılması Nasıl Faydalar Sağlar?
Geçerlik Güvenirlik
Bu bölümde özellikleri ve birçok etkisinden bahsedilen proje ve bireysel ürün dosyaları olarak bilinen portfolyolar hâlâ alternatif değerlendirme türleri olarak ele alınmaktadır. 'Öğrenmeyi bireylerin yapılandırmasını sağlayalım ve buna olanak tanıyalım' dediğimiz son öğrenme ekolünde bu tür bireysel değerlendirme araçlarının alternatif olarak alınmasındansa öğretmenler tarafından kullanımının yaygınlaştırılmasını çok daha faydalı buluyorum. Bu bağlamda portfolyolarla ilgili bahsettiklerimizi kısaca özetleyelim.
Birçok kaynağın kullanıldığı portfolyoların içinde yer alan ve öğrencilerin öğrendiklerini yansıttıkları somut ürünler geliştirilmeye ve değiştirilmeye açık olmalıdır. Aynı zamanda çalışma konusu ile ilgili birçok noktayı içermesi gerekir. Çalışma konularının da temel öğrenme konularını ya da bilgilerini içermesindense farklı örnekler ve konuları içermesi bu ürün dosyalarını zenginleştirir. Hazırlanan portfolyoda amacın net bir şekilde belirtilmesi, hem günlük hayat deneyimleri hem de ders programları kapsamında bir bütün olarak hazırlanması ve değerlendirilmesi önemlidir.
Portfolyonun kullanımında özellikle değerlendirmeciden kaynaklanan sınırlılıklar bulunmasına rağmen amacınız öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor gelişimlerinin bütününü dikkate alarak akademik gelişimlerine katkıda bulunmaksa, portfolyo değerlendirme size tavsiye edebileceğim güçlü bir değerlendirme şeklidir. Bu gücü arttırmak değerlendirmecinin değerlendirilen performansı tanımlaması ve ayrıntılı bir şekilde netleştirmesi, performansını ölçeceği işleri yapılandırması ve puanlama rubriklerini en uygun bir şekilde doldurabilme becerisine bağlıdır.
Portfolyolar öğretmenler tarafından öğrencilerini değerlendirme amacıyla kullanıldıklarında uzun zaman alırlar, çünkü bazen her bölüm ayrı ayrı değerlendirilir, geri bildirimler verilir ve gerekirse geri bildirimlere yönelik olarak öğrencilerle konuşulur. Ama uzun zaman alması iyi bir değerlendirme yapmanız için engel değildir. Öğrencilerinizi tanıyın ve onları desteklediğinizde neler yapabileceklerini görün. Emin olun çok keyif alacaksınız.