TOPRAKTAN GELEN YAŞAM Erdoğan GÜL

AVRUPA’DA TOPRAKLAR Zaman içinde toplumlar,verimli topraklara sahip olmak veya sahip oldukları toprakları genişletmek çabası içinde olmuşlardır…. Bu da tarih boyunca göçlerin ve savaşların gerçekleşmesine sebep olmuştur. .. Örneğin, Osta Asya’da yaşayan Hunlar’ın Avrupa’ya göç etmeleri-nin sebeplerinden birinde toprakların kuraklaşmasının da etkisi vardır…/ Kavimler Göçü) Coğrafi Keşifler ’den sonra diğer kıta veya yerlerin bulunmasıyla, bu bulu- nan yerlerden Avrupa ya değerli madenler getirilmiştir….Buna bağlı olarak toprak eski önemini kaybetmiştir. Tüm bu gelişmelere bağlı olarak,Avrupa’da madenler yolu ile zenginleşen ve zaman içinde ticarette öne çıkan Burjuva Sınıfı doğmuştur… 1800 ‘li Yıllarda Avrupa’da gerçekleşen Sanayi İnkilabı sonrasında sanayinin ön plana çıkması ile sanayi için ihtiyaç olan Hammadde önem kazanmış ve böylece topraklar yine önem kazanmaya başlamıştır… Ortaçağ ’ın Avrupa’sında zenginlik ölçüsü Topraklar ile ölçülüyordu… Böylesi dönemde Kilise ve Derebeylikler (Feodalite) sahip oldukları geniş toprakları ile zenginlik içersinde yaşıyorlardı…

OSMANLI’DA TOPRAKLAR-1 Osmanlı Devleti’nde Ülke Ekonomisi tarıma dayanıyordu… O dönem itibari ile dünyadaki ekonomik yapı,topraklar üzerine kurulu idi…. Osmanlı Devleti’nde Fetih Yolu ile alınan topraklar devlete aitti.Ve “ Miri Arazi “ adını alırdı. AYRINTILI BİLGİ Ailelere kullanım hakkının verildiği bu topraklara “ Çift “ adı verilirdi….Çift alan aile, her yıl kazandığı paranın % 10 ‘nu,devlete vergisini ödemek durumunda idi. Aile Reisi’nin ölümü sonrasında bu toprakların kullanım hakkı çocuklara devredilmekte idi. Ancak,nedensiz toprağı 3 Yıl işlemeyenlerin ; toprağı elinden alınır,bir başka aileye devredilirdi… Buradaki amaç,üretimin devamlılığını sağlamak ve devlete verilen vergileri en üst noktada tutabilmektir… Osmanlı Devleti’nde tarım kaynaklarından elde edilen gelirler ile asker yetiştiriliyor,memurların maaşları veriliyordu… Bu nedenle devletin toprağının israf edilmeden kullanılması çok önemliydi…

OSMANLI’DA TOPRAK YAPISI

OSMANLI’DA TOPRAKLAR-2 Bunlar; 1-Has Topraklar: Geliri en yüksek olan arazilerdir.Bu araziler , Padişah,Şehzade,Vezir-i Azam ve Vezirler,Divan Örgütü Üyeleri ve Beylerbeyi gibi yüksek derecedeki memurlara veriliyordu… AYRINTILI BİLGİ 2-Zeamet Topraklar: Geliri orta decerede olan topraklardır . Bu araziler Subaşı,Kadı gibi orta deceredeki devlet memurlarına veriliyordu… AYRINTILI BİLGİ 3-Has Topraklar: Geliri düşük derecede olan engebeli-kırsal yöredeki topraklardır.Bu araziler,savaşta yararlılık gösterenlere verilirdi. AYRINTILI BİLGİ Osmanlı Devleti’nde Asker ya da Devlet Görevlileri’ne ; Bazı topraklardan alınan vergilerin bir kısmı verilirdi.Onlar da bunun karşılığında devlete hizmet ederlerdi… Devletin bu kişilere verdiği kaynağa Dirlik ( Ikta ) denirdi… Tımar Sistemi olarak ta bilinen bu sistemde Dirlikler, Yıllık Gelirleri’ne göre 3 kısma ayrılıyordu…

İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI... Geliri en yüksek olan verimli arazilerdir. Kullanım Hakkı,Padişah,Şehzade, Vezir-i Azam ve Vezirler,Divan Örgütü Üyeleri ve Beylerbeyi gibi yüksek derecedeki memurlara veriliyordu… Bu sayede... Kendi Ailesi ve Çevresinin Bağlı bulunduğu kurumdaki çalışanların Toprakların bulunduğu bölgedeki hayır vakıf kurumlarının İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI...

İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI... Geliri orta decerede olan topraklardır Kullanım Hakkı,Subaşı,Kadı gibi orta deceredeki devlet memurlarına veriliyordu… Bu sayede... Kendi Ailesi ve Çevresinin Bağlı bulunduğu kurumdaki çalışanların İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI...

İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI... Geliri düşük derecede olan engebeli-kırsal yöredeki topraklardır. Kullanım Hakkı,savaşta yararlılık gösteren Tımarlı Sipahiler ‘e verilirdi. Bu sayede... Kendi Ailesi’nin Çalışmakta olduğu köyün Osmanlı Ordusu’nun; * At * Asker İHTİHAÇLARI KARŞILANIRDI... AYRICA ; ***Köyün Asayiş ve Güvenliği’ni, ***Tarımsal Üretimin Devamlılığını sağlardı… Tımar Sistemi

*** Savaşlarda yararlılık gösteren Tımarlı Sipahiler,kendilerine verilen arazileri o yörede yaşayan köylülere kullanım hakkını verirlerdi. *** Tımarlı Sipahiler tarafından kendi-lerine kullanım hakkı verilen topraklarda istediklerini eken “Çift” yıl sonunda elde ettiği gelirin % 10 ‘nu devletin o yöreye gönderdiği Mültezim adı verilen devlet memurları aracılığı ile arazinin gerçek sahibi olan Tımarlı Sipahiler ’e ulaştırırdı. *** Çift ‘lerden kendilerine Mültezimler aracılığı ile ulaşan vergilerle Tımarlı Sipahiler; 1-Kendi geçimlerini devlete yük olmadan karşılarlardı. 2-Devletin Askeri Birimleri’ne asker yetiştirirdi. 3-Ordu için gerekli olan At’lar yetiştirirdi. 4-Çalıştığı köy ve çevresinin Asayiş ve Güvenliğini sağlardı.

Erdoğan GÜL