BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI (BEP) BEYOĞLU REHBERLİK ARAŞTIRMA MERKEZİ İSTANBUL 2014

BEP NEDİR? Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin gelişimi veya ona uygulanan programın gerektirdiği disiplin alanlarında ( öz bakım, akademik beceriler, sosyal beceriler, iletişim vb.) eğitsel ihtiyaçlarını karşılamak üzere uygun eğitim ortamlarından ( okul, özel eğitim okulu, özel eğitim sınıfı vb.) ve destek hizmetlerden( kaynak oda sınıf içi yardım, dil ve konuşma terapisi, fiziksel rehabilitasyon vb.) en üst düzeyde yararlanmasını öngören yazılı dokümandır.

YASAL DAYANAKLAR 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Ve Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği

Eğitimde feda edilecek fert yoktur. Mustafa Kemal ATATÜRK

Bireylerin Özel Eğitime Uygunluğu Nasıl Belirlenir? Tanılama; özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile yeterli ve yetersiz yönlerinin bireysel özelliklerinin ve ilgi alanlarının belirlenmesi amacıyla tıbbi, psiko-sosyal ve eğitim alanlarında yapılan değerlendirme sürecini kapsamaktadır.

Tanılama Sürecinde Sınıf Öğretmeninin Görevleri Nelerdir?

Yönlendirme Bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren öğrenciler belirlenirken sınıf rehber öğretmeni ile okul rehber öğretmeni ortak çalışır. Anlamlı farklılık gösteren öğrencilerle ilgili çalışmalar (Eğitsel değerlendirme isteği formu- Bireysel Gelişim Raporu) sınıf rehber öğretmeni önceliğinde yapılması gerekmektedir. Öncelikle ailenin muhakkak hastaneye yönlendirilip rapor alınması gerekmektedir. Eğitsel değerlendirme isteği formu\İlköğretim.pdf

Tanılama Sürecinde Rehber Öğretmenin Görevleri Nelerdir? Öğretmenle ,iş bitliği içerisinde , öğrenciye ilişkin bilgi toplar ve öğrencinin ihtiyaçlarını değerlendirir. Ailelere, öğrencilere, öğretmenlere ve gerektiğinde diğer okul personeline hizmet alanı doğrultusunda destek sağlar. Öğrenci gelişim dosyalarının ve diğer kayıtların tutulmasında sınıf rehber öğretmeni ile işbirliği yapar. Öğrenci ile ilgili kayıtları tutar ve istenilen raporları düzenler.

Tanılama Sürecinde okul idaresinin Görevleri Nelerdir? Öğrenciye ilişkin hizmetleri planlar, işbirliğine yönelik gerekli tedbirleri alır. İhtiyaç duyulan aracı temin eder. Öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda okul içerisinde düzenlemeler yapar. Tanılanmanın tamamlanabilmesi için doldurulan eğitsel değerlendirme formunun ilgili bölümünü doldurarak , RAM’a resmi yazı yazar.

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün tanıma sürecindeki görevleri

Rehberlik ve Araştırma Merkezi Randevu Süreci Eğitsel değerlendirme isteği formunun idarece de gerekli kısımları doldurulur , üst yazılarını yazar ; ardından okul rehber öğretmeni aile ile iletişim kurar ve kurumdan randevu alır. Aileye teslim edilen eğitsel değerlendirme formu ile aile ve çocuk randevu saatinde RAM’a başvurur. Gerek duyması halinde rehber öğretmen, öğrenciye uyguladığı testleri RAM’a gönderebilir. Ram öğrenci hakkındaki Sonuç Raporunu okula gönderir.

BEP’i kimler hazırlar? Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre; MADDE 50 – (1) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için okullarda/kurumlarda BEP hazırlamak amacıyla BEP geliştirme birimi oluşturulur. (2) BEP geliştirme birimi okul/kurum müdürü veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının başkanlığında; a) Kaynaştırma uygulamaları yapan okullar için gezerek özel eğitim görevi yapan bir öğretmen, b) Bir rehber öğretmen, c) Öğrencinin sınıf öğretmeni, ç) Öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, d) Öğrencinin velisi/vasisi, e) Öğrenciden oluşur Bu birimin oluşturulması okul idaresinin sorumluluğundadır.

E:\RAM\BEP\Bep formatı.doc BEP Nasıl Hazırlanır? E:\RAM\BEP\Bep formatı.doc Öncelikle BEP dosyasında yer alan öğrenci ve BEP birim üyeleri ile ilgili kısımlar doldurulur. İlk bep toplantı tutanağı sayfasında ise, öğrenci bilgileri yazıldıktan sonra; alınan kararlar bölümü eksiksiz doldurulmalı, bir sonraki toplantının hangi aralıkla yapılacağı kararlaştırılmalı, hangi tarihte yapılacağı işaretlenmeli, muhakkak velinin toplantıya katılımının sağlanması ve imzasının toplantı tutanağında yer alması gerekmektedir.

BEP Nasıl Hazırlanır? Bep toplantısı formu ise daha sonraki yapılacak toplantılarda kullanılır. Bu formda yer alan gündem kısmında önceki toplantıda alınan kararların değerlendirmesi yazılır. Alınan kararlar kısmında ilerleyen süreçteki kazanım ve çalışmalar yer alır. Bir sonraki bep toplantı tarihi kararlaştırılarak yazılır.

BEP Nasıl Hazırlanır? Eğitsel performans ile Bireyselleştirilmiş Eğitim Formu; bep toplantısında alınan kararlarla aynı doğrultuda doldurulur. Eğitsel performans formunda öğrencinin var olan yeterlilik durumu ile yetersizlik durumları pozitif ifadeden negatif ifadeye gidecek şekilde ortaya konur. Eğitsel performansa yönelik ; BEP toplantısında alınan kararlar göz önünde bulundurularak; Bireyselleştirilmiş Eğitim Formu ise her uzun dönemli amacı kısa dönemli amaçlara ayıracak şekilde işlenir.

Performans Düzeyi Öğrencinin performansını doğru almak, ona doğru eğitim ve öğretimi vermek adına çok önemlidir. Bu amaçla bep hazırlanacak öğrenci ile birebir görüşmek, ona zaman ayırmak, onun rahatlamasını sağlayıp gerçek performansını göstermesini sağlamak gerekir.

Performans Düzeyi Öğrencinin var olan performansı ortaya çıkarılırken öncelikle öğrencinin yetersizliğinin hangi alanda olduğu dikkate alınır. Daha sonra ise öğrencinin durumuna göre sınıf düzeyindeki, bir önceki veya bir sonraki sınıf düzeyindeki kazanımların, öğrenci tarafından ne kadarının ortaya konduğu gözlemlenir. Bazı performans değerlendirme formları ve kaba değerlendirme formları da performans alımında kullanılabilir.

Performans düzeyi Belirtilen performans düzeyi gözlenebilir ve ölçülebilir şekilde ifade edilmelidir. Örneğin; vücudumuzun üç bölümden oluştuğunu anlar yerine söyler, yazar gibi ifadeler kullanılmalıdır. Daima olumsuz ve yetersiz odaklı ifadelerden kaçınılmalıdır. Öğrencinin halihazırda yapabildikleri ve sahip olduğu beceriler yansıtılmalıdır.

Performans düzeyi Öğrencinin performans düzeyi yalnızca akademik becerilerle sınırlı kalmamalıdır. Farklı gelişim alanlarında sahip olduğu beceriler de dahil edilmelidir. Performans düzeyi her branş için, ilk bep toplantısından önce alınır. Performans düzeyine göre branşların bep dahlinde planlama yapmasının gerekip gerekmediği ilk toplantıda belirtilir.

Unutmamalıdır ki… Her çocuk farklı ve özeldir. Bep hazırlanacak çocuk için hayatın ne kadar zor olabildiğini dikkate almak gerekir. Her birimizin bir gün yetersizliğinin olabileceğini hatırdan çıkarmadan hareket etmek, her birimizin, yarınlarının yararına olacaktır.

Uzun Dönemli Amaçlar Nasıl Belirlenir? Uzun dönemli amaçlar bir dönem ve ya bir öğretim yılı sonunda öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyi, öğrenme hızı ve özellikleri doğrultusunda edinebileceği kazanımdır. Uzun dönemli amaçlar gerçekçi ve uygulanabilir olmalıdır. Sosyal kabulün arttırılmasına yönelik hazırlanması gereken uzun dönemli amaçlar, yeni beceriler kazandırmaya yönelik olmalıdır.

Uzun Dönemli Amaçlar Nasıl Belirlenir? Uzun dönemli amaçlar bir dönem ve ya bir öğretim yılı sonunda öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyi, öğrenme hızı ve özellikleri doğrultusunda edinebileceği kazanımdır. Uzun dönemli amaçlar gerçekçi ve uygulanabilir olmalıdır. Sosyal kabulün arttırılmasına yönelik hazırlanması gereken uzun dönemli amaçlar, yeni beceriler kazandırmaya yönelik olmalıdır.

Kısa Dönemli Amaçlar Bireyin sahip olduğu performans düzeyinden başlayarak, uzun dönemli amaçlara ulaşıncaya dek göstereceği davranışların gözlenebilir ve ölçülebilir davranışların ifade edilmesiyle belirlenir. Kısa dönemli amaçlar kolaydan zora doğru, gerçekçi, mümkün olduğu kadar az olmalı ve muhakkak değerlendirme için ölçüt belirtici şekilde olmalıdır.

Kısa dönemli amaçların her birinin gerçekleşme süreleri belirlenerek Bep dosyasında yer alan , BEP FORMU’ na işlenmelidir.

BÖP NEDİR? Bireyselleştirilmiş Öğretim Planı öğrencinin belirlenmiş amaçlara ulaşmasını sağlamak amacıyla yapılması gerekenleri ayrıntılı ve belirgin anlatan planlardır. Kısaca kişiye özgü ders planıdır. Sınıf öğretmeni veya branş öğretmeni hazırlamış olduğu ders planında kaynaştırma eğitimine alınan öğrenciye yönelik amaç, işleyiş ve değerlendirme alanında yapılan uyarlama ve farklılıkları belirterek BÖP hazırlamış olur.

Bireyselleştirilmiş Öğretim Planı (BÖP) Eğer öğrencideki iyi gelişmeler takip edilerek değerlendirme sonuçları eğitim planına yansıtılırsa ayrıca BÖP hazırlanmadan , var olan ders planlarının içerisinde tamamlanabilir.

Bep’in izlenmesi, değerlendirilmesi ve ailenin bilgilendirilmesi

Acıyarak yaklaşımda bulunmak öğrenciyi rahatsız edebilir. Sınıf içi Yaklaşımlar Öncelikle diğer öğrenci ve velilerinin, okul idaresinin ve personelinin engel durumunu fark ve kabul etmesi gerekmektedir. Engelli bireyler hakkında tüm okula öğrenci ve öğretmenlere seminer verilebilir Öğretmenin öğrencileri ile toplantı yapıp engelli öğrenci hakkında bilgilendirici ve farkındalık artırıcı bir konuşma yapılması Acıyarak yaklaşımda bulunmak öğrenciyi rahatsız edebilir. Özel eğitime gereksinim duyan bireylere beceri ve istekleri doğrultusunda yönlendirici olmak ve gelişimlerini destek ve motive etmek; özgüven kazanmalarını ve daha üretken olmalarını sağlayabilir

Öğretmen her bireyin değerli, biricik olduğu duygusunu yansıtmalı. Sınıf içi Yaklaşımlar Öğretmenin diğer öğrencilere , kaynaştırma öğrencilerine yönelik sınıf içi davranışlarında model olması gerekir. Sınıf ortamının veya materyallerin engelli öğrencinin ihtiyacına göre düzenlenmesi Öğretmen her bireyin değerli, biricik olduğu duygusunu yansıtmalı.

EK: Destek Eğitim Odası Destek Eğitim odasının amacı: kaynaştırma öğrencisinin gereksinim duyduğu alan veya alanlarda destek sağlayarak, öğrencinin o dersle ilgili olarak başarabileceği en üst düzeye gelmesini sağlamaktır. Okul veya kurumda birden fazla açılabilir.

EK: Destek Eğitim Odası

Ek: Destek Eğitim Odası

EK: Destek Eğitim Odası Standartları a) Oda Büyüklüğü Bireysel eğitim yapılabilecek büyüklükte olması ( en az 6m² en fazla 20m²) b) Fiziksel Ortam Odanın aydınlatma, ısı, temizlik şartlarının eğitim çalışmalarına uygun olması. c) Oda Donanım özellikleri Yeterli sayıda öğrenci çalışma masası Yazı tahtası Öğrencinin akademik becerilerini arttırıcı eğitim materyalleri Eğitim materyalleri için dolap Pano

Ek: Destek Eğitim Odası Öğrencinin destek eğitim odasından yararlanacağı saatler, sınıf öğretmeni, destek eğitimi verecek öğretmen ve veliye yazılı olarak bildirilir. (İlköğretim okullarının 4’üncü ve 5’inci sınıflarında alan öğretmenlerinin derse girdiği saatlerde; sınıf öğretmenleri, gerekli ise kendi sınıflarındaki özel eğitime ihtiyacı olan öğrencileriyle destek eğitim odalarında eğitim-öğretim faaliyeti yürüteceklerdir. Ayrıca, ilköğretim okulları ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan alan öğretmenlerinden maaş karşılığı ders saatini dolduramayan öğretmenlerin yanı sıra ders saatini dolduranlardan istekli olanlar destek eğitim odasında ihtiyaçlar doğrultusunda görevlendirilebilinecektir.)

EK: Destek Eğitim Odası

İlköğretimde kaynaştırma eğitimi alan öğrencinin başarı durumu

Ortaöğretimde kaynaştırma eğitimi alan öğrencinin başarı durumu

KAYNAKÇA http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/10/876303/icerikler/her-yonuyle-bep-bireysellestirilmis-egitim-plani_428282.html (20.08.2014) Neden Nasıl Niçin Kaynaştırma Kılavuzu (2010), Ankara: MEB Yayınları. Diken, İ. H. (Ed.) (2008). Özel Eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve Özel Eğitim. Ankara: Pegem Akademi