KAPİTALİZMİN ÇÖKÜŞÜ RICHARD A.POSNER
EYLÜL 2008 KİTABIN ÇIKIŞ TARİHİ: 4,5 AY SONRA…
BÜYÜK BUNALıM
İKİ TEHLİKELİ GELİŞME 1970’lerde başlayan Düşük Faiz OranlarıDevlet Yönetiminin Kaldırılması
KİŞİSEL BORÇ ARTAR… 5000 TL Düşük faiz oranları borçlanmayı ucuzlatır ve güvenli tasarrufu cazibesiz kılar, böylece kişisel borç artar ve kişisel tasarruf oranı düşer.
KONUTA TALEP ARTAR… Evler çoğunlukla borçla alındığından, düşük faiz oranları ev satın almayı teşvik eder ve konut stoku daha yavaş geliştiğinden konuta olan talebin artması konut fiyatlarının artmasına neden olur.
KREDİ TALEBİ… Finansal Aracı Kurumlar Bireyler %7 %10 bir grup zengin şirket ya da birey Paramı kısa vadede geri istiyorum Çok güzel evimiz olcak yaya yaya ödiycez.. Gel vatandaş uzun vadeli düşük kredi bende Güvence veriyorum, risk bende
TALIHSIZ BIR OLAYıN UZUN VADEDE MEYDANA GELMESI KıSA VADEDE MEYDANA GELMESINDEN DAHA OLASıDıR.
eğer bir banka, kredilerinde çok fazla temerrüt yaşarsa, kredi sağlayıcıları- bankaya kısa vadeli sermaye veren kişiler- endişelenip aniden paralarını çekeceklerdir.
DEVLET DENETİMİNİN KALDIRILMASI İKİ YOLDAN İLERLEDİ Yatırım bankaları, para piyasası fonları ve serbest (hedge) fonlar gibi banka olmayan finansal aracı kurumların, geleneksel bankacılık hizmetleri için yakın ikame önermelerine gittikçe daha fazla izin verildi. Banka dışı finansal aracılarla rekabet edebilmelerini sağlamak için bankalar üzerindeki kısıtlayıcı şartlar gevşetildi. Bankalar giderek kısa vadeli kredilere mevduatlarından daha fazla güvendiler
BORÇ… Bankalar ve diğer finansal aracılar kredi taleplerini, öz sermayelerini arttırmak yerine daha fazla borç alarak karşılamayı uygun ve karlı buldular. Devlet denetiminin kaldırılması ile bankalar ve finansal aracı kurumlar daha rekabetçi hale geldiler.
Bankalar riski dağıtmak için menkul kıymetleştirilmiş borç ve kredi temerrüt takasları gibi araçlarla karı düşürmeden kredi portföylerinin riskliliğini azaltmaya çalıştılar. Bu araçlar riski belirsizleştirdi ve aslında arttırdı. Bankaların karmaşıklaşan risklerini ölçmek için, ayrıntılı matematik modelleri (“riske maruz değer” modelleri) türetildi.
IS GOLDMAN SACHS EVIL? OR JUST TOO GOOD? Ahmaklık Mantıksızlık Cürüm Cehalet
SPEKÜLASYON…
DEFLASYON SARMALI Bankacılık endüstrisinin çökmesi kredileri dondurduğu zaman, ekonomik üretim düşer. Üretimin düşmesi nedeniyle işten çıkarmalar başlar. İşlerini kaybeden ya da kaybetmekten korkan aşırı borçlu insanlar harcamalarını azaltırlar, bu da üretimin daha da düşmesine neden olur. eğer üretim çok kesin bir şekilde düşerse, satıcılar fiyatlarını düşüreceklerdir. insanlar nakit biriktirmeye başlar. Para biriktirmek de harcamaların ve borçlanmanın daha da düşmesine neden olur ve deflasyona girilir ve düşüş sarmalı ivme kazanır.
ENFLASYON/DEFLASYON
SONUÇ HÜKÜMETLERİN KRİZLER İÇİN HARCADIĞI PARALAR VE UYGULADIĞI YÖNTEMLER, TıPKı PAHALı BIR TEDAVININ ÖLÜMCÜL BİR HASTALıĞA ÇARE BULMASı AMA HASTAYı MECALSIZ BıRAKMASı GIBI, EKONOMIYI GELECEKTEKI YıLLAR BOYUNCA TEHDIT EDER...