LAURUS NOBİLİS AKDENİZ DEFNESİ

Bilimsel sınıflandırma Âlem: Plantae - Bitkiler Bölüm: Magnoliophyta - Kapalı tohumlular Sınıf: Magnoliopsida - İki çenekliler Takım: Laurales Family Lauraceae - Defnegiller Cins: Laurus Tür: Laurus nobilis

Tanımlaması Akdeniz'e özgü bir bitki olan defne, genelde 2-6 m boyunda bir çalı veya ağaçtır, ama boyu 10 metreyi bulabilir. Gövdesinin alt kısmı gri, üst kısmı yeşildir. Yaprakları 6–12 cm uzunlukta ve 2–4 cm genişliktedir. Yapraklar kokuludur, şekilleri mızrak ucu gibi, kenarları dalgalı, üst yüzleri koyu yeşil, alt yüzleri açık yeşildir. Çiçekleri 1 cm çapında olup açık sarı veya yeşildir, sapın aynı noktasından 4-5 tanesi birden çıkarak birer öbek oluştururlar. Bu çiçek öbekleri yaprağın yanında çift olarak açarlar. Ağaçlar erkek ve dişi olarak ayrılırlar. Meyvesi yaklaşık 1 cm çapında, içinde tek bir tohum barındıran siyah bir yemiştir. En büyük düşmanı yaprak bitidir.

Akdeniz defnesinin esas vatanı Küçük Asya ve Balkanlardır Akdeniz defnesinin esas vatanı Küçük Asya ve Balkanlardır. Fakat, antik devirde Akdeniz’ in bütün kıyılarına götürülmüştür. Bugün Akdeniz’ in karakteristik bitkilerinden birini teşkil eder ve Mediterranean rejiyonunun kıyı şeridini içerisine alan birinci zonu olan Lauretum zonunu isimlendirir. Yurdumuzdaki yayılışı 600-800 m ye kadar çıkar. Kışları ılıman, yazları sıcak olan yerleri sever. Toprak isteği fazla olmamakla beraber rutubeti yeterli, dere yataklarını tercih eder (GÖKER, ACAR 1983).

Defnegiller (Laureceae) familyasının 40 cinsinden biri olan Laurus cinsinin önemli bir türü olan Akdeniz defnesi (Laurus nobilis L.), yurdumuzda Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgelerinin sahil kesimlerinde doğal olarak yetişir. Antalya yöresinde tehnel, tahnal, nehtel ve tefrün ve adlarıyla da bilinmekte olup, ticarette daha çok yaprakları ve meyveleri kullanılmaktadır. Defne yaprağı önemli döviz kaynaklarımızdan olup, defne yaprağı ve yağı olarak iki ayrı gümrük tarife pozisyonu altında dış ticareti yapılmaktadır.

İÇERİĞİ Defne yapraklarının bileşiminde uçucu yağ (% 1-4), tanen ve acı maddeler bulunur. Uçucu yağın bulunma oranı yetişme yöresine göre değişir ve bileşiminde % 35-50 oranında sineol vardır. Ülkemiz yıllık defne yaprağı üretimiyle dünya defne ticaretinin % 97 sini karşılamaktadır. Bu nedenle ihracat gelirlerimizde önemli bir yer tutmaktadır. Uzun yıllardır devam eden bu ticaretin hacmi yılda 3000-3500 ton arasındadır (ANONİM 1997-1).

Tarihçe ve mitoloji Defne Apollon'un simgesidir. Yunan mitolojisinde Apollon Dafni'ye aşık olur ama Dafni onu istemez ve ondan kaçar. Tam yakalanacağı sırada babası, nehir tanrısı Peneus onu bir defne ağacına dönüştürür. Ardından Apollon bu ağacı kendi ağacı ilan eder ve galibiyet, şarkı ve şiirlere adar. Antik Yunanistan'da ve Roma'da galipler ve şairler defne yapraklarından yapılma çelenk verilirdi, bu bir taç şeklinde giyilirdi. Modern olimpiyatların öncülü sayılan Pitik yarışmalarda defne tacın ödül olarak verilmesinin nedeni bu yarışmaların Apollon şerefine yapılmasıydı

Roma İmparatorları ve ordu kumandanları, yaptıkları savaştan galip olarak döndüklerinde Roma'da yapılan törenlerde başlarına defneden yapılmış taç takarlardı. Eski Yunan olimpiyatlarında, yarışları kazanan sporcular, başlarına yine defne dallarından yapılmış taç takılarak onurlandırılırlardı.            Bizim Cumhuriyet bayramlarında da, Anadolu'nun pek çok yerinde yapılan zafer takları, defne ve mersin dalları ile süslenir.

Simgesellik Defne, yaz kış yeşil kalır. Bu özelliği nedeniyle ölümsüzlüğün simgesidir. Antik Yunanistan'da bu ağaç Apollon'a adanmıştır ve galibiyetle elde edilmiş ölümsüzlüğü, ve bu galibiyeti sağlayan, kahramanlıkla birleşmiş erdemi simgeler. Kahramanlara, alimlere ve bilgelere verilen defne yapraklı tacın kaynağı budur. Gene Apollon'la ilişkili olarak, Delfi'teki kahinler de kehanette bulunmadan önce defne yaprakları çiğnerlerdi veya yakarlardı, Apollon'un kehanet özelliklerine elde edebilmek için. Kahinlerden olumlu bir cevap elde edenler geri giderken bir defne tacı ile dönerlerdi. Orta çağlarda üniversitelerde alimler defneden taç giydirlirdi. Tıp okullarında genç doktorların başına konan taçlar defne yaprakları ve meyvelerinden oluşurdu; Fransa'da üniversite diplomasının adı olan "baccalauréat" (Latince bacca laurea : defne meyvesi) burdana kaynaklanmaktadır.

Kullanımı Defneden elde edilen defne yaprağı, yemeklerde tat vermek için kullanılmaktadır. Avrupa'da genelde önce kurutulur ve salça yapılırken beraberce pişirilir. Defne, süs bitkisi olarak, özellikle süs bahçelerinde Akdeniz iklimi ve okyanus iklimi olan bölgelerde yetiştirilir. Dona çok duyarlı olduğu için daha soğuk yerlerde ise ev bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Defne bitkisinin kaynağı Doğu Akdeniz bölgesi olup oradan ılıman iklimli başka yörelere yayılmıştır. Defne yağı defne meyvelerini sıkarak elde edilen, 30°C'de eriyen bir yağdır. %95 yağ asitlerinden ve %5 esansiyel yağlardan oluşur. Yağ, en çok sabun üretiminde kullanılıp, bunun yanı sıra kozmetik sanayisinde cilt nemlendirici olarak kullanılır. Şifalı ot olarak romatizma, deri kızarıklıkları ve kulak ağrıları için kullanılır. Tıbbi literatürde defne yaprağının antioksidan[1], analjezik (ağrı kesici), antienflamatuar [2] ve antikonvulsant (antiepileptik)[3] yararlarının olduğu belirtilmektedir.

Defne ve Defne Sabunun Özellikleri Nelerdir?   Defne, mucize bitki olarak da biliniyor. Defne meyvelerinden elde edilen yağın antiseptik özelliği var. Defne sabunu da işte bu yağdan üretiliyor.   Hakiki defne sabunu, saç dökülmesi ve kepeklenmeye karşı etkili bir ürün. Ayrıca cilde de çok faydalı. Antiseptik özelliğinden dolayı tüm vücut parazitlerine ve mantar hastalığına karşı da faydalı bir üründür.

Tıbbi özelikleri Yorgunluk, bronşit, uyutucu, mikrop öldürücü, hazım ettirici, spazm çözücü, mide bağırsak gazı söktürücü, idrar söktürücü, nefes açıcı, terletici, hazmettirici ve uyarıcı özelliği vardır. Soğuk algınlığı sebebiyle meydana gelen kırgınlık, romatizma, ağrılarına faydalıdır. Hamilelere yasaktır

Diğer defne türleri Defne olarak adlandırılan çeşitli bitki türleri vardır. Yemek yapımında kullanılan defne yaprakları Akdeniz bölgesi kökenli Laurus nobilis 'tir. Kaliforniya defnesi olarak bilinen Umbellularia californica yemeklere daha kuvvetli bir koku verir. Hint mutfağında kullanılan Hint defnesi Cinnamomum tejpata farklı bir cins (ama aynı familyaya ait) bir bitkidir, yemek yapımı bakımından kokusu daha çok Çin tarçını (Cinnamomum Cassia) gibidir benzer.

Zehirli Türlerİ Defnegillerden bazı türler zehirlidir, örneğin Arabistan defnesi (Daphne gnidium) ve yaban defnesi (Daphne mezereum).[7]. Defnegillerden olmayan dikenli defne (Ilex aquifolium), dağ defnesi (Kalmia latifolia) ve koyun defnesi (Kalmia angustifolia ) de zehirlidir

Ekonomik boyutu Defne yaprağının yıllık üretimi yılda 8 bin tondur, bunun yaklaşık %80'ı Türkiye'den kaynaklanır bu üretimden 8 milyon dolar gelir elde edilmektedir.

Defne ağacı, bahçeye güzellik verir.         Defne, her eve lazım  Defne ağacı, bahçeye güzellik verir. Defne yaprağı, yemeklerinize lezzet katar. Defne yağlı sabunu ise cildinizi güzelleştirir